Państwo

Wymień sfery, które składają się na systemy gospodarcze.

Realna (zasoby ludzkie, bogactwa naturalne, organizacyjna (formy własności, podmioty gospodarcze), regulacyjna (normy prawne, etyczne)

Jakie znasz rodzaje systemów rynkowych?

gosp. naturalna, rynkowa, mieszana z elemantami g. rynkowej i nierynkowej, centralnie sterowana

Czym charakteryzuje się g. naturalna?

brak konkurencji, nadwyżki produkcji, członkowie są jednocześnie prodeucentami i konsumentami tych samych dóbr

Cechy gospod. rynkowej.

podstawą przedsiębiorcy, którzy cieszą się własnością prywatną dóbr produkcyjnych i organizują produkcję i wymianę, siłą napędową jest konkurencja, dostosowania do warunków na rynku

Cechy gospodarki centralnie sterowanej.

ceny ustalane przez państwo --> gospodarka niedoborów (ceny nie pokrywały kosztów produkcji), brak inflacji, czarny rynek (alternatywne miejsca wymiany, gdzie sprzedawało się po cenach rynkowych), brak bezrobocia (bezrobocie ukryte)

konwergencja gospodarcza

upodabnianie się poszczególnych gospodarek i upowszechnianie systemów mieszanych

Cechy kapitalizmu anglosaskiego.

Wlk. Bryt, Nowa Zel., Australia, odchodzą od tego systemu po kryzysie 2007, ograniczony interwencjonizm i pomoc socjalna, każ. jest kowalem swojego losu

Cechy kapitalizmu kontynentalnego.

Austria, niemcy, Włochy, Grecja; rynek częścią państwa, to nie interweniuje bep., ale stymuluje gosp., zabezpieczenia socjalne i pracowniczcze, dialog społ.

Cechy kapitalizmu nordyckiego.

wysokie podatki, rozbudowany system świadczeń socjalnych, wysoki procent pracowników zatrudnionych przez państwo - ok. 30proc, w Europie 20, w USA pon. 15proc.

Cechy kapitalizmu państwowego.

Francja, etatyzm - państwo przejmuje kontrolę nad przedsiębiorstwami, tworzy też nowe.

Kapitalizm państwowy azjatyckich państw rozwijających się

Tajwan, Korea Płd., Singapur, nastawienie na eksport, ograniczenie konsumpcji wewn., tania siła robocza, celem jest opanowanie rynków zagranicznych

Co to jest gospodarka rynkowa z dominacją państwa.

wszystkie czynniki produkcji są kontrolowane przez państwo, Rosja, Chiny, Zj. Emiraty Arabskie, Arabia Saudyjska

Jaki system gospodarczy panuje w Polsce?

Art. 20 Konstytucji: społęczna gospodarka rynkowa

Kiedy i gdzie została ukształtowana teoria ordoliberalizmu?

Niemcy, lata 30. XXw.

Wymień dwa nurty ordoliberalizmu i jich przedstawicieli.

Szkoła fryburska: Eucken, Bohm, Dorth, Miksch; neokiberalna socjoekonomia: Rustow, Ropke

Założenia ordoliberalizmu.

Założenia ordoliberalizmu. Realizacja trzeciej drogi między socjalizmem a liberalizmem, współzależność ładu gospodarczego i społecznego, etyka chrześcijańska, oparcie na rodzinie i Kościele, system uporządkowany dający pewność życiową

Cele ordoliberalizmu.

chrześcijańska miłość bliźniego, najpierw w stosunku do bliźniego, potem do społeczeństwa, lepiej zapewnić jednostce dochody dające możliwość inwestowania i oszczędzania niż pomoc finansową państwa, ochrona form tworzących cżłowieczeństwo i kulturę

problem gapowicza

ktoś korzysta z dobra publicznego a nie płaci za nie

Czym różnią się dobra klubowe od wspólnych zasobów?

Dobra klubowe mogą być wytwarzane przez przedsiębiorstwa ale też przez państwowe czynniki produkcji, finansowane są z funduszy publicznych, dostępne dla wszystkich obywateli - edukacja, ochrona zdrowia, wspólne zasoby rywalizacyjne w konsumpcji

tragedia wspólnego pastwiska

wspólne zasoby wyczerpują się, państwo musi reglamentować dostęp do nich, dobra klubowe tracą użyteczność gdy korzysta z nich zbyt wiele osób (drogi, ośrdoki rekreacyjne)

Interwencjonizm w szkole kalsycznej.

Interwencjonizm w szkole kalsycznej. Państwo nie powinno bezpośrednio ingerować w gospodarkę, rynek sam doprowadzi do stanu równowagi. Państwo przeciwdzaiała jedynie monopolizacji i zapewnia właściwy poziom dóbr czystych.

keynesizm a interwencjonizm

gospodarka jest z natury niestabilna, państwo powinno się w nią angażować, przede wszystkim przeciwdziałać bezrobociu i wysokiej inflacji

monetaryzm a interwencjonizm

gospodarka jest stabilna, państwo nie powinno interweniować, wyjątkiem jest stosowanie restrykcyjnej polityki fiskalnej dla walki z inflacją

hazard moralny

podejmowanie ryzykownych działań w oczekiwaniu że państwo przejmie odpowiedzialność za niepożaane skutki

trzy podstawowe funkcje państwa

alokacyjna-podział czynników wytwórczych między sektor publiczny a prywatny, redystrybucyjna-ostateczny podział dochodów, stabilizacyjna-oddziaływanie na procesy gospodarcze celem osiągnięcia skutków makroekonomicznych

luka PKB

luka PKB to różnica między rzeczywistym poziomem produkcji a potencjalnym, który można by osiągnąć gdyby wszystkie czynniki produkcji wykorzystać, pene wykorzystanie tych czynników jest ograniczone głównie ze względu na popyt

Zwolennicy interwencjonizmu państwa.

Keynes, Marks

Przeciwnicy interwencjonizmu państwa.

monetarysci, reagonomicy, zwolennicy teorii racjonalnych oczekiwań

Które szkoły skupiały się na popycie, a które na podaży?

na popycie: monetaryści i Keynes, na podazy reagonomicy