tkanka mięśniowa

Czym otoczone są komórki mięśniowe?

blaszką podstawną, która razem z tkanką łączną właściwą luźną tworzy zrąb

Z jakiego listka zarodkowego pochodzą mięśnie?

z mezodermy

Rodzaje tkanki mięśniowej

tkanka mięśniowa poprzecznie prążkowana szkieletowa, tkanka mięśniowa poprzecznie prążkowana serca, tkanka mięśniowa gładka

Jak nazywa się cytoplazma komórek mięśniowych?

sarkoplazma

Jak nazywa się błona komórkowa komórek mięśniowych?

sarkolemma

Jak nazywają się mitochondria komórek mięśniowych?

sarkosomy

Jak nazywa się siateczka śródplazmatyczna komórek mięśniowych?

siateczka sarkoplazmatyczna

Jak nazywają się fragmenty miofibryli komórek mięśniowych?

sarkomery

Jaki kształt ma komórka mięśniowa poprzecznie prążkowana szkieletowa?

ma długi, cylindryczny kształt

Jak inaczej można określić komórki mięśni poprzecznie prążkowanych szkieletowych?

włóknami

Ile jąder ma włókno mięśniowe?

włókno jest wielojądrzaste (polikariocyt); ma około 75 jąder na 1 mm długości

Jak ułożone są jądra we włóknach mięśniowych?

leżą w obwodowej części sarkoplazmy pod sarkolemmą

Kostamery – co to?

zespoły białek podbłonowych uczestniczących w reparacji uszkodzeń włókien powstałych podczas pracy mięśnia

Jakie białka biorą udział w naprawie uszkodzeń włókien powstałych podczas pracy mięśnia?

kaweolina 3, kaplaina 3, dysferlina

Co jest głównym składnikiem cytoplazmy komórki mięśniowej?

miofibryle

Jakie organella są rozbudowane w komórkach mięśni poprzecznie prążkowanych?

siateczka sarkoplazmatyczna gładka, sarkosomy

Co wyznacza granice sarkomeru?

prążki graniczne Z

Co znajduje się między prążkami granicznymi Z?

1/2 prążka I (izotropowego), prążek A (anizotropowy), 1/2 prążka I (izotropowego)

Co znajduje się w części środkowej prążka A (anizotropowego)?

prążek H, w którego części środkowej jest wąski prążek M

Jakie białka zawierają prążki Z?

alfa-akyninę i desminę

Gdzie leżą kostamery?

na wysokości prążków Z

Najważniejsze białka kostamerowe

aktyna alfa, aktyna gamma, integryna, desmina, dystrofina, kompleks białek towarzyszących dystrofinie (DAP), dystroglikan, meluzyna

Najważniejsze enzymy kostamerowe

Na+/K+-ATP-aza, syntaza NO, rodzina kinaz białkowych

Funkcje kostamerów

przenoszenie sił mechanicznych z miofibryli przez sarkolemmę do istoty międzykomórkowej; koordynacja fałdowania i prostowania sarkolemmy oraz minimalizacja uszkodzeń; przekazywanie sygnałów z istoty międzykomórkowej do komórki mięśniowej

Czym jest kanalik T?

uwypukleniem błony komórkowej w kształcie palca

Co to triada?

układ zawierający kanalik T oraz przylegające do niego dwa zbiorniki siateczki sarkoplazmatycznej gładkiej

Co zawiera triada?

wysokie stężenie jonów Ca2+

Jak ułożona jest SER w komórkach mięśni prążkowanych?

otacza każdą miofibrylę, tworząc dookoła prążków A i I oddzielne układy zbudowane z dwóch płaskich zbiorników połączonych kanalikami

Gdzie znajduje się kanalik T względem SER?

między SER znad prążka A a SER znad prążka I

Przez co odbywa się przekazywanie sygnału do skurczu w mięśniu?

za pomocą stopki łączącej

Białka miofibryli biorące udział w skurczu

białka kurczliwe: aktyna, miozyna; białka regulatorowe: troponina, tropomiozyna; białka strukturalne: tityna, nebulina, białko m, desmina, (razem z plektyną i krystaliną αβ), aktynina α, tropomodulina, utrofina, białka towarzyszące desminie (DAP)

Która miozyna bierze udział w skurczu mięśnia?

miozyna II

Która miozyna bierze udział w transporcie wewnątrzkomórkowym?

miozyna I i miozyna V

W jakiej postaci zawarta jest energia potrzebna do skurczu w mięśniach?

w postaci ATP, fosforanu kreatyny, kwasu pirogronowego i glukozy

Typy komórek mięśni szkieletowych

komórki typu I (czerwone, wolne), typu IIa (pośrednie), typu IIb (białe, szybkie)

komórki mięśniowe typu I – charakterystyka

wąskie, czerwone, bogate w mioglobinę i mitochondria; źródłem energii jest fosforylacja tlenowa; wolny skurcz i duża wytrzymałość na zmęczenie; szczególnie liczne w mięśniu trójgłowym ramienia

komórki mięśniowe typu IIa – charakterystyka

czerwone o średniej szerokości, mają cechy pośrednie komórek typu I i IIb; zawierają mioglobinę i mitochondria, ale w umiarkowanej ilości; szybkie skurcze; źródłem energii jest fosforylacja tlenowa i glikoliza; stosunkowo szybko się męczą

komórki mięśniowe typu IIb – charakterystyka

szerokie, białe; zawierają niewiele mioglobiny i mitochondriów; szybko się męczą; źródłem energii jest glikoliza beztlenowa, spalają glukozę; liczne w mięśniach wykonujących szybkie i krótkotrwałe ruchy, na przykład w mięśniach okoruchowych

czym jest jednostka motoryczna mięśnia?

zespół komórek mięśniowych unerwiony przez jeden neuron ruchowy

komórki prekursorowe mięśni

mioblasty

co reguluje powstawanie mioblastów i miotubuli

miogenne czynniki regulacyjne

czym są komórki satelitarne?

są komórkami macierzystymi mięśni szkieletowych

jaką funkcję pełnią komórki satelitarne?

w mięśniach uszkodzonych, po odnerwieniu lub w mięśniach trenowanych prowadzą do regeneracji komórek mięśniowych lub ich przerostu

czym jest śródmięsna (endomysium)?

tkanka łączna właściwa luźna leżąca między komórkami mięśniowymi

funkcje śródmięsnej

odżywianie mięśnia; u łączenie komórek mięśniowych, co pozwala na skoordynowany skurcze i rozkurcze

czym jest omięsna (perimysium)?

tkanka łączna właściwa o zbitym utkaniu otaczająca pęczki komórek mięśniowych

czym jest namięsna (epimysium, powięź mięśnia)?

torebka zbudowana z tkanki łącznej właściwej zbitej, bogatej we włókna kolagenowe, otaczająca cały mięsień

jaką funkcję pełni omięsna i śródmięsna?

przenosi siłę skurczu mięśnia

czym jest hipertrofia (przerost) mięśnia?

zwiększenie masy ilości komórek mięśni więcej nowych bez zwiększania ich liczby

Jaki neurotransmiter obecny jest w synapsach nerwowo-mięśniowych?

Acetylocholina

Jak nazywają się wyspecjalizowane połączenia między kardiomiocytami?

Wstawki

Co tworzy SER i kanaliki T w sercu?

diady

Gdzie znajduje się kanalik T w sercu?

w pobliżu granicznych prążków Z

Jakie białko występuje w błonie SER kardiomiocytu?

fosfolamban

Połączenia międzykomórkowe wchodzące w skład wstawki

obwódka zwierająca, desmosomy, połączenia komunikujące typu neksus

Jak nazywa się komórki mięśni gładkich?

miocyty

wielkich narządach mięśnie gładkie tworzą duże mięśnie?

w ścianie macicy i żołądka

jak wygląda i gdzie położone jest jądro komórkowe mięśni gładkich?

jądro leży w środku komórki, jego kształt zależy od stanu czynnościowego komórki: w czasie skurczu jądro się zwija i fałduje

Co jest odpowiednikiem kanalików T w mięśniach gładkich?

jamki (kaweole)

Co znajduje się na powierzchni wewnętrznej sarkolemy mięśni gładkich?

ciałka gęste sarkolemy (taśmy gęste); podobne ciałka gęste znajdują się wewnątrz komórki

Co leży pomiędzy ciałkami gęstymi?

Miofilamenty cienkie i grube oraz filamenty pośrednie – desminowe i wimentynowe

Komórki rozrusznikowe mięśni gładkich – inna nazwa

komórki śródmiąższowe (Cajala)

Rodzaje skurczów mięśni gładkich

Skurcze spowodowane wzrostem stężenia jonów Ca2+; Skurcze bez wzrostu stężenia jonów Ca2+ (wzrost wrażliwości na stężenie jonów)

Jakie białko jest charakterystyczne dla mięśni gładkich?

kaldesmon (rodzaj kalmoduliny)

Przez co może być spowodowany skurcz lub rozkurcz miocytów gładkich?

przez spontaniczne wytwarzanie potencjału czynnościowego sarkolemy w jednej komórce, przez impulsy nerwowe, przez hormony, przez kininy, przez tlenek azotu NO