otázka | odpověď | |||
---|---|---|---|---|
zadania układu wydalniczego:
|
-wydalanie, czyli usuwanie produktów przemiany materii -regulacja stężenia soli mineralnych oraz ilości wody we krwi i innych płynach ustrojowych
|
|||
wydalanie -
|
proces fizjologiczny, którego celem jest usunięcie z organizmu zbędnych i szkodliwych produktów metabolizmu, czyli końcowych produktów przemiany materii
|
|||
produkty przemiany materii:
|
-amoniak, mocznik i kwas moczowy, - dwutlenek węgla, - woda, - sole mineralne
|
|||
osmoregulacja -
|
regulacja ilości wody i soli mineralnych w organizmie
|
|||
budowa układu wydalniczego:
|
-2 nerki, - 2 moczowody, - pęcherz moczowy, - cewka moczowa
|
|||
nerka -
|
jej głównym zadaniem jest oczyszczanie krwi ze zbędnych substancji i wytwarzanie moczu
|
|||
moczowód -
|
przewód, który odprowadza mocz z nerki do pęcherza moczowego
|
|||
pęcherz moczowy -
|
narząd o elastycznych ścianach, który czasowo magazynuje mocz stale spływający z moczowodów ma pojemność ok. 1l
|
|||
cewka moczowa -
|
przewód wyprowadzający mocz z organizmu
|
|||
kora nerkowa -
|
zewnętrzna warstwa nerki
|
|||
rdzeń nerkowy -
|
wewnętrzna warstwa nerki, składa się ze stożków nazywanych piramidami nerkowymi
|
|||
piramidy nerkowe -
|
stożkowate elementy rdzenia
|
|||
kielichy nerkowe -
|
wyrostki miedniczki nerkowej w kształcie lejków, które zbierają mocz spływający z piramid nerkowych
|
|||
słupy nerkowe -
|
fragmenty kory wnikające do rdzenia
|
|||
miedniczka nerkowa -
|
rozszerzony początek moczowodu, zagłębiony we wnęce nerki, do którego spływa mocz z kielichów nerkowych
|
|||
tętnica nerkowa -
|
doprowadza krew do nerki
|
|||
żyła nerkowa -
|
odprowadza przefiltrowaną krew z nerki
|
|||
nefron -
|
podstawowa jednostka funkcjonalna i strukturalna nerki
|
|||
powstawanie moczu:
|
-filtracja > resorpcja zwrotna (wchłanianie zwrotne) > sekrecja (wydzielanie)
|
|||
filtracja -
|
przenikanie do torebki kłębuszka niektórych substancji z osocza krwi
|
|||
resorpcja zwrotna -
|
umożliwia wchłanianie zwrotne wielu substancji z moczu pierwotnego do naczyń krwionośnych
|
|||
sekrecja -
|
proces wydzielania substancji do wnętrza kanalików, zachodząca przede wszystkim w kanalikach II rzędu
|
|||
kreatynina -
|
związek azotowy powstający w czasie przemian metabolicznych w mięśniach
|
|||
wazopresyna -
|
hormon wytwarzany przez podwzgórze, magazynowany i uwalniany przez przysadkę, regulujący m.in. wchłanianie zwrotne wody w kanalikach nerkowych
|
|||
moczówka prosta -
|
spowodowana przez niedobór lub brak wazopresyny, objawia się przede wszystkim wielomoczem
|
|||
aldosteron -
|
hormon kory nadnerczy wpływający na wchłanianie jonów sodu
|
|||
parathormon -
|
hormon wydzielany przez przytarczyce, regulujący wchłanianie jonów wapnia
|
|||
renina -
|
enzym zapoczątkowujący przemianę angiotensynogenu w angiotensynę II
|
|||
erytropoetyna -
|
hormon pobudzający powstawanie erytrocytów
|
|||
dihydroksykalcyferol -
|
hormon regulujący gospodarkę wapniowo-fosforanową
|