Moja lekcja

Czym jest psychologia społeczna?

Zajmuje się szeroko pojętym wpływem społecznym. W jaki sposób to, co robią, czują i myślą jedni ludzie wpływa na to co robią, czują i myślą inni ludzie.

Dlaczego ludzie maja olbrzymie mózgi?

Liczba Dunbara - istnieje silna pozytywna korelacja miedzy wielkościa typowej grupy społecznej a proporcją kory nowej do reszty mózgu.

Paradygmaty Psychologii Społecznej

Perspektywa Poznawcza, Perspektywa motywacyjna, Perspektywa behawioralna(teorii uczenia się), Perspektywa Społeczno-Kulturowa, Perspektywa ewolucyjna.

Perspektywa Poznawcza

To co człowiek myśli, czuj i jak sie zachowuje zalezy przede wszystkim od procesów przetwarzania informacji. Zachowujemy sie róznie w zależności od tego jak interpretujemy docierające bodźce.

Perspektywa Poznawcza 2

Na procesy poznawcze składają się takie procesy jak: pamięć, uwaga, język, funkcje wykonawcze itd.; Najpopularniejsza obecnie perspektywa teoretyczna, mozna nią tłumaczyć bardzo wiele sytuacji i zachowań

Perspektywa Motywacyjna

Jakie motywy powodują u ludzi takie a nie inne zachowanie; Tłumaczneie zachowania w kontekscie różnych motywów społecznych np; utrzymanie samooceny, budowanie wiezi spolecznych, potrzeba bezpieczenstwa, potrzeba kontroli, potrzeba statusu i władzy

Perspektywa Poznawcza vs Motywacyjna

Podejścia nie są sprzeczne, częsciej komplementarne; Wyjasnienie motywacyjne odpowiada na pytanie "dłaczego człowiek podejmuje działanie"; Wyjasnienie poznawcze odpowiada na pytanie "dlaczego człowiek działa wtaki a nie inny sposób"

Perspektywa Teorii Uczenia się

Zachowanie jest skutkiem uczenia się; Uczymy się poprzez doświadczenia własne: Warunkowanie klasyczne i Instrumentalne, albo przez doświadczenia cudze - modelowanie, społeczne uczenie się

Perspektywa Społeczno-Kulturowa

Człowiek jest wytworem socjalizacji w określonym środowisku; W róznych grupach społecznych, w róznych kulturach, istnieją odmienne normy, wartości, wzorce postępowania; W kontekście różnic kulturowych psychologia międzykulturowa

Perspektywa Ewolucyjna

Nasze zachowanie jest zdeterminowane przystosowaniami ewolucyjnymi chrakterystycznymi dla gatunku ludzkiego. Mechanizmy kształtujące: selekcja naturalna, seksualna i teoria dostosowania łącznego

Teoria dostosowania łącznego

Zakłada że okazując pomoc naszym bliskim, przyczyniamy się do zwiększenia ich możliwosci reprodukcyjnych, co w konsekwencji prowadzi również do zwiększenia naszego potencjału

Motywy Społeczne(Powody Zachowań)

Instynkty; Wrodzone i wyuczone potrzeby; Cele i Motywy

Motyw

świadomy lub automatyczny proces nadający ludzkiemu działaniu energię i kierunek. Bodziec inpirujący działanie, przyczyna tłumacząca i kryjąca się za postepowaniem człowieka

Motyw Społeczny

Motyw ukierunkowany na członków grupy własnej lub obcej

Główne motywy społeczne

Przynależnośc społeczna; sprawczość i kontrola; poznanie i zrozumienie; status i samoocena

Przynależność społeczna

Wiekszą część historii ewolucyjnej walczylismy o przetrwanie w grupkach; przetrwanie poza grupą niemożliwe - natura drapiezniki etc; agresja wewnątrzgatunkowa u ludzi - wojny

Korzyść z przynależności społecznej

Wsparcie społeczne - zasoby psychiczne i materialne, jakich inni ludzie udzialjaą nam, aby podwyższyć naszą zdolnośc radzenia sobie ze stresem.

Integracja społeczna

Działa podobnie do wsparcia społecznego. Jest to proces pojawiania się i nasilania poczucia wspołnoty oraz identyfikacji z odgrywanymi rolami społecznymi. Poprawia stan psychofizyczny niezaleznie od doznawanego stresu.

Wykluczenie społeczne

Powoduj wiele problemów psychologicnzych i somatycznych: problemy sercowo-naczyniowe, wzrost ryzyka depresji, problemy z funkcjonowaniem poznawczym, obniżenie poczucia bezpieczeństwa.

Wykluczenie społeczne deformacja

Świat spostrzegany jako bardziej zagrażający; zapamietywanie negatywnych informacji i kontaktow z innymi, negatywne oczekiwania wobec innych działają jak samospłniajace się przepowiednie

Sprawczośc i Kontrola

Fajniej żyje się w przewidywalnym niż nieprzewidywalnym świecie; Świat jest przewidywalny, kiedy mamy nad nim kontrolę; złudzenie kontroli - przecenianie własnego wpływu na zdarzenia

Dobroczynne Efekty Kontroli

Eksperyment, w domu starców w którym pensjonariusze decydowali o rozkładzie mebli zwiekszyło się poczucie szczecia, aktywność, towarzyskośc oraz zmniejsza śmiertelność

Umiejscowienie poczycia kontroli

Zewnętrzne i Wewnętrzne

Zewnętrzne umiejsowienie kontroli

wiele nieszczesliwych wypadków, jakie sie ludziom przyadarzją jest częściowo wynikiem pecha; choćby człowiek nie wiem jak się starał, i tak niektórzy nie będą go lubić

Wewnętrzne umiejscowienie kontroli

Nieszcześliwe wypadki jako wynik popełnianych błędów; jeżeli ktoś jest nielubiany przez innych to znaczy, że nie potrafi z innymi postępować

Deprywacaj Kontroli - Wyuczona bezradność

utrwalenie przekonań o braku związku przyczynowego między własnym działaniem(reakcja) a jego konsekwencjami(wzmocnienie)

Wyczona bezradność może prowadzić do

Deficytów poznawczych; deficytów motywacyjnych; deficytów emocjonalnych

Informacyjny model bezradności

stan wyczerpania poznawczego w jaki człowiek popada w skutek wielokrotnych prób poradzenia sobie z nierozwiązywlanymi zadaniami

Stan wyczerpania poznawczego

poczucie, że nie rozumiemy i nie zrozumiemy co się dzieje

Domknięcie Poznawcze

Dążenie do posiadania jasnego i pewnego wyjaśnienia rzeczywistości, co prowadzi do redukowania niepewności.

Wysoki poziom domknięcia

Wiążę się z niską tolerancją na niepewność poznawczą. Poszukiwanie informacji zgodnych z posiadanymi schematami poznawczymi i stereotypami, poddając je tylko powierzchownej analizie, prowadzi do uproszczonego obrazu rzecywistosci

Niski poziom domknięcia

Wysoka tolerancja niepewności poznawczej. Przetwarzanie pozyskanych informacji w sposób dokładny - prowadzi do powstania złożonego obrazu rzeczywistości.

Samoocena

afektywna reakcja człowieka na samego siebie(postawa wobec siebie); ocena własnej wartości, dokonywana przez ludzi - tzn. w jakiej mierze uwazaja siebie za dobrych, kompetentnych etc

Porównania społeczne

Porównania siebie z innymi; podstawowym motywem jest podtrzymywanie samooceny - dokonywane w taki sposob aby porownujacy dobrze wypadł na tle innych w szczególności w sytuacji zagrożenia samooceny

MUS(Model Utrzymania Samooceny)

Jeżeli ktoś uzyskuj lepsze wyniki od jednostki, jednostka traci na samoocenie; spaek samooceny na skutek porownan jest tym wiekszy im ktos blizszy i wiekszy sukces odniosl; sukces drugiej osoby to też pławienie się w cudzej chwale

Dysonans Poznawczy

Uczucie dyskomfortu, które pojawia się, gdy u danej osoby występują jednoczesnie dwa wykluczające się przekonania, mysli, sądy; nagła chęć podjęcia działania w celu usunięcia; unikanie informacji pogłębiających dysonans

Model Utrzymania Znaczenia

Wykrycie Anomalii powoduje wzrost pobudzenia

posoby radzenia sobie z anomalią

Akomodacja - dopasowanie posiadanej wiedzy do nowych informacji; Asymilacja - dopasowanie nowych informacji do juz posiadanej wiedzy

Kompensacja

Wynagradzanie siebie za braki lub defekty. Daje chwilową przyjemność, ale powtarzane może spowodować utrwalenie się podświadomego skojarzenia danego defektu z nagrodą i utrudnić jego usunięcie.

Świat społeczny a procesy poznawcze

świat społeczny jest swiatem interpretowanym, każdy człowiek odbira go inaczej i inaczej interpretuje.

Poznanie Społeczne

Sposób w jaki ludzie myślą o sobie samych i o świecie spolecznym; a dokładniej, jak selekcjonują, interpretują, zapamietują i wykorzystują informację społeczną w wydawaniu sądów

Katastrofa Lotu Iran Air

Związana z Przeciążeniem Poznawczym

Oszczędność Poznawcza

teza mówiącam że ludzie uczą się stosować efektywne uproszczenia myślowe i praktyczne reguły zdroworozsądkowe, które pomagają zrozumieć rzeczywistość społeczną

Schematy Poznawcze

Organizacja uprzednich doświadczeń z jakimś zdarzeniem, osobami czy obiektami. Schematy są uogólnione, abstrakcyjne. Konkretne są egzemplarze schematów

Podstawowy Element wiedzy o świecie społecznym

Organizacha uprzednich doświadczeń z jakimś rodzajem osób zdarzeń czy obiektów

Przyswajanie Informacji

Zależy od wielu czynników, np długośc obserwowania zdarzenia albo warunków widoczności. Świadkowie przestepstwa skupiają swoją uwage na broni = ciężka identyfikacja przestepcy. Informacja zauważana i obdarzona uwagą jest rezultatem przewidywań i oczekiwań

Schematy - Rodzaje

Schematy osób, Schematy Cech, Skrypty

Schematy Osób

Stereotypy, przekonania o osobach i ich rodzajach opierające się na prototypach

Schematy Cech

Odzwierciedlają pewne rodzaje zmienności u ludzi, przejawiają się poprzez zachowani

Skrypty

Scenariusz, stanowi umysłową reprezentację zdarzeń, działa lub ich ciągów, konkretny ciąg zdarzeń. Elementy powtarzające się w większości wykonań

Trzy Warunki Zastosowania Schematu

Wyjształcenie Schematu, Stosowalność do sytuacji, Aktywizacja

Wykształcenie Schematu

Nabywanie Przekonań co do istniejących w świecie wzorców najczęsciej w procesie socjalizacji

samospełniająe się proroctwo

Zjawisko polegające na tym, że ludzie: mają określone oczekiwania dotyczące innej osoby co wpływa na ich postępowanie tej osoby, które powoduje, że zachowuje się ona zgodnie z przepowiednią

Heurystyka

Posługiwanie się uprosczonymi metodami myslowymi w wydawanie sądów społecznych. Wnioskowanie z prób niereprezentatywnych. Umysłowa Droga na Skróty.

Heurystyka Dostępności

uproszczona metoda wnioskowania polegająca na przypisywaniu większego prawdopodobieństwa zdarzeniom, które łatwiej przywołać do świadomości i są bardziej nacechowane emocjonalnie

Heurystyka Zakotwiczenia-Dostosowania

uproszczona metoda wnioskowania polegająca na oparciu się (zakotwiczeniu) na jakiejś informacji, a następnie zmodyfikowaniu jej (dostosowaniu się do niej) w celu uzyskania odpowiedzi na pytanie lub wydania sądu

Heurystyka Reprezentatywności

uproszczona metoda wnioskowania polegająca na dokonywaniu klasyfikacji na podstawie częściowego podobieństwa do przypadku typowego, charakterystycznego, reprezentatywnego, który już znamy

Współzmienność

Stopień w jakim dwie zmienne są skorelowane, to znaczy przewidywanie jednej zmiennej na podstawie innej

Korelacja Pozorna

Przekonanie że dwie zmienne są skorelowane podczas gdy w rzeczywistości tak nie jest.

Atrybucja

przypisywanie komuś lub czemuś pewnych cech. Odnosi się do tego jak ludzie wyjaśniają przyczyny swojego bądź cudzego zachowania

Makiawelizm(Tradycyjnie)

Sposób widzenia świata jako miejsca, gdzie toczy się bezpardonowa walka, w której zwyciężają sprytniejsi i bardziej bezwzględni

Makiawelizm(Współcześnie)

Przesunięcie z pesymistycznej wizji natury ludzkiej i świata społecznego na skłonność/zdolnośc do manipulowania innymi dla wlasnych korzyści, przy cynizmie moralnym i spolecznym. Wszyscy wokół są głupi. Cel uświęca środki

Wiara w Sprawiedliwy Świat

polega na obeinianiu ofiary za wydarzenie, po to by uchronić wiarę w sprawiedliwy świat, w którym porządnym ludziom nie przydarzarzają się nieszczęścia

Wpływ Społeczny

To proces, w wyniku którego dochodzi do zmiany zachowania, opinii lub uczuć człlwieka wskutek tego, co robią, myślą lub czują inni ludzie. Jednostka nie musi być siwadoma zmian; wpływ nie musi być intencjonalny

Trzy Najpowszechniejsze rodzaje wpływu

Naśladownicto, Konformizm, UIleganie Autorytetom

Modelowanie

Kopiowanie cudzych zachowań we własnym działaniu

Teoria Społecznego Uczenia Się - Bandura, Metody

Ludzie uczą się za pomocą: Warunkowania klasycznego, instrumentalnego, przez konsekwencję i modelowanie

Teoria Społecznego Uczenia się - Bandura

Teoria przypisuje podstawowe znafzenie obserwacji i naśladowaniu zachowań innych osób, które zwykle określa się mianem modeli.

Uczenie przez Konsekwencje

Polega na świadomym konstruowaniu hipotes dotyczących tego, jakie własne dizałaania, w jakich warunkach prowadzą do uzyskania przez jednostkę pożądanych rezultatów

Modelowanie

Obserwacja cudzych działan i ich skutków. Warunkiem nabywania nowego zachowanie w ten sposób jest skupienie uwagi na zachowaniu modela, zapamiętanie i wypróbowanie we wlasnym dzialniu.

Eksperyment Ascha nad Konformizmem

Badani byli poddawani naciskowi grupy w wybieraniu odpowiedzi na łatwe pytania

Eksperyment Milgrama

Eksperyment z rażeniem prądem fałszywym

Mechanizmy Wywierania Wpływu Społecznego

Zaangażowanie, Pragenienie Słuszności, Lubienie, Reguła wzajemności, Niedostepność dóbr

Społeczny Dowód Słuszności

"Jeżeli inni tak postępują, to coś w tym musi być". Przykłady sondaży wyborczych.

Reguła Wzajemności

"Należy odwzajemnić osobie która coś dla nas zrobiła"

Niedostepność

Jeżeli jakiś przedmiot lub mozliwość działania zostaną nam odebrane, lub tylko odebraniem zagrożone, zyskują one na wartości.

Technika stopy w drzwiach

Wyświadczenie małej przysługi zwieksza szansę na wyświadczenie wiekszej przysługi w kolejności

Technika Drzwiami w Twarz

Pierwsza ogromna prośba sprawia, że jestesmy skłonni przystać na następującą mniejszą prośbę, kluczowy niewielki odstęp czasowy.

Technika Niskiej Piłki

Np. Podanie godziny spotkaniu po uzyskaniu zgody na przyjście na spotkanie.

Huśtawka Emocjonalna

Wprowadzenie osoby w stan lęku, nastepnie po nagłym i niespodzeiwanym wycofaniu negatywnego bodźca, nastepuje ulga której towarzyszy bezrefleksyjność.

Uwikłanie w Dialog

Ludzie częściej ulegają prośbie jeśli jej sformułowanie poprzedzone jest nawiązaniem niezobowiązującej rozwmoy - aktywizuje skrypt "rozmowa ze znajomym"

Projekcja

Przypisywanie innemy człowiekowi własnych negatywnych cech w celu oddalenia podejrzeń od siebie i przerzucenia ich na niego.

Dwa Sposoby na Przetwarzanie Informacji

Automatyczny i Kontrolowany

Automatyczne Przetwarzanie Informacji

Opinie na temat innych formułujemy natychmiastowo i przy minimalnej ilości informacji

Kontrolowane Przetwarzanie Informacji

Atrybucja to zroworozsądkowy wniosek o przyczynie zachowania.

Model Współzmienności Kelleya

Stosuje się do wielokrotnych przejawów zachowania, które powtarzaja się w zasie i w róznych sytuacjach. Dzięki współzmienności mozemy wzbogacić swój sa o przyczynach czyjegoś zachowania

Podstawowy błąd atrybucji

Skłonność do przypisywania cudzych zachowań czynnikom wewnetrznym(atrybucja dyspozycyjna, przy jednoczesnym niedocenianiu czynników sytuacujncyh(atrybucja sytuacyjna)

Dwuetapowy Model Atrybucji

Zakłada, że proces przebiega w dwóch etapach Identyfikacji i Wnioskowaniu

Identyfikacja w dwustopniowym modelu atryb

Odpowiedź na pytanie, co aktor robi

Wnioskowanie w Dwustopniowym Modelu Atrybucji

Odpowiedź na pytanie dlaczego aktor to robi

Trójetapowy Model Atrybucji

Różnica względem Dwuetapowego jest taka że po pierwszym etapie następuje automatyczny wniosek o cesze a potem kontrolowana poprawką na sytuację

Egotyzm atrybucyjny

Tendencja do wyjaśniania własnego zachowania w bardziej pochelbny dla siebie sposób

Egocentryzm atrybucyjny

Przecenienie własnego wkłady w jakiś wynik osiągany wspólnie z innymi

Efekt fałszywej powszechności

Przecenienie stopnia rozpowszechnienia własnych poglądów

Ocenianie innych

Ważne w kontekście przetrwania(czy warto się kontaktować? Czy zrobi mi krzywdę?). Sposoby: Oceny automatyczne, Oddolna integracja danych, tendencyjne sprawdzanie hipotez