otázka |
odpověď |
Logika gramatyki angielskiej začněte se učit
|
|
Celem tej lekcji jest ukazanie prostych, ale niekoniecznie oczywistych, zależności między czasami, i ich aspektami, gramatyki angielskiej.
|
|
|
Garść informacji technicznych začněte se učit
|
|
W języku angielskim mamy tylko 3 czasy - future, present i past Każdy czas gramatyczny może występować w połączeniu z każdym z aspektów, dając nam łącznie 12 struktur, powszechnie (i nieprecyzyjnie) znanych jako "czasy" Do czasów dochodzą aspekty: simple, continuous, perfect i perfect continuous
|
|
|
začněte se učit
|
|
Naturalna składnia języka angielskiego to podmiot + orzeczenie + dopełnienie W kolejnych fiszkach przedstawię budowę orzeczenia i jego zastosowanie w zależności od czasu i aspektu
|
|
|
začněte se učit
|
|
Czasownik "will" ma tą właściwość, że każdy następujący po nim czasownik posiada nieodmienioną, bezokolicznikową formę. Dlatego powiemy She will HAVE (nie has!), lub He will BE (nie is!) Czas przyszły charakteryzuje się tym, że po podmiocie należy użyć czasownika modalnego "will"
|
|
|
začněte se učit
|
|
Czas przyszły charakteryzuje się tym, że po podmiocie należy czasownika w 1. formie
|
|
|
začněte se učit
|
|
Czas przyszły charakteryzuje się tym, że po podmiocie należy czasownika w 2. formie
|
|
|
Aspekt "simple" wymaga od nas w orzeczeniu jedynie czasownika w odpowiedniej formie, bez czasowników posiłkowych. začněte se učit
|
|
Aspekt "simple" wyraża fakt/czynność. Sam w sobie nie wprowadza dokładniejszych informacji gramatycznych, a raczej jest po prostu ich brakiem.
|
|
|
Podmiot + will + czasownik w nieodmienionej, bezokolicznikowej formie (czyli np. I will BE ...) + dopełnienie začněte se učit
|
|
Future simple przedstawia nam przyszłość w najmniej uszczegółowiony sposób. Coś się wydarzy i tyle. Jest to nasze wewnętrzne przekonanie (czasem nawet pewność), że dane zdarzenie będzie mieć miejsce. Future simple często łączy się z wyrażeniami takimi jak: I hope, I think, Hopefully etc.
|
|
|
Podmiot + 1 forma czasownika + dopełnienie začněte se učit
|
|
Present simple wyraża regularność danej czynności lub przedstawia ogólny fakt (np. ona jest ładna) Present simple często łączy się z wyrażeniami takimi jak: Usually, Always, Never, Every year/month/day/morning etc. W przykładzie "I write a book" regularność sprowadza się do twierdzenia, że pisałem książkę wcześniej, piszę ją nadal i będę pisał ją dalej. Nie jest to jednak jedna nieprzerwana czynność!
|
|
|
Podmiot + 2 forma czasownika + dopełnienie začněte se učit
|
|
Past simple wyraża jedną dokonaną czynność w określonej przeszłości, lub wiele dokonanych czynności następujących po sobie w chronologicznym porządku, również w określonej przeszłości. Past simple często łączy się z wyrażeniami takimi jak: In 2003, Last year/month, Yesterday etc. Past simple może również wyrażać regularność. Jednak z uwagi na to, że jest to "Past simple", czynność ta powtarzała się w przeszłości, ale nie dotyczy już teraźniejszości.Np. I smoked, oznacza, że paliłem (nie jeden raz), ale już nie palę.
|
|
|
Aspekt "continuous" wymaga od nas w orzeczeniu czasownika posiłkowego "be" i czasownika, określającego czynność, z końcówką -ing začněte se učit
|
|
Aspekt "continuous" wprowadza czasownik w formie niedokonanej - oznacza to, że czynność nie została zakończona
|
|
|
Podmiot + will + be + czasownik z końcówką -ing + dopełnienie začněte se učit
|
|
Future continuous wyraża niedokonaną czynność w przyszłości. Przykład "I will be writing a book" oznacza, że będę pisał książkę, chociaż nie jest powiedziane czy ją skończę.
|
|
|
Podmiot + be w 1 formie + czasownik z końcówką -ing + dopełnienie začněte se učit
|
|
Present continuous wyraża niedokonaną czynność w teraźniejszości. Przykład "I am writing a book" oznacza, że piszę książkę, czyli robię to w tym momencie, chociaż nie jest powiedziane czy ją skończę. Present continuous często łączy się z wyrażeniami takimi jak: Now, At the moment, Right now etc.
|
|
|
Podmiot + be w 2 formie + czasownik z końcówką -ing + dopełnienie začněte se učit
|
|
Past continuous wyraża niedokonaną czynność w przeszłości. Przykład "I was writing a book" oznacza, że pisałem książkę, chociaż nie jest powiedziane czy ją skończyłem.
|
|
|
Aspekt "perfect" wymaga od nas w orzeczeniu czasownika posiłkowego have i czasownika, określającego czynność, w 3 formie začněte se učit
|
|
Aspekt "perfect" sugeruje, że czynność ma związek z późniejszym (podyktowanym przez czas gram.) momentem, lub ma na niego wpływ. Aspekt "perfect" może również wskazywać na to, że dana czynność wydarzyła się przed chwilą.
|
|
|
Podmiot + will + have (nigdy has!) + 3 forma czasownika + dopełnienie I will have written a book začněte se učit
|
|
Future perfect wyraża czynność w przyszłości, która zostanie zakończona przed określonym wydarzeniem w dalszej przyszłości. Future perfect często łączy się z wyrażeniami takimi jak: By 2050, By the time... etc. Przykład "I will have written a book by 2020" oznacza, że do 2020 roku napiszę książkę.
|
|
|
Podmiot + have/has + 3 forma czasownika + dopełnienie začněte se učit
|
|
Present perfect wyraża zakończoną czynność w przeszłości, która skutkuje/ma związek z teraźniejszością (stąd PRESENT perfect), lub czynność, która miała miejsce przed chwilą. Present perfect często łączy się z wyrażeniami takimi jak: This year/month, Never, Ever, Just, Already, Yet, For, Since, Today etc. Przykład "I have written a book" nie skupia się na szczegółach czynności. Liczy się fakt, że dana czynność wydarzyła się, doświadczyłem jej, lub skutkuje w określony sposób.
|
|
|
Podmiot + had + 3 forma czasownika + dopełnienie začněte se učit
|
|
Past perfect jest również znany jako czas zaprzeszły. Używa się go do wyrażania czynności, która miała miejsce w przeszłości, WCZEŚNIEJ niż inne wydarzenie w przeszłości. Wcześniejsze wydarzenie (w czasie past perfect) ma więc związek z późniejszym wydarzeniem w przeszłości (stąd PAST PERFECT) Przykład "I did my homework AFTER I had walked my dog" oznacza, że najpierw wyprowadziłem psa, a dopiero potem odrobiłem pracę domową.
|
|
|
Aspekt "perfect continuous" Czasownik posiłkowy have wymaga następnego czasownika w 3 formie, dlatego "be" automatycznie przekształca się w "been" Aspekt "perfect continuous" wymaga od nas w orzeczeniu części charakterystycznych dla aspektów perfect i continuous. Tak więc należy użyć czasownika posiłkowego have, następnie czasownika posiłkowego be w 3 formie (been) i na koniec czasownika, określającego czynność, w 3 formie. začněte se učit
|
|
Aspekt "perfect continuous" jest zespoleniem dwóch poprzednich aspektów. Oznacza to, że czynność w nim wyrażona jest niedokonana i ma związek z/wpływ na późniejszy moment, podyktowany przez czas gram.)
|
|
|
Future perfect continuous Podmiot + will + have (nigdy has!) + been + czasownik z końcówką -ing + dopełnienie I will have been writing a book začněte se učit
|
|
Future perfect continuous wyraża czynność w przyszłości (future), która jest niedokonana (continuous) i ma związek z późniejszym momentem w przyszłości (perfect) Przykład "Next year I will have been working here for 5 years" oznacza, że za rok będę tu pracował już 5 lat. Czyli niedokonana, w przyszłości, czynność wyrażona w orzeczeniu będzie mieć pewien efekt w określonym momencie w późniejszej przyszłości.
|
|
|
Present perfect continuous Podmiot + have + been + czasownik z końcówką -ing + dopełnienie I have been writing a book začněte se učit
|
|
Present perfect continuous wyraża czynność w przeszłości, która jest niedokonana (continuous) i ma związek z teraźniejszością (present perfect) Przykład "I have been writing a book" oznacza, że pisałem książkę w przeszłości, nie skończyłem jej, ale ma to pewien związek z teraźniejszością.
|
|
|
Podmiot + had + been + czasownik z końcówką -ing + dopełnienie I had been writing a book začněte se učit
|
|
Past perfect continuous wyraża czynność w przeszłości (past), która jest niedokonana (continuous) i ma związek z późniejszym momentem w przeszłości (perfect) Przykład "I had been writing a book" oznacza, że pisałem książkę w bardziej odległej przeszłości niż inne wydarzenie opisane w przeszłości, nie skończyłem jej, ale ma to pewien związek z chronologicznie późniejszym momentem w przeszłości.
|
|
|
Najpierw czas, potem aspekt začněte se učit
|
|
Nie bez powodu mówimy present simple, zamiast simple present. Proszę zwrócić uwagę, że w naszej analizie logicznej języka, po podmiocie należy zastosować właściwość narzuconą przez czas, a dopiero potem przez aspekt. Dlatego budowa czasu future perfect continuous wygląda następująco: Podmiot + will (bo FUTURE) + have (bo PERFECT) w bezokolicznikowej formie (bo will) + be (bo CONTINUOUS) w 3 formie (bo have) + czasownik z końcówką -ing (bo CONTINUOUS)
|
|
|
Skąd mam wiedzieć, której struktury użyć? začněte se učit
|
|
Proszę zadać sobie pytanie czy czasownik: a) jest niedokonany/dokonany b) określa przyszłość/przeszłość/teraźniejszość c) ma związek z późniejszym wydarzeniem d) sugeruje regularność czynności Jeśli czasownik jest niedokonany, nasz wybór sprowadza się do struktur z aspektem "continuous". W zależności kiedy czynność będzie mieć miejsce możemy nie rozpatrywać dwóch innych czasów. Związek z późniejszym wydarzeniem sugeruje aspekt "perfect", natomiast regularność sprowadza się do present simple i past simple.
|
|
|