otázka |
odpověď |
začněte se učit
|
|
Układ to wyodrębniona część przestrzeni, której zawartość jest poddawana obserwacji lub opisowi.
|
|
|
Czym jest otoczenie układu? začněte se učit
|
|
Otoczeniem układu jest wszystko to co znajduje się poza układem.
|
|
|
Czym jest energia wewnętrzna układu U? začněte se učit
|
|
Jest to suma energii wszystkich składników układu, a więc: 1) energii ruchu postępowego (translacji), drgań (oscylacji) oraz obrotów (rotacji) wykonywanych przez atomy i cząsteczki, z których jest zbudowany układ; 2) energii elektronów poruszających się w atomach i cząsteczkach układu; 3) energii wiązań chemicznych i oddziaływań międzycząsteczkowych; 4) energii zmagazynowanej w jądrach atomowych.
|
|
|
Jakiego rodzaju energii nie zalicza się do energii wewnętrznej układu? začněte se učit
|
|
NIE zalicza się energii kinetycznej i potencjalnej układu traktowanego jako całość, co oznacza, że energia wewnętrzna nie zależy od tego, czy układ znajduje się w spoczynku, czy się porusza.
|
|
|
Czy można wyznaczyć bezwzględną wartość energii wewnętrznej układu U? začněte se učit
|
|
Nie można. Można jedynie wyznaczyć zmianę energii wewnętrznej układu spowodowaną dostarczeniem energii z otoczenia do układu lub układu z otoczenia.
|
|
|
Czym jest energia całkowita układu Ec? začněte se učit
|
|
To suma energii kinetycznej Ek, energii potencjalnej Ep i energii wewnętrznej układu U: Ec = Ek + Ep + U
|
|
|
Czym jest energia kinetyczna układu, Ek? začněte se učit
|
|
To część energii układu zależna od jego prędkości.
|
|
|
Czym jest energia potencjalna układu, Ep? začněte se učit
|
|
To część energii układu zależna od wzajemnego rozmieszenia elementów układu i ich położenia w zewnętrznym polu sił (np. polu elektrycznym).
|
|
|
W jaki sposób można opisać stan układu? začněte se učit
|
|
Stan układu można opisać, stosując wielkości fizyczne i chemiczne, tzw. parametry stanu, np... objętość V, ciśnienie p, temperaturę T, liczbę moli poszczególnych składników układu n. Układ może wymieniać z otoczeniem energię lub masę.
|
|
|
Jakie trzy typy układów można wyróżnić ze względu na rodzaj zachodzącej wymiany? začněte se učit
|
|
1) Układ otwarty. 2) Układ zamknięty. 3) Układ izolowany.
|
|
|
začněte se učit
|
|
To układ, w którym może nastąpić wymiana z otoczeniem zarówno energii, jak i masy. Przykład układu otwartego to kolba z wodą, do której dodano suchy lód, czyli zestalony CO2.
|
|
|
Czym jest układ zamknięty? začněte se učit
|
|
To układ, w którym może nastąpić tylko wymiana energii z otoczeniem. Przykład układu zamkniętego to szczelnie zamknięta kolba z lodem.
|
|
|
Czym jest układ izolowany? začněte se učit
|
|
To układ, w którym nie ma wymiany z otoczeniem ani energii, ani masy. Przykład układu izolowanego to termos z gorącą wodą.
|
|
|
Czym jest reakcja endoenergetyczna? začněte se učit
|
|
Jest to reakcja, w której układ pobiera energię z otoczenia.
|
|
|
Podaj przykład reakcji endoenergetycznej. začněte se učit
|
|
Rozpuszczanie azotanu (V) amonu w wodzie to zjawisko endoenergetyczne, podczas którego układ pobiera energię z otoczenia. Zjawisko to wykorzystuje się w kompresach chłodzących, powszechnie stosowanych m.in. przez sportowców.
|
|
|
Co się dzieje z energią układu w procesach endoenergetycznych? začněte se učit
|
|
W procesach endoenergetycznych układ zyskuje energię, czyli jego energia się zwiększa. Oznacza to, że różnica energii układu między stanem końcowym (po reakcji chemicznej), a stanem początkowym (przed reakcją chemiczną) mą wartość dodatnią.
|
|
|
Jakie typy reakcji należą do reakcji endoenergetycznych? začněte se učit
|
|
1) Reakcje rozkładu związków chemicznych zachodzące pod wpływem temperatury (rozkład termiczny). 2) Reakcje rozkładu związków chemicznych zachodzące pod wpływem prądu elektrycznego (rozkład elektrolityczny). 3) Niektóre reakcje syntezy związków chemicznych z pierwiastków chemicznych.
|
|
|
Podaj przykład zjawiska egzoenergetycznego. začněte se učit
|
|
Rozpuszczanie wodorotlenku sodu jest zjawiskiem egzoenergetycznym, podczas którego energia jest wydzielana przez układ do otoczenia. Zjawisko to wykorzystuje się w ogrzewaczach chemicznych.
|
|
|
Jak działa ogrzewacz chemiczny? začněte se učit
|
|
Ogrzewacz chemiczny zawiera przesycony roztwór tiosiarczanu sodu – woda (1/5) Na2S2O3 * 5H2O. Krystalizacji tej soli towarzyszy zjawisko egzoenergetyczne.
|
|
|
Czym jest reakcja egzoenergetyczna? začněte se učit
|
|
To reakcja chemiczna, w której energia jest wydzielana przez układ do otoczenia. Przykładem takiej reakcji jest reakcja magnezu z kwasem chlorowodorowym.
|
|
|
Podaj przykład reakcji egzoenergetycznej, której towarzyszą wydzielenie się ciepła oraz wykonanie pracy. začněte se učit
|
|
Reakcja cynku z kwasem siarkowym (VI) w strzykawce. Strzykawka staje się gorąca, a powstający gaz przesuwa jego tłok.
|
|
|
Co się dzieje z energią układu w procesach egzoenergetycznych? začněte se učit
|
|
W procesach egzoenergetycznych układ traci energię, czyli jego energia zmniejsza się. Oznacza to, że różnica energii układu między jego stanem końcowym a początkowym ma wartość ujemną.
|
|
|
začněte se učit
|
|
To efekt cieplny równy ilości energii wymienianej na sposób ciepła między układem a otoczeniem podczas przemiany zachodzącej pod stałym ciśnieniem.
|
|
|
Czym jest efekt cieplny reakcji chemicznej? začněte se učit
|
|
To zmiana entalpii układu reakcji chemicznej zachodzącej w warunkach stałego ciśnienia.
|
|
|
W jaki sposób dzieli się reakcje chemiczne ze względu na rodzaj efektu cieplnego? začněte se učit
|
|
Reakcje endotermiczne oraz egzotermiczne.
|
|
|
Czym jest reakcja endotermiczna? začněte se učit
|
|
Jeśli ciepło jest przekazywane z otoczenia do układu, reakcję nazywamy endotermiczną.
|
|
|
Czym jest reakcja egzotermiczna? začněte se učit
|
|
Jeśli ciepło przechodzi z układu do otoczenia, jest to reakcja egzotermiczna.
|
|
|
Zmiana entalpii układu w reakcjach chemicznych, w których energia jest wymieniana tylko na sposób ciepła, wynosi: začněte se učit
|
|
1) deltaH > 0 dla reakcji endotermicznych, gdyż Hp>Hs (entalpia produktów>entalpia substratów), co znaczy, że w tej reakcji chemicznej ciepło jest pobierane; 2) deltaH < 0 dla reakcji egzotermicznych, gdyż Hp<Hs (entalpia produktów>entalpia substratów), co znaczy, że w tej reakcji chemicznej ciepło się wydziela.
|
|
|
Czym są warunki standardowe? začněte se učit
|
|
T = 298, 15 K (25*C) i ciśnienie p = 1013,25 hPa (760 mm Hg, 1 atm).
|
|
|
Czym jest równanie termochemiczne? začněte se učit
|
|
Równanie termochemiczne to zapis reakcji chemicznej z podaniem wartości jej efektu cieplnego. Na efekt cieplny mają wpływ zmiany stanu skupienia substancji, dlatego w równaniu termochemicznym przy substratach i produktach określa się ich stany skupienia (c – ciecz, g – gaz, s – substancja stała).
|
|
|
W jaki sposób zapisuje się zmianę entalpii towarzyszącą reakcji chemicznej zachodzącej w warunkach standardowych? začněte se učit
|
|
deltaH* i podaje w kJ/mol
|
|
|
Czym jest standardowa entalpia tworzenia? začněte se učit
|
|
Jest to ciepło tworzenia 1 mola związku chemicznego z pierwiastków chemicznych w warunkach standardowych.
|
|
|
W jaki sposób można ustalić efekt cieplny reakcji chemicznej? začněte se učit
|
|
Efekt cieplny reakcji chemicznej można ustalić doświadczalnie lub za pomocą obliczeń.
|
|
|
Umownie przyjęto, że entalpia każdego pierwiastka chemicznego w warunkach standardowych... začněte se učit
|
|
|
|
|
Czym jest standardowa entalpia spalania? začněte se učit
|
|
To ciepło spalania w tlenie 1 mola substancji w warunkach standardowych. Efekt cieplny reakcji spalania jest równy różnicy między ciepłem tworzenia produktów a ciepłem tworzenia substratów.
|
|
|
Jak brzmi reguła Lavoisiera-Laplace'a? začněte se učit
|
|
Zgodnie z regułą Lavoisiera-Laplace'a efekt cieplny, czyli zmiana standardowej entalpii układu podczas rozkładu związku chemicznego, jest równy zmianie standardowej entalpii tworzenia tego związku chemicznego, lecz zapisanej ze znakiem przeciwnym. Efekt cieplny rozkładu = -efekt cieplny tworzenia.
|
|
|
začněte se učit
|
|
Zmiana standardowej entalpii układu nie zależy od drogi przemiany, a jedynie od efektów cieplnych stanu początkowego i końcowego. Można z niego skorzystać, jeżeli znane są entalpie tworzenia wszystkich substratów lub produktów reakcji chemicznej.
|
|
|
W jaki sposób oblicza się standardową entalpię reakcji chemicznej? začněte se učit
|
|
Standardową entalpię reakcji chemicznej oblicza się, sumując efekty cieplne wszystkich stanów pośrednich.
|
|
|