otázka |
odpověď |
Negotium začněte se učit
|
|
|
|
|
Negotia začněte se učit
|
|
|
|
|
Essentialia negotii začněte se učit
|
|
elementy istotne dla danej czynności prawnej
|
|
|
Naturalia negotii začněte se učit
|
|
to, co z natury związane z daną czynnością prawną
|
|
|
Accidentalia negotii začněte se učit
|
|
klauzule dodatkowe związane z czynnością prawną (termin, warunek)
|
|
|
Negotium claudicans začněte se učit
|
|
– czynność „kulejąca”. Jedna strona jest zobowiązana, a druga uprawniona (niekoniecznie zobowiązana
|
|
|
Obligatio začněte se učit
|
|
węzeł między wierzycielem i dłużnikiem
|
|
|
Ad solemnitatem začněte se učit
|
|
dla ważności czynności prawnej musi być zachowana odpowiednia forma
|
|
|
Ad probationem začněte se učit
|
|
|
|
|
Ad eventum začněte se učit
|
|
na wywołanie określonych skutków prawnych
|
|
|
Per facta concludentia začněte se učit
|
|
– umowa zawarta przez podjęcie odpowiednich działań
|
|
|
Dies začněte se učit
|
|
|
|
|
Dies a quo začněte se učit
|
|
|
|
|
Dies ad quem začněte se učit
|
|
|
|
|
A začněte se učit
|
|
|
|
|
Ad začněte se učit
|
|
|
|
|
Computatio civilis začněte se učit
|
|
rachuba czasu cywilnego. sposób liczenia czasu od dnia zdarzenia, w której najmniejszą jednostką obliczania czasu jest doba, tzw. komputacja rzymska
|
|
|
A momento začněte se učit
|
|
|
|
|
Ad momentum začněte se učit
|
|
|
|
|
Ex tunc začněte se učit
|
|
|
|
|
Ex nunc začněte se učit
|
|
od tej chwili, ten moment
|
|
|
Ex contractu začněte se učit
|
|
|
|
|
Quasi ex contractu začněte se učit
|
|
|
|
|
Ex delicto začněte se učit
|
|
|
|
|
Quasi ex delicto začněte se učit
|
|
|
|
|
Ex variis causarum figuris začněte se učit
|
|
– z innych, różnych przyczyn
|
|
|
Solutio indebiti začněte se učit
|
|
– pełnienie świadczenia, które nie było należne
|
|
|
Lex posterior derogat legi priori začněte se učit
|
|
ustawa późniejsza uchyla ustawę wcześniejszą
|
|
|
Lex specialis derogat legi generali začněte se učit
|
|
ustawa szczegółowa uchyla ustawę ogólną
|
|
|
Lex posteriori generalis non derogat legi priori speciali začněte se učit
|
|
ustawa późniejsza ogólna, nie uchyla ustawy wcześniejszej szczegółowej
|
|
|
De lege lata začněte se učit
|
|
– ustawa, która została wydana
|
|
|
De lege ferenda začněte se učit
|
|
ustawa, która jest przygotowywana
|
|
|
Erga omnes začněte se učit
|
|
wobec wszystkich, prawo/norma skuteczne wobec osób trzecich, np. prawa rzeczowe
|
|
|
Inter partes začněte se učit
|
|
między stronami stosunku prawnego
|
|
|
Actio in personam začněte se učit
|
|
|
|
|
Actio in rem začněte se učit
|
|
|
|
|
Da mihi factum dabo tibi ius začněte se učit
|
|
przedstaw mi stan faktyczny, a podam Ci prawo
|
|
|
Inter vivos začněte se učit
|
|
|
|
|
Mortis causa začněte se učit
|
|
|
|
|
Causa solvendi začněte se učit
|
|
– celem jest zwolnienie się z obowiązku ciążącego na osobie dokonującej przysporzenia, czyli zmniejszenie się jej pasywów. Przykładem jest zaplata długu. Powód zwolnienia się
|
|
|
Causa donandi začněte se učit
|
|
dokonuje się czynności tylko po to, żeby nastąpiło przysporzenie na rzecz innej osoby, beż żadnego ekwiwalentu. Przykładem jest darowizna. Powodem jest darowizna.
|
|
|
Causa obligandi / acquirendi začněte se učit
|
|
celem jest nabycie prawa lub innej korzyści majątkowej przez dokonującego przysporzenia, czyli zwiększenie jego aktywów. Przykładem będą sprzedaż i najem.
|
|
|
Praeter legem začněte se učit
|
|
|
|
|
Contra legem začněte se učit
|
|
|
|
|
Iuxta legem začněte se učit
|
|
ustawa zawarta zgodnie z prawem
|
|
|
Ratio Legis začněte se učit
|
|
myśl ustawy, cel wydania ustawy
|
|
|
Ratio začněte se učit
|
|
uzasadnienie, powód, przyczyna
|
|
|
Ubi eadem legis ratio ibi eadem legis dispositio začněte se učit
|
|
tam gdzie jest ten sam powód wydania ustawy, tam powinno być takie same rozwiązanie
|
|
|
Ubi začněte se učit
|
|
|
|
|
Ibi začněte se učit
|
|
|
|
|
Per analogiam začněte se učit
|
|
|
|
|
Analogia legis začněte se učit
|
|
|
|
|
Analogia iuris začněte se učit
|
|
analogia całego systemu prawnego, nie tylko ustawy
|
|
|
A contario začněte se učit
|
|
|
|
|
Praesumptio iuris začněte se učit
|
|
|
|
|
Facti začněte se učit
|
|
|
|
|
Iuris ac de iure začněte se učit
|
|
domniemanie prawne, którego nie można obalić
|
|
|
Fictio legis začněte se učit
|
|
|
|
|
Lex retro non agit začněte se učit
|
|
|
|
|
Iura novit curia začněte se učit
|
|
|
|
|
Sensu stricto začněte se učit
|
|
|
|
|
Sensu largo začněte se učit
|
|
|
|
|
Stricte začněte se učit
|
|
|
|
|
Clara non sunt interpretanda začněte se učit
|
|
rzeczy nie do interpretowania
|
|
|
Ex definitione začněte se učit
|
|
|
|
|
Neminem laedit qui sue iure utitur začněte se učit
|
|
nikogo nie krzywdzi ten, kto korzysta ze swego prawa
|
|
|
Crimen laesae maiestatis začněte se učit
|
|
|
|
|
Prior tempore potior iure začněte se učit
|
|
kto pierwszy w czasie, ten lepszy w prawie
|
|
|
Expressis verbis začněte se učit
|
|
wymownymi słowami, dobitnie
|
|
|
Prima facie začněte se učit
|
|
|
|
|
Genus perire non censetur začněte se učit
|
|
uważa się, że gatunek nie ginie
|
|
|
Genus začněte se učit
|
|
rzeczy oznaczone co do gatunku, rzeczy zmienne
|
|
|
Species začněte se učit
|
|
rzeczy oznaczone indywidualnie, rzeczy zmienne
|
|
|
Res začněte se učit
|
|
|
|
|
Superficies solo cedit začněte se učit
|
|
to co jest na gruncie, jest trwale związane z gruntem
|
|
|
Iura in re aliena začněte se učit
|
|
prawa na rzeczy cudzej, ograniczone prawa rzeczowe
|
|
|
Inter partes začněte se učit
|
|
pomiędzy stronami stosunku prawnego
|
|
|
Ius possidendi začněte se učit
|
|
prawo do posiadania rzeczy
|
|
|
Ius utendi/abutendi začněte se učit
|
|
prawo posiadania i zniszczenia
|
|
|
Ius fruendi začněte se učit
|
|
|
|
|
Ius disponendi začněte se učit
|
|
prawo rozporządzenia (dysponowania rzeczą)
|
|
|
Nemo plus iuris ad (in) alium transferre potes quam ipse habet začněte se učit
|
|
nikt nie może przenieść na drugiego więcej praw niż sam posiada
|
|
|
Consensus začněte se učit
|
|
zgoda, zgodne stanowisko w jakiejś sprawie
|
|
|
Solo consensu začněte se učit
|
|
samym porozumieniem, z mojego porozumienia
|
|
|
Traditio brevi manu začněte se učit
|
|
przekazanie posiedzenia bez wręczenia rzeczy
|
|
|
Constitutum possessorium začněte se učit
|
|
byliśmy właścicielami, sprzedajemy i bierzemy w najem wyzbycie się posiadania rzeczy, ale zatrzymanie rzeczy
|
|
|
Possessio civilis začněte se učit
|
|
faktyczne władztwo nad rzeczą, połączone z wolą władania rzeczą tylko dla siebie
|
|
|
Possessio naturalis začněte se učit
|
|
dzierżenie, władanie rzeczą nie w swoim imieniu
|
|
|
Accessio temporis začněte se učit
|
|
|
|
|
Accessio possessiones začněte se učit
|
|
|
|
|
In statu usucapiendi začněte se učit
|
|
w sytuacji prowadzącej do zasiedzenia
|
|
|
In statu nascendi začněte se učit
|
|
w trakcie powstawania, w trakcie rodzenia się
|
|
|
Dominus, Heres, Eres, Erus začněte se učit
|
|
|
|
|
Dominum directum začněte se učit
|
|
własność zwierzchnia (senior)
|
|
|
Dominum utile začněte se učit
|
|
własność użytkowa (wasal)
|
|
|
Condominium začněte se učit
|
|
|
|
|
Actio negatoria začněte se učit
|
|
skarga o naruszenie posiadania, zwrot rzeczy przy naruszeniu wykonania prawa własności
|
|
|
Pignus antichreticum začněte se učit
|
|
zastaw antychretyczny, polegający na możliwości zaspokojenia zastawnika jedynie do pożytków, które przynosi rzecz obciążona - pożytki idą na spłatę kapitału
|
|
|
Corpus začněte se učit
|
|
faktycznie posiadanie, fizyczne władztwo nad rzeczą przez posiadacza
|
|
|
Animus začněte se učit
|
|
|
|
|
Animus rem sibi habendi začněte se učit
|
|
wola posiadania rzeczy dla siebie
|
|
|
Animus prossedendi pro alieno začněte se učit
|
|
wola posiadania dla drugiego
|
|
|
Pupil začněte se učit
|
|
|
|
|
Tutor začněte se učit
|
|
|
|
|
Computatio a momento ad momentum začněte se učit
|
|
rachuba czasu od momentu do momentu
|
|
|
Res omnium communes začněte se učit
|
|
rzeczy wspólne wszystkim ludziom
|
|
|
Duplex dominium začněte se učit
|
|
|
|
|
Rei vindicatio začněte se učit
|
|
|
|
|
POSSESIO začněte se učit
|
|
|
|
|
ANIMUS začněte se učit
|
|
duch, wola, chęć, pragnienie, wola
|
|
|
ANIMA začněte se učit
|
|
|
|
|
ANIMUS REM SIBI HABENDI začněte se učit
|
|
wola posiadania dla siebie
|
|
|
DOMINUM začněte se učit
|
|
|
|
|
NEMO SIBI IPSE CAUSAM POSSESSIONIS MUTARE POTEST začněte se učit
|
|
– NIKT SAM NIE MOŻE ZMIENIĆ PRZYCZYNY POSIADANIA
|
|
|
POSSESSIO VITIOSA začněte se učit
|
|
|
|
|
POSSESSIO NON VITIOSA začněte se učit
|
|
|
|
|
POSSESSIO BONAE FIDEI začněte se učit
|
|
posiadanie w dobrej wierze
|
|
|
POSSESSIO MALE FIDEI začněte se učit
|
|
– posiadanie w złej wierze
|
|
|
BENEFICIUM POSSESSIONIS začněte se učit
|
|
dobrodziejstwo posiadania. Ten kto posiada nie musi udowodnić, że jest właścicielem. Udowodnić musi ten, kto żąda zwrotu
|
|
|
ONUS PROBANDI začněte se učit
|
|
|
|
|
TRADITIO CORPORALIS začněte se učit
|
|
– rzeczywiste wydanie (wręczenie) rzeczy
|
|
|
TRADITIO FICTA začněte se učit
|
|
|
|
|
TRADITIO SYMBOLICA začněte se učit
|
|
symboliczne wydanie rzeczy
|
|
|
LONGA MANU TRADITIO začněte se učit
|
|
nabycie posiadania przez wskazanie, bez fizycznego zetknięcia się z nią
|
|
|
TESTAMENTUM – začněte se učit
|
|
|
|
|
SUCCESSIO IN UNIVERSITATEM začněte se učit
|
|
wejście w ogół uprawnień zbywcy sukcesja - nabycie praw w całości, pod tytułem ogólym np. przyjęcie spadku
|
|
|
SUCCESSIO EX TESTAMENTO začněte se učit
|
|
wejście w uprawnienia z testamentu
|
|
|
SUCCESSIO EX LEGE – začněte se učit
|
|
wejście w uprawnienia z ustawy (np. XII Tablic, Prawa Pretorskiego itp.)
|
|
|
SUCCESSIO AB INTESTATO začněte se učit
|
|
wejście w uprawnienia bez testamentu (beztestamentowe), czyli np. z mocy ustawy
|
|
|
SUCCESSIO CONTRA TABULAS začněte se učit
|
|
dziedziczenie wbrew testamentowi, przeciw testamentowi
|
|
|
SUCCESSIO SECUNDUM TABULAS začněte se učit
|
|
dziedziczenie testamentowe
|
|
|
SUCCESSIO IN POSSESSIONEM začněte se učit
|
|
- wejście w posiadanie zbywcy (w przypadku zasiedzenia)
|
|
|
IN USUCAPIONEM začněte se učit
|
|
– posiadanie, które można doliczyć przy zasiedzeniu
|
|
|
SUCCESSIO ORDINUM začněte se učit
|
|
jeśli nie ma dziedziców z 1. Klasy, dziedzic z 2. Klasy, jeśli nie, to z 3., jeśli nie, to z 4. Klasy
|
|
|
SUCCESSIO GRADUUM začněte se učit
|
|
w 1. Kolejności dziedziczy syn, jeśli nie, to wnuk, jeśli nie, to prawnuk itp.
|
|
|
IN CAPITA začněte se učit
|
|
według głów. Jeżeli ktoś ma np. 5 dzieci, to dziedziczą w proporcji 1/5
|
|
|
IN STIRPES – začněte se učit
|
|
według szczepów. To co przypada ojcu, dziedziczą jego dzieci.
|
|
|
NASCITURUS PRO IAM NATO HABETUR QUOTIENS DE COMMODIS EIUS AGITUR začněte se učit
|
|
– ten, który ma się urodzić jest uważany za narodzonego, ilekroć dotyczy jego korzyści
|
|
|
CUM ANIMO TESTANDI začněte se učit
|
|
decyzja z wolą testowania (traktowane jako testament)
|
|
|
FAVOR TESTAMENTI začněte se učit
|
|
|
|
|
LUCIDUM INTERVALLUM začněte se učit
|
|
przerwy, kiedy jest świadomość (przebłyski świadomości)
|
|
|
LEGATUM začněte se učit
|
|
|
|
|
LEGATUM PER VINDICATIONEM začněte se učit
|
|
zapis, gdzie w momencie przyjęcia spadku, spadkobiorca staje się właścicielem
|
|
|
LEGATUM PER DAMNATIONEM začněte se učit
|
|
legat, który upoważnia do wystąpienia z powództwem przeciw dziedzicowi
|
|
|
LEGATUM PER PRAECEPTIONEM začněte se učit
|
|
legat, który upoważnia dziedziców do rozdzielenia części zapisanych w spadku przed podziałem spadku
|
|
|
LEGATUM SINEDI MODO začněte se učit
|
|
uprawniał legetariusza do korzystania z rzeczy należących do dziedzica
|
|
|
LEGATUM NOMINIS začněte se učit
|
|
zapis wierzytelności należącej do spadku
|
|
|
LEGATUM LIBERATIONIS začněte se učit
|
|
spadkodawca zwalnia swojego dłużnika z długu
|
|
|
LEGATUM OPTIONIS začněte se učit
|
|
uprawnienie legetarisuza do wzięcia albo jednej albo drugiej rzeczy zapisanej w legacie
|
|
|
HERES - začněte se učit
|
|
|
|
|
HEREDIUM - začněte se učit
|
|
|
|
|
TRANSMISSIO HEREDITATIS začněte se učit
|
|
przeniesienie dziedzictwa na osobę trzecią
|
|
|
CUM VIRIBUS HEREDITATIS začněte se učit
|
|
rzeczy należące do spadku
|
|
|
PRO VIRIBUS HEREDITATIS začněte se učit
|
|
do wysokości tego co jest w spadku
|
|
|
CUM VIRIBUS PATRIMONI začněte se učit
|
|
ktoś otrzymuje coś z majątku należącego do rodziny
|
|
|
HEREDITATIS PETITIO začněte se učit
|
|
skarga o wydanie spadku (dotyczy dziedzictwa wg prawa cywilnego)
|
|
|
SEPARATIO BONORUM začněte se učit
|
|
podzielenie dóbr, możliwosć wydzielenia masy spadkowej spadkodawcy od spadkobiorcy
|
|
|
FAMILIA začněte se učit
|
|
|
|
|
PATER FAMILIAS začněte se učit
|
|
|
|
|
MATER FAMILIAS začněte se učit
|
|
|
|
|
FILIUS začněte se učit
|
|
|
|
|
FILIA začněte se učit
|
|
|
|
|
NEPOS začněte se učit
|
|
|
|
|
NEPTIS začněte se učit
|
|
|
|
|
PRONEPUS začněte se učit
|
|
|
|
|
PPRONEPTIS – začněte se učit
|
|
|
|
|
AVUS – začněte se učit
|
|
|
|
|
AVIA začněte se učit
|
|
|
|
|
PROAVUS začněte se učit
|
|
|
|
|
PROAVIA začněte se učit
|
|
|
|
|
AVE AVE CUM AVE:) začněte se učit
|
|
witaj dziadku z ptaszkiem
|
|
|
MATRIMONIUM = NUPTIAE začněte se učit
|
|
|
|
|
MATRIMONIUM IUSTUM začněte se učit
|
|
|
|
|
MATRIMONIUM INIUSTUM – začněte se učit
|
|
|
|
|
MATRIMONIUM LEGITIMUM začněte se učit
|
|
|
|
|
MATRIMONIUM NON LEGITIMUM- začněte se učit
|
|
|
|
|
MATRIMONIUM CONCORDANS začněte se učit
|
|
|
|
|
MATRIMONIUM IURIS GENTIUM začněte se učit
|
|
według prawa ludów/narodów
|
|
|
MATRIMONIUM NON EXISTENS začněte se učit
|
|
małżeństwo nie istniejące
|
|
|
MATRIMONIUM PUTATIVUM začněte se učit
|
|
|
|
|
IMPEDIMENTUM začněte se učit
|
|
|
|
|
IMPEDIMENTA začněte se učit
|
|
|
|
|
IMPEDIMENTUM DIRIMENS začněte se učit
|
|
|
|
|
IMPEDIENS začněte se učit
|
|
przeszkoda zabraniająca, ale nie zrywająca
|
|
|
CONSENSUS MATRIMONIALIS začněte se učit
|
|
|
|
|
AFFECTIO MARITALIS začněte se učit
|
|
zgoda musi trwać całe małżeństwo
|
|
|
MATRIMONIALE FOEDUS začněte se učit
|
|
|
|
|
MATRIMONIA LIBERA ESSE DEBENT začněte se učit
|
|
– małżeństwa powinny być wolne od nacisków (nie ma obowiązku pozostawania do końca życia w związku małżeńskim)
|
|
|
SPONSALIA = MATRIMONII PROMISSIO začněte se učit
|
|
|
|
|
MATRIMONIUM RATUM ET CONSUMATUM začněte se učit
|
|
małżeństwo zawarte i skonsumowane (dopełnione)
|
|
|
NULLA HUMANA POTESTAS začněte se učit
|
|
żadna ludzka siła nie może rozerwać małżeństwa
|
|
|
SEPARATIO – začněte se učit
|
|
|
|
|
VOTUM SEPARATUM začněte se učit
|
|
oddzielny głos sędziego, w sprawie kolegialnej
|
|
|
SEPARATIO QUOAD TORUM ET MENSAM začněte se učit
|
|
oddzielenie co do łoża i stołu
|
|
|
SEPARATIO PERPETUA – začněte se učit
|
|
|
|
|
SEPARATIO TEMPORANEA začněte se učit
|
|
|
|
|