otázka  |
odpověď |
|
začněte se učit
|
|
Węglowodory to związki organiczne zbudowane wyłącznie z węgla (C) i wodoru (H). Na przykładzie pokazana jest podgrupa węglowodorów, alkany (etan i propan)
|
|
|
Co to jest grupa funkcyjna? začněte se učit
|
|
Atom (lub grupa atomów). Grupa funkcyjna określa charakterystyczne właściwości fizyczne i chemiczne związków organicznych
|
|
|
|
začněte se učit
|
|
Alkohole to pochodne węglowodorów, w których cząsteczkach atom (lub atomy) wodoru (H) zastąpiono grupą funkcyjną wodorotlenową –OH, zwaną też grupą hydroksylową. R - oznaczenie grupy wodorotlenowej (tzn. składającej się z węgla C i wodoru H.
|
|
|
|
začněte se učit
|
|
1. Monohydroksylowe (jednowodorotlenowe), np. metanol, etanol 2. Polihydroksylowe (wielowodorotlenowe), np. glicerol
|
|
|
Którą grupę alkoholi przedstawia powyższy wzór ogólny? začněte se učit
|
|
Alkohole monohydroksylowe (jednowodorotlenowe) zawiera jedną grupę -OH Przykłady alkoholi jednowodorotlenowych to metanol, etanol, propanol, butanol
|
|
|
Porównaj właściwości fizyczne metanolu i etanolu. začněte se učit
|
|
Metanol i etanol mają wiele wspólnych właściwości fizycznych i dlatego trudno je rozróżnić. Metanol i etanol charakteryzują się ostrym, drażniącym zapachem. UWAGA!!! Metanol jest trucizną.
|
|
|
Gdy mieszamy alkohol etylowy z wodą zachodzi kontrakcja objętości. Co to znaczy? Kontrakcja objętości - zjawisko fizyczne, które polega na zmniejszeniu objętości roztworu podczas mieszania jego składników začněte se učit
|
|
Mieszanina etanolu i wody (V) ma mniejszą objętość niż użyte do jej sporządzenia składniki: woda (V1) i etanol (V2), czyli V < V1 + V2
|
|
|
Na czym polega fermentacja alkoholowa? začněte se učit
|
|
Proces fermentacji alkoholowej zachodzi pod wpływem specjalnego gatunku drożdży, które znajdują się w skórkach dojrzałych winogron (lub innych owoców). Glukoza – cukier zawarty w soku owocowym - ulega reakcji chemicznej. Powstaje alkohol etylowy i dwutlenek węgla.
|
|
|
|
začněte se učit
|
|
Stan skupienia alkoholi zmienia się wraz z wydłużaniem łańcucha węglowego. Alkohole o krótkich łańcuchach węglowych (C1 - C3) to ciecze lotne. Wraz ze wzrostem łańcucha węglowego (C4 - C11) ciecze stają gęstsze, oleiste. Alkohole z łańcuchem powyżej 12 atomów węgla są ciałami stałymi.
|
|
|
Zmiana właściwości alkoholi, gdy wzrasta długość łańcucha węglowego začněte se učit
|
|
Gdy wzrasta długość łańcucha węglowego, wzrasta temperatura wrzenia i temperatura topnienia alkoholu, a także gęstość. Gdy wzrasta długość łańcucha węglowego, spada rozpuszczalność alkoholu w wodzie. Spada również reaktywność chemiczna
|
|
|
Porówwnaj temperatury wrzenia alkanów i alkoholi o takiej samej liczbie węgla C1 metan: minus 161,5C, natomiast metanol: plus 64,7C. C2 etan: minus 89C natomiast etanol: plus 78C začněte se učit
|
|
Temperatury wrzenia alkoholi są znacznie wyższe od temperatury wrzenia alkanów o takiej samej liczbie atomów węgla. Przyczyną tego zjawiska jest asocjacja cząsteczek alkoholi. Pojedyncze cząsteczki alkoholi łączą się w zespoły, tzw. asocjaty za pomocą wiązań wodorowych.
|
|
|
Właściwości fizyczne alkoholi začněte se učit
|
|
Alkohole o małej masie cząsteczkowej są cieczami. Gęstość alkoholi jest mniejsza od gęstości wody (tzn. 1 g/ cm3). Alkohole są łatwopalne Trzy pierwsze alkohole z szeregu homologicznego mieszają się z wodą bez ograniczeń, kolejne rozpuszczają się w wodzie coraz słabiej
|
|
|
Właściwości chemiczne alkoholi začněte se učit
|
|
Alkohole mają odczyn obojętny. Nie są zasadami, pomimo, że zawierają grupę -OH; nie dysocjują (tzn. nie „rozpadają się”), ponieważ grupa OH połączona jest z grupą wodorotlenową -R wiązaniem kowalencyjnym, a nie jonowym. Alkohole ulegają reakcjom spalania: całkowitego, półspalania i niecałkowitego.
|
|
|
Podaj nazwę zwyczajową alkoholu na zdjęciu začněte se učit
|
|
Alkohol polihydroksylowy W cząsteczce propanu 3 atomy wodoru (H) zostały zastąpione trzema grupami hydroksylowymi (-OH)
|
|
|
Właściwości glicerolu (gliceryny) alkohol polihydroksylowy začněte se učit
|
|
Glicerol to gęsta, bezbarwna ciecz, dobrze rozpuszczalna w wodzie. Gęstość glicerolu jest większa od wody. Glicerol jest higroskopijny, tzn. pochłania wodę z powietrza. Glicerol ulega reakcji spalania. Ma odczyn obojętny. Glicerol jest nietoksyczny, Ma lekko słodkawy smak. Nie ma zapachu (jest bezwonny). Używa się go w przemyśle spożywczym i kosmetycznym.
|
|
|
Glikol etylenowy (alkohol glikolowy) Czy to jest alkohol mono- czy poli-hydroksylowy? Nazwa systematyczna: etano-1,2-diol začněte se učit
|
|
Glikol etylenowy zawiera dwie grupy hydroksylowe. Jest więc alkoholem polihydroksylowym. C2H4(OH)2 Glikol etylenowy jest stosowany jako składnik płynów chodzących w samochodach
|
|
|
Alkohole stosuje się do produkcji: začněte se učit
|
|
innych związków organicznych, rozpuszczalników, barwników, tworzyw sztucznych i włókien syntetycznych (metanol) do produkcji paliw, płynów hamulcowych, materiałów wybuchowych (glicerol) do produkcji leków, środków dezynfekujących, kosmetyków(np. glicerol) napojów alkoholowych (etanol, glicerol).
|
|
|
