otázka |
odpověď |
Co to są leukocyty pasażerskie? začněte se učit
|
|
Są to DC przeszczepionego narządu, które migrują do biorcy
|
|
|
na czym polega prezentacja bezpośrednia? začněte se učit
|
|
Gdy komórki APC pochodzą od dawcy - indukcja wczesnej odpowiedzi na przeszczep
|
|
|
Dlaczego prezentacja antygenów przeszczepu przez APC biorcy mniej indukuje odrzucanie przeszczepu? začněte se učit
|
|
Bo prezentuje antygeny w kontekście własnych MHC, co tłumaczy, że częstość i nasilenie epizodów ostrego odrzucania maleje z czasem
|
|
|
na czym polega prezentacja pośrednia? začněte se učit
|
|
gdy antygeny prezentują APC biorcy
|
|
|
Co jest nadostre odrzucanie przeszczepu? začněte se učit
|
|
1. rozwija się w ciągu kilku minut, 2. przyczyna to obecność przeciwciał przeciw MHC śróbłonka lub innych jego antygenów swoistych 3. rozwija się masowa reakcja zapalna z wykrzepianiem krwi w małych tętniczkach, naczyniach włosowatych - uwalnianie czynników chemotaktycznych - prowadzi do martwicy krwotocznej
|
|
|
Czym się różni odrzucanie ostre przyspieszone od nadostrego? začněte se učit
|
|
zmiany morfologiczne jak w nadostrym ale zajmują tętnice uwarunkowany uczuleniem limf. T biorcy na antygeny dawcy oraz istnieniem specyficznych przeciwciał w bardzo niskich mianach
|
|
|
Jak poradzić sobie z odrzucaniem nadostrym i przyspieszonym? začněte se učit
|
|
cross-match - surowica biorcy plus limfocyty dawcy
|
|
|
Jak zachodzi odrzucanie komórkowe ostre? začněte se učit
|
|
1. nacieki z komórek jednojądrzastych, 2. zajęcie ścian tętnic, zwłoknienie, ogniska martwicy
|
|
|
Kiedy rozwija się ostre odrzucanie przeszczepu? začněte se učit
|
|
w ciągu kilku dni lub miesięcy
|
|
|
Dlaczego w nacieku odrzucania ostrego dominują CD8+? začněte se učit
|
|
Bo przeszczepiamy narządy tylko z MHC I, chyba że zachodzi stymulacja IFN-gammą
|
|
|
W jaki sposób limfocyty CD4+ uczestniczą w odrzucaniu przeszczepu? začněte se učit
|
|
Aktywowane na drodze pośredniej 1. aktywują inne Tc CD8+, 2. aktywują wytw. aloprzeciwciał,3. aktywacja odp. jak w nadwrażliwości typu IV
|
|
|
Skąd pochodzą limfocyty pamięci w odrzucaniu ostrym przeszczepu? začněte se učit
|
|
Poprzez wcześniejszej immunizacji na skutek ciąży, przetoczeń krwi, poprzednich przeszczepów
|
|
|
Teoria odporności heterologicznej začněte se učit
|
|
Powstawanie specyficznych względem przeszczepu limf. T CD4+ zachodzi w sytuacjach infekcji wirusowych - krzyżowe rozpoznanie antygenu wirusowego i MHC dawcy lub w sytuacji profileracji limfocytów z powodu limfopenii indukowanej poliklonalnymi przeciwciałami limfocytarnymi
|
|
|
Przeciw czemu skierowane są aloprzeciwciała w odrzucaniu ostrym? začněte se učit
|
|
1. MICA, MICB, 2. receptorom dla angiotensyny, 3. wimentynie, 4. fosfolipidom błon komórkowych, 5. HSP
|
|
|
začněte se učit
|
|
przeciwciała specyficzne do dawcy
|
|
|
Co jest markerem odrzucania humoralnego? začněte se učit
|
|
Złogi dopełniacza w tkance przeszczepu
|
|
|
Co diagnozuje się w odrzucaniu humoralnym szczególnie? začněte se učit
|
|
|
|
|
Co stosuje się w odrzucaniu ostrym? začněte se učit
|
|
1. glikokortykosteroidy, 2. poliklonalne przeciwciała limfocytarne, 3. anty-CD20 4. inhibitor proteasomu - bortezomib
|
|
|
Co jest główną przyczyną niepowodzeń transplantacji? začněte se učit
|
|
Przewlekłe odrzucanie narządu, niewydolność
|
|
|
Co jest typową przyczyną przewlekłego odrzucania? začněte se učit
|
|
przebudowa tętnic średniego kalibru (arterioskleroza) oraz małego kalibru (arterioloskleroza), - dochodzi do rozplemu bł. wewnętrznej naczynia proliferacji i migracji miocytów i fibroblastów - powoduje to niedokrwienie narządu
|
|
|
jakie są czynniki iimmunologiczne powodujące odrzucanie przeszczepu? začněte se učit
|
|
1. odporność heterologiczna, 2. niedostosowana immunosupresja, 3. niewielka liczba zgodnych HLA, 4. przebyte epizody ostrego odrzucania
|
|
|
jakie są czynniki nieimmunologiczne powodujące odrzucanie przeszczepu? začněte se učit
|
|
1. toksyczne działanie leków immunosupresyjnych, 2. dawca niespokrewniony, martwy, 3. uszkodzenie narządu typu niedokrwienie/reperfuzja podczas transportu 4. nosicielstwo lub zakażenie CMV, 5. zaawansowany wiek biorcy lub dawcy, 6. nieproporcjonalność narządu, 7. inne schorzenia dawcy
|
|
|
Co zapewnia najlepsze wyniki w transplantacji? začněte se učit
|
|
Zgodność w zakresie HLA-DR, DLA-B, a w mniejszym stopniu HLA-A
|
|
|
kiedy szczególnie można zastosować przeszczep niezgodny w układzie AB0? začněte se učit
|
|
u dzieci poniżej 1 roku życia, wykorzystując to, że izohemaglutyniny wykształcają się dopiero po kilku-kilkunastu miesiącach życia - stosuje się plazmafereze i anty-CD20
|
|
|
začněte se učit
|
|
|
|
|
Jak można wykonać próbę krzyżową? začněte se učit
|
|
1. na mikropłytkach Terasakiego odczytywane pod mikroskopem - test mikocytotoksyczny, 2. cytometria przepływowa, 3. wirtualna próba krzyżowa
|
|
|
Jakie choroby szczególnie są wskazaniem do HSCT? začněte se učit
|
|
białaczki, szczególnie ostre białaczki oraz choroby limfoproliferacyjne jak szpiczak plazmocytowy
|
|
|
Co się robi przed izolowaniem HSC z krwi? začněte se učit
|
|
1. mobilizacja za pomocą G-CSF, 2. pleryksafor - antagonista CXCR4
|
|
|
na czym polega kondycjonowanie? začněte se učit
|
|
Jest to działanie poprzedzające HSCT z wykorzystaniem chemioterapii, radioterapii, immunosupresji co uł. wszczepienie i ma działanie antynowotworowe lub kondycjonowanie mieloablacyjne
|
|
|
Na czym polega choroba przeszczep przciw gospodarzowi GvHD začněte se učit
|
|
polega na ataku limfocytów dawcy na tkanki biorcy
|
|
|
na czym polega ostra GvHD? začněte se učit
|
|
Do 100 doby, procesem chorobym zajęta jest głównie skóra, wątroba oraz jelita - i odpowiednie objawy wysypka, hiperbilirubinemia, wyniszczające biegunki
|
|
|
na czym polega przewlekła GvHD? začněte se učit
|
|
Na wykształceniu się limfocytów aloreaktywnych lub na niedoborze Treg - przypomina chorobę autoimmunizacyjną
|
|
|
Na czym polega reakcja przeszczep przeciw białaczce GvL lub ogólnie GvT začněte se učit
|
|
rozpoznawanie przez limf T komórek nowotworowych i ich zabijanie lub przez NK aktywowane przez odmieność receptorów KIR i ich ligandów na komórkach nowowtworowych
|
|
|
Czynniki decydujące o skuteczności aloHSCT? začněte se učit
|
|
1. zgodność w HLA, 2. płeć - kobieta dawca dla biorcy meż nie za dobrze, 3. zakażenie CMV, 4. zgodność w AB0
|
|
|
Na czym polega większa niezgodnośc i mniejsza niezgodność? začněte se učit
|
|
większa gdy w surowicy biorcy są przeciwciała do antygen grup krwi dawcy, a mniejsza gdy dawca ma przeciwciala dla biorcy
|
|
|
jak zapobiega się GvHD w przypadku aloHSCT od dawcy niespokrewnionego? začněte se učit
|
|
1. surowica antytymocytowa, 2. anty-CD52, 3. modyfikacja preparatów- selekcja CD34+
|
|
|
Jakie są miejsca szczególnie uprzywilejowane immunologicznie w czasie przeszczepu? začněte se učit
|
|
1. mózg, 2. rogówka, 3. cała przednia komora oka, 4. chrząstka, 5. jądro
|
|
|
Jakie są najczestsze nowotwory w immunosupresji? začněte se učit
|
|
1. chłoniaki, 2. nowotwory skóry, 3. poprzeszczepowy zespół limfoproliferacyjny PTLD - skutkiem EBV
|
|
|
Jakie działanie mają glikokortykosteroidy? začněte se učit
|
|
łączą się z cytoplazmatycznym receptorem dla GKS który jest we wszystkich komórkach powodując hamowanie wytwarzania wielu białek, szczególnie cytokin i chemokin, blokuje efekt działania IL-2, TNF-alfa, zwiększa liczbę Treg, inukuje synteze enzymów degradujących kininy
|
|
|
Co wchodzi w skłąd inhibitorów kalcyneuryny? začněte se učit
|
|
takrolimus, cyklosporyna oraz w dermie pimekrolimus
|
|
|
Negatywne działanie cyklosporyny? začněte se učit
|
|
indukuje wytwarzanie TGF-beta co pobudza rozwój tkanki łącznej - zwłóknienie nerek
|
|
|
Co należy do inhibitorów kinazy mTOR? začněte se učit
|
|
sirolumus (rapamycyna) oraz ewerolimus
|
|
|
jak działają inhibitory kinazy mTOR? začněte se učit
|
|
hamują kinazę mTOR, która jest niezbędna w proliferacji większości komórek, a więc blokują cykl komórkowy w fazie G1, są to leki o najsilniejszych wl. indukujących powst. Treg, mają działanie przeciwnowotworowe
|
|
|
Jakie są inhibitory syntezy DNA w immunosupresji? začněte se učit
|
|
azatiopryna oraz mykofenolan
|
|
|
Jakie jest działanie azatiopryny? začněte se učit
|
|
jej pochodna zastępuje guaninę i adeninę, co prowadzi do zahamowania proliferacji, ae ma działanie pronowotworowe bo interferuje z mechanizmami naprawy DNA po UV, hepatotoksyczna, mielostop
|
|
|
Jak działa mykofenolan mofetylu? začněte se učit
|
|
jest inhibitorem dehydrogenazy inozynomonofosforanu - szlaku syntezy guanozyny - zmnijesza komórkowy GTP, glikozylację białek
|
|
|
Czym jest uwarunkowane wybiórcze działanie względem limf T i B mykofenolanu mofetylu? začněte se učit
|
|
Limf. T oraz limf. B w mniejszy stopniu korzystają z szlaku odzysku czyli syntezy guanozyny z produktów degradacji puryn
|
|
|
gdzie stosuje się przeciwciało anty-CD52? začněte se učit
|
|
alemtuzumab - przewlekła białaczka szpikowa, niszczy limf. B, T, monocyty
|
|
|
Gdzie stosuje się anty-CD20? začněte se učit
|
|
rytuksymab - chłoniaki nieziarnicze wywodzące się z limf. B
|
|
|
Jakie przeciwciała używa się w rutynowym leczeniu po przeszczepie nerki w USA? začněte se učit
|
|
abatacept, belatacept czyli anty-CTLA-4 + fragment fc przeciwciała - immunosupresja
|
|
|