otázka |
odpověď |
samoistne włóknienie szpiku definicja začněte se učit
|
|
nowotwór mieloproliferacyjny cechujący się niedokrwistością, odmłodzeniem ukladu granulocytarnego, włóknieniem szpiku, powiększeniem śledziony i powstawaniem pozaszpikowych ognisk krwiotworzenia
|
|
|
objawy ogólne samoistnego włóknienia szpiku začněte se učit
|
|
osłabienie, brak łaknienia, utrata masy ciała, stan podgorączkowy, duszność, przyspieszone tętnopoty nocne, świąd, ból kostno- stawowy, wyniszczenie
|
|
|
objawy związane z włóknieniem szpiku začněte se učit
|
|
powiększenie śledzi0ony, powiększenie wątroby, nadciśnienie wrotne; plamica małopłytkowa, objawy niedokrwistości, objawy związane z ogniskami krwiotworzenia:
|
|
|
morfologia we włóknieniu szpiku začněte se učit
|
|
niedokrwistość normocytowa; liczba leukocytów zmniejszona, prawidłowa lub zwiększona; liczba płytek krwi może być zwiększona, prawidłowa lub zmniejszona, płytki nieprawidłowe morfologicznie i czynnościowo
|
|
|
biopsja i trepanobiospsja w samoistnym włóknieniu w fazie prefibrotycznej začněte se učit
|
|
zwiększona komórkowość, proliferacja linii megakariopoetycznej z towarzyszącą atypią megakariocytów, rozrost linii neutrofilopoetycznej, z często zmniejszoną erytropoezą
|
|
|
biopsja w fazie fibrotycznej samoistnego włóknienia szpiku začněte se učit
|
|
nie można zaaspirować szpiku (tzw. sucha biopsja)
|
|
|
badanie cytogenetyczne pierwotnego włoknienia szpiku začněte se učit
|
|
aberracje chromosomowe u ~60% chorych; mutacja V617F genu JAK2 (u ~60%), w większości pozostałych przypadków mutacje genów CALR (15–30%) albo MPL (10%). Ujemny wynik BCR-ABL1.
|
|
|
kryteria duże pierwotnego włoknienia szpiku začněte se učit
|
|
1) typowy obraz trepanobioptatu 2) wykluczenie czerwienicy prawdziwej (PV), CML, MDS i innych ch 3) obecność mutacji V617F genu JAK-2 lub innego markera
|
|
|
kryteria male pierwotnego włóknienia szpiku začněte se učit
|
|
) leukoerytroblastoza we krwi obwodowej 2) wzrost LDH w surowicy 3) niedokrwistość 4) powiększenie śledziony.
|
|
|
ilość kryteriów dużych i małych do rozpoznania pierwotnego włóknienia szpiku začněte se učit
|
|
Konieczne jest spełnienie wszystkich kryteriów dużych i 2 małych.
|
|
|
metoda leczenie włóknienia szpiku wydłużająca przeżycie začněte se učit
|
|
allo- HCT (daje szansę wyleczenia)
|
|
|
inne leczenie włoknienia szpiku začněte se učit
|
|
Leczenie cytoredukcyjne, leczenie niedokrwistości, splenektomia, napromieniowanie śledziony i ognisk krwiotworzenia, inhibitory JAK
|
|
|
Najgorsze spośród nowotworów mieloproliferacyjnych jest w začněte se učit
|
|
pierwotnym włoknieniu szpiku
|
|
|
začněte se učit
|
|
występowanie szczególnie dużej eozynofilii we krwi obwodowej (>1500/µl) i/lub nacieków eozynofilowych w tkankach
|
|
|
zespół hipereozynofilowy (HES) začněte se učit
|
|
uszkodzenie narządów w przebiegu eozynofilii
|
|
|
przewlekła białaczka eozynofilowa (CEL) začněte se učit
|
|
nowotworem mieloproliferacyjnym, w którym wskutek niekontrolowanej, klonalnej proliferacji prekursorów eozynofilów dochodzi do eozynofilii w szpiku, krwi obwodowej i tkankach.
|
|
|
objawy przewlekłej białaczki eozynofilowej začněte se učit
|
|
ogólne (zmęczenie, T, poty, spadek m.c), objawy kardio, oddech, skórne, ppok, neurolog
|
|
|
podział białaczki eozynofilowej ze wzg na liczbę eozynofilów začněte se učit
|
|
łagodna 500–1500/μl; umiarkowana 1500–5000/μl, ciężka >5000/μl)
|
|
|
morfologia w przewlekłej bialaczce eozynofilowej začněte se učit
|
|
eozynofilia, niedokrwistość, małopłytkowośc lub nadpłytkowość, umiarkowana leukocytoza
|
|
|
badania cytogenetyczne i molek w CEL začněte se učit
|
|
obecny gen fuzyjny FIP1L1-PDGFRA powstały wskutek delecji fragmentu chromosomu 4 i kodujący białko o aktywności kinazy tyrozynowej.
|
|
|
začněte se učit
|
|
inwazje pasożytnicze, reakcje alergiczne i lekowe, eozynofilie płucne, przeszczep p. gospodarzowi, ch. Hodgkina, chłoniaki z obwodowych komórek T (PTCL), histiocytoza z komórek Langerhansa, indolentna mastocytoza układowa nowotwór lity, alergiczna aspergiloza oskrzelowo-płucna, przewlekłe choroby zapalne, choroby układowe tkanki łącznej, ukł zapalenia naczyń, głębokie zapalenie powięzi
|
|
|
leczenie CEL z genem FIP1L1-PDGFRA i rearanżacją genu PDGFRB začněte se učit
|
|
|
|
|
HES bez rearanżacji PDGFRA i PDGFRB: začněte se učit
|
|
GKS np. prednizon 1 mg/kg mc.
|
|
|
Leczenie białaczki eozynofilowej-chorzy z liczbą eozynofilów <5000/µl i bez zmian narządowych začněte se učit
|
|
nie wymagają szybkiej cytoredukcji
|
|
|
leczenie CEL W razie nieskuteczności i w CEL-NOS:. začněte se učit
|
|
cytostatyki (hydroksymocznik, w razie nieskuteczności → IFN-α, w dalszej kolejności winkrystyna lub etopozyd); w razie nieskuteczności → leczenie eksperymentalne (mepolizumab(i), alemtuzumab) albo allo-HCT
|
|
|
začněte se učit
|
|
Grupa chorób nowotworowych charakteryzujących się nadmierną proliferacją i nagromadzeniem nieprawidłowych mastocytów w jednym lub wielu narządach.
|
|
|
začněte se učit
|
|
|
|
|
postacie mastocytozy skórnej CM začněte se učit
|
|
postać plamisto-grudkowa (syn. pokrzywka barwnikowa), postać rozlana, guz mastocytowy skóry
|
|
|
postacie mastocytozy układowej SM začněte se učit
|
|
SM o powolnym przebiegu (indolentna), SM z klonalnym rozrostem linii komórkowych niemastocytowych (nowotworem mielo- lub rzadziej limfoidalnym), agresywna SM, białaczka mastocytowa, mięsak mastocytowy, guz mastocytowy pozaskórny.
|
|
|
objawy skórne mastocytozy začněte se učit
|
|
żółto- lub czerwonobrązowe plamy i swędzące grudki, objaw Dariera (prawie natychmiastowe pojawienie się pokrzywki po podrażnieniu skóry ze zmianam
|
|
|
objawy zw z uwalnianiem mediatorów w mastocytozie začněte se učit
|
|
hipotensja, tachykardia odruchowa, omdlenia, wstrząs i ból głowy, duszność; nagłe zaczerwienienie skóry; T, ból kostny, osteopenia i osteoporoza; zmęczenie, utrata m. c, dyspepsja, biegunka i objawy choroby wrzodowej; depresja, zaburzenia nastroju, utrata koncentracji i nadmierna senność; objawy skazy krwotocznej.
|
|
|
rozpoznanie mastocytozy skórnej- badanie začněte se učit
|
|
obraz histopatologiczny wycinka skóry
|
|
|
rozpoznanie mastocytozy ukladowej začněte se učit
|
|
na podstawie badania szpiku kostnego, biopsji zmian skórnych lub w innych narządach, badania molekularnego (mutacja D816V genu KIT) i zwiększonego stężenia tryptazy w surowicy.
|
|
|
rozpoznanie białaczki mastocytowej začněte se učit
|
|
mastocyty w biopsji aspiracyjnej szpiku >20%, we krwi obwodowej >10%, nacieki narządowe, często bez zmian w skórze.
|
|
|
leczenie CM i indolentna SM začněte se učit
|
|
leki przeciwhistaminowe, przeciwleukotrienowe, ASA, IPP gdy dolegliwości dyspeptyczne / ch. wrzodowa, miejscowo GKS i fotochemioterapia PUVA, l. hamujące degranulację mastocytów, preparaty wapnia i witamina D3, bisfosfoniany
|
|
|
leczenie agresywnej mastocytozy ukł (SM) začněte se učit
|
|
lekami pierwszej linii są kladrybina i IFN-α2b; u wybranych chorych allo-HCT.
|
|
|
leczenie białaczki mastocytowej začněte se učit
|
|
chemioterapia wielolekowa (jak w AML) lub kladrybina, ew. z IFN-α (skuteczność farmakoterapii ograniczona), allo-HCT.
|
|
|
przewlekła białaczka mielomonocytowa def začněte se učit
|
|
Nowotwór mielodysplastyczno-mieloproliferacyjny, charakteryzujący się przewlekłą monocytozą we krwi obwodowej, nieobecnością chromosomu Ph i genu BCR-ABL1 oraz blastozą szpiku ≤20%.
|
|
|
przewlekła bialaczka mielomonocytowa Objawy wywołane pozaszpikowymi naciekami komórek białaczkowych: začněte se učit
|
|
powiększenie wątroby, śledziony i węzłów chłonnych, zmiany skórne, płyn wysiękowy w jamie opłucnej, jamie osierdzia i jamie otrzewnej przy dużej liczbie monocytów we krwi.
|
|
|
objawy wynikające z cyotpeni w przewleklej białaczce mielomonocytowej začněte se učit
|
|
niedokrwistość → osłabienie, szybka męczliwość, tachykardia, bladość skóry; neutropenia → większa skłonność do zakażeń; małopłytkowość → skaza krwotoczna.
|
|
|
morfologia w przewlekłej białaczce mielomonocytowej začněte se učit
|
|
monocytoza >1000/µl, liczba leukocytów różna, niekiedy zmiany dysplastyczne, nieznaczna bazofilia i eozynofilia; niedokrwistość normocytowa (rzadko makrocytowa), często umiarkowana małopłytkowość, mogą wystąpić nietypowe płytki olbrzymie.
|
|
|
Biopsja aspiracyjna i trepanobiopsja szpiku: w przewlekłej białaczce mielomonocytowej začněte se učit
|
|
szpik bogatokom, najczęściej dominuje l. neutrofilopoetyczna lub erytropoetyczna, proliferacja monocytów, zmiany dysplastyczne, megakariocyty z niepraw segmentacją
|
|
|
przewlekła białaczka mielomonocytowa adania cytogenetyczne, molekularne i immunofenotypowe začněte se učit
|
|
klonalne, nieswoiste zaburzenia cytogenetyczne u 20–40% chorych. Ujemny wynik BCR-ABL1, wykluczenie rearanżacji PDGFRA i PDGFRB. U 10–20% chorych występuje mutacja genu JAK2.
|
|
|
badania obraz przewlekłej białaczki mielomonocytowej začněte se učit
|
|
USG- powiększenie śledziony, wątroby lub węzłów chłonnych oraz obecność płynu w jamie otrzewnej. RTG klatki piersiowej – ujawnia płyn w jamach opłucnej. Echokardiografia – ujawnia płyn w jamie osierdzia.
|
|
|
začněte se učit
|
|
przewlekłej białaczki monomielocytowej
|
|
|
inne przyczyny monocytozy začněte se učit
|
|
zakażenia, ch. p. pok, tk. łącznej, ch. ziarniniakowe, ch. ukł krwiotwórczego
|
|
|
leczenie przewlekłej białaczki mielomonocytowej začněte se učit
|
|
1. Leczenie wspomagające: jak w MDS. 2. allo-HCT: jedyna metoda dająca szansę na wyleczenie, 3. Leczenie cytoredukcyjne: 4. Leki hipometylujące:
|
|
|
przewlekła białaczka limfocytowa CLL- def začněte se učit
|
|
Choroba nowotworowa morfologicznie dojrzałych limfocytów B występujących we krwi, szpiku kostnym, tkance limfatycznej i w innych narządach
|
|
|
Najczęstsza postać białaczki u dorosłych w Europie i Ameryce Północnej začněte se učit
|
|
przewlekła białaczka limfocytowa CLL
|
|
|
przewlekła białaczka limfocytowa CLL- objawy začněte se učit
|
|
początkowo brak/ niespecyficzne
|
|
|
začněte se učit
|
|
|
|
|
začněte se učit
|
|
limfocytoza >5000/µl, z przeważającymi małymi, dojrzałymi morfologicznie limfocytami i charakterystycznymi jądrami uszkodzonych limfocytów – tzw. cienie Gumprechta, niedokrwistość i małopłytkowość
|
|
|
Badanie immunofenotypowe krwi lub szpiku w CLL začněte se učit
|
|
charakterystyczna koekspresja antygenów B-komórkowych (CD19, CD22), CD23 oraz antygenu T-komórkowego CD5
|
|
|
začněte se učit
|
|
1) limfocytoza krwi obwodowej ≥5000/µl z przeważającą populacją morfologicznie dojrzałych, małych limfocytów 2) potwierdzenie klonalności krążących limfocytów B mających charakterystyczny immunofenotyp w cytometrii przepływowej krwi obwodowe
|
|
|
Chłoniak z małych limfocytów (SLL) to začněte se učit
|
|
niebiałaczkowa postać CLL (identyczna morfologicznie i immunofenotypowo) cechująca się powiększeniem węzłów chłonnych i/lub śledziony, z limfocytozą krwi obwodowej <5000/µl, bez cytopenii spowodowanych nacieczeniem szpiku.
|
|
|
leczenie pierwszej lini CLL začněte se učit
|
|
analogi puryn w monoterapii lub schematach skojarzonych (u młodych chorych lub starszych bez istotnych chorób towarzyszących zaleca się cykl FCR lub CCR, chlorambucyl w monoterapii albo w skojarzeniu z pciałem anty-CD20
|
|
|
chłoniaki nieziarnicze podział začněte se učit
|
|
1) białaczka/chłoniak limfoblastyczny B- lub T-komórkowy (B/T-ALL/LBL) 2) nowotwory z dojrzałych komórek B: 3) nowotwory z dojrzałych komórek T i NK:
|
|
|
do nowotworów z dojrzałych małych kom B należy začněte se učit
|
|
przewlekła białaczka limfocytowa/ch. z małych limfocytów (CLL/SLL, białaczka włochatokomórkowa (HCL), ch. strefy brzeżnej (MZL), ch. grudkowy (FL), ch. limfoplazmocytowy/makroglobulinemia Waldenströma (LPL/WM), ch z kom. płaszcza (MCL)
|
|
|
b) chłoniaki z dużych i średnich komórek B: začněte se učit
|
|
b) chłoniaki z dużych i średnich komórek B: chłoniak rozlany z dużych komórek B (DLBCL) i jego warianty, chłoniak Burkitta (BL)
|
|
|
začněte se učit
|
|
chłoniaki B-komórkowe – DLBCL i MCL, większość chłoniaków T-komórkowych. Chorzy przeżywają bez leczenia od kilku do kilkunastu miesięcy.
|
|
|
začněte se učit
|
|
większość chłoniaków z małych kom B (FL, CLL/SLL, LPL/WM, MZL) i część linii T (MF, LGL).
|
|
|
bardzo agresywne chłoniaki nieziarnicze začněte se učit
|
|
ALL/LBL, BL. Chorzy przeżywają bez leczenia od kilku do kilkunastu tygodni.
|
|
|
na podst czego stawia się rozpoznanie ch. nieziarniczych začněte se učit
|
|
Na podstawie badania histologicznego i immunohistochemicznego całego węzła chłonnego lub fragmentu zajętego narządu.
|
|
|
leczenie chłoniaków agresywnych začněte se učit
|
|
chemioterapięa wielolekowa (np. CHOP) w skojarzeniu z rytuksymabem (w NHL B-komórkowych) i/lub uzupełniającym napromienianiem miejsca pierwotnej lokalizacji chłoniaka; w grupie dużego ryzyka rozważ auto-HCT.
|
|
|
chłoniak Chodgkina definicja začněte se učit
|
|
klonalny rozrost tzw. komórek Reed i Sternberga oraz komórek Hodgkina, wywodzących się z linii komórek B, otoczonych komórkami odczynowymi, głównie w obrębie węzłów chłonnych.
|
|
|
klasyfikacja histopatologiczna chłoniaka Hodgkina začněte se učit
|
|
1) klasyczny 2) HLchłoniak Hodgkina nieklasyczny (guzkowy z przewagą limfocytów)
|
|
|
začněte se učit
|
|
stwardnienie guzkowe (NSHL; 70–80% przypadków HL), postać mieszana (MCHL), postać z zanikiem limfocytów (LDHL), postać bogata w limfocyty (LRCHL)
|
|
|
začněte se učit
|
|
kilka procent chorych, zajęte węzły chłonne obwodowe (najczęściej w jednej okolicy limfatycznej), przebiega zwykle bardzo powoli, przez wiele lat bez klinicznej progresji, wznowy dobrze poddają się leczeniu.
|
|
|
chłoniak Hodgkina Niekorzystne czynniki rokownicze w stadium I i II začněte se učit
|
|
rozległy guz w śródpiersiu (o wymiarach >1/3 maks. wymiaru poprzecznego klatki piersiowej), OB >50 mm (>30 mm przy obecnych objawach B), wiek ≥50 lat, ≥3 zajęte grupy węzłów chłonnych, zajęcie narządów pozalimfatycznych
|
|
|
chłoniak Hodgkina Niekorzystne czynniki rokownicze w stadium III i IVI začněte se učit
|
|
stężenie albuminy <4,0 g/dl, stężenie Hb <10,5 g/dl, płeć męska, wiek ≥45 lat, IV stopień zaawansowania klinicznego, leukocytoza ≥15 000/µl, limfocytopenia <600/µl lub <8%.
|
|
|
leczenie chłoniaka Hodgkina klasyczne I rzut začněte se učit
|
|
chemioterapia w skojarzeniu z radioterapią na zmiany resztkowe lub okolice pierwotnie zajęte.
|
|
|
szpiczak plazmocytowy def začněte se učit
|
|
ch. nowotworowa charakt się proliferacją i gromadzeniem monoklonalnych plazmocytów, wytwarzających monoklonalną immunoglobulinę lub same monoklonalne łańcuchy lekkie Ig (tzw. białko M).
|
|
|
szpiczak plazmocytowy morfologia začněte se učit
|
|
u większości chorych niedokrwistość normocytowa, normochromiczna, rzadziej makrocytoza, u 50% chorych rulonizacja erytrocytów, rzadziej leukopenia, małopłytkowość.
|
|
|
szpiczak bezobjawowy- kryteria rozpoznania začněte se učit
|
|
białko M w surowicy ≥30 g/l lub w moczu >500 mg/24 h i/lub klonalne plazmocyty w szpiku 10–60%, niespełnione kryteria CRAB i SLiM, bez amyloidozy AL
|
|
|
kryteria rozpoznania szpiczaka MM začněte se učit
|
|
klonalne plazmocyty w szpiku >10% lub potwierdzony w biopsji guz plazmocytowy kostny lub pozaszpikowy oraz ≥1 z 1) kryteria uszkodzenia narządowego związanego ze szpiczakiem (CRAB): 2) ≥1 biomarker nowotworu (SLiM):
|
|
|
kryteria uszkodzenia narządowego związanego ze szpiczakiem (CRAB začněte se učit
|
|
a) hiperkalcemia (>0,25 mmol/l powyżej ggn lub >2,75 mmol/l b) niewydolność nerek c) niedokrwistość d) uszkodzenia kostne
|
|
|
biomarkery nowotworu SLIM szpiczak začněte se učit
|
|
a) plazmocyty w szpiku >60% b) stosunek wolnych łańcuchów lekkich w surowicy (κ/λ lub λ/κ) >100 przy stężeniu łańcuchów monoklonalnych >100 mg/l c) >1 zmiana ogniskowa o wymiarze ≥5 mm w MR.
|
|
|
leczenie u ch na szpiczaka bezobjawowego („tlącego”) začněte se učit
|
|
|
|
|
młodzi lub nieobciążeni chorzy >7- rż na szpiczaka- leczenie začněte se učit
|
|
3–4 cykli schematu 3-lekowego zawierającego bortezomib (VTD [bortezomib + talidomid + deksametazon], VCD [bortezomib + cyklofosfamid + deksometazon], PAD [bortezomib + doksorubicyna + deksometazon
|
|
|
odosobniony guz plazmocytowy leczenie začněte se učit
|
|
operacja lub napromienianie
|
|
|
zespół hemofagocytowy def začněte se učit
|
|
zaburzenie reg immunologicznej wywołanym przez cytokiny prozapalne przy współistniejącej niesprawności komórek odpornościowych (NK i cytotoksycznych limf T) uwarunkowanej gen lub nabytej, ch z autoagresji lub nowotwór złośliwy
|
|
|
czym się różni zespół aktywacji makrofagów od typowego HLH začněte se učit
|
|
dużym stężeniem CRP w osoczu
|
|
|
obraz kliniczny zespołu hemofagocytowego začněte se učit
|
|
Stała T, powiększenie wątroby i śledziony; objawy skazy krwotocznej (nie zawsze), bladość i/lub zażółcenie powłok, niekiedy obrzęki, osutkę, wysięki w jamach ciała i zaburzenia świadomości.
|
|
|
kryteria rozpoznania zespołu hemofagocytowego rozpoznanie molek min 5 z 8 kryteriów začněte se učit
|
|
1) T≥38,5°C 2) powiększ śledziony 3) cytopenia ≥2 z 3 linii 4) hipertriglicerydemia i/lub hipofibrynogenemia 5) hiperferrytynemia ≥500 µg/l 6) hemofagocyty w szpiku, PMR lub węzłach chłonnych 7) zmniejszona aktywność komórek NK lub jej brak 8) stężenie sCD25 (łańcuch α receptora interleukiny 2) ≥2400 U/ml.
|
|
|
podst różnicowania zespołu hemofagocytowego np. ze wstrząsem začněte se učit
|
|
hiperferrytynemia, osiągająca 70 000 ng/ml i więcej
|
|
|
duże steż ferrytyny + gorączka u dorosłych TYLKO začněte se učit
|
|
HLH oraz choroba Stilla (która też często wywołuje HLH)
|
|
|
LECZENIE ZESPOLU HEMOFAGOCYTOWEGO začněte se učit
|
|
HLH–2004 (etopozyd, deksametazon, cyklosporyna); przez 8 tyg.; w razie zajęcia OUN → metotreksat i.t.
|
|
|
obraz kliniczny niedoborow odporności začněte se učit
|
|
Częste, przewlekłe i nawracające zakaż lub (rzadziej) objawy autoimmunizacji. Zakażenia mają ciężki, niejednokrotnie nietypowy i długotrwały przebieg, są oporne na antybiotykoterapię.
|
|
|
dla niedoborów odporności humoralnej charakter są začněte se učit
|
|
nawracające zakażenia dróg oddechowych i zatok przynosowych wywołane przez bakterie otoczkowe (np. Haemophilus influenzae, Streptococcus pneumoniae).
|
|
|
objawy ostrzegawcze pierwotnego niedoboru odporności začněte se učit
|
|
≥4 zakaż wymagające antybiotykoterapii (ucha, oskrzeli, zatok przynosowych lub płuc) w ciągu roku; i nawracające/wymagające długotrwałego leczenia zakaż ≥2 ciężkie zakaż bakteryjne (kości i szpiku, opon m-r, tk podskórnej, sepsa); ≥2 potwierdzone RTG zap płuc w ciągu 3 lat; zakaż o nietypowej lok/wywołane przez nietypowe patogeny; występowanie rodzinne
|
|
|
začněte se učit
|
|
wskazane są szczepienia p bakteriom otoczkowym (S. pneumoniae, H. influenzae typu b, N. meningitidis) i p grypie. W przypadku planowej splenektomii szczepienie należy wykonać najpóźniej 2 tyg. przed zabiegiem, a jeśli nie jest to możliwe, to zaraz po
|
|
|
skaza krwotoczna naczyniowa def začněte se učit
|
|
pojawianie się płaskich lub grudkowych wykwitów na skórze lub błonach śluzowych z powodu wady lub uszkodzenia naczyń krwionośnych
|
|
|
skazy krwotoczne naczyniowe wrodzone začněte se učit
|
|
1) wrodzona naczyniakowatość krwotoczna – choroba Rendu, Oslera i Webera 2) plamice we wrodzonych chorobach tkanki łącznej – zespół Ehlersa i Danlosa, zespół Marfana, wrodzona łamliwość kości.
|
|
|
Skazy krwotoczne naczyniowe nabyte začněte se učit
|
|
1. zapalenie naczyń zw z p/ciałami IgA, 2. 2) plamice związane ze zwiększeniem ciśnienia żylnego 3. z awitaminozą, 4. z nadmiarem GKS, 5. plamica starcza 6. zwykla 7. plamica w dysproteinemiach i w amyloidozie 8. zw z urazami i oparzeniami słonecznymi 9. w przebiegu zakażen 10. zw ze zmianami zakrzepowo-zatorowymi 11. polekowe 12. psych
|
|
|
plamice we wrodzonych ch tkanki łącznej začněte se učit
|
|
zespół Ehlersa i Danlosa, zespół Marfana, wrodzona łamliwość kości.
|
|
|
plamice zw ze zwiększeniem ciśnienia żylnego začněte se učit
|
|
drobne, punkcikowate wybroczyny na twarzy i górnej części tułowia powstające w wyniku kaszlu, wymiotów, dźwigania ciężarów, u kobiet po porodzie lub na kończynach dolnych w wyniku zastoju żylnego
|
|
|
plamica zw z nadmiarem GKS začněte se učit
|
|
w chorobie lub zespole Cushinga): wybroczyny na wyprostnych powierzchniach przedramion, podbiegnięcia krwawe (siniaki), cienka, wiotka i lśniąca skóra. Nie ma skutecznego sposobu leczenia.
|
|
|
začněte se učit
|
|
łagodna skaza krwotoczna u młodych kobiet, nasilająca się w czasie miesiączek, prawdopodobnie pod wpływem hormonów żeńskich
|
|
|
plamice zw ze zmianami zakrzepowo- zatorowymi začněte se učit
|
|
sinica dalszych części ciała ze współistniejącymi zmianami krwotocznymi i martwiczymi w DIC, martwica skóry wywołana przez VKA, siność siatkowata w z. antyfosfolipidowym
|
|
|
plamica polekowa- jakie leki začněte se učit
|
|
allopurynol, cytarabina, atropina, barbiturany, chinidyna, fenytoina, izoniazyd, metotreksat, morfina, naproksen, nitrofurantoina, penicyliny, piroksykam, sulfonamidy, związki jodu
|
|
|
typowe objawy plamicy o podłożu psychicznym začněte se učit
|
|
bolesne wybroczyny ulegające obrzękowi i zmiany rumieniowate na kończynach górnych i udach, których pojawienie się poprzedza uczucie swędzenia, palenia lub bólu
|
|
|
liczba płytek w malopłytkowości začněte se učit
|
|
|
|
|
začněte se učit
|
|
1. centrane 2. mieszane 3. obwodowe 4. zw z sekwenstracją płytek krwi 5. z rozcieńczenia
|
|
|
małopłytkowośc wrodzona przyczyna začněte se učit
|
|
zmiejszone wytwarzanie płytek
|
|
|
małopłytkowość mieszana przyczyna začněte se učit
|
|
spowodowana nadmiernym usuwaniem płytek krwi z krążenia i zmniejszonym wytwarzaniem płytek – pierwotna małopłytkowość immunologiczna (ITP)
|
|
|
małopłytkowośc obwodowa przyczyna začněte se učit
|
|
spowodowane nadmiernym usuwaniem płytek krwi z krążenia
|
|
|
začněte se učit
|
|
artefakt lab spowodowany aglutynacją płytek in vitro we krwi pobranej do probówki z EDTA; Aglutynacja zachodzi pod wpływem przeciwciał występujących u ~0,2% osób zdrowych, gdy spada stężenie jonów wapniowych wiązanych przez EDTA.
|
|
|
małopłytkowość centralna nabyta kiedy začněte se učit
|
|
Dz. leków przewlekły alkoholizm, z. wirusowe, niedobor wit B12 /kw. foliowego, nacieczenia, włóknienia szpiku, nocna napadowa hemoglobinuria, dz. p. jonizującego niedokrwistości aplastyczna, wybiórcza aplazji megakariocytowaj, małopłytkowoś cykliczna
|
|
|
małopłytkowość centralna podział začněte se učit
|
|
|
|
|
małopłytkowość obwodowa podział začněte se učit
|
|
immunologiczne i nieimmunologiczne
|
|
|
małopłytkowość obwodowa immunologiczna przyczyny začněte se učit
|
|
poprzetoczeniowa, polekowa, w przebiegu zakażeń, ch. autoimmunologicznych, chloniaków nieziarniczych, malopłytkowość cieżarnych, po alogenicznym przeszczepieniu szpiku, po leczeniu surowicą antylimfocytową lub antytymocytową
|
|
|
małopłytkowośc centralna wrodzona leczenie začněte se učit
|
|
w razie potrzeby przetaczaj KKP, w szczególnie ciężkich przypadkach rozważ splenektomię lub alogeniczne przeszczepienie komórek krwiotwórczych
|
|
|
małopłytkowośc centralna nabyta leczenie začněte se učit
|
|
usuń czynnik sprawczy, lecz chorobę podstawową, w razie potrzeby przetaczaj KKP.
|
|
|
nabyta choroba immunologiczna cech się izolowaną małopłytkowością,100000 ul začněte se učit
|
|
pierwotna małopłytkowośc immunologiczna
|
|
|
pierwotna małopłytkowośćimmunologiczna objawy začněte se učit
|
|
krwawienia z nosa i dziąseł, obfite i przedłużające się miesiączki, wybroczyny skórne, zwiększona skłonność do powstawania podbiegnięć krwawych. Nadmierne krwawienia po uszkodzeniu tk
|
|
|
kiedy nie leczymy pierwotnej małopłytkowości immunologicznej začněte se učit
|
|
jeśli liczba płytek >30 000/µl i nie występują objawy skazy krwotocznej.
|
|
|
I rzut pierwotnej malopłytkowości immunologicznej začněte se učit
|
|
GKS: deksametazon p.o. lub i.v., alternatywnie prednizon lub metylprednizolon, do uzyskania wzrostu liczby płytek >50 000/µl, stopniowo zmniejszaj dawkę.
|
|
|
leczenie II rzutu pierwotnej małopłytkowości immunologicznej začněte se učit
|
|
splenektomia, IVIG, agoniści receptora trombopoetyny, rytuksymab, l. immunosupresyjne
|
|
|
typowe cechy małoplytkowości obwodowych začněte se učit
|
|
zwiększenie średniej objętości płytek krwi i liczby megakariocytów w szpiku oraz skrócenie czasu życia płytek powodujące zmniejszenie ich liczby we krwi krążącej, pomimo znacznego zwiększenia wytwarzania płytek w szpiku.
|
|
|
do małopłytkowości obwodowej nieiimunologicznej należy začněte se učit
|
|
1. Zakrzepowa plamica małopłytkowa (TTP, zespół Moschcowitza) 2. Zespół hemolityczno-mocznicowy (HUS) i atypowy zespół hemolityczno-mocznicowy (aHUS) 3) TMA spowodowana przez leki
|
|
|
zakrzepowa plamica małopłytkowa jest spowodowana obecnością začněte se učit
|
|
autoprzeciwciał przeciwko osoczowej metaloproteinazie ADAMTS-13 rozkładającej „niezwykle wielkie” multimery czynnika von Willebranda (ULvWF).
|
|
|
zakrzepowa plamica małopłytkowa kiedy objawy začněte se učit
|
|
po zadziałaniu dodatkowego czynnika, np. zakażenia lub ciąży.
|
|
|
zakrzepowa plamica małopłytkowa jakie objawy začněte se učit
|
|
objawy skazy krwotocznej małopłytkowej i hemolizy (niedokrwistość i żółtaczka), niedokrwienia OUN (splątanie, ból głowy, objawy ogniskowe, T, ból brzucha, ból w kl piersiowej, niewydolność nerek.
|
|
|
rozpoznanie zakrzepowej plamicy malopłytkowej začněte se učit
|
|
na podstawie obrazu klinicznego. Wystarczy stwierdzenie MAHA (z obecnością schistocytów) i małopłytkowości bez innej uchwytnej przyczyny. Pomocne jest wykazanie zmniejszonej aktywności ADAMTS-13 i obecności przeciwciał anty-ADAMTS-13.
|
|
|
leczenie I linii zakrzepowej plamicy malopłytkowe začněte se učit
|
|
1) plazmafereza całkowita 2. GKS 3) rytuksymab
|
|
|
zespół hemolityczno-mocznicowy def začněte se učit
|
|
mikroangiopatia zakrzepowa z ciężką niedokrwistością hemolityczną i małopłytkowością, z dominującym w obrazie klinicznym upośledzeniem czynności nerek.
|
|
|
najczęstsza przyczyna zespółu hemolityczno-mocznicowego začněte se učit
|
|
90% przypadków zakażenie bakterią wytwarzającą werotoksynę – enterokrwotocznym szczepem Escherichia coli (EHEC, serotyp O157: H7 lub O104: H4) lub Shigella dysenteriae (częściej u dzieci).
|
|
|
aHUS- atypowy zespół hemolityczno-mocznicowy przycyzna začněte se učit
|
|
niekontrolowana aktywacji ukł dopełniacza drogą alternatywną. ->niekontrolowana synteza C5a i C5b–9 na kom śródbłonka
|
|
|
začněte se učit
|
|
bywa poprzedzony biegunką krwotoczną, zak dróg moczowych /skóry. Niedokrwistość hemolityczna, małopłytkowość i niewydolność nerek, często z nadciśnieniem tętniczym i gorączką. O. neurologiczne rzadko.
|
|
|
začněte se učit
|
|
znacznie cięższy w porównaniu z HUS. Zmiany zakrzepowe lokalizują się głównie w nerkach, ale u 30% chorych obejmują również naczynia mózgu, serca, płuc i trzustki. Częste są nawroty choroby.
|
|
|
začněte se učit
|
|
objawowe, wczesne zastosowanie hemodializ i przetaczanie KKCz
|
|
|
začněte se učit
|
|
ekulizumab, w przypadku jego niedostępności – plazmafereza całkowita; ponadto leczenie wspomagające (nerkozastępcze, przetaczanie KKCz).
|
|
|