prawo rzymskie - PAREMIE ŁACIŃSKIE

 0    58 kartičky    kooksik
Vytisknout hrát zkontrolovat se
 
otázka odpověď
Ius est ars boni et aequi (Celsus -> Ulpian)
začněte se učit
Prawo jest sztuką (stosowania) tego, co dobre i słuszne
Scire leges non hoc est verba earum tenere, sed vim ac potestatem
začněte se učit
Znać ustawy to nie trzymać się ich słów, ale rozumieć sens i znaczenie.
Quod initio vitiosum est non potest temporis tractu convalescere
začněte se učit
To, co od początku jest wadliwe nie może być uzdrowione z upływem czasu
Nemo plus iuris ad alium transferre potest quam ipse haberet
začněte se učit
Nikt nie może przenieść na innego więcej praw, niż ma sam
Ignorantia iuris nocet, ignorantia facti non nocet
začněte se učit
Nieznajomość prawa szkodzi, nieznajomość faktów nie szkodzi.
Summum ius summa iniuria
začněte se učit
Szczyt prawa to szczyt bezprawia
Dura lex sed lex
začněte se učit
Twarde prawo, ale prawo.
Ius civile vigilantibus scriptum est
začněte se učit
Prawo cywilne jest tworzone dla osób starannych.
Qui suo iure utitur neminem laedit
začněte se učit
Kto korzysta ze swojego prawa, nikogo nie krzywdzi
Iustitia est constans et perpetua voluntas ius suum cuique tribunendi
začněte se učit
Sprawiedliwość jest niezmienną i trwałą wolą zagwarantowania każdemu jego prawa.
Lex retro non agit
začněte se učit
Prawo nie działa wstecz
Mulier autem familiae suae et caput et finis est
začněte se učit
Kobieta jest początkiem i końcem swojej rodziny.
Quot generationes, tot gradus
začněte se učit
Ile urodzeń, tyle stopni.
Nasciturus pro iam nato habetur, quotiens de commodis eius agitur
začněte se učit
Dziecko poczęte, ale jeszcze nie narodzone (nasciturus) uważa się za już narodzone, wtedy gdy chodzi o jego korzyść
Mater semper certa est, pater vero est, quem nuptiae demonstrant
začněte se učit
Matka jest zawsze znana, ojcem jest ten, na kogo wskazuje związek małżeński.
Nuptias non concubitus sed consensus facit
začněte se učit
Nie fakt współżycia, ale porozumienie czyni małżeństwo.
... [possessionem] enim rem facti, non iuris esse
začněte se učit
Posiadanie jest rzeczą faktu, a nie prawa
Traditionibus et usucapionibus dominia rerum, non nudis pactis transferuntur.
začněte se učit
Własność rzeczy przenosi się przez wręczenie i zasiedzenie, a nie wskutek samej umowy.
Accessio cedit principali
začněte se učit
Przyrost przypada temu, co główne.
Superficies solo cedit
začněte se učit
To, co znajduje się na powierzchni (gruntu), przypada gruntowi.
Neminem sibi ipsum causam possessionis mutare posse.
začněte se učit
Nikt nie może sam sobie zmienić podstawy prawnej posiadania.
Ei incumbit probatio, qui dicit, non qui negat.
začněte se učit
Ciężar dowodu spoczywa na tym, kto twierdzi, a nie na tym, kto zaprzecza.
Vim vi repellere licet.
začněte se učit
Siłę wolno odeprzeć siłą.
Servitus in faciendo consistere nequit.
začněte se učit
Służebność nie może polegać na działaniu.
Servitus servitutis esse non potest
začněte se učit
Nie można ustanowić służebności na służebności.
Nulli (nemini) res sua servit.
začněte se učit
Nikt nie może mieć służebności na rzeczy własnej.
Servitutis causa debet (esse) perpetua.
začněte se učit
Przyczyna ustanowienia służebności powinna być trwała.
(In aeguali iure) melior est condicio possidentis.
začněte se učit
(Przy równych prawach) lepsza jest sytuacja posiadającego.
Prior tempore potior iure.
začněte se učit
Pierwszy w czasie- lepszy w prawie.
Hereditas nihil aliud est,‭ ‬quam successio in universum ius quod defunctus habuerit.
začněte se učit
Spadkobranie to nic innego, jak wejście w ogół praw, które posiadał zmarły.
... Neque enim idem pro parte testatus pro parte intestatus decedere potest
začněte se učit
Nikt zaś sam nie może umrzeć, pozostawiając pozostawiając dziedzica do części spadku, część zaś beztestamentowo.
Praetor heredes facere non potest
začněte se učit
Pretor nie może czynić (kreować) spadkobiercy.
(Testamentum) ambulatoria est enim voluntas defuncti usque ad vitae supremum exitum
začněte se učit
Testament zmienną jest bowiem wolą zmarłego aż do samego kresu życia.
Semel heres semper heres.
začněte se učit
Kto raz został spadkobiercą, jest nim na zawsze.
Iuris praecepta sunt haec: honeste vivere, alterum non laedere, suum cuique tribuere (Ulpian)
začněte se učit
Nadrzędnymi zasadami prawa są: żyć szlachetnie, innym nie szkodzić, dać każdemu, co mu się należy
Iuris prudentia est divinarum atque humanarum rerum notitia, iusti atque iniusti scientia
začněte se učit
Nauka prawa jest znajomością spraw boskich i ludzkich, wiedzą o tym, co słuszne i niesłuszne
Impossibilium nulla obligatio est/ Ad impossibilia nemo obligatur
začněte se učit
Nikt nie jest zobowiązany do rzeczy niemożliwych
Genus perire non censetur
začněte se učit
Uważa się, że gatunek nie ginie
Species perit ei cui debetur
začněte se učit
Rzecz oznaczona indywidualnie przepada temu, komu się należy
Duae res sunt in obligatione,‭ ‬una in solutione
začněte se učit
W treści zobowiązania istnieją dwa świadczenia, ale wykonanie może być tylko jedno (istota zobowiązania przemiennego = obligatio alternativa)
Una res est in obligatione,‭ ‬duae in solutione
začněte se učit
W treści zobowiązania istnieje tylko jedno świadczenie, ale wykonane mogą być dwa (istota upoważnienia przemiennego = facultas alternativa)
Periculum est emptoris
začněte se učit
Ryzyko ponosi kupujący
Commodum eius esse debet,‭ ‬cuius periculum est
začněte se učit
Korzyść musi przypadać temu, kto ponosi ryzyko
Do ut des
začněte se učit
Daję, abyś dał
Do ut facias
začněte se učit
Daję, abyś coś uczynił
Facio ut des
začněte se učit
Czynię, abyś coś dał
Facio ut facias
začněte se učit
Czynię, abyś coś uczynił
Pacta conventa servabo
začněte se učit
Zapowiedź uznania zawartych porozumień nieformalnych
Lis infitiando crescit in duplum
začněte se učit
Sprzeciw/zaprzeczanie w sporze powoduje wzrost zasądzenia na podwojoną wartość
Dies interpellat pro homine
začněte se učit
Termin wzywa za człowieka
Mora debitoris perpetuat obligationem
začněte se učit
Zwłoka dłużnika utrwala zobowiązanie
Ne eat iudex ultra petita partium
začněte se učit
Niech sędzia nie wychodzi ponad żądanie stron
Negantis probatio nulla est
začněte se učit
Zaprzeczający nie musi nic udowadniać
Bona fides non patitur,‭ ‬ut bis idem exigatur (Gaius)
začněte se učit
Dobra wiara nie pozwala występować dwukrotnie z tym samym żądaniem
Ne bis in idem
začněte se učit
Nie dwa razy w tym samym (nie można orzekać dwa razy w tej samej sprawie)
Confessus pro iudicato est
začněte se učit
Kto uznał powództwo, uważany jest za zasądzonego
Res iudicata pro veritate accipitur
začněte se učit
(Prawomocny) wyrok przyjmuje się jako prawdę
Testis unus testis nullus
začněte se učit
Jeden świadek, żaden świadek

Chcete-li přidat komentář, musíte se přihlásit.