otázka |
odpověď |
Submikroskopowe KZN =SKZN ->def začněte se učit
|
|
Jest to glomerulopatia z prawidlowym obrazem wycinka nerki w mikroskopie swietlnym przebiegajaca pod postacia zespolu nerczycowgo.
|
|
|
Przyczyny pierwtonego i wtorego SKZN začněte se učit
|
|
Pierwotnego nie są znane, wtóre zazwyczaj leki (NLPZ, zwlaszcza fenoprofen, lit, tiopronina) i zespoly limofoproliferacyjne.
|
|
|
začněte se učit
|
|
Z. nerczycowy, bialkomocz czesto>10g, cis zazwyczaj ok lub lekko podwyz., krwinkomocz u 20%, krwiomocz 1%. Samoistne remisje w 40-50%
|
|
|
Leczenie SKNZ - jak uzyskujemy remisje? co gdy wystepuje steroidoopornosć? začněte se učit
|
|
Predniozon p. o, do 2 nawrotow mozna leczyc tak samo 2) Cyklofosmaid, cyklosporyna, takrolimus, MMF
|
|
|
začněte se učit
|
|
Całkowita remisja do 85 % po 4-5 miesiacach, jednak czestosc nawrotow po odstawieniu cyklosporyny to 60-90%
|
|
|
Ogniskowe segmentowe stwardnienie kłebuszków nerkowych (OSSKN) -> def začněte se učit
|
|
Grupa nefropatii których wspólną cecha jest wyjściowe uszkodzenia podocytów tzw. podocytopatie z postepujacym stwardnieniem kłębuszków i towarzyszącym przyrostem macierzy mezangium
|
|
|
Przczyny piewrotnego i wtornego OSSKN? začněte se učit
|
|
Pierwotne nie sa znane, Wtórne: hiperfiltracja, toksyny egzogenne (np. heroina, pamidrionian, takrolimus) lub zakazenie HIV, rzadziej parwowirus B19, CMV lub EBV
|
|
|
Przyczy hiperfiltracji klebuszkowej? 5 začněte se učit
|
|
1) Nefropatia refluksowa 2) Zlosliwe NT 3 ) Zmniejszona ilosc czynnego miazszu nerek 4) Znaczna otyłość 5) Niedokrwistośc sierpowatokriwnkowa
|
|
|
začněte se učit
|
|
Najczestsza manifestacja jest białkomocz u 75% dochodzi do z. nerczycowego w pozosstałych przypadkach białkomocz pozostaje subnerczycowy, Krwinkomocz do 50%, krwiomocz do 10%, NT u 30%
|
|
|
Czy wystepuje samoistan remisja i jakie jest rokowanie w OSSKN? začněte se učit
|
|
Samoistne resmisje nie wystepuja a u 50 % chorych niewydolnosc nerek rozwija sie w ciagu 10lat
|
|
|
Leczenie OSSKN w zaleznosci od bialkomoczu začněte se učit
|
|
1 gdy= <3.5 g/d -> ACEI/ARB plus ograniczenie bialka do 0.8g/kg. mc i sodu do 50-100mmol/d gdy >3.5g -> prednizon jak w SKZN
|
|
|
Leczenie chorych steroidopornych? Plus rokowanie w OSSKN? začněte se učit
|
|
1) Cykolosporyna 2 ) Takrolimus 3 ) MMF. Rokowanie niekorzystne u polowy mocznica w ciagu 10lat
|
|
|
Błoniaste KZN (BKZN) def! plus pierwotna przyczyna začněte se učit
|
|
Uszkodzenie bł. podstawnej kłebuszka przez kompleksy immuno. co powoduje bialkomocz. Pierwtona przyczyna w 75% nieznana. Krązace przeciwciala dla fosfolipazy A2 u 80% na pierwtone BKZN.
|
|
|
začněte se učit
|
|
Nowotwory, guzy lite w tym rak pluca, zoladka i j. grubego, SLE, HBV, HCV, leki, sakroidoza
|
|
|
začněte se učit
|
|
W 2/3 Z. Nerczycyowy (najczesta przyczyna tego zespolu), u reszty subnerczycowy 2) Kriwnkomocz u 50 %, krwiomocz rzadko 3) Nt pozno gdy GFR mocno spada 4) U 1/2 incydenty zakrze-zator.
|
|
|
Rozpoznanie i rokowanie BKZN začněte se učit
|
|
Histpat z wycinka nerki ale sa dostepne komerycyjne testy na p/ciala przeciwko rec. fosfolipazy A2, Samoistne remisje u 5-25% chorych, We wtorych usuniecie przyczyny zazwyczaj pozwala na wylecznie.
|
|
|
Skrobawica nerek -def plus podzial začněte se učit
|
|
Glomeluropatia bedąca wynikiem odkładania się w kłebuszkach nierozpuszczalnego białka o budowie włókienkowej zwanym amyloidem. Podział: skrobawica AL i AA
|
|
|
Skrobawica Al - charakterystyka začněte se učit
|
|
Dominuja złogi w kłebuszkach. Objawia się z. nerczycowym i niewydolnoscia nerek. Zwykle nie wystepuje NT i krwinkomocz. A bialkomocz jest selektywny. Przeszcepianie kom macierzyystych moze zmniejszyc bialkomocz do 70%
|
|
|
Skrobawica AA-charakterystyka začněte se učit
|
|
Dominują złogi w obszarze cewkowo-sródmiazszowym i w naczyniach kory nerek. Pierwszym obj. jest bialkomocz i niewydolnosc nerek.
|
|
|
Choroba złogów immunoglobulin monoklonalnych - Def začněte se učit
|
|
Odkładanie się złógów w kłebuszkach podjenostki monoklonalnej immunoglobuliny w postaci ziarnistych zlogow co postepujac daje obraz guzkowe stwardnienia klebuszkow. Wystepuje u 5% ze szpiczakiem plazmocytowym. Bialkomocz nerczycowy rzadko krwinkomocz
|
|
|
Zespół Alporta (AS) def plus typy začněte se učit
|
|
Dziedziczna nefropatia spowodowana zaburzeniem syntezy lancuchow alpha kolageny typu IV-> uszkodzenie bł. podstawnych kłebuszkow. W 85% AS sprzezony z plcia (XLAS) reszta autosomalnie
|
|
|
Obraz AS w XLAS i w autosomalnych dziedziczeniach začněte se učit
|
|
XLAS chorouja mezczyzni, kobiety nie choruja albo lagodny przebieg->Krwinkomocz i białkomocz, 2) czuciowe uszkodzenie sluchu3) objawy oczne Autosomalne jak w XLAS tylko u obu plci
|
|
|
začněte se učit
|
|
Wylacznie objawowe - leczenie bialkomoczu i hamowanie progresji PNN
|
|
|
Nefropatia cienkich bł. podstawnych =Łagodny krwiomocz rodzinny -> def začněte se učit
|
|
Wrodzona glomerulopatia autosomanie dominujaco cech. sie mniejsza gruboscia bł. podstawnej włośniczek klebuszkow Wystepuje krwinkomocz stwierdzany czesto w dziedzinstwie. NIe ma swoistego lecznia i nie jest potrzebne
|
|
|
začněte se učit
|
|
Zwiazany z chrom. X zespol chor. spowodowany niedoborem A-galaktozydazyA co prowadzi do gromadzenia glikosfingolipidow w tkankach i zab. czynnosci wielu narzadow. Uszkodzenia nerek poczatkow objawia sie z czasem moze byc bialomocz nerczycowy i NN
|
|
|
Inne czeste zaburzenia wystepujace w CH. Fabry'ego plus leczenie začněte se učit
|
|
1) Uposledzenia wydzielania potu 2) Hipertermia 3) Parastezje 4) ból brzucha 5) nieprawidlowosci oczu i sluchu i serca 6) Char sa skorne naczyniaki rogowaciejace
|
|
|
Z. Nerczycowy -> definicja začněte se učit
|
|
Stan kliniczny char. sie białkomoczem >3,5g oraz hipoalbuminemia, lipiduria, hiperlipidemia i obrzekami
|
|
|
Norma wydalania bialka z moczem dla zdrowego czlowieka začněte se učit
|
|
O bialkomoczu fizjologicznym mowimy kiedy nie przekracza on 150mg na dobre a srednio wynosi 50mg
|
|
|
Przyczyny z. nerczycowego (3) začněte se učit
|
|
Glomerulopatie pierwotne, wtorne do innych chorob np cukrzycy, skrobawicy, Nt, nowotworu, zakazenia i glomerulopatei wrodzone
|
|
|
Kiedy zwykle wystepuja obrzeki plus co jest przyczyna ich powstawania?(2+2) začněte se učit
|
|
Gdy utrata bialka dobowa >5g a stezenie albuminy w surowicy =< 25g/l. Podstawowa przyczyna obrzekow jest uposledzenie sodu i wody plus u chorych z hipoalbuminemia <20g/l dochodzi do obnizenia cis onkotycz. ->ucieczka H20 do przest. zewnacz.
|
|
|
Co sprzyja zakrzepicy w Z. Nefrytycznym? začněte se učit
|
|
Utrata z moczem: bialka S i plazminogenu oraz nasilenie syntezy czyn V, von wilebranda, tkankowego, antyplazminy i alpha2-makroglobuliny
|
|
|
Co powoduje podatnosc na zakrzenia w Z. Nefrytycznym začněte se učit
|
|
|
|
|
Co moze wystepowac gdy przed gdy Z. nerczycowy rozwija sie powoli? Przy jakim zatrzymaniu wody pojawiaja sie obrzeki? začněte se učit
|
|
Obj. ogolne: zmeczenie, bol glowy i brzucha, utraata laknienia, zab. miesiaczkowania. Moze zwracac uwage pienienie sie moczu ,. Gdy w ustroju zgromadzi sie 4-5 l H20
|
|
|
Co sugeruje wystepowanie NT w przebiegu Z. nerczycowego i co moze sie dziac przy ciezkiej hipoalbuminemii u osob starszych? začněte se učit
|
|
NT sugeruje wtorne glomerulopatie, a moga wystapic spadki cisnienia ortostatyczne i hipotensja
|
|
|
Objawy brzuszne a Z. Nerczycowy? začněte se učit
|
|
W ciezkim zespole moga wystapic przelomy brzuszne -> krótkotrwaly nagly silny bol brzucha z wymiotami i obrona miesniowa i goraczko, w yniku obrzeku bl. sluz p. pok
|
|
|
U ilu % przebiega ostra zakrzepica i jak ona sie objawia? začněte se učit
|
|
nawet do 50% objawia sie zawałem nerki tzn. bol w okolicy ledzw., nagle pogarszanie sie czynnosci nerek i nagle wystapienie krwiomoczu
|
|
|
Co oznaczamy a czego nie oznaczamy do monitorowania Z. Nerczycowego? začněte se učit
|
|
oznaczamy CRP a OB jest nieprzydatne
|
|
|
Jaka dieta w Z. nerczycowym? začněte se učit
|
|
ograniczenie sodu do 50-100 mmol. d (2-6g Nacl /dob.), bialka do 0.8-1g/kg + co traci z moczem i tluszcze z cholesterolem <30%kalorii
|
|
|
Lecznie moczopedne u chorych z wydolnymi nerkami začněte se učit
|
|
Zaczynamy od diuretyku tiaz z diur. oszczed. potas np hydrochlorotiazyd plus amiloryd gdy nie dziala dajemy petlowy np. furosemid. Intensywnosc lecz. tak aby spadek 0.5kg na dobe przy diurezie 2-2.5l/d
|
|
|
Co robimy w razie objawow hipowolemi? (hipotensja ortostatyczna, spadek GFR) i ciezkich obrzekow? začněte se učit
|
|
Przed podaniem furosemidu przetoczyc 100ml 20% roztworu albuminy. Uzupelniac potas gdy < 3.5 mmol/l
|
|
|
Hamowanie uklady RAA w Z. Nerczycowym začněte se učit
|
|
ACEI/ARB, obnizajac cis mozemy zmieniszyc bialkomocz do 50%, start od najmniejszych daw. powoli zwieksz. REgularna kontrola kreatyniny i potasu!!! Czasem mozna skojarzyc ACEI plus ARB
|
|
|
Lecznie hipolipemizujace w Z. nerczycowym? začněte se učit
|
|
Zmniejszenie bialkomoczu zazwyczaj towarzyszy spadek lipidow. Wlaczamy statny dopiero gdy nie uda sie obnizyc bialkomoczu
|
|
|
Zapobieganie i leczenie zakrzepicy w Z>nerczycowym? začněte se učit
|
|
nie zaleca sie rutynowej profilaktyki p/zakrzep. Wyjatek: chorzy z duzym ryzykiem: bloniaste KZN, albuminy w surowicy <25g/l i inne czyn. ryzyka. Leczenia standardowe p/zakrzepowe
|
|
|
Śródmiązszowe zap. nerek =ŚZN ->def začněte se učit
|
|
Jest procesem zap. toczacym sie w tk. śródmiąższ. nerek o etio. niezakz.(toksyny egzo lub endo) albo spow przez drobnoustroje i wtedy bywa zal. do zak. ukl. moczowego. Z reg. wspolistnieje z uszkodzeniem cewek->dlatego cewkowo-srodmiazsz.
|
|
|
ŚZN zwane takze jako cewko-srod zap. ner = CŚZN moze byc ostre i przewlekle -> podział ostego x 4 začněte se učit
|
|
1) CŚZN wywolane przez leki 2) przez zakazenia 3) w przebiegu ch. ukladowych 4) idiopatyczne
|
|
|
Ostre CŚZN wywolane przez leki - ktore najczesciej? začněte se učit
|
|
1) NLPZ w tym fenprofen, fenylobutazon, ibuprofen, indometacyna i inne 2) ant: ampicylina, metycylina, penicylina, wanko, cypro, tetra 3) inne, rzadko np. diuretki, cymetydyna, allopurynol
|
|
|
Ostre CŚZN w przebiegu chorob ukł, podzial začněte se učit
|
|
A) z wtórnym KZN: SLE B) bez wtornego KZN - sespol Sjogrena
|
|
|
U osob z predyspozycja gentyczna lub nadwrazliwoscia dochodzi pod wplywem antygenu do reakcji immunologicznej, w jakim mech. najczesciej? začněte se učit
|
|
Głównie procesy kom. zwiazane z limf T w tk. srodmiazszowej i wydzielaniem prozap. cytokin, rzadko procesy humorlane z akt. dopelniacza
|
|
|
Jak wyglada obraz ostego CŚZN? začněte se učit
|
|
Brak typowego obrazu: z rozna czestoscia stwierdza sie: 1) bol ok. ledz.,2) skapomocz, 3) osutke plamisto-grudkowa 4) krwiomocz5) goraczke6) NT 7)
|
|
|
Co jest najbardziej char dla polekowego CŚZN? začněte se učit
|
|
Skojarzenie bolu ze skapomoczem i osutka. Objawy pojawiaja sie zwykle w okresie 3tyg od przyjmowania leku.
|
|
|
začněte se učit
|
|
Na podstawie wywiadu i po wykluczeniu inncyh przyczyn, Biopsja gdy istnieja powazne watpliwosci co do przyczyny
|
|
|
Co w badaniu ogolnym moczu w ostrym CŚZN? začněte se učit
|
|
1) białkomocz zazwyczja niewielki <1g/d lub umiark.ok. 2g /d nerczycowy bialkomocz sugeruje na polekowy. Krinkomocz i leukocyturia u wiekszosci, char jest eozynofiluria
|
|
|
Co oznacza eozynofiluria? začněte se učit
|
|
TZn, ze eozynofile stanowia >1% leukocytow w osadzie moczu
|
|
|
začněte se učit
|
|
w plekowym w rozmazie krwi obwodowej moze byc eozynofilia
|
|
|
Leczenie OCŻZN polega przede wszystkim na usunieciu znanej lub podejrzanej przyczyny, kiedy wskazane sa GKS i jakie stosujemy? začněte se učit
|
|
W przypadku ostrego polekowego 1) metyloprednizolon iv. 3 dni -> predniozon p. o do prawidl. kreatyniny plus kilka dni, gdy w ciagu kilku tyg nie idzie lecz. mozna dodac: cyklofosfamid lum MFM
|
|
|
začněte se učit
|
|
50 % uzyskuje remisje, reszta roznego stopnia uposledzenie czynnosci nerek
|
|
|
Przewlekle CŚZN trwa min 3 miesiace, podzial pierwotnych przewleklych? začněte se učit
|
|
1) odmiedniczkowe(poch. bak.) 2) gruzlica nerek3) polekowe 4) toksyczne (zatrucia)5)przez choroby metabol. 6) przez ch. immuno. 7) przez choroby krwi
|
|
|
začněte se učit
|
|
1) w przebiegu glomerulopatii 2) w przebiegu chorób naczyń 3) spowodowana zaburzeniami strukturalnymi ukl. moczowego
|
|
|
Nie zrobilem fiszki z tubolopati cewkowej blizszej, dalszych i typu 4 , nie mam pojecia jak zrobic z tego fiszke začněte se učit
|
|
|
|
|
Moczówka prosta Nerkowa -> def začněte se učit
|
|
Spowodowana zaburzeniem odp cewek nerkowych na dzialanie wazopresyny, objawia sie wielomoczem i polidypsja, gdy nie ma podazy plynow rozwija sie odwodnienie hipertoniczne
|
|
|
Lecznie moczowki prostej nerkowej? začněte se učit
|
|
Odpowiednia podaz plynow oraz wyrownanie odwodnienia hipertonicznego, w celu zmniejszenia diurezy stosuj hydrochlorotiazyd w 2 dawkach
|
|
|
začněte se učit
|
|
Wrodzona choroba-> defekt ukl. transport. w cewkach nerk. i p. pokarmowym dotyczacym cystyny i dwuzasadowych aminokwasow. Autosomalna recesywna
|
|
|
začněte se učit
|
|
Wydalanie z moczem słabo rozpuszczonej cystyny jest powodem kamnicy Cystynowej, moze sie juz ujawnic u niemowlat ale zazwyczaj po 20r.z
|
|
|
začněte se učit
|
|
Zwiekszenie podazy plynow, takze w nocy u doroslch do 4l/dob, alkalizacji moczu i leczeniu farmakologicznym (bedzie pozniej)
|
|
|
začněte se učit
|
|
Spowodowany zlozonym defektem cewki blizszej dotyczacym reabsorpcji AA, glukozy, fosforanow niekiedy wodoroweglanow, kw. mocz, bialek, magnezu, potasu i wody, kurwa wszystkiego.
|
|
|
začněte se učit
|
|
wyrowanienie zaburzen homeostazy
|
|
|
začněte se učit
|
|
Utrata wszystkiego, obj: oslabienie, bol, wielomocz, zlamania patologiczne, zmniejszenie napiecia miesni az do wiotkich porazn przy duzym niedoborze potasu
|
|
|
Co sprzyja powstawaniu złogów moczowych? začněte se učit
|
|
1) wysokie stężenie substancji kamicorodnych takich jak: szczawiany, wapn, fosforany, k. moczowy, cystyna2) zastoj moczu 3) ZUM
|
|
|
Główny skład kamieni moczowych? začněte se učit
|
|
W wiekszosci są ze szczawianu wapnia, rzadziej z fosforanu wapnia, moczanow struwitu i cystyny
|
|
|
Gdzie najczesciej powtaja złogi? začněte se učit
|
|
W kielichach lub miedniczce nerkowej
|
|
|
Typowy obraz kliniczny kamicy nerkowej? začněte se učit
|
|
1) ból kolkowy najbardziej char, moga towarzyszyc wymioty, parcie na mocz, czesto oddawanie moczu w malych iloscich, goraczka przy ZUM, niekiedy krwiomocz
|
|
|
Badanie ogolne moczu w kamicy? začněte se učit
|
|
U 3/4 krwinkomocz lub krwiomocz, u 3% leukocyturia i bakteriomocz wskutek towarszyczacego ZUM
|
|
|
začněte se učit
|
|
NIe ma char obrazu krwi, czesto umiarkowana leukocytoza <15tys, wieksza leukocytoza, podniesione OB i CRP wskazuje na ZUM
|
|
|
Badania obrazowe ktore mozemy wykonac w celu diagnostyki kamicy? začněte se učit
|
|
RTG przegladowe brzucha, USG ukl. mocz, Spiralna TK, Urografia
|
|
|
Doraźne zniesienie silnego bolu w kamicy? začněte se učit
|
|
1) NLPZ: ketoprofen lub diklofenak 2) opioidy: petydyna, tramadol, siarczan morfiny 3) leki. rozkurczajce nacz.: 1) drotaweryna, hioscyna, oksyfenonium papaweryna
|
|
|
Dorazne lecznie bolu slabszego w kamicy začněte se učit
|
|
1) NZPZ, 2 ) kodeina 3) preparaty zlozone z paracetamolem, z ASA czy z ibuprofenem. Rozkurczajace jak w silnym
|
|
|
Wskazania do pilnej konsultacji urologicznej lub hospitalizacji: začněte se učit
|
|
1) goraczka i objawy ZUM 2) skąpomocz lub bezmocz 3) Lecznie nie prowadzi do ustapienia bolu, zwlaszcza gdy zlog ma srednice >=5mm lub wystepuja nudnosci i wymioty
|
|
|
Lecznie inwazyjne kamicy nerkowej? (3) začněte se učit
|
|
1) Litotrypsja pozaustrojowa (ESWL) kruszenia za pomoca fal uderzeniowych 2) Nefrolitotrypsja przeskorna (PCNL): endoskop to ukl. kielich-mied. 3) Litotrypsja ureteroendoskop. (URSL): endo przez cewke4) chirurgia
|
|
|
Postepowanie nieswoiste w kamicy? (3) začněte se učit
|
|
1) duza ilosc plynow z diureza >=2l/dob 2) Nie jesc tego z czego sa kamienie 3) Spozycie soli kuchennej <6g/d bo dziala w wiekoszsci kalciuretycznie
|
|
|