Demokracja szlachecka - przywileje polityczne (z elementami ekonomicznymi)

Pierwszy przywilej generalny w Koszycach

1374, Ludwik Andegaweński nadaje go, by szlachta zaakceptowała jego córkę na tronie. Daniny od łana z 12 groszy na 2, zwolnił szlachtę z obowiązku pomocy przy budowie twierdz, szlachta ma obowiązek brać udział tylko w wojnie obronnej

Przywilej w Jedlni i Krakowie

1430-1433 Władysław Jagięłło. Nikt nie może być aresztowany bez wyroku sądu. Władysław Jagięłło chciał tym przywilejem zapewnić tron synom.

! Przywilej cerekwicko-nieszawski!

1454 Kazimierz Jagiellończyk – król zobowiązał się, że nie zwoła pospolitego ruszenia, ani nie wyda nowego prawa bez zgody szlachty zebranej na sejmiku ziemskim, urzędy ziemskie będą wybierane tylko z kandydatów szlachty. Przywilej uderza też w mieszczan.

Przywilej Mielnicki

1501 Aleksander Jagiellończyk, który chciał uzyskać poparcie szlachty w wyborze na króla. Zagwarantował prawo wyboru króla możnowładcom polskim i litewskim, Wprowadził prawo oporu dla możnowładców – czyli możliwość wypowiedzenia posłuszności królowi

! Konstytucja "Nihil Novi"!

1505 Aleksander Jagiellończyk, wydana w Radomiu – król i jego następcy nie ustanowią "niczego nowego" bez wspólnej zgody senatu i posłów ziemskich. Było to w trakcie wojny z Rosją

Artykuły Henrykowskie

1573 – Henryk Walezy, każdy szlachcic miał prawo brać udział w wyborze króla. Sejm zwyczajny zwoływany na sześć tygodni. Sejm nadzwyczajny zwoływany na dwa tygodnie. Prawo oporu dla szlachty