→ Łacina - Grupa A → Začněte se učit

otázka		odpověď
IUS EST ARS BONI ET AEQUI začněte se učit		prawo jest sztuką tego co dobre i słuszne
• DURA LEX, SED LEX začněte se učit		twarde prawo, ale prawo
• SUMMUM IUS, SUMMA INIURIA začněte se učit		najwyższe prawo (może stać się) najwyższym bezprawiem
• CESSANTE RATIONE LEGIS CESSAT IPSA LEX začněte se učit		gdy ustaje przyczyna wydania ustawy, traci moc sama ustawa
• IURIS PRAECEPTA SUNT HAEC HONESTE VIVERE, ALTERUM NON LAEDERE, SUUM CUIQUE TRIBUERE začněte se učit		takie są wskazówki prawa: żyć uczciwie, drugiemu nie szkodzić, oddać każdemu to co mu się należy (sprawiedliwość)
• PACTA SUNT SERVANDA začněte se učit		umów należy dotrzymywać
• SENTENTIA FACIT IUS INTER PARTES začněte se učit		wyrok tworzy prawo między stronami
• LEX RETRO NON AGIT začněte se učit		prawo nie działa wstecz
RETROACTIO začněte se učit		(retroaktywność) - prawo dopuszcza retroaktywność przepisów (ale nie w KK i finansowym)
• NEMO EST IUDEX IN PROPRIA CAUSA začněte se učit		nikt nie jest sędzią we własnej sprawie
• CUIUS EST CONDERE, EIUS EST ABROGARE začněte se učit		kto stanowi ustawę, ten może ją uchylić
• EIUS EST INTERPRETARI LEGES, CUIUS EST CONDERE začněte se učit		ten kto interpretuje prawo, ten je stanowi
• IGNORANTIA IURIS NOCET začněte se učit		nieznajomość prawa szkodzi
• EI INCUMBIT PROBATIO QUI DICIT, NON QUI NEGAT začněte se učit		dowieść winien ten kto twierdzi, nie kto przeczy
• NE EAT IUDEX ULTRA PETITA PARTIUM začněte se učit		niech nie wychodzi sędzia ponad żądania stron
• LEX POSTERIOR DEROGAT LEGI PRIORI začněte se učit		ustawa późniejsza uchyla ustawę wcześniejszą
• LEX SPECIALIS DEROGAT LEGI GENERALI začněte se učit		ustawa szczególna uchyla ustawę ogólną
• LEX SUPERIOR DEROGAT LEGI INFERIORI začněte se učit		ustawa nadrzędna uchyla ustawę podrzędną
• LEX POSTERIOR GENERALI NON DEROGAT LEGI PRIORI SPECIALI začněte se učit		ustawa późniejsza ogólna nie uchyla ustawy wcześniejszej szczególnej
• NEMINEM CAPTIVABIMUS NISI IURE VICTUM začněte se učit		nikogo nie więzimy bez wyroku sądowego
• FONTES IURIS začněte se učit		źródła prawa
• FONTES IURIS ORUDNI začněte se učit		źródła prawa w znaczeniu materialnym
• FONTES IURIS COGNOSCENDI začněte se učit		źródła prawa w znaczeniu poznawczym
• IUS PUBLICUM začněte se učit		prawo publiczne
• IUS PRIVATUM začněte se učit		prawo prywatne
• IUS COGENS začněte se učit		prawo kognitywne (norma bezwzględnie wiążąca)
• IUS DISPOSITIVUM začněte se učit		prawo dyspozytywne (norma względnie wiążąca)
• PRIVILEGIUM FORI začněte se učit		przywilej sądownictwa
• ACTOR SEQUITUR FORUM REI začněte se učit		powód idzie za sądem pozwanego
• LEX PERFECTA začněte se učit		prawo doskonałe
• LEX PLUS QUAM PERFECTA začněte se učit		prawo więcej niż doskonałe
• LEX MINUS QUAM PERFECTA začněte se učit		prawo mniej niż doskonałe
• LEX IMPERFECTA začněte se učit		prawo niedoskonałe
• IUXTA LEGEM začněte se učit		zachowanie zgodne z prawem
• CONTRA LEGEM začněte se učit		zachowanie wbrew prawu
• PRAETER LEGEM začněte se učit		zachowanie w celu obejścia prawa
• CLARA NON SUNT INTERPRETANDA začněte se učit		jasnych rzeczy się nie interpretuje
• QUI SUO IURE UTITUR, NEMINEM LAEDIT začněte se učit		kto używa zgodnie swoich praw, nie szkodzi drugiemu
• ABROGATA LEGE ABROGANTE NON REVIVISCIT LEX ABROGATA začněte se učit		uchylenie ustawy uchylającej ustawę nie przywraca uchyloną ustawę
• EXCLUSA CENSENTUR OMNIA, QUAE LEX ENUMERANDO NON INCLUSIT začněte se učit		włączone wszystkie prawa, które ustawa wymieniając nie wyłączyła
• LEX NON OBLIGAT NISI PROMULGATA začněte se učit		prawo nie obowiązuje bez ogłoszenia
• DELICTUM začněte se učit		przestępstwo (prawa prywatnego)
• CRIMEN začněte se učit		zbrodnia
• CORPUS DELICTI začněte se učit		przedmiot przestępstwa
• PER FACTA CONCLUDENTIA začněte se učit		w sposób dorozumiały
• DIES A QUO začněte se učit		termin początkowy zobowiązania
• DIES AD QUEM začněte se učit		termin kończący zobowiązania
• RES OMNIUM COMMUNES začněte se učit		rzeczy wszystkim wspólne
• SUPERFICIES SOLO CEDIT začněte se učit		to, co na powierzchni należy do gruntu
• NEMO PLUS IURIS IN ALIUM TRANSFERRE POTEST QUAM IPSE HABET začněte se učit		nikomu nie można przekazać więcej praw niż samemu się posiada
• NEMO SIBI IPSE CAUSAM POSSESSIONIS MUTARE POTEST začněte se učit		nikt nie może sam sobie zmienić prawa posiadania
• LONGA MANU TRADITIO začněte se učit		przeniesienie praw za pomocą długiej ręki (poprzez wskazanie, bez fizycznego zetknięcia się z rzeczą)
• BREVI MANU TRADITIO začněte se učit		przeniesienie posiadania za pomocą krótkiej ręki (przeniesienie posiadania samoistnego na posiadacza zależnego albo dzierżyciela)
• TRADITIO CORPORALIS začněte se učit		przeniesienie posiadania polegająca na wydaniu rzeczy
• CONDITIO SINE QUA NON začněte se učit		warunek, bez którego nie
• ACTA PUBLICA PROBANT SE IPSA začněte se učit		akta publiczne mówią same za siebie
• VIS MAIOR začněte se učit		siła wyższa
• ET NON FACERE FACERE EST začněte se učit		wstrzymanie się od działania, to też działanie
• EX LEGE začněte se učit		z mocy prawa
• NASCITURUS PRO IAM NATO HABETUR začněte se učit		dziecko poczęte uważa się za narodzone (warunek: musi urodzić się żywe)
• CUM VITIBUS HEREDITATIS ograniczenie do majątku spadkowego začněte se učit		z mocy spadku (spadkobierca odpowiada za długi spadkowe tylko przedmiotami należącymi do spadku)
• PRO VITIBUS HEREDITATIS začněte se učit		do wysokości spadku (spadkobierca odpowiada za długo spadkowe w prawdzie całym swoim majątkiem, ale tylko do wysokości wartości aktywów spadku)
• MATRIMONIALE FOEDUS začněte se učit		umowa małżeńska
• MATRIMONIA LIBERA ESSE DEBENT začněte se učit		małżeństwa powinny być wolne
• MATRIMONIUM RATUM ET CONSUMMATUM začněte se učit		małżeństwo dopełnione i skonsumowane
• SEPARATIO QUOAD TORUM ET MENSAM začněte se učit		separacja co do łoża i stołu
• MATER SEMPER CERTA EST začněte se učit		matka jest zawsze pewna
• PATER EST QUEM NUPTIAE DEMONSTRANT začněte se učit		ojcem jest ten, na którego wskazuje małżeństwo
• FILII ILLEGITIMI LEGITIMIANTUR PER SUBSEQUENS MATRIMONIUM PARENTUM začněte se učit		dzieci z nieprawego łoża są legitymowane przez zawarcie małżeństwa rodziców
• IMPOSSIBILIUM NULLA OBLIGATIO EST začněte se učit		do niemożliwego nie można się zobowiązać
• GENUS PERIRE NON CENSETUR začněte se učit		nie wydaje się, żeby gatunek mógł zginąć (dłużnik ma obowiązek świadczyć inną rzecz tego samego gatunku
• DAMNUM EMERGENS začněte se učit		rzeczywista szkoda majątkowa (rynkowa wartość przedmiotu)
• LUCRUM CESSANS začněte se učit		utracone korzyści (zysk, którego poszkodowany nie osiągnął)
• COMPENSATIO LUCRI CUM DAMNO začněte se učit		wyrównanie korzyści (potrącenie zysku ze straty)
• OBLIGATIO ALTERNATIVA začněte se učit		zobowiązanie przemienne
• FACULTAS ALTERNATIVA začněte se učit		upoważnienie przemienne
• DOLUS / CULPA začněte se učit		wina umyślna / wina nieumyślna
• EMPTIO REI SPERATAE / EMPTIO SPEI začněte se učit		kupno rzeczy przyszłej / kupno szansy
• RES EXTRA COMMERCIUM začněte se učit		rzeczy wyłączone z obrotu prawnego
• CUIUS COMMODUM, EIUS PERICULUM začněte se učit		kto ma korzyść, na tym spoczywa niebezpieczeństwo
• SINE PRETIO NULLA VENDITIO začněte se učit		bez ceny nie ma sprzedaży
• LEX FORI PROCESSUALIS začněte se učit		prawo postępowania procesowego
• AUDIATUR ET ALTERA PARS začněte se učit		należy wysłuchać i drugiej strony
• DOMINI LITIS začněte se učit		strony procesowe
• NEMO IUDEX SINE ACTORE začněte se učit		żaden sędzia bez powoda
• ANTE LITEM NATAM začněte se učit		przed powstaniem sporu
• POST LITEM NATAM začněte se učit		po powstaniu sporu
• NE BIS IN IDEM začněte se učit		nie dwa razy w tej sprawie
• ERROR IN IUDICANDO začněte se učit		błąd w wyrokowaniu
• ERROR IN PROCEDENDO začněte se učit		błąd w postępowaniu sądowym
• APPELLATIONE EXTINGUITUR IUDICATUM začněte se učit		apelacja znosi wyrok
• COMITAS GENTIUM začněte se učit		kurtuazja międzynarodowa
• LEX LOCI DELICTI COMMISSI začněte se učit		prawo miejsca popełnienia przestępstwa
• DELICTUM IURIS GENTIUM začněte se učit		przestępstwo prawa międzynarodowego
• IUS SANGUINIS začněte se učit		prawo krwi
• IUS SOLI začněte se učit		prawo ziemi
• PERSONA NON GRATA začněte se učit		osoba niemile widziana (np. dyplomaci)
• NULLUM CRIMEN NULLA POENA SINE LEGE POENALI ANTERIORI začněte se učit		żadna zbrodnia i kara bez wcześniejszej ustawy karnej
• VIS ABSOLUTA začněte se učit		przymus fizyczny
• VIS COMPULSIVA začněte se učit		przymus psychiczny
• DOLUS DIRECTUS začněte se učit		zły zamiar bezpośredni
• DOLUS DIRECTUS REPENTINUS začněte se učit		zły zamiar bezpośredni w afekcie
• DOLUS DIRECTUS PRAEMEDITATUS začněte se učit		zły zamiar bezpośredni z premedytacją
• DOLUS EVENTUALIS začněte se učit		zły zamiar ewentualny
• CULPA DOLO EXORTA začněte se učit		wina kombinowana (przestępstwo popełnione z winy umyślnej, natomiast skutki tego przestępstwa wynikają z winy nieumyślnej)
• IN DUBIO PRO REO začněte se učit		w razie wątpliwości na korzyść oskarżonego
• ACCUSARE NEMO SE DEBET (NISI CORAM DEO) začněte se učit		nikt nie powinien oskarżać samego siebie (chyba, że przed Bogiem)
• DOLUS NON PRAESUMITUR začněte se učit		złego zamiaru nie domniemuje się
• AFFECTUS PUNITUR, ETSI NON SEQUATUR EFFECTUS začněte se učit		zamiar jest karalny, nawet gdy zamierzony skutek nie nastąpił
• REFORMATIO IN PEIUS IUDICI APPELLATO NON LICET začněte se učit		nie wolno sądowi apelacyjnemu zmieniać na gorsze (odwołującemu się)
• QUOD NON EST IN ACTIS NON EST IN MUNDO začněte se učit		czego nie ma w aktach nie ma i w świecie
• NE BIS IN INDEM CRIMEN IUDICETUR začněte se učit		nie można osądzić tego samego przestępstwa
• CONFESSIO EST REGINA PROBATIONUM začněte se učit		przyznanie się do winy jest królową dowodów
• VIM VI REPELLERE LICET začněte se učit		siłę siłą wolno odeprzeć (w samoobronie)
REBUS SIC STANTIBUS začněte se učit		ponieważ sprawy nabrały taki obrót

Łacina - Grupa A

Chcete-li přidat komentář, musíte se přihlásit.

více