|
otázka |
odpověď |
|
a contrario začněte se učit
|
|
|
|
|
|
a posteriori začněte se učit
|
|
z następstwa (z następstwa o przyczynach)
|
|
|
|
a priori začněte se učit
|
|
z wcześniejszego; to, co wcześniejsze
|
|
|
|
ab initio začněte se učit
|
|
|
|
|
|
ad začněte se učit
|
|
|
|
|
|
ad absurdum začněte se učit
|
|
|
|
|
|
ad acta začněte se učit
|
|
do akt, sprawa odłożona jako załatwiona
|
|
|
|
ad eventum začněte se učit
|
|
dla wywołania określonych skutków
|
|
|
|
ad exemplum začněte se učit
|
|
|
|
|
|
ad finem začněte se učit
|
|
|
|
|
|
ad hoc začněte se učit
|
|
|
|
|
|
ad interim začněte se učit
|
|
|
|
|
|
ad oculos začněte se učit
|
|
|
|
|
|
ad personam začněte se učit
|
|
w odniesieniu do konkretnej osoby
|
|
|
|
ad probationem začněte se učit
|
|
|
|
|
|
ad rem začněte se učit
|
|
|
|
|
|
ad solemnitatem začněte se učit
|
|
|
|
|
|
ad vocem začněte se učit
|
|
w nawiązaniu do poprzedniej wypowiedzi dosłownie: "do głosu" poprzednika
|
|
|
|
alieno nomine začněte se učit
|
|
|
|
|
|
altera pars začněte se učit
|
|
druga strona, przeciwnik w sporze
|
|
|
|
analogia iuris začněte se učit
|
|
|
|
|
|
analogia legis začněte se učit
|
|
|
|
|
|
argumentum a contrario začněte se učit
|
|
uzasadnienie (twierdzenie, dowód) z przeciwieństwa
|
|
|
|
argumentum a fortiori začněte se učit
|
|
uzasadnienie (argument) z mocniejszego
|
|
|
|
argumentum a maiori ad minus začněte se učit
|
|
wnioskowanie z większego o mniejszym
|
|
|
|
argumentum a minori ad maius začněte se učit
|
|
wnioskowanie z mniejszego o większym
|
|
|
|
argumentum a simile začněte se učit
|
|
uzasadnienie (argument) z podobieństwa
|
|
|
|
argumentum ad personam začněte se učit
|
|
argument odnoszący się do osoby
|
|
|
|
argumentum ex (a) silentio začněte se učit
|
|
|
|
|
|
bona fides začněte se učit
|
|
|
|
|
|
casus fortuitus začněte se učit
|
|
|
|
|
|
causa cognita začněte se učit
|
|
|
|
|
|
causa donandi začněte se učit
|
|
podstawa prawna przysporzeń nieodpłatnych
|
|
|
|
causa finita začněte se učit
|
|
|
|
|
|
causa obligandi začněte se učit
|
|
podstawa prawna zaciągnięcia zobowiązań
|
|
|
|
communi consensu začněte se učit
|
|
za zgodą ogółu, przy powszechnej zgodzie
|
|
|
|
communis opinio začněte se učit
|
|
powszechny pogląd, powszechne przekonanie
|
|
|
|
condicio sine qua non začněte se učit
|
|
warunek nieodzowny; warunek bez którego nie może zaistnieć dana czynność
|
|
|
|
consensus začněte se učit
|
|
|
|
|
|
contra legem začněte se učit
|
|
wbrew ustawie, w sposób sprzeczny z prawem
|
|
|
|
contra/adversus bonos mores začněte se učit
|
|
wbrew dobrym obyczajom, sprzecznie z dobrymi obyczajami
|
|
|
|
corpus delicti začněte se učit
|
|
przedmiot będący dowodem popełnienia przestępstwa
|
|
|
|
culpa začněte se učit
|
|
|
|
|
|
culpa in contrahendo začněte se učit
|
|
niedbalstwo przy zawieraniu umowy
|
|
|
|
culpa in custodiendo začněte se učit
|
|
|
|
|
|
culpa in eligendo začněte se učit
|
|
|
|
|
|
culpa lata začněte se učit
|
|
|
|
|
|
de začněte se učit
|
|
|
|
|
|
de facto začněte se učit
|
|
faktycznie, w istocie, w rzeczywistości
|
|
|
|
de iure začněte se učit
|
|
prawnie, formalnie; zgodnie z obowiązującym prawem
|
|
|
|
de lege ferenda začněte se učit
|
|
co do przyszłego unormowania, co do prawa postulowanego (o ustawie, która dopiero ma być w przyszłości/powinna być uchwalona)
|
|
|
|
de lege lata začněte se učit
|
|
z punktu widzenia prawa obowiązującego
|
|
|
|
desuetudo začněte se učit
|
|
utrata mocy obowiązującej normy prawnej w skutek jej długotrwałego niestosowania
|
|
|
|
diligentia quam suis rebus začněte se učit
|
|
staranność właściwa przy prowadzeniu własnych spraw
|
|
|
|
ex začněte se učit
|
|
|
|
|
|
ex aequo et bono začněte se učit
|
|
|
|
|
|
ex ante začněte se učit
|
|
|
|
|
|
ex contractu začněte se učit
|
|
zobowiązanie powstałe z kontraktu
|
|
|
|
ex delicto začněte se učit
|
|
zobowiązanie powstałe z czynu niedozwolonego
|
|
|
|
ex iure začněte se učit
|
|
|
|
|
|
ex lege začněte se učit
|
|
|
|
|
|
ex nunc začněte se učit
|
|
|
|
|
|
ex officio začněte se učit
|
|
z urzędu, z urzędowego obowiązku
|
|
|
|
ex post začněte se učit
|
|
po fakcie, ocena faktów już po ich zaistnieniu
|
|
|
|
ex professo začněte se učit
|
|
z racji pełnionego zawodu, funkcji
|
|
|
|
ex tunc začněte se učit
|
|
z mocą wsteczną, od tamtej chwili
|
|
|
|
expressis verbis začněte se učit
|
|
dobitnymi słowami, wyraźnie, dokładnie, dobitnie
|
|
|
|
facta concludentia začněte se učit
|
|
zdarzenia faktyczne, które wyrażają domniemaną wolę danej osoby; wyrażenie określające dorozumiane oświadczenie woli
|
|
|
|
facta notoria začněte se učit
|
|
fakty notoryjne, powszechnie znane
|
|
|
|
falsa demonstratio začněte se učit
|
|
mylne oznaczenie (rzeczy albo osoby)
|
|
|
|
falsus procurator začněte se učit
|
|
pełnomocnik działający bez umocowania
|
|
|
|
favor debitoris začněte se učit
|
|
ochrona dłużnika, przychylność dla dłużnika
|
|
|
|
favor testamenti začněte se učit
|
|
przychylna interpretacja testamentu
|
|
|
|
fictio iuris začněte se učit
|
|
|
|
|
|
ibidem začněte se učit
|
|
|
|
|
|
idem začněte se učit
|
|
|
|
|
|
in začněte se učit
|
|
|
|
|
|
in absentia začněte se učit
|
|
pod nieobecność, podczas nieobecności
|
|
|
|
in abstracto začněte se učit
|
|
w oderwaniu (od konkretnej sytuacji)
|
|
|
|
in concreto začněte se učit
|
|
|
|
|
|
in continuo začněte se učit
|
|
|
|
|
|
in corpore začněte se učit
|
|
|
|
|
|
in dubio začněte se učit
|
|
|
|
|
|
in extenso začněte se učit
|
|
w całości, dokładnie, w pełnym brzmieniu, w całej rozciągłości
|
|
|
|
in fine začněte se učit
|
|
|
|
|
|
in flagranti začněte se učit
|
|
|
|
|
|
in fraudem legis začněte se učit
|
|
|
|
|
|
in nomine začněte se učit
|
|
|
|
|
|
in solidum začněte se učit
|
|
|
|
|
|
in spe začněte se učit
|
|
być może w przyszłości (dosłownie: "w nadziei")
|
|
|
|
in suspenso začněte se učit
|
|
|
|
|
|
in toto začněte se učit
|
|
|
|
|
|
incompatibilitas začněte se učit
|
|
zakaz równoczesnego piastowania określonych stanowisk publicznych
|
|
|
|
inter absentes začněte se učit
|
|
|
|
|
|
inter partes začněte se učit
|
|
|
|
|
|
inter praesentes začněte se učit
|
|
|
|
|
|
ipso facto začněte se učit
|
|
tym samym, z samego faktu
|
|
|
|
ipso iure začněte se učit
|
|
mocy prawa, z mocy samego prawa
|
|
|
|
iurisdictio začněte se učit
|
|
orzekanie, prawo do orzekania
|
|
|
|
ius cogens začněte se učit
|
|
normy prawne obowiązujące bezwzględnie
|
|
|
|
ius dispositívum začněte se učit
|
|
normy prawne obowiązujące względnie
|
|
|
|
ius privatum začněte se učit
|
|
|
|
|
|
ius publicum začněte se učit
|
|
|
|
|
|
ius sanguinis začněte se učit
|
|
prawo krwi (zasada nabycia obywatelstwa)
|
|
|
|
ius soli začněte se učit
|
|
prawo ziemi (zasada nabycia obywatelstwa)
|
|
|
|
ius, iuris začněte se učit
|
|
|
|
|
|
iusta causa začněte se učit
|
|
|
|
|
|
iustitia, -ae začněte se učit
|
|
|
|
|
|
lege artis začněte se učit
|
|
prawidłowo, według reguł sztuki
|
|
|
|
lege non distinguente začněte se učit
|
|
ustawa nie czyni różnicowania
|
|
|
|
lex generalis začněte se učit
|
|
|
|
|
|
lex imperfecta začněte se učit
|
|
norma prawna pozbawiona jakiejkolwiek sankcji
|
|
|
|
lex minus quam perfecta začněte se učit
|
|
norma prawna opatrzona tylko sankcją represyjną (karną)
|
|
|
|
lex perfecta začněte se učit
|
|
norma prawna opatrzona sankcją nieważności
|
|
|
|
lex plus quam perfecta začněte se učit
|
|
to norma prawna opatrzona sankcją represyjną (karną) oraz sankcją nieważności
|
|
|
|
lex specialis začněte se učit
|
|
ustawa specjalna, przepis szczególny
|
|
|
|
lex, legis začněte se učit
|
|
|
|
|
|
modus operandi začněte se učit
|
|
|
|
|
|
mortis causa začněte se učit
|
|
|
|
|
|
mutatis mutandis začněte se učit
|
|
po zmianie tego, co powinno być zmienione
|
|
|
|
numerus clausus začněte se učit
|
|
określona liczba, liczba zamknięta, ograniczona, wyliczanie enumeratywne
|
|
|
|
per analogiam začněte se učit
|
|
przez podobieństwo, analogię
|
|
|
|
per facta concludentia začněte se učit
|
|
przez zdarzenia faktyczne, które wyrażają domniemaną wolę danej osoby; wyrażenie określające wyrażenie woli przez czynności prawne dorozumiane
|
|
|
|
per procura začněte se učit
|
|
w zastępstwie, na podstawie pełnomocnictwa
|
|
|
|
persona non grata začněte se učit
|
|
|
|
|
|
pleno titulo (P.T.) začněte se učit
|
|
z zachowaniem pełnego tytułu (jaki się komu należy)
|
|
|
|
post factum začněte se učit
|
|
|
|
|
|
post mortem začněte se učit
|
|
|
|
|
|
praesumptio iuris ac de iure začněte se učit
|
|
domniemanie niedopuszczające przeciwdowodu
|
|
|
|
praesumptio iuris tantum začněte se učit
|
|
domniemanie możliwe do obalenia
|
|
|
|
prima facie začněte se učit
|
|
|
|
|
|
pro futuro začněte se učit
|
|
|
|
|
|
pro publico bono začněte se učit
|
|
|
|
|
|
quorum začněte se učit
|
|
liczba członków podmiotu zbiorowego, których obecność podczas głosowania jest konieczna, aby decyzje w nim podjęte były ważne
|
|
|
|
ratio legis začněte se učit
|
|
podstawa (przyczyna, motyw, cel, sens) uchwalenia danej ustawy
|
|
|
|
rebus sic stantibus začněte se učit
|
|
przy zachowaniu istniejących okoliczności
|
|
|
|
reformatio in peius začněte se učit
|
|
zmiana na gorsze, zmiana orzeczenia na mniej korzystne dla jednej ze stron
|
|
|
|
sensu largo začněte se učit
|
|
|
|
|
|
sensu stricto [ale samo: „stricte” – ściśle] začněte se učit
|
|
|
|
|
|
status quo začněte se učit
|
|
|
|
|
|
suo nomine začněte se učit
|
|
|
|
|
|
tertium non datur začněte se učit
|
|
nie ma trzeciej możliwości
|
|
|
|
ut infra začněte se učit
|
|
|
|
|
|
ut supra začněte se učit
|
|
|
|
|
|
utilitas publica začněte se učit
|
|
|
|
|
|
vacatio legis začněte se učit
|
|
okres pomiędzy ogłoszeniem aktu prawnego a jego wejściem w życie
|
|
|
|
verba legis začněte se učit
|
|
|
|
|
|
vice versa začněte se učit
|
|
|
|
|
|
vis absoluta začněte se učit
|
|
|
|
|
|
vis compulsíva začněte se učit
|
|
|
|
|
|
vis maior začněte se učit
|
|
|
|
|
