Geografia-zagadnienia

Najwyższy szczyt Tatr

Rysy w polsce Gerlach w Słowacji

Najwyższy szczyt Bieszczad

Tarnica

Najwyższy szczyt Sudet

Śnieżka

Najwyższy szczyt Gór Świętokrzyskich

Łysica

Najwyższy szczyt Wyżyny Śląskiej

Góra Świętej Anny

Najwyższy szczyt Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej

Góra Zamkowa

Jaskinia Wielka Śnieżna

Tatry

Jaskinia Mroźna

Tatry

Jaskinia Zimna

Tatry

Jaskinia Raptawicka

Tatry

Bandzioch Kominiarski

Tatry

Jaskinia Niedźwiedzia

Sudety

Jaskinia Raj

Góry Świętokrzyskie

Jaskinia Wierna

Wyżyna Krakowsko-Częstochowska

Jaskinia Łokietka

Wyżyna Krakowsko-Częstochowska

Jaskinia Nietoperzowa

Wyżyna Krakowsko-Częstochowska

Jaskinia Wierzchowska Góra

Wyżyna Krakowsko-Częstochowska

Jaskinia Ciemna

Wyżyna Krakowsko-Częstochowska

Morskie Oko, Czarny Staw, Wielki Staw

Jeziora cyrkowe/karowe-TATRY

Jezioro Duszatyńskie

Jezioro osuwiskowe-Bieszczady

Jeziora otmuchowskie, Nyskie, Miętkowskie, Pilchowskie

Jeziora Sztuczne-Sudety

Jezioro Zegrzyńskie, Turawskie, Sulejowskie, Jeziorsko

Jeziora Sztuczne-Niziny

Perespa, Uścwierz

Jeziora naturalne-Krasowe-NIZINY

Śniardwy, Mamry, Niegocin

Jeziora morenowe-POJEZIERZA

Hańcza, Wigry, Jeziorak, Nidzkie, Chorzykowskie, Raduńskie, Wdzydze

Jeziora rynnowe-pojezierza

Gardno, Bukowo,Łebsko Jamno

Jeziora przybrzeżne-Pobrzeża

Dąbie, Druzno

jeziora deltowe-pobrzeża

Miedwie

Jezioro wytopiskowe-pobrzeża

Jezioro Żarnowieckie

jezioro rynnowe-pobrzeża

Pagórki o charakterystycznym płaskim grzbiecie nazywanym stoliwo kremowe. Powstają w wyniku wytopiania się materiału skalnego pomiędzy dwoma bryłami lodu

KEMY

To długie wąskie i kręte pagórki często ale nie zawsze równoległe do jezior rynnowych. Są one zbudowane z piasków i żwirów osadzonych w szczelinach lub tunelach lodowcowych

OZY

Pagórki które są zbudowane z twardych odpornych skał od strony lądolodu mają łagodny kształt, zbocze bo od drugiej strony zniszczył je lądolód

Baraniec=muton

Pagórki o obłym lub eliptycznym kształcie zbudowane zwykle z gliny osadzone przed czołem ladolodu. Tworzą pola występują grupowo

DRUMLINY

Jaka przełęcz oddziela Tatry Wysokie j Zachodnje

Przełęcz Liliowe

Są wyższe bo są zbudowane z otworniejszych skał (wapien mkekki granit twardy)Że względu na swoją wysokość miały w plejstocenie lodowce górskie dzięki czemu mają rzeźbę polodowcową. Są granitowe. Zaliczamy do nich np doliny u-ksztaltne jeziora cyrkowe.

Tatry Wysokie

Są niższe i zbudowane z wapieni Dolomitów piaskowców dzięki czemu mają rzeźbę krasową: pomocy i wywierzyska jaskinie wąwozy krasowe żłobki i zebra krasowe przez to że wapienie i dolomity podlegają procesom krasowienia

tatry zachodnie

Podaj przykład doliny U-kształtnej z Polski waraz z krainą w której się znajduje

Tatry-Dolina Roztoki, Dolina Rybiego Potoku

Podaj przyczynę powstania pięter roślinnych w Tatrach

Spadek temperatury wraz z wysokością w Tatrach

Piętro pogórza

pola uprawne i pastwiska

Piętro regla dolnego

lasy bukowo-jaworowo-jodłowe

Piętro regla górnego

lasy swierkowe

Piętro kosodrzewiny

kosodrzewina=skarlała sosna+limby

piętro hal

łąki typu alpejskiego

piętro turni

mchy i porosty

Górna granica lasu w Tatrach

1600 m.n.p.m

Wodospad Siklawa

Tatry

Wodospad Szklarski (w Szklarskiej Porębie)

Sudety

Wodospad Kamieńczyk (w Karkonoszach)

Sudety

piętra roślinne w Bieszczadach

1. Pietro lasów jodłowo-bukowych (buczyna karpacka) 2. Pietro połonin i łąk

Przykład połonin

-Połonina Wetlińska -Połonina Caryńska -Połonina Bukowska

Dunajec

Tatry

San

Bieszczady

Nysa Kłodzka, Bystrzyca, Kaczawą, Bóbr, Kwisa, Nysa Łuzycka

Sudety

Lubrzanka Pokrzywianka

Góry Świętokrzyskie

Liswarta, Prosna, Przemsza,

Wyżyna Śląska

Wisła Odra

Niziny

Wisła Odra Warta obra Drwęca Pasłęka Łyna Drawa Słupia, Gwdą Wda Wieprza Wełna Noteć

Pojezierza

Rega Parsęta Słupia Wieprza Łeba

Pobrzeża

Jaki typ budowy geologicznej mają Sudety?

Mają budowę zrębową

Karkonosze

Z granitów

Góry Sowie

Z gnejsów

Góry Kaczowskie

Wapienie

Kotlina Kłodzka

porfiry melafiry diabozy bazalty

Ostańce granitowe w Karkonoszach

Końskie Łby, Słonecznik, Owcze skały Pielgrzymy

Gołoborza co to?

To wielkie bloki piaskowca kwarcytowego

Jak powstały gołoborza?

Powstały w wyniku silnego wietrzenia mrozowego bo panował klimat peryglacjalny

W obrębie jakiego pasma górskiego występują gołoborza?

występują w obrębie pasma górskiego-ŁYSOGÓRY

Jaki typ rzeźby mają Góry Świętokrzyskie?

Mają tzw rzeźbę rusztową

Co to są dymarki?

To średniowieczne piecy w których w wakacje w Nowej Słupi odbywa się wytop rud żelaza

Gdzie znaleziono ślady Tetrapoda?

w miejscowości Zachełmie

Gdzie znajduje się park dinozaurów?

w Bełchatowie

Na czym polega inwersja rzeźby?

Polega na tym że jest odwrócenie normy. Polega na tym że procesy erozji wietrzenia wymywania niszczą centralną część antykliny i powstaje tam dolina oraz dwie symetryczne Góry w obrębie dawnych synklin

W okolicach jakiego miasta w górach Świętokrzyskich występuje inwersja rzeźby?

w okolicy miasta Chęcin

Co to Kaptaż?

Polega na tym że rzeka która silniej eroduje (erozja wsteczna) wstecznie zabiera część górnego odcinka innej rzece np w górach Świętokrzyskich rzeka Lubrzanka zabrała część górnego odcinka rzece Pokrzywiance

W której krainie geograficznej występuje Pustynia Błędowska?

Występuje na wyżynie Śląskiej

Jak doszło do powstania pustyni Błedowskiej?

Lądolód zostawia na wyżynie Śląskiej morenę denna j na osadach polodowcowych na skutek prowadzenia intensywnej działalności gospodarczej powstała Pustynja Błędowska

Na lessach

czarnoziemy

na wapieniach kredzie Dolomitach

rędziny

w dolinie Nidy

Mady

na piaskowcach

Bielice

na glinach

gleby brunatne i płowe

na bagnach

gleby bagienne/torfowe

Wymień ostańce krasowe na wyżynie Krakowsko-Częstochowskiej?

1. Brama krakowska 2. Maczuga Herkulesa 3. Igły Deotymy

Gdzie występuje kras gipsowy na Niecce Nidziańskiej?

Występuje w rejonie Buska-Zdroju

Jaki typ wód mineralnych występuje w Busko-Zdrój i Solec Zdrój?

Solanki i wody siarczane. Jest to w obrębie Niecki Nidziańskiej

Podaj przykład wąwozu lessowego i krainę geograficzną na której występuje

Korzeniowy Dół-Wyżyna Lubelska

Jaki klimat występuje na przedpolu lądolód?

To klimat peryglacjalny

Jakie procesy zachodziły na przedpolu lądolód?

1 Wietrzenie mrozowe(wszystko niszczało od mrozu) 2. procssy denudacyjne(silne niszczenie zrównujące powierzchnię nizin teren się wyrównuje)

Co to pradoliny?

ogromne doliny rzeczne o przebiegu rownoleznikowym. Powstały w wyniku topienia się lądolód z którego wypływały wody fluwioglacjalne płynęły rzeki z południa prawisla i praodra łączyły się i tworzyły potężne rzeki które wynosiły wodę na zachód Europy.

Podaj pradoliny na nizinach

1. Pradolina Warszawsko-berlińska 2. Pradllina Barucko-Głogowska 3. Pradolina Wrocławsko-Magdeburska 4. Pradoljna Pilicy-Wieprza-Krzny 5 Pradolina Biebrzy i Narwi

Podaj pradoliny na pojezierzach

1. Pradolina Redy-Łeby 2. Pradolina Toruńsko-Eberswaldzka 3. Pradolina Pomorska

Jak nazywamy krajobraz nizin?

nazywamy go krajobrazem staroglacjalnym

Podaj niecki gdzie występują wody subartezyjskie?

1. Niecka Warszawska 2. Niecka Mogileńsko-Łódzka

Pojezierze Suwalskie

Pojezierze Mazurskie

Pojezierze Kaszubskie

Pojezierze Pomorskie

Pojezierze Kujawskie

Pojezierze Wielkopolskie

Wymień szczyty moreny czołowej

Wierzyca, Dylewska Góra, Szeskie Wzgórza

Wierzyca

Pojezierze Pomorskie

Dylewska Góra

Pojezierze Mazurskie

Szeskie Wzgórza

Pojezierze Mazurskie

Co to stożek sandrowy?

To piaszczysto-żwirowe stożki które powstały przez rozmycie moreny czołowej przez wody fluwioglacjalne.

Podaj przykład stożka sandrowego

Wielki Sandr Brdy

Co to głazy narzutowe?

To głazy przytransportowane przez lądolód z miejsca jego tworzenia czuli półwyspu skandynawskiego. Są zbudowane z czerwonego granitu rapakiwi lądolód tworząc się zabierał kawałki tego granitu i przyniósł go na teren Polski i gdy się topił rozrzucił je

egzaracja

To ścieranie i zdzieranie skał przez sztywne ciało lądolód samym lądolodem

detersja

Lądolód pociera i niszczy nie tylko sobą niszczy też kawałkami skał materiałem skalnym kamieniami wczepionym w spód. To ścieranie skał przez materiał skalny wczepiony w spód lądolód.

Jak nazywa się układ rzeczny na pojezierzach?

Jest to układ rzeczny schodkowy.

Jak nazywa się wysoczyzny moreny czołowej na polskich pobrzeżach?

Są to Kępy

Podaj przykłady Kęp?

1. Kępa Pucka 2. Kępa Swarzewska 3. Kępa Redłowska

Jakie mamy wyspy na Pobrzeżu Szczecińskim?

To wyspy Wolin i Uznam

Jaki mamy typ wysp występujący w Słowińskim Parku Narodowym?

To wydmy Paraboliczne

Podaj przykład wydmy parabolicznej?

Wydma Łącka

Co to Abrazja?

To niszcząca działalność morza która polega na tym że fale morskie uderzają o brzeg j żłobią niszę abrazyjną która jest coraz większą a w skały nad nią nadległe się odbywają i cały klif się cofa pochłaniając ląd

Trzęsacz Koło Kołobrzegu

Słynny kościół postawiony w 18 w kilka kilometrów od brzegu i morze między czasie tą abrazją zżarło tyle lądu ze można zwiedzać obecnie tylko jedna ścianę tego kościoła

Gdzie jest największa depresja w polsce i ile wynosi?

Jest we wsi Marzęcino na Żuławach Wiślanych i wynosi 2,2 m.p.p.m