Makro 2

funkcje pieniądza

środek wymiany, miernik wartości, środek płatniczy, środek tezauryzacji, funkcja pieniądza światowego, agregacyjna

Agregat M0

(C + R) baza monetarna, pieniądz banku centralnego. Pieniądz najwyższej płynności. Obejmuje pieniądz gotówkowe w obiegu (banknoty i bilony) oraz rezerwy banków komercyjnych (trzymane w kasach banków komercyjnych i na rachunkach bieżących banku centralnego).

Agregat M1

pieniądz doskonale płynny, który służy do natychmiastowego regulowania zobowiązań bez ponoszenia dodatkowych kosztów. Składa się zatem z pieniądza gotówkowego (banknotów i bilonów znajdujących się w obiegu), depozytów bieżących (a vista) M1=C+D

M2

to M1 powiększony o lokaty terminowe. Lokaty możemy przekształcić w pieniądz doskonale płynny. M2= M1+T

M3

To M2 powiększony o elementy oszczędnościowe. Różnica ejst stosunkowo niewielka. W Polsce i UE to podstawowy agregat. M3= M2+S

Co uczestniczy w kreacji pieniądza?

Bank Centralny, Banku komercyjne i Publiczność

Bank Centralny

kreuje pieniądz BC, tworzy bazę monetarną, wpływa na stopę rezerw ustaloną przez BK

Banki komercyjne

gromadzą rezerwy i depozyty prowadzą akcje kredytowe, miszą utrzymywać określone rezerwy a=R/D

Publiczność

gospodarstwa domowe, przedsiębiorstwa niefinansowe, instyytucje non profit, instytucje rządowe i samorządowe. Decyduje o tym jaką część swoich środków doskonale płynnych trzyma w postaci banknotów a jaka w postaci depozytów.

Baza monetarna

zasób pieniądza wielkiej mocy (Bm, M0, H) - jest to łączna ilość pieniądza fizycznie, bezpośrednio wyemitowanego przez bank centralny.

Sposoby powiększania Bazy pieniężnej 1

BC dokonując zakupu dewiz przekształca pieniądz z funkcji miejsca w skarbcu w pieniądz gotówkowy w obiegu. Im wyższe rezerwy dewizowe, tym więcej pieniądza trafia na rynek. Jeżeli zaś sprzeda dewizy, zmniejszy bazę monetarną. Kupując – zwiększa bazę monetarną. Jeżeli bank centralny sprzedaje publiczne papiery wartościowe ściąga z rynku pieniądz.

Sposoby powiększania Bazy pieniężnej 2

Emitentami publicznych papierów wartościowych mogą być: minister finansów i BC

Minister finansów

emituje obligacje skarbowe (termin zapadalności dłuższy niż 1 rok) i bony skarbowe (publiczne, rządowe papiery wartościowe o terminie zapadalności do 1 roku).

Papiery wartościowe emitowane przez bank centralny:

bony pieniężne (krótkoterminowe papiery wartościowe) oraz obligacje pieniężne (długoterminowe papiery wartościowe – w praktyce obecnie nie emitowane) Jeżeli BC sprzedaje wyemitowane przez siebie bony pieniężne, to sprzedaż bonów pieniężnych oznacza ściąganie pieniądza gotówkowego w rynku.

Sposób powiększania bazy 3

Trzecim sposobem powiększania bazy pieniężnej są tak zwane kredyty refinansowe. Kredyt refinansowy – kredyt jaki udzielany jest przez bank centralny bankom komercyjnym. Wzrost kredytów zwiększa podaż bazy monetarnej. Kredyty refinansowe pojawiają się, gdy zgłasza się o nie bank komercyjny.

Rozszerzona baza pieniężna

jest to baza, która uwzględnia kwestię skumulowanych rezerw obowiązkowych. BK mają obowiązek utrzymywania określonych rezerw wynikających z depozytów. Te rezerwy obowiązkowe są utrzymywane częściowo na rachunkach banku centralnego, częściowo w kasach/sejfach BK, ale nie mogą uczestniczyć w kreacji kredytów. z=Z/D

Źródła kreacji pieniądza

B= w + s + v

Bezpośredni cel inflacyjny NBP

ma ustalony na poziomie 2,5% z możliwością dopuszczalnego pasma wahań + - 1 p.p.

Strategia bezpośredniego celu inflacyjnego w ujęciu EBC

wyraża się tym, że EBC dąży do, by w gospodarce inflacja była nie większa niż 2% rocznie i by była możliwie bliska 2%.

Do podstawowych narzędzi polityki pieniężnej zaliczamy:

• Politykę stóp procentowych • Politykę rezerw obowiązkowych • Operacje otwartego rynku • Operacje kredytowo-depozytowe • Pozostałe instrumenty

W Polsce politykę stóp procentowych realizuje

Rada Polityki Pieniężnej (9 osób wybieranych + prezes).

RPP ustala

• Stopę podstawową (referencyjną) – 3,25% – jest to stopa która ma oddziaływać na rynek międzybankowy i ma określać cenę pieniądza na tym rynku • Stopę lombardową – stopa określająca górną cenę jaką płacą banki komercyjne za kredyt zaciągnięty w banku centralnym. Kredyt lombardowy jest to kredyt jaki zaciągają banki komercyjne pod zastaw publicznych papierów wartościowych. Zaciągany jest pod koniec dnia roboczego i spłacany następnego dnia roboczego. Jest to stopa referencyjna powiększona o 1,5

Do instrumentów które kształtują warunki rynkowe zaliczamy:

• Stopę rezerw obowiązkowych • Operacje otwartego rynku • Operacje depozytowo-kredytowe • Pozostałe operacje – kredyt techniczny.

Stopa rezerw obowiązkowych

oddziaływuje globalnie na płynność. Stopa określająca jaką część depozytów banki komercyjne wyłączają z prowadzonej akcji kredytowej. Im wyższa stopa, tym mniej depozytów wykorzystujemy w akcji kredytowej. Wzrost stopy depozytowej obniża płynność sektora bankowego. W EBC stopa rezerw obowiązkowych wynosi 2% (banki strefy Euro). W Polsce stopa rezerw obowiązkowych wynosi 3,5%. Rezerwy obowiązkowe wylicza się od wszystkich depozytów: bieżących, terminowych, złotowych i dewizowych. Polska wstępując

operacje otwartego rynku

operacje między BC a bankami komercyjnymi. Mogą mieć charakter operacji podstawowych (regularnych przetargów na 7-dniowe bony pieniężne) Polityka mająca na celu obniżenie płynności. Operacje dostrajające (realizowane przy użyciu bonów o krótszym terminie zapadalności: 1, 2, 3 i 4-dniowe i operacje strukturalne (wykorzystywane są tutaj długoterminowe papiery wartościowe, które regulują ogólny poziom płynności sektora bankowego) BC prowadzi głównie operacje podstawowe i dostrajające.

operacje depozytowo-kredytowe

Zaciąganie kredytu lombardowego przez banki komercyjne pod zastaw publicznych papierów wartościowych oprocentowanego na poziomie stopy lombardowej. Banki starają się go unikać, gdyż jest drogi.

kredyt techniczny

Kredyt, jaki BK zaciągają w BC dla potrzeb regulowania płatności w ciągu dnia. Ma być spłacony w ciągu dnia i jest udzielany pod zastaw publicznych papierów wartościowych.

Rezerwa rewaluacyjna

wynika z przeliczonego kursu

Mnożnik kreacji pieniądza

na koniec grudnia w Polsce wynosił 6,77. Oznacza to, że jedna złotówka wpuszczona w obieg kreuje (w postaci podaży pieniądza) 6,77zł.

podaż pieniądza

baza monetarna x mnożnik

Popyt na pieniądz

motyw spekulacyjny, przezornościowy, transakyjny

motyw transakcyjny

motyw posiadania pieniędzy dla realizacji transakcji kupna-sprzedaży produktów, dóbr i usług. Zakłada, że przewidujemy nasze decyzje co do skali zakupu, terminu zakupu. Nasze wydatki wiążemy z wpływami gotówkowymi – posiadamy pieniądz by realizować transakcje i nie doprowadzić do deficytów płatniczych.

motyw przezornościowy

nie jesteśmy w stanie dokładnie przewidzieć wszystkich swoich wydatków. Motyw posiadania pieniędzy, po to by realizować nieoczekiwane wydatki, by nie dopuścić do deficytu. Motyw transakcyjny i przezoronościowy zapewniają nam zatem finansowanie transakcji – oczekiwanych i nieoczekiwanych. Rozmiary pieniądza powinny zapewniać nam finansowanie tych transakcji.

motyw spekulacyjny

Motyw spekulacyjny – motyw, który wiąże posiadanie pieniądza z działaniami pomnażającymi nasz majątek, chroniącymi go przed uszczupleniem.

funkcja popyt na pieniądz transakcyjny

te dwa wykresy z przedsiębiorstwem i gosp domowymi. Przedsiebiorstwo wytwarza produkty dla gosp domowych, one w zamian dają gotówkę. Skala potrzeb określana jest przez ILOŚCIOWĄ TEORIĘ PIENIĄDZA

Teoria zapasów

mówi o minimalnych kosztach trzymania zapasów. Im mniejsza część pieniądza transakcyjnego trzymana jest w postaci agregatu m1, tym częściej musimy dokonywać zamian. Koszty zamian nie wystąpią wówczas, gdy cały pieniądz transakcyjny trzymamy w postaci agregatu m1. Łączny koszt całkowity: suma kosztów zamian i kosztów alternatywnych

koszt alternatywny

wiąże się z m1

koszty zamian

wiażą się z m3

doucz się tego głupiego wykładu

dobra naucze sie