historia architektury

średniowiecze style

romański, gotycki

nowożytność style

renesans (+ manieryzm), barok (+rokoko)

style od połowy XVIII wieku do przełomu XIX i XX wieku

klasycyzm (+romantyzm), eklektyzm - historyzm, secesja, modernizm, monumentalizm

styl romański, okres trwania

950 - 1050 (1200)

styl gotycki, okres trwania

1050- 1500

renesans (+manieryzm), okres trwania

1420-1650, 1506 Polska

barok (+ rokoko), okres trwania

1650-1770, 1795 PL

klasycyzm (+ romantyzm) okres trwania

1770-1850

eklektyzm- historyzm, okres trwania

1850-1925

secesja, okres trwania

1900- 1914

modernizm, monumentalizm okres trwania

1912-1939

styl romański opis

założenia sklepień na kwadratach, wieża- dominanta sylwety budowli, okna łukowe, ciosane portale bram

styl gotycki, opis

dominuje wertykalizm, smukłość formy, perfekcyjnie wykształcone sklepienia żebrowe, krzyżowe, wieża sił, przypory, okna i portale, na ogół ostrołukowe, nieco bogatsze zdobnictwo, np. wieloliść, czołganki, sterczyny, rozety okienne

renesans (+ manieryzm), opis

horyzontalizm, wielki porządek i spiętrzenie porządków, płaskie/ pogrążone dachy, kopuły, attyki, podcienia- arkady, krużganki i loggie; sufity belkowe, kasetonowe i płaskie, boniowania, sgrafitto, maszkarony, pomieszczenia w ciągu amfilady

barok (+ rokoko), opis

rozczłonkowanie brył i przestronnych wnętrz, monumentalizm, przepych, przesyt zdobnictwa i ornamentyki, kolumny spiralne, urny, esownice, kartusze herbowe, woluty, dachy naczółkowe i mansardowe, wieże z hełmami cebulastymi, rzuty na elipsach, parki, ogrod

eklektyzm- historyzm, opis

kopiowanie poprzednich stylów i form

secesja, opis

formalne traktowanie budowli, jako pretekst do poszukiwanie interesującego wyrazu (tendencje do nieregularności, wtrącenia dużych przestronnych okien, zaokrąglonych górą, zdobnictwo florystyczne, asymetria

modernizm, monumentalizm opis

równorzędne uznanie formy, konstrukcji i funkcji

attyka

górny element elewacji budynku w postaci ścianki, balustrady lub rzędu sterczyn, osłaniający dach.

podcień

pomieszczenia w dolnej części budynków, otwarte na zewnątrz, ograniczone słupkami lub filarami wzdłuż lica muru, nieprzekraczające dwóch kondygnacji.

arkada

element architektoniczny składający się z dwóch podpór, które zostały połączone u góry łukiem. Arkada występuje w architekturze zarówno pojedynczo, jak i najczęściej w rzędzie, tworząc istotny składnik budowli.

krużganek

długi korytarz (ganek), okalający przeważnie wewnętrzny dziedziniec na jednej lub kilku kondygnacjach. Pełnił funkcję komunikacyjną łącząc umieszczone wzdłuż niego pomieszczenia

loggia

wnęka w zewnętrznej płaszczyźnie budynku, otwarta na zewnątrz, oddzielona drzwiami i oknami od pomieszczeń wewnętrznych.

boniowanie

dekoracyjne opracowanie krawędzi oraz lica ciosu kamieni, podkreślające ich układ, ożywiające fasadę i nadające jej cechy monumentalności.

sgraffito

technika dekoracyjna malarstwa ściennego

maszkarony

rzeźbiarski motyw dekoracyjny w postaci stylizowanej głowy ludzkiej lub fantastycznej postaci, stosowany w rzeźbie architektonicznej i rzemiośle artystycznym

amfilada

szereg pomieszczeń (pokoi, sal) połączonych ze sobą drzwiami umieszczonymi w jednej linii

monumentalizm

dążenie do tworzenia rzeczy o wielkich rozmiarach, potężnych, masywnych.

esownica

element dekoracji architektonicznej występujący w starożytnym Rzymie, renesansie i baroku. Motyw złożony jest z dwóch wolut na kształt litery "S". Ze względu na dwie woluty zwany jest również wolutą podwójną.

kartusz

ozdobne obramowanie tarczy herbowej

1

namiotowy (kopertowy)

2

dach wieżowy

3

czterospadowy (czteropołaciowy)

4

dwuspadowy (dwupołaciowy)

5

mansard krakowski, polski (uskokowy)

6

wielopołaciowy

7

wklęsły, dach pogrążony - impluvium

8

jednospadowy (pulpitowy)

9

mansardowy

10

naczółkowy

11

mansardowo-naczółkowy

12

półszczytowy (przyczółkowy)

1

szczyt

2

belkowanie

3

kapitel

4

akroterion

5

sima

6

geison

7

rzygacz

8

geison

9

mutula z guttami (łezkami)

10

tryglif

11

metopa

12

tenia

13

regula z guttami

14

architraw

15

abakus

16

echinus

17

anuli

18

hypotrachelion

19

scamillus

20

16 do 20 kanelur

1

półkolisty

2

podkowiasty

3

odcinkowy

4

ośli łęk

5

gotycki

6

trójliść

7

kotarowy dwudzielny

8

koszowy

9

łuk tudorów

10

paraboliczny

11

poszerzony

12

wieloliść