2. Wirusy - bezkomórkowe formy materii
0 21 kartičky olafhajdasz
otázka  |
odpověď |
|||
|---|---|---|---|---|
|
wirusy -
|
niezwykle małe cząstki zakaźne osiągające wymiary od kilku do kilkuset nanometrów
|
|||
|
wirion -
|
pojedyncza kompletna cząsteczka wirusa, występująca w środowisku pozakomórkowym i zdolna do atakowania komórek
|
|||
|
cechy wirusów świadczące o przynależności do materii nieożywionej:
|
nie mają budowy komórkowej, nie wykazują funkcji życiowych
|
|||
|
cechy wirusów świadczące o przynależności do materii ożywionej:
|
są zbudowane ze związków organicznych występujących tylko w organizmach: białek, lipidów, kwasów nukleinowych mogą namnażać się w komórkach gospodarza
|
|||
|
pojedynczy wirion składa sie z:
|
materiału genetycznego (DNA lub RNA) białkowej otoczki nazywanej kapsydem
|
|||
|
materiałem genetycznym wirusów może być
|
DNA lub RNA, nigdy oba jednocześnie
|
|||
|
kapsyd -
|
chroni materiał genetyczny wirusa w środowisku pozakomórkowym oraz umożliwia wirusowi rozpoznanie komórek gospodarza składa się z niewielkich białkowych jednostek strukturalnych, tzw. kapsomerów
|
|||
|
niektóre wirusy mają dodatkową osłonkę zewnętrzną
|
zwykle jest ona zbudowana z lipidów i najeżona glikoproteinami
|
|||
|
formy wirusów:
|
pałeczkowata, kulista, bryłowa, bryłowo-spiralna
|
|||
|
retrowirusy -
|
wirusy zawierające materiał genetyczny w postaci RNA
|
|||
|
większość wirusów roślinnych i zwierzęcych wnika w całości do wnętrza komórki gospodarza
|
inaczej jest w przypadku bakteriofagów, które wstrzykują do komórki kwas nukleinowy, pozostawiając kapsyd na zewnątrz zainfekowana komórka zwykle ginie, uwalniając znaczną liczbę potomnych cząstek wirusa
|
|||
|
cykle infekcyjne wirusów:
|
cykl lityczny - przechodzą go bakteriofagi nazywane zjadliwymi, w stosunkowo krótkim czasie kończy się rozpadem (lizą) zainfekowanej komórki cykl lizogeniczny - występuje u bakteriofagów łagodnych, nie niszczą one zainfekowanej komórki ani nie powodują jej uszkodzeń, lecz doprowadzają do wbudowania swojego kwasu nukleinowego do jej DNA
|
|||
|
budowa wirusa HIV:
|
osłonka lipidowa, glikoproteiny, kapsyd, rdzeń białkowy, dwie nici RNA, odwrotna transkryptaza
|
|||
|
odwrotna transkryptaza -
|
wirusowy enzym biorący udział w przepisywaniu RNA wirusa na DNA gospodarza
|
|||
|
podstawowe kryteria klasyfikacji wirusów:
|
rodzaj kwasu nukleinowego (DNA lub RNA), jego struktura (jednoniciowy lub dwuniciowy, liniowy lub kolisty, ciągły lub segmentowany) oraz masa cząsteczkowa morfologia wirionu, m.in. kształt, występowanie lub brak dodatkowej osłonki rodzaj gospodarza oraz sposób infekcji
|
|||
|
kryterium - typ gospodarza:
|
bakteriofagi, wirusy roślinne, wirusy zwierzęce
|
|||
|
negatywne znaczenie wirusów:
|
wywołują wiele groźnych chorób u ludzi atakują rośliny uprawne, powodując starty w rolnictwie przyczyniają się do strat w hodowli zwierząt
|
|||
|
pozytywne znaczenie wirusów:
|
wykorzystywane w biotechnologii jako wektory przenoszące zmodyfikowane DNA do komórek biorcy stosowane do produkcji szczepionek i surowic bakteriofagi są wykorzystywane do zwalczania bakterii chorobotwórczych
|
|||
|
walka z wirusami -
|
polega głównie na stosowaniu szczepionek
|
|||
|
priony -
|
chorobotwórcze białka, pod wpływem nieznanych czynników mogą one zmieniać swą konfigurację przestrzenną, stając się patogenami wywołującymi choroby OUN
|
|||
|
wiriody -
|
czynniki zakaźne zbudowane tylko z kwasu nukleinowego - RNA, bez otoczki białkowej, potrafią się samoreplikować, do namnażania wykorzystując enzymy gospodarza
|
|||
Podívejte se na podobné kartičky:
1. Klasyfikowanie organizmów3. Bakterie - organizmy bezjądrowe4. Protisty - proste organizmy eukariotyczne5. Grzyby - cudzożywne beztkankowce. Porosty1. Kierunki przemian metabolicznych
1. Klasyfikowanie organizmów3. Bakterie - organizmy bezjądrowe4. Protisty - proste organizmy eukariotyczne5. Grzyby - cudzożywne beztkankowce. Porosty1. Kierunki przemian metabolicznych
