otázka |
odpověď |
Regula est, quae rem, quae est breviter enarrat začněte se učit
|
|
regułą prawa jest to, co stan rzeczy krótko opisuje
|
|
|
Clara non sunt interpretanda začněte se učit
|
|
nie poddaje się jakiejkolwiek interpretacji tego, co jest jasne
|
|
|
|
začněte se učit
|
|
|
|
|
Lex posterior derogat legi priori začněte se učit
|
|
ustawa pózniejsza uchyla wcześniejszą
|
|
|
Cessante ratione legis, cessat et lex ipsa začněte se učit
|
|
Gdy ustaje przyczyna (sens) ustawy, ustaje (traci moc) i sama ustawa
|
|
|
Applicatio legis est vita regulae začněte se učit
|
|
aplikacja ustawy jest życiem reguły LUB stosowanie orawa jest życiem normy prawnej
|
|
|
Iura non in singulas personas, sed generaliter constituuntur začněte se učit
|
|
prawa ustanawia się nie dla poszczególnych osób, ale dla wszystkich
|
|
|
Non exemplis sed legibus iudicandum est začněte se učit
|
|
Należy orzekać na podstawie ustaw (praw), a nie na podstawie przykładów (wcześniejszych rozstrzygnięć)
|
|
|
Salus populi (publica; rei publicae) suprema lex začněte se učit
|
|
Zdrowie narodu jest najwyżsym prawem
|
|
|
Non omne quod licet honestum est začněte se učit
|
|
nie wszystko, co jest dozwolone jest uczciwe
|
|
|
Ius gentium est, quo gentes humanae utuntur začněte se učit
|
|
Prawo narodów jest to prawo, którym posługuje się rodzaj ludzki
|
|
|
Optima est legum interpres consuetudo začněte se učit
|
|
Zwyczaj jest najlepszą wykładnią prawa
|
|
|
interverata consuetudo pro lege servatur začněte se učit
|
|
Utrwalony (dawny, wielokrotnie powtarzany) zwyczaj jest zachowywany jak prawo
|
|
|
Pacta tertiis nec nocent nec prosunt začněte se učit
|
|
umowy ani nie szkodzą, ani nie przynoszą korzyści stronom trzecim
|
|
|
|
začněte se učit
|
|
|
|
|
Mater semper certa est, pater est quem nuptiae demonstrant začněte se učit
|
|
Matka jest zawsze pewna, ojcem jest ten, kogo wskazuje małżeństwo
|
|
|
|
začněte se učit
|
|
|
|
|
Quod ab initio vitiosum est, non potest tractu temporis convalescere začněte se učit
|
|
Co od samego początku jest wadliwe, nie może z upływem czasu (lub przez sam upływ czasu) zostać naprawione (uzdrowione)
|
|
|
Errantis voluntas nulla est začněte se učit
|
|
Kto działa pod wpływem błędu, ten nie wyraża woli
|
|
|
|
začněte se učit
|
|
złego zamiaru się nie domniemuje
|
|
|
Accessio cedit principali začněte se učit
|
|
przyrost przypada temu, co główne” lub „rzecz przyłączona dzieli los rzeczy głównej
|
|
|
Fructus sine usu esse non potest začněte se učit
|
|
Nie można pobierać pożytków (owoców, dochodów) z rzeczy bez prawa jej używania
|
|
|
Fundus est omne quidquid solo tenetur začněte se učit
|
|
Grunt (nieruchomość) to wszystko, co jest trwale związane z ziemią (gruntem), łącznie z budynkami i roślinami
|
|
|
Nemo plus iuris ad alium transferre potest quam ipse habet začněte se učit
|
|
Nikt nie może przenieść na drugą osobę więcej prawa, niż sam posiada
|
|
|
Nemo sibi ipse causam possessionis mutare potest začněte se učit
|
|
nikt nie może sam sobie zmienić podstawy (tytułu) posiadania
|
|
|
|
začněte se učit
|
|
nikt nie może mieć służebności na własnej rzeczy
|
|
|
possessor malae fidei ullo tempore non praescribit začněte se učit
|
|
posiadacz w złej wierze (nieuczciwy), niezależnie od upływu czasu, nie może zasiedzieć rzeczy
|
|
|
Prior tempore, potior iure začněte se učit
|
|
Pierwszy w czasie, lepszy w prawie
|
|
|
Res nullius cedit primo occupanti začněte se učit
|
|
rzecz niczyja przypada temu, kto pierwszy ją zawłaszczył (objął w posiadanie)
|
|
|
Separata esse debet possessio a proprietate začněte se učit
|
|
Posiadanie powinno być oddzielone od własności
|
|
|
Servitus servitutis esse non potest začněte se učit
|
|
Nie można ustanowić służebności na służebności
|
|
|
Servitus in faciendo consistere nequit začněte se učit
|
|
służebność co do zasady nie może polegać na pozytywnym działaniu (czynieniu) właściciela nieruchomości obciążonej
|
|
|
Servitutibus civiliter utendum est začněte se učit
|
|
Służebność należy wykonywać oględnie
|
|
|