otázka  |
odpověď |
Ramy czasowe oświecenia PL začněte se učit
|
|
1764 r. (koronacja króla Augusta Poniatowskiego) - lata 20 (19 wiek)
|
|
|
Ramy czasowe oświecenia EU začněte se učit
|
|
Koniec XVII - Koniec XVIII
|
|
|
|
začněte se učit
|
|
W tej epoce ludzki rozum uznano za najwyższą wartość. Jest więc odwołaniem do wartości rozumu i wiedzy.
|
|
|
Inne określenia nazwy oświecenie začněte se učit
|
|
Wiek rozumu, wiek filozofów
|
|
|
Przyczyny narodzin nowej epoki začněte se učit
|
|
Oświecenie ukształtowało się w wyniku kryzysu struktur społecznych.
|
|
|
Odkrycia i wynalazki oświecenia začněte se učit
|
|
szczepionka na ospę, maszyna parowa, lokomotywa parowa
|
|
|
Przemiany gospodarcze i społeczne w oświeceniu začněte se učit
|
|
Pierwsze spisy ludności, eksplozja demograficzna
|
|
|
Stosunek ludzi w oświeceniu do kościoła začněte se učit
|
|
Ludzie w czasach oświecenia byli raczej przeciwnikami wiary
|
|
|
|
začněte se učit
|
|
Filozofowie oświecenia dążą do obalenia wszelkiej magii itp. skupiają się na rozumie i nauce. W filozofii dominuje racjonalizm
|
|
|
|
začněte se učit
|
|
wywodzi się od Kartezjusza. Dąży do prawdy i wiedzy. Najistotniejszą cechą jest rozum, a przesądy i wierzenia należy odrzucić
|
|
|
|
začněte se učit
|
|
To pogląd uznający doświadczenie za jedyny sposób poznawania świata.
|
|
|
|
začněte se učit
|
|
Pojęcie mające wyrażać pogląd, że wszelka wiedza pochodzi wyłącznie z doświadczenia.
|
|
|
|
začněte se učit
|
|
To pogląd filozoficzny oraz psychologiczny głoszący, że wszelka wiedza pochodzi od wrażeń zmysłowych.
|
|
|
|
začněte se učit
|
|
Pogląd, według którego Bóg stworzył świat, ale nie ingeruje w jego losy.
|
|
|
|
začněte se učit
|
|
Pogląd negujący istnienie Boga
|
|
|
|
začněte se učit
|
|
Jest to postawa, uznająca za najwyższe dobro użyteczność, a więc pożytek jednostki lub ogółu. Jego celem jest konkretne działanie, dające „największe szczęście największej liczbie ludzi”.
|
|
|
Twórcy Wielkiej Encyklopedii Francuskiej začněte se učit
|
|
Denis Diderot, Jean-Jacques Rousseau
|
|
|
Zawartość Wielkiej Encyklopedii Francuskiej začněte se učit
|
|
Dzieło to najlepiej oddaje ducha tamtych czasów. jest ona zbiorem wiedzy epoki oświecenia
|
|
|
Czasopisma wydawane w Polsce podczas oświecenia začněte se učit
|
|
„Monitor”, „Zabawy przyjemne i pożyteczne”
|
|
|
„Monitor” czasopismo - charakter začněte se učit
|
|
zasadniczym celem czasopisma była poprawa obyczajów i moralności społeczeństwa, krytykowano Sarmatów. Zwalczano m.in. pijaństwo, próżniactwo, pojedynkowanie się
|
|
|
„Zabawy przyjemne i pożyteczne”- o czym začněte se učit
|
|
O ambicjach artystycznych
|
|
|
|
začněte se učit
|
|
Klasycyzm, Rokoko, Sentymentalizm
|
|
|
|
začněte se učit
|
|
Zaufanie do rozumu i nauki. Dzieła literackie cechuje harmonia, umiar, kult rozumu, prostota i jasność języka. Oda, bajka, satyra, hymn
|
|
|
|
začněte se učit
|
|
jest to przede wszystkim sztuka wnętrz. Dominują pastelowe kolory, przepych, bibeloty. Elegancja, zabawa, delikatność, efektowna forma przy błahej treści. Erotyk
|
|
|
|
začněte se učit
|
|
Szczere uczucia, autentyzm przeżyć, prostota, natura, piękno przyrody i wsi, liryka bezpośrednia. Życie na wsi. Sielanka, Oda, Elegia
|
|
|
Gatunki literackie popularne w oświeceniu (6) začněte se učit
|
|
Bajka, Satyra, Komedia, Powieść, Powiastka filozoficzna, Oda
|
|
|
|
začněte se učit
|
|
Krótka pouczająca powiastka, najczęściej wierszowana z łatwo uchwytnym morałem, często posługująca się alegorią zwierzącą. Np. „Kruk i Lis”
|
|
|
|
začněte se učit
|
|
Utwór literacki ośmieszający kogoś lub coś. Np.”Żona modna”
|
|
|
|
začněte se učit
|
|
Utwór dramatyczny o żywej akcji i pomyślnym zakończeniu, przedstawiający w sposób zabawny i ośmieszający wady i przywary ludzkie.Np. „Powrót posła”
|
|
|
|
začněte se učit
|
|
Gatunek literatury pięknej, utwór narracyjny, opisujący zwykle rozbudowany ciąg zdarzeń
|
|
|
|
začněte se učit
|
|
Narracyjny utwór prozatorski, ilustrujący i propagujący wybraną ideę światopoglądową lub moralną.
|
|
|
|
začněte se učit
|
|
Uroczysty utwór poetycko opiewający wybitną postać, doniosłe wydarzenie
|
|
|
Stosunek pisarzy oświeceniowych do sarmatyzmu začněte se učit
|
|
Pisarze oświeceniowy krytykowali wady Sarmatów, zwłaszcza ich kłótliwość i egoizm. Takie wady są np. pokazane w „satyrze do króla” czy „pijaństwo”
|
|
|
|
začněte se učit
|
|
Czyli wytykać ułomności ludzkie, ale z humorem
|
|
|
Przykład utworu (zasada bawiąc, uczyć) začněte se učit
|
|
|
|
|
Instytucje, które powstały w czasach oświecenia z inicjatywy króla Stanisława Augusta Poniatowskiego začněte se učit
|
 |
- Obiady czwartkowe - Zabawy przyjemne i pożyteczne - Szkoła rycerska - Komisja edukacji narodowej
|
|
|
Czym były obiady czwartkowe? začněte se učit
|
|
Były to co tygodniowe spotkania elity artystycznej i naukowej, podczas których dyskutowano na różne tematy: naukowe, filozoficzne, literackie, oświatowe
|
|
|
Kto uczestniczył w obiadach czwartkowych? začněte se učit
|
|
- Adam Naruszewicz - Ignacy Krasicki - Stanisław Trembecki - Józef Wybicki
|
|
|
