otázka |
odpověď |
1. Władze komunistyczne w pierwszych latach powojennych stosowały TERROR wobec społeczeństwa polskiego začněte se učit
|
|
a. terror służył najpierw zdobyciu władzy, a później jej utrzymaniu
|
|
|
začněte se učit
|
|
– skrytobójstwa – zbrodnie sądowe – stosowanie tortur – INWIGILACJA
|
|
|
začněte se učit
|
|
a. reformę rolną zapowiadał Manifest PKWN z 22 lipca 1944 r. b. WYWŁASZCZENIE wielkiej własności ziemskiej c. PARCELACJA – tworzenie niewielkich gospodarstw rodzinnych
|
|
|
d. KOLEKTYWIZACJA ROLNICTWA začněte se učit
|
|
tworzenie rolniczych spółdzielni produkcyjnych powstawały w drodze łączenia indywidualnych gospodarstw rolnych
|
|
|
d. KOLEKTYWIZAJCJA ROLNICTWA 2 začněte se učit
|
|
wobec opornych rolników stosowano różne formy przymusu propaganda komunistyczna właścicieli większych gospodarstw rolnych nazywała kułakami – tworzenie PAŃSTWOWYCH GOSPODARSTW ROLNYCH (PGR)
|
|
|
3. NACJONALIZACJA przemysłu začněte se učit
|
|
a. ustawa o nacjonalizacji z 3 stycznia 1945 r.
|
|
|
b. charakter gospodarki komunistycznej začněte se učit
|
|
– GOSPODARKA CENTRALNIE ZARZĄDZANA – gospodarka planowa – plan 3-letni (1947-1949) – plan 6-letni (1950-1955)
|
|
|
c. INDUSTRIALIZACJA kraju začněte se učit
|
|
– budowa Nowej Huty – budowa Fabryki Samochodów Osobowych (FSO) – budowa elektrociepłowni na Żeraniu w Warszawie
|
|
|
d. propagandowy wymiar przemian gospodarczych začněte se učit
|
|
– współzawodnictwo pracy (stachanowcy)
|
|
|
Likwidacja wolnego handlu začněte se učit
|
|
a. problemy z zapatrzeniem wymusiły REGLAMENTACJĘ podstawowych produktów
|
|
|
tzw. BITWA O HANDEL (1947 r.) začněte se učit
|
|
– likwidacja prywatnych hurtowni – likwidacja znacznej części prywatnych sklepów
|
|
|
c. przeprowadzenie reformy (jakiej) začněte se učit
|
|
|
|
|
Próby kreowania nowego społeczeństwa začněte se učit
|
|
a. kreowany przez komunistów tzw. „nowy człowiek” miał spełniać wymogi ideologii marksistowsko-leninowskiej
|
|
|
b. metody oddziaływania władz komunistycznych na społeczeństwo začněte se učit
|
|
– PROPAGANDA – INDOKTRYNACJA – zastraszanie i TERROR c. dla celów propagandowych wykorzystywano radio, kino i plakaty
|
|
|
2. Organizacje młodzieżowe začněte se učit
|
|
a. władze komunistyczne zlikwidowały Związek Harcerstwa Polskiego (ZHP)
|
|
|
b. na Kongresie Jedności Młodzieży powołano Związek Młodzieży Polskiej (ZMP) – 1948 r. (cz1) začněte se učit
|
|
– była to organizacja wzorowana na sowieckim KOMSOMOLE – jej głównym zadaniem była indoktrynacja w duchu komunistycznym
|
|
|
b. na Kongresie Jedności Młodzieży powołano Związek Młodzieży Polskiej (ZMP) – 1948 r. (cz2) začněte se učit
|
|
– w ramach swojej działalności ZMP organizowało masowe impresy, pogadanki polityczne, manifestacje – członkowie ZMP byli wykorzystywani do INWIGILOWANIA społeczeństwa
|
|
|
c. w 1948 r. powstała paramilitarna organizacja „Służba Polsce” (jej członków nazywano junakami), która začněte se učit
|
|
– prowadziła szkolenie wojskowe młodzieży – prowadziła intensywną indoktrynację – organizowała brygady robotnicze, wykorzystywane na wielkich budowach
|
|
|
d. narzędziem komunistycznej indoktrynacji stała się szkoła začněte se učit
|
|
– programy nauczania były nasycone treściami komunistycznymi – uczniowie byli wychowywani w duchu kultu Józefa Stalina i Bolesława Bieruta
|
|
|
začněte se učit
|
|
a. w 1946 r. został utworzony Główny Urząd Kontroli Prasy, Publikacji i Widowisk
|
|
|
b. obowiązywała cenzura prewencyjna – začněte se učit
|
|
utwory przeznaczone do rozpowszechniania musiały uzyskać akceptację cenzorów jeszcze przed ich opublikowaniem
|
|
|
c. treści zakazane: (cz1) začněte se učit
|
|
– zakazana była krytyka komunistycznej władzy we wszystkich formach twórczości – obowiązywał zakaz rozpowszechniania informacji na temat RZĄDU POLSKIEGO NA UCHODŹSTWIE i ARMII KRAJOWEJ
|
|
|
začněte se učit
|
|
– nie wolno było informować o PAKCIE RIBBENTROP-MOŁOTOW, zbrodni katyńskiej i INKORPORACJI przez ZSRS Kresów Wschodnich
|
|
|
začněte se učit
|
|
a. doktryna w literaturze, sztuce, filmie i muzyce, wprowadzona w ZSRS na początku lat 30. XX w., a po II wojnie światowej narzucona w innych państwach bloku sowieckiego b. SOCREALIZM służył propagandzie komunistycznej
|
|
|
5. Zagospodarowanie ZIEM ODZYSKANYCH začněte se učit
|
|
pkt sa w nastepnych slajdach bo sa dlugie:))))
|
|
|
a. w propagandzie komunistycznej Ziemiami Odzyskanymi nazywano ziemie należące przed II wojną światową do Niemiec, włączone do Polski na mocy postanowień konferencji poczdamskiej začněte se učit
|
|
Śląsk, część Pomorza Zachodniego i Brandenburgii po linię Odry i Nysy Łużyckiej oraz południowa część Prus Wschodnich
|
|
|
začněte se učit
|
|
w celu ich sprawnego zagospodarowania utworzono Ministerstwo Ziem Odzyskanych
|
|
|
začněte se učit
|
|
ludność niemiecka, zamieszkująca te tereny, musiała je opuścić
|
|
|
začněte se učit
|
|
ziemie te były następnie zasiedlane gł. przez przesiedleńców z Kresów Wschodnich
|
|
|
začněte se učit
|
|
. w pierwszych latach po wojnie opuszczone gospodarstwa stawały się łupem tzw. szabrowników
|
|
|
6. Formy oporu społecznego začněte se učit
|
|
a. powstawały tajne organizacje młodzieżowe o charakterze samokształceniowym
|
|
|
b. komunistyczny monopol informacyjny starały się przełamać zachodnie rozgłośnie radiowe: začněte se učit
|
|
– BBC – Radio Wolna Europa
|
|
|
začněte se učit
|
|
a. ZSRS w sferze religii prowadził politykę ateizacji
|
|
|
b. negatywny stosunek do religii zapoczątkował KAROL MARKS, który traktował religię jako začněte se učit
|
|
– czynnik utrudniający rozwój społeczeństwa – „opium ludu”
|
|
|
začněte se učit
|
|
c. wobec duchowieństwa wszystkich religii władze ZSRS prowadziły politykę prześladowań
|
|
|
2. Po II wojnie światowej politykę ateizacji prowadziły władze wszystkich państw bloku wschodniego začněte se učit
|
|
pkt sa w dalszych slajdach
|
|
|
a. bieżąca polityka zależała jednak od aktualnej sytuacji politycznej i stopnia umocnienia się komunistów u władzy (1) začněte se učit
|
|
początkowo komuniści unikali konfrontacji z Kościołami – wraz z umacnianiem swojej pozycji starali się ograniczyć wpływ religii na życie publiczne
|
|
|
a bieżąca polityka zależała jednak od aktualnej sytuacji politycznej i stopnia umocnienia się komunistów u władzy (2) začněte se učit
|
|
– w miarę możliwości dążyły do podporządkowania Kościołów i związków wyznaniowych władzom państwowym – docelowo dążyły do likwidacji Kościołów i związków wyznaniowyc
|
|
|
začněte se učit
|
|
komuniści ze szczególną determinacją zwalczały Kościół katolicki, uznając że ich podporządkowanie Stolicy Apostolskiej oznacza wpływy zagranicznego ośrodka politycznego na sytuację społeczną
|
|
|
začněte se učit
|
|
po II wojnie światowej wszystkie państwa należące do bloku wschodniego wypowiedziały zawarte wcześniej KONKORDATY
|
|
|
3. REPRESJE wobec religii začněte se učit
|
|
pkt sa w dalszych slajdach
|
|
|
začněte se učit
|
|
– władze komunistyczne INTERNOWAŁY prymasa Czech Josefa Berana, a 10 innych skazały na wieloletnie kary więzienia – w Czechosłowacji zlikwidowano większość zakonów (zakonnicy zostali umieszczeni w specjalnych klasztorach koncentracyjnych)
|
|
|
začněte se učit
|
|
– ostatecznie w Czechach władze państwowe objęły swoją kontrolą instytucje kościelne
|
|
|
začněte se učit
|
|
– w 1948 r. został aresztowany prymas Węgier József Mindsznty – z czasem podporządkowały władzy państwowej całą hierarchię kościelną – zlikwidowały większość klasztorów
|
|
|
začněte se učit
|
|
– likwidacji uległy również seminaria i szkoły katolickie – opornych duchownych sądy skazywały na wieloletnie więzienie i obozy pracy
|
|
|
začněte se učit
|
|
w Bułgarii i Rumunii władzy państwowej została podporządkowana Cerkiew prawosławna
|
|
|
začněte se učit
|
|
GREKOKATOLICY we wszystkich państwach komunistycznych zostali przymusowo włączeni do Cerkwi prawosławnej
|
|
|
4. Sytuacja Kościoła katolickiego w Polsce po II wojnie światowej začněte se učit
|
|
a. w wyniku zmian granic Polska stała się krajem niemal jednolitym wyznaniowo (90% społeczeństwa to katolicy)
|
|
|
začněte se učit
|
|
w związku z brakiem traktatowego ustalenia granic zachodnich Polski Stolica Apostolska zwlekała z utworzeniem polskiej organizacji Kościelnej na Ziemiach Odzyskanych
|
|
|
začněte se učit
|
|
we wrześniu 1945 r. Tymczasowy Rząd Jedności Narodowej zerwał konkordat ze Stolicą Apostolską
|
|
|
d. ze względu na bardzo duże wpływy Kościoła w Polsce władze komunistyczne nie zdołały podporządkować sobie jego struktur organizacyjnych (1) začněte se učit
|
|
– majątki należące do instytucji kościelnych zostały wyłączone z reformy rolnej – instytucja kościelne odzyskały dobra zagrabione przez Niemców – Kościół zachował prawo do nauczania religii w szkołach i wydawania swojej prasy
|
|
|
d. ze względu na bardzo duże wpływy Kościoła w Polsce władze komunistyczne nie zdołały podporządkować sobie jego struktur organizacyjnych (2) začněte se učit
|
|
– władze zezwoliły na reaktywację Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego (KUL) – do kraju z wychodźstwa wrócił prymas August Hlond
|
|
|
začněte se učit
|
|
e. w 1948 r. prymasem Polski został STEFAN WYSZYŃSKI
|
|
|
f. próby rozbicia jedności Kościoła w Polsce začněte se učit
|
|
– działalność „księży patriotów” – akcja podpisywania Apelu sztokholmskiego g. w 1950 r. prymas Stefan Wyszyński podpisał porozumienie między episkopatem a rządem
|
|
|
5. Zaostrzenie walki z Kościołem začněte se učit
|
|
|
|
|
začněte se učit
|
|
. w 1953 r. odbyły się pokazowe procesy księży z kurii krakowskiej oraz biskupa kieleckiego Czesława Kaczmarka
|
|
|
začněte se učit
|
|
w 1953 r. Rada Państwa wydała dekret O obsadzaniu duchownych stanowisk kościelnych – zwiększał wpływ władz państwowych na obsadę stanowisk kościelnych
|
|
|
c w 1953 r. został ogłoszony memoriał Episkopatu Polski začněte se učit
|
|
– zawierał wykaz represji, które dotknęły Kościół w Polsce – potępiał ingerencje władz komunistycznych w wewnętrzne sprawy Kościoła w Polsce – zawierał oświadczenie: non possumus (nie możemy)
|
|
|
začněte se učit
|
|
reakcją władz na memoriał było uprowadzenie i umieszczenie w miejscu odosobnienia prymasa Stefana Wyszyńskiego
|
|
|
začněte se učit
|
|
po uwięzieniu prymasa episkopat zaakceptował podporządkowanie Kościoła władzom państwowym
|
|
|
f. polityka represji jednak była kontynuowana začněte se učit
|
|
– z Ziem zachodnich usunięto i umieszczono w obozach pracy ponad 1400 zakonnic – w więzieniach osadzono blisko 1000 duchownych – ostatecznie usunięto nauczanie religii ze szkół – ograniczono działalność KUL
|
|
|
I. Japonia po II wojnie światowej začněte se učit
|
|
|
|
|
začněte se učit
|
|
Japonia podpisała akt kapitulacji 2 IX 1945 r.
|
|
|
začněte se učit
|
|
W celu osądzenia japońskich zbrodni wojennych został powołany Międzynarodowy Trybunał Wojskowy dla Dalekiego Wschodu
|
|
|
začněte se učit
|
|
Przemiany wewnętrzne w Japonii po II wojnie światowej
|
|
|
začněte se učit
|
|
|
|
|
b. DECENTRALIZACJA władzy – začněte se učit
|
|
przekazanie części kompetencji władzy samorządowej
|
|
|
začněte se učit
|
|
– wprowadzenie systemu wielopartyjnego – w 1947 r. wprowadzono konstytucję, ustanawiającą ustrój demokratyczny
|
|
|
4 Po II wojnie światowej nastąpił začněte se učit
|
|
szybki rozwój gospodarczy Japonii
|
|
|
5. Zmiana w międzynarodowym położeniu Japonii začněte se učit
|
|
a. Stany Zjednoczone podpisały z Japonią traktat pokojowy w 1951 r. b. w 1952 r. oficjalnie zakończono wojskową okupację Japonii c. w 1956 r. Japonia została przyjęta do ONZ
|
|
|
II. Powstanie Chińskiej Republiki Ludowej (ChRL) začněte se učit
|
|
|
|
|
1. Wojna domowa w Chinach pomiędzy: začněte se učit
|
|
a. partią narodową – Kuomintang – CHIANG KAI-SHEK b. Komunistyczną Partią Chin (KPCh) – MAO ZEDONG
|
|
|
2. Zwycięstwo komunistów i utworzenie začněte se učit
|
|
Chińskiej Republiki Ludowej (ChRL)– 1949 r.
|
|
|
3. Komunistyczne Chiny korzystały z začněte se učit
|
|
materialnej i politycznej pomocy ZSRS
|
|
|
4. W czasie wojny koreańskiej wojska chińskie walczyły po stronie začněte se učit
|
|
|
|
|
5. Pokonane siły Kuomintangu schroniły się na Tajwanie i utworzyły tam Republikę Chińską začněte se učit
|
|
a. przed inwazją wojsk komunistycznych Tajwan uchronił sojusz zawarty w 1954 r. USA b. początkowo to władze Tajwanu reprezentowały Chiny w ONZ c. zostały zastąpione przez władze ChRL dopiero w 1971 r.
|
|
|
6. Przemiany gospodarcze i społeczne w Chinach začněte se učit
|
|
a. NACJONALIZACJA przemysłu b. REFORMA ROLNA c. ateizacja społeczeństwa d. maoizm e. realizacja programu tzw. Wielkiego Skoku f. chińska rewolucja kulturalna – Czerwona Gwardia
|
|
|
III. Walka o niepodległość Indii začněte se učit
|
|
|
|
|
1. Po II wojnie światowej nasiliły się procesy začněte se učit
|
|
|
|
|
začněte se učit
|
|
2. Działalność Indyjskiego Kongresu Narodowego – MAHATMA GANDHI – metoda biernego oporu
|
|
|
začněte se učit
|
|
a. Indie - hindusi b. Pakistan – muzułmanie
|
|
|
IV. Powstanie państwa Izrael začněte se učit
|
|
|
|
|
začněte se učit
|
|
. Narodziny SYJONIZMU w XIX w.
|
|
|
2. Od 1922 r. zamieszkała głównie przez ludność muzułmańską Palestyna miała status začněte se učit
|
|
TERYTORIUM MANDATOWEGO pod zarządem Wielkiej Brytanii
|
|
|
začněte se učit
|
|
W latach 30. i 40. XX wieku na skutek migracji liczba Żydów w Palestynie wzrosła trzykrotnie
|
|
|
4. Wraz z napływem ludności żydowskiej nasilał się konflikt pomiędzy začněte se učit
|
|
|
|
|
5. W 1947 r. ONZ wydało rezolucję o začněte se učit
|
|
utworzeniu dwóch państw – żydowskiego i palestyńskiego
|
|
|
6. PROKLAMACJA powstania państwa Izrael – 14 V 1948 r. začněte se učit
|
|
a. pierwszym premierem państwa izraelskiego został David Ben Gurion b. państwa arabskie nie uznały Izraela
|
|
|
6. pkt c. doszło do wybuchu wojny izraelsko-palestyńska – 1948 r. začněte se učit
|
|
– Palestyńczyków wsparły wszystkie kraje muzułmańskie – mimo przygniatającej przewagi Izrael zdołał obronić niepodległość – w wyniku wojny Jerozolima została podzielona pomiędzy Izrael a Jordanię
|
|
|
začněte se učit
|
|
7. Konflikt bliskowschodni okazał się jednym z najtrudniejszych do rozwiązania w powojennej historii świata i trwa do dzisiaj
|
|
|
1. Sytuacja w ZSRS po śmierci JÓZEFA STALINA začněte se učit
|
|
a. Józef Stalin zmarł 6 III 1953 r. b. nowym sekretarzem generalnym Komunistycznej Partii Związku Sowieckiego (KPZS) został NIKITA CHRUSZCZOW
|
|
|
1. c przejawy tzw. odwilży w ZSRS začněte se učit
|
|
– złagodzono represje wobec społeczeństwa – ogłoszono AMNESTIĘ dla więźniów politycznych – zrehabilitowano ofiary TERRORU stalinowskiego – złagodzono CENZURĘ
|
|
|
2. Sytuacja w Czechosłowacji začněte se učit
|
|
a. w okresie stalinowskich w Czechosłowacji intensywnie rozwijał się przemysł ciężki i energetyczny b. zaniedbane i niedoinwestowane były rolnictwo, usługi i przemysł lekki
|
|
|
2. c przeprowadzona w 1953 r. reforma walutowa začněte se učit
|
|
spowodowała utratę oszczędności i obniżenie stopy życiowej
|
|
|
začněte se učit
|
|
– do STRAJKÓW przystąpili robotnicy ze 129 zakładów – wielka manifestacja w Pilźnie została brutalnie stłumiona przez milicję
|
|
|
3. Powstanie czerwcowe w Berlinie w 1953 r. začněte se učit
|
|
|
|
|
3.a. sytuacja gospodarza w NRD začněte se učit
|
|
– niski poziom wynagrodzeń – podnoszenie norm produkcyjnych w przemyśle
|
|
|
3. b. wybuch strajków w Berlinie pod hasłami: začněte se učit
|
|
– wzrostu płac i podniesienia stopy życiowej – zmian personalnych na najwyższych stanowiskach państwowych i partyjnych
|
|
|
3. c. 17 czerwca 1953 r. protesty zostały brutalnie stłumione przez začněte se učit
|
|
milicję i Stasi (Państwową Służbę Bezpieczeństwa)
|
|
|
začněte se učit
|
|
|
|
|
a. Nikita Chruszczow podczas XX Zjazdu KPZS w 1956 r. w referacie O kulcie jednostki i jego następstwach začněte se učit
|
|
– ujawnił zbrodnie stalinowskie – zdemaskował i poddał krytyce KULT JEDNOSTKI
|
|
|
b. referat Chruszczowa zapoczątkował proces začněte se učit
|
|
destalinizacji w państwach bloku wschodniego
|
|
|
5. Sytuacja w Polsce w latach 1953-1956 začněte se učit
|
|
|
|
|
a. formy pośmiertnego upamiętnienia Józefa Stalina w Polsce začněte se učit
|
|
– ogłoszenie żałoby i minuty ciszy – przeprowadzono liczne akademie, wiece i masówki – Pałacowi Kultury i Nauki nadano imię Józefa Stalina – Katowice przemianowano na Stalinogród
|
|
|