otázka |
odpověď |
začněte se učit
|
|
|
|
|
young-onset Parkinsons disease začněte se učit
|
|
< 40 r ż- (lub 50) pd o wczesnym początku
|
|
|
Głowne objawy choroby Parkinsona- konieczny začněte se učit
|
|
|
|
|
Głowne objawy choroby Parkinsona- conajmniej jeden z poniższych: začněte se učit
|
|
sztywność mięśniowa, niestabilność postawy, drżenie spoczynkowe (4-6 Hz)
|
|
|
Choroba Parkinsona- kryteria wspomagajace (konieczne co najmniej 3 z 6 ) začněte se učit
|
|
|
|
|
Choroba Parkinsona- kryteria wspomagajace (konieczne co najmniej 3 z 6 ) začněte se učit
|
|
spoczynkowy charakter drżenia
|
|
|
Choroba Parkinsona- kryteria wspomagajace (konieczne co najmniej 3 z 6 ) začněte se učit
|
|
postępujący charakter schorzenia
|
|
|
Choroba Parkinsona- kryteria wspomagajace (konieczne co najmniej 3 z 6 ) začněte se učit
|
|
dobra odpowiedź na L-dopę (przez 5 lat lub więcej)
|
|
|
Choroba Parkinsona- kryteria wspomagajace (konieczne co najmniej 3 z 6 ) začněte se učit
|
|
dyskinezy po leczeniu L-dopą
|
|
|
Choroba Parkinsona- kryteria wspomagajace (konieczne co najmniej 3 z 6 ) začněte se učit
|
|
przebieg choroby- 10 lat lub więcej
|
|
|
začněte se učit
|
|
ręce ułożone w pozycji pośredniej odwrócenia. nawrócenia na udach lub zwisające swobodnie w czasie stania;
|
|
|
začněte se učit
|
|
podczas badania napięcia mięśniowego prosimy chorego o podnoszenie drugiej kończyny co wzmaga napiecie mięśniowe
|
|
|
test pociągania (pull test) začněte se učit
|
|
należy uprzedzić pacjenta
|
|
|
PD- MR na początku procesu diagnostycznego začněte se učit
|
|
by wykluczyć inne przyczyny tych zaburzeń
|
|
|
parkinsonizm czy drżenie samoistne/parkinsonizm "psychogenny/polekowy? začněte se učit
|
|
TK: SPECT (DaTSCAN), PET ze znakowaną fluordopągó
|
|
|
główny czynnik skracający zycie w parkinsonie začněte se učit
|
|
|
|
|
4 oznaki zwiększające ryzyko zachorowania na Parkinsona: začněte se učit
|
|
osłabienie węchu (hiposmia), epizody depresyjne, zaparcia, zaburzenia snu w REM
|
|
|
inne choroby neurozwyrodnieniowe z zespołem parkinsonowskim (5) začněte se učit
|
|
postępujące porażenie ponadjądrowe (progressive supranuclear pulsy, PSP)
|
|
|
inne choroby neurozwyrodnieniowe z zespołem parkinsonowskim (5) začněte se učit
|
|
zanik wieloukładowy (multiple system atrophy, MSA)
|
|
|
inne choroby neurozwyrodnieniowe z zespołem parkinsonowskim (5) začněte se učit
|
|
zwyrodnienie korowo-podstawne (corticobasal degeneration, CBD)
|
|
|
inne choroby neurozwyrodnieniowe z zespołem parkinsonowskim (5) začněte se učit
|
|
otępienie z ciałami Lewy'ego (dementia with Lewy bodies, DLB)
|
|
|
inne choroby neurozwyrodnieniowe z zespołem parkinsonowskim (5) začněte se učit
|
|
zespół parkinsonizm-SLA-otępienie
|
|
|
začněte se učit
|
|
blokerów kanałów wapniowych (cynaryzyna, flunarazyna), metoklopramidu, blok. H1 p. wymiotm. tietylperazynę; prenazyny, prometazyny, haloperidolu
|
|
|
podłoże objawów ruchowych w PD začněte se učit
|
|
zanik komórek malanonowych dopaminergicznych warstwy zbitej istoty czarnej wysyłających aksony do prążkowia; część postsynapt.-zawierajaca receptory-nie ulega neurodegeneracji
|
|
|
struktury w neuronalnych pętlach ruchowych nadaktywne w PD, które można wyłączyć głępoką stymulacją lub termolezją, czyli trwałym uszkodzeniem začněte se učit
|
|
jądro niskowzgórzowe (subtalamus nucleus, STN), wewnętrzna część gałki bladej (GPi)
|
|
|
5 stopniowa skala Hohen-Yahra začněte se učit
|
|
do oceny stopnia zaawansowania PD
|
|
|
začněte se učit
|
|
śródplazmatyczne, eozynochłonne inkluzje w uszkodzonych neuronach w PD; zawierają alfa-synukleinę; w PD mozna je znaleźć w wielu miejscach układu nerwowego
|
|
|
začněte se učit
|
|
|
|
|
začněte se učit
|
|
synukleino-immunododatnie dystroficzne neuryty w PD
|
|
|
L-Dopa (LD)- dawka początkowa začněte se učit
|
|
|
|
|
inhibitory obwodowej dekarboksylazy (rozkładającej LD) začněte se učit
|
|
benserazyd, karbidopa (zwiększają wchłanianie LD)
|
|
|
začněte se učit
|
|
złoty standard w PD; włącza się osobom po 70 r.ż
|
|
|
začněte se učit
|
|
włącza się osobom młodszym, by zmniejszych ryzyko powikłań ruchowych choroby
|
|
|
agoniści dopaminy (substancje) začněte se učit
|
|
ropinirol, pramipeksol, piribedil, rotygotyna, apomorfina
|
|
|
leki POTENCJALNIE neuroprotekcyjne w PD začněte se učit
|
|
selegilina, rasagilina, amantadyna
|
|
|
nasilenie zaburzeń poznawczych i psychotycznych, od najsilniejszego: začněte se učit
|
|
antycholinergiki, amantadyna, selegilina, agoniści dopaminy, LD
|
|
|
leki zmniejszające rozkład dopaminy začněte se učit
|
|
inhibitory: MAO-B(selegilina, rasagilina), COMT: tolkapon, entakapon
|
|
|
zespół utraty kontroli impulsów začněte se učit
|
|
w PD po agonistach dopaminy: drażliwość, hazard, hiperseksualność; inne DNP tych leków: senność, spadek ciśnienia krwi
|
|
|
začněte se učit
|
|
gdy brak odp. na leczenie zachowawcze lub DNP; z wyboru założenie stymulatora podskórnego na klatce piers. i obustronna implantacja elektrod do jądra niskowzgórzowego, co ma hamować je
|
|
|
začněte se učit
|
|
nie stosować, bo krótka skutecznosć
|
|
|
na zaburzenia psychotyczne podać začněte se učit
|
|
kwetiapinę, klozapinę (olanzapina i risperidon pogarszają zespół ruchowy)
|
|
|
začněte se učit
|
|
triheksyfenidyl, biperiden; też stosowane w PD, ale NIEZALECANE, bo działania niepożądane liczne (nasilają zaburz. pozn, psychotyczne, powodują zaparcia)
|
|
|
PD oprócz układu dopaminergicznego siada też: začněte se učit
|
|
serotoninergiczny (depresja), cholinergiczny (zanik jądra podstawnego Meynerta, zaburzenia podstawne do otępienia)
|
|
|
začněte se učit
|
|
AR, mutacja genu parkiny; najcz. wcześniejszy początek (<45r.ż.), brak ciał Lewy-ego, różna odp. na L-dopę
|
|
|
mutacja LRRK2 (to postac PARK8) začněte se učit
|
|
AD; mutacja kinazy-2 związana z powtórzeniami bogatymi w leucynę; niby w postaciach rodzinnych, ale też sporadycznych, też w późniejszym wieku
|
|
|
powikłania ruchowe późnego okresu PD začněte se učit
|
|
str. 299; fluktuacje, dyskinezy pląsawicze, dyskinezy dystoniczne, nagłe zatrzymanie chodu
|
|
|