otázka |
odpověď |
Jak chronić układ oddechowy? začněte se učit
|
|
1) Wdychać powietrze przez nos – jest ono wtedy odpowiednio ogrzane, nawilżone i oczyszczone. 2) Ubierać się stosownie do pogody. 3) Często przebywać na świeżym powietrzu. 4) Unikać kontaktu z chorymi. 5) Unikać miejsc o zanieczyszczonym powietrzu.
|
|
|
Co jest przyczyną większości chorób układu oddechowego? začněte se učit
|
|
Wirusy. Powodują one między innymi nieżyt nosa, czyli katar, któremu często towarzyszą ogólne osłabienie organizmu i ból głowy.
|
|
|
Czym objawia się zapalenie górnych dróg oddechowych? začněte se učit
|
|
1) Kaszlem. 2) Katarem. 3) Podwyższoną temperaturą ciała. 4) Bólem gardła i głowy.
|
|
|
Czym charakteryzuje się zapalenie płuc? začněte se učit
|
|
Zapalenie płuc to stan zapalny pęcherzyków płucnych utrudniający wymianę gazową w płucach. Pojawiają się wysoka temperatura, silny kaszel i duszność. Zapalenie płuc wywołują przeważnie bakterie. Bakteryjne zapalenie płuc wywołują najczęściej dwoinki zapalenia płuc. Początkowo nie powodują one dolegliwości, dlatego są trudne do wykrycia.
|
|
|
Jakie są przyczyny grypy? začněte se učit
|
|
Zakażenie wirusowe. Grypą możemy się zarazić przez kontakt z osobą chorą.
|
|
|
začněte se učit
|
|
Ogólne osłabienie organizmu, ból głowy, wysoka gorączka, ból gardła, katar, dreszcze oraz bóle mięśni i stawów. Grypa może prowadzić do poważnych powikłań, np. wtórnych zakażeń bakteryjnych lub zapalenia mózgu oraz mięśnia sercowego.
|
|
|
Jakie jest leczenie grypy? začněte se učit
|
|
Choroba zwykle ustępuje sama, a w jej trakcie stosuje się leki przeciwgorączkowe i przeciwkaszlowe, które łagodzą jej objawy. Zaleca się również leżenie w łóżku i lekkostrawną dietę.
|
|
|
Na czym polega profilaktyka grypy? začněte se učit
|
|
1) Przestrzeganie zasad higieny. 2) Unikanie kontaktu z osobami chorymi. 3) Szczepienia ochronne.
|
|
|
Jaka jest przyczyna anginy (ostrego zapalenia migdałków)? začněte se učit
|
|
Najczęściej zakażenie bakteryjne, rzadziej wirusowe lub grzybicze. Anginą możemy się zarazić przez kontakt z chorą osobą.
|
|
|
začněte se učit
|
|
1) Powiększone migdałki i węzły chłonne w okolicy szyi. 2) Silny ból gardła utrudniający mowę i połykanie pokarmu. 3) Gorączka. 4) Dreszcze.
|
|
|
W jaki sposób leczy się anginę? začněte se učit
|
|
W przypadku zapalenia bakteryjnego polega na stosowaniu odpowiednich antybiotyków. Przez okres choroby zaleca się przebywanie w domu. W przypadku występowania uciążliwego bólu gardła lekarz może zalecić przyjmowanie środków przeciwbólowych.
|
|
|
Na czym polega profilaktyka anginy? začněte se učit
|
|
1) Unikanie chorych osób. 2) W chłodne dni właściwe osłonięcie szyi przed zimnem. 3) Unikanie zbyt zimnych potraw. 4) Leczenie chorych zębów i uszu.
|
|
|
Jaka jest przyczyna gruźlicy? začněte se učit
|
|
Zakażenie bakteriami (prątkami gruźlicy).
|
|
|
Jakie są objawy gruźlicy? začněte se učit
|
|
1) Suchy kaszel. 2) Spadek masy ciała. 3) Gorączka. 4) Zmęczenie. 5) Brak apetytu. 6) Nadmierne pocenie się. 7) Długotrwały kaszel może uszkadzać pęcherzyki płucne, do których przedostaje się krew. Choroba może prowadzić do śmierci.
|
|
|
Na czym polega leczenie gruźlicy? začněte se učit
|
|
Leczenie powinno odbywać się w szpitalu. Obejmuje stosowanie odpowiednich leków i antybiotyków, zrównoważoną dietę w celu dostarczenia witamin oraz mikro- i makroelementów.
|
|
|
Na czym polega profilaktyka w leczeniu gruźlicy? začněte se učit
|
|
1) Szczepienia ochronne. 2) Unikanie kontaktu z osobami chorymi i należącymi do nich przedmiotami. 3) Dbanie o higienę w pomieszczeniach, w których przebywa wiele osób (np. w szkołach, urzędach, sklepach, szpitalach), unikanie kontaktu z chorymi zwierzętami.
|
|
|
Czy szczepienia przeciw gruźlicy w Polsce są obowiązkowe? začněte se učit
|
|
W Polsce szczepienia przeciw gruźlicy są obowiązkowe. Wykonuje się je w szpitalu w pierwszych dniach życia dziecka.
|
|
|
Gdzie w organizmie człowieka rozwijają się prątki gruźlicy? začněte se učit
|
|
Prątki gruźlicy rozwijają się głównie w płucach, ale mogą też atakować kości, nerki i układ pokarmowy.
|
|
|
Jaka jest przyczyna raka płuc? začněte se učit
|
|
1) Zmiany w materiale genetycznym tkanek. 2) Do powstawania nowotworu przyczynia się głównie palenie papierosów (w tym palenie bierne). 3) Duże znaczenia ma również wdychanie zanieczyszczonego powietrza.
|
|
|
Jakie są objawy raka płuc? začněte se učit
|
|
1) Kaszel. 2) Duszność. 3) Ból w klatce piersiowej. 4) W późniejszym okresie również plucie krwią. 5) Rak płuc bardzo często kończy się śmiercią.
|
|
|
Na czym polega leczenie raka płuc? začněte se učit
|
|
Leczenie opiera się głównie na chirurgicznym usunięciu zmienionych tkanek, chemioterapii i radioterapii.
|
|
|
Na czym polega profilaktyka raka płuc? začněte se učit
|
|
1) Niepalenie papierosów. 2) Unikanie dymu papierosowego. 3) Unikanie miejsc o silnie zanieczyszczonym powietrzu.
|
|
|
začněte se učit
|
|
Radioterapia to metoda leczenia nowotworów za pomocą promieniowania emitowanego przez substancje promieniotwórcze (tzw. promieniowanie jonizujące).
|
|
|
začněte se učit
|
|
Smog to unosząca się nad wielkimi miastami mgła zawierająca gazy, głównie tlenki siarki, azotu i węgla, oraz pyły. W Polsce smog powstaje szczególnie zimą. Jest groźny dla zdrowia, dlatego, gdy się pojawia, zaleca się ograniczenie aktywności na zewnątrz.
|
|
|
začněte se učit
|
|
Czad jest bezwonnym gazem, którego obecności nie sposób wykryć za pomocą zmysłu węchu. Dlatego w wielu domach montuje się czujniki czadu, które ostrzegają przed zagrożeniem.
|
|
|
Co zaliczamy do zanieczyszczeń powietrza? začněte se učit
|
|
Głownie gazy i pyły. Do szkodliwych gazów unoszących się w powietrzu należą między innymi tlenki azotu i tlenki siarki, które powstają w procesach spalania i produkcji przemysłowej. Szczególnie trującym gazem jest tlenek węgla, czyli czad. Powstaje on podczas procesu spalania, przy ograniczonym dopływie tlenu. Dlatego należy systematycznie sprawdzać, czy wentylacja w domu działa prawidłowo. Tlenek węgla zawarty jest również w spalinach samochodowych oraz w dymie papierosowym.
|
|
|
Jak tlenki azotu i siarki wpływają na układ oddechowy? začněte se učit
|
|
Tlenki azotu i siarki zaburzają procesy oddechowe i działają drażniąco na błonę śluzową dróg oddechowych. Mogą być przyczyną nowotworów płuc.
|
|
|
Jak tlenek węgla (czad) wpływa na układ oddechowy? začněte se učit
|
|
Czad łączy się w krwinkach czerwonych z hemoglobiną, co uniemożliwia przenoszenie tlenu i powoduje niedotlenienie organizmu. Zatrucie czadem może prowadzić do zgonu.
|
|
|
Jak pyły wpływają na układ oddechowy? začněte se učit
|
|
Pyły osadzają się w płucach i mogą prowadzić do rozwoju pylicy. Osoby cierpiące na pylicę mają kłopoty z oddychaniem. Ponadto wdychanie pyłów może przyczynić się do rozwoju nowotworów układu oddechowego.
|
|
|
Jak na organizm działa ołów zawarty w dymie papierosowym? začněte se učit
|
|
Ołów zakłóca działanie enzymów.
|
|
|
Jak na organizm działa arsen zawarty w dymie papierosowym? začněte se učit
|
|
Arsen uszkadza skórę, wątrobę i płuca.
|
|
|
Jak na organizm działa nikotyna zawarty w dymie papierosowym? začněte se učit
|
|
Nikotyna powoduje uzależnienie.
|
|
|
Jak na organizm działa kadm zawarty w dymie papierosowym? začněte se učit
|
|
|
|
|
Jak na organizm działa tlenek węgla zawarty w dymie papierosowym? začněte se učit
|
|
Tlenek węgla prowadzi do niedotlenienia.
|
|
|
Jak na organizm działają substancje smoliste zawarte w dymie papierosowym? začněte se učit
|
|
Substancje smoliste uszkadzają naczynia krwionośne.
|
|
|