chemiczne podstawy życia
0 41 kartičky videocassetterec0rder
otázka  |
odpověď |
|||
|---|---|---|---|---|
|
związki organiczne
|
węglowodany, białka, lipidy, kwasy nukleinowe
|
|||
|
związki nieorganiczne
|
woda, sole mineralne
|
|||
|
hierarchiczna budowa organizmów
|
pierwiastki, związki chemiczne, komórki, tkanki, narządy, układy narządów, organizm
|
|||
|
ile % suchej masy stanowią makro i mikroelementy
|
0,01%+, 0,01%-
|
|||
|
pierwiastki biogenne
|
CHONPS
|
|||
|
pozostałe makroelementy
|
Ca Mg K Na Cl
|
|||
|
mikrolelmenty
|
FeCuIFCo
|
|||
|
ile mamy % wody w masie ciała
|
65%
|
|||
|
co daje wodzie to, że jest dobrym rozpuszczalnikiem?
|
tworzy ona środowisko gdzie mogą zachodzić reakcje chemiczne + umożliwia transport związków chemicznych
|
|||
|
co daje wodzie zmiana gęstości od temperatury?
|
daje to, że w głębszych częściach zbiorników będzie ciepła woda nawet zimą
|
|||
|
co daje wodzie duże napięcie powierzchniowe
|
pozwala to małym owadom utrzymać się na jej powierzchni
|
|||
|
co daje wodzie wysokie ciepło parowania?
|
umożliwia to organizmom termoregulację
|
|||
|
co daje wodzie duże ciepło właściwe? (to że ciężko zmienić jej temperaturę)
|
chroni to organizmy przed nagłymi zmianami temperatury
|
|||
|
ile przeżyje człowiek bez wody?
|
cztery dni
|
|||
|
z czego zbudowane są węglowodany?
|
z węgla wodoru i tlenu
|
|||
|
węglowodany dzielimy na:
|
cukry proste (monosacharydy), dwucukry (disacharydy), wielocukry (polisacharydy)
|
|||
|
jakie są cukry proste? (cechy)
|
cząsteczki mają szkielet węglowy 3-8 atomów węgla, niektóre (np glukoza) występują w postaci łańcucha lub pierścienia, są słodkie i dobrze rozpuszczają się w wodzie
|
|||
|
przykłady cukrów prostych
|
GLUkoza, FRUktoza, GALAktoza, RYBoza, DEOKSYRYBoza
|
|||
|
z czego zbudowane są dwucukry?
|
z dwóch cząsteczek cukrów prostych np. glukozy
|
|||
|
jakie są dwucukry? (cechy)
|
słodkie w smaku i dobrze rozpuszczają się w wodzie
|
|||
|
czym są wielocukry i z czego są zbudowane?
|
są polimerami i są zbudowane z monomerów czyli np. glukozy
|
|||
|
jakie są wielocukry? (cechy)
|
przyjmują postać prostych lub rozgałęzionych łańcuchów, nie są słodkie, nie rozpuszczają się w wodzie (lub słabo)
|
|||
|
przykłady dwucukrów
|
maltoza, sacharoza, laktoza
|
|||
|
przykłady wielocukrów
|
skrobia, glikogen, celuloza, chityna
|
|||
|
czym można wykryć glukozę?
|
odczynnikami Fehlinga I i II
|
|||
|
czym można wykryć skrobię w ziemniaku?
|
płynem Lugola
|
|||
|
z czego zbudowane są białka?
|
z 20 różnych aminokwasów połączonych w łańcuch białkowy
|
|||
|
z czego składa się pojedynczy aminokwas?
|
z centralnie położonego atomu węgla, grupy karboksylowej (-COOH), grupy aminowej (-NH2), podstawnika (symbol "R")
|
|||
|
jaką postać może mieć podstawnik
|
łańcucha lub pierścienia
|
|||
|
jak łączą się aminokwasy?
|
grupą karboksylową jednego aminokwasu z grupą aminową drugiego (wiązanie peptydowe)
|
|||
|
podział białek:
|
proste (same aminokwasy), złożone (aminokwasy i część niebiałkowa, np. cukry, tłuszcze, kwasy nukleinowe, jony metalu))
|
|||
|
funkcja pepsyny
|
enzymatyczna: odpowiada za trawienie białek w żołądku
|
|||
|
funkcja keratyny
|
strukturalna: buduje włosy i paznokcie
|
|||
|
funkcja histonów
|
strukturalna: tworzą podporę na nawiniętą na nie sieć dna, występują w jądrze komórkowym
|
|||
|
funkcja kolagenu
|
strukturalna: buduje skórę, ścięgna i więzadła
|
|||
|
białka występujące we krwi
|
hemoglobina, globulina, albuminy, fibrynogen, mioglobina
|
|||
|
białka o nieprawidłowej budowie, powodują niszczenie się otoczki nerwowej
|
priony
|
|||
|
ogólne funkcje białek:
|
ENzymatyczne, STRUkturalne, MAgazynujące, ODPornościowe, TRANSportowe, REGulujące i ZAPasowe
|
|||
|
co to koloid?
|
roztwór białka w wodzie
|
|||
|
co się dzieje z białkiem pod wpływem roztworów soli metali lekkich?
|
ulega odwracalnej koagulacji
|
|||
|
co się dzieje z białkiem pod wpływem silnych kwasów lub alkoholu?
|
ulegają procesowi denaturacji
|
|||
