otázka |
odpověď |
Rozwój układu chłonnego - czasy začněte se učit
|
|
początek - 5. tydzień ż. pł. - zawiązek śledziony; węzły chłonne - 3. mc. ż. pł.; grasica jako pierwsza z mezenchymy tworzą się naczynia chłonne oraz powstaje sześć worków chłonnych. Naczynia odchodzące od worków chłonnych przebiegają analogicznie do przebiegu dużych żył
|
|
|
začněte se učit
|
|
jest zbiorem ściśle ze sobą połączonych systemów odpornościowych, które umożliwiają organizmowi zwalczanie infekcji, obronę przed antygenami w tym także komórkami nowotworowymi immunogenność, antygenowość
|
|
|
začněte se učit
|
|
zdolność wywoływania przeciw sobie swoistej odpowiedzi immunologicznej. zdolność swoistego łączenia się z immunoglobulinami i receptorami limfocytów T
|
|
|
začněte se učit
|
|
antygeny zdolne do łączenia się tylko z receptorami limfocytów T, immunogenność uzyskują dopiero po połączeniu z nośnikiem, najczęściej cząstką białka
|
|
|
Skład układu limfatycznego Skład naczyniowego układu limfatycznego začněte se učit
|
|
Centralne narządy limfatyczne (grasica, szpik kostny), Obwodowa narządy limfatyczne (śledziona, węzły limfatyczne, migdałki, tkanka limfoidalna BALT i GALT), naczynia limfatyczne i limfa Naczynia limfatyczne włosowate, Naczynia limfatyczne małego i średniego kalibru, Przewody limfatyczne
|
|
|
Mechanizmy odporności ukł. immunologicznego začněte se učit
|
|
nieswoisty ukł. immun; swoisty układ immun. - zawsze współdziałają ze sobą
|
|
|
Nieswoisty układ immunologiczny začněte se učit
|
|
pierwsza linia obrony, ochrona powierzchniowa i odpornosc nieswoista kwaśne pH skóry, substancje w płynie tkankowym (lizozym, interferon, układ dopełniacza i inne), komórki dodatkowe (makrofagi, granulocyty, komórki NK)
|
|
|
Swoisty układ immunologiczny Typy odpowiedzi immunologicznej začněte se učit
|
|
aktywuje się w razie niezadziałania układu swoistego, aktywacja komórek głównych ukł. immun. (limfocyty i kom prezentujące antygen), reakcja na określony typ antygenu, pamięć immunologiczna; działanie limfocytów B i T;
|
|
|
začněte se učit
|
|
produkcja przez komórki plazmatyczne przeciwciał skierowanych przeciw odpowiednim antygenom (patogenom); komórka plazmatyczna produkuje tylko jeden typ przeciwciał o wysokim powinowactwie skierowanym przeciwko określonemu antygenowi wymaga uprzedniego związania się antygenu z komórką prezentującą antygen (komórka dendrytyczna, makrofag); kluczową rolę w komórkowej odpowiedzi immunologicznej odgrywają limfocyty T oraz komórki prezentujące antygen
|
|
|
Występowanie limfocytów B i T Kryterium podziału limfocytów T na grupy začněte se učit
|
|
Limfocyty T, w obszarach grasiczozależnych (pas przykorowy węzła chłonnego); Limfocyty B, w obszarach grasiczoniezależnych (grudki limfatyczne węzła chłonnego) obecnosć na powierzchni plazmolemmy receptorów CD4 i CD8; Limfocyty pomocnicze CD4+ (Th1 i Th2), cytotoksyczne CD8+, limfocyty T gamma/delta
|
|
|
začněte se učit
|
|
Komórki te charakteryzują się wytwarzaniem cytokin prozapalnych (IFN-γ, IL-2, TNF-β). Cytokiny te stymulują fagocytozę i reakcje cytotoksyczne prowadzone przez makrofagi. Limfocyty te cechuje obecność markera powierzchniowego CD26. produkują inny zestaw cytokin: IL-4, IL-5, IL-9, IL-10. IL-4 -> produkcja przeciwciał przeciw pasożytom zewnątrzkomórkowym, IL-5 nasila odpowiedz immunologiczną ze strony eozynofili;
|
|
|
Limfocyty cytotoksyczne CD8+ začněte se učit
|
|
eliminowanie innych komórek odbieranych przez organizm jako obce (komórki zainfekowane, komórki nowotworowe, komórki transplantowane)
|
|
|
Działania limfocytów małych i dużych začněte se učit
|
|
zależy od aktywności, dzielą się na małe (do 90%, małe jądro, zbita chromatyna, słabo widoczna cytoplazma) i duże (10-30%, aktywne, duże pofałdowane jądro z jąderkiem) Małe: cyrkulują pomiędzy narządami limfatycznymi a krążeniem systemowym; Duże: trafiają do krążenia systemowego z tkanek po kontakcie a różnymi antygenami
|
|
|
Jak wykryć w tkankach pobudzone limfocyty T? začněte se učit
|
|
stosując przeciwciała monoklonalne skierowane przeciwko antygenowi (markerowi) powierzchniowemu CD38 CD przyczyniają się do wzajemnej interakcji i przylegania komórek z następową aktywacją limfocytów T
|
|
|
Limfocyty B - dojrzewanie začněte se učit
|
|
dojrzewanie w szpiku kostnym podlegając mechanizmowi negatywnej selekcji, dojrzałe uzyskują IgM i IgD związane z immunoglobulinami błonowymi IgAlfa i IgBeta -> kompleks receptorowym limf. B synteza i wydzielanie immunoglobulin (odpowiedź humoralna), rozpoznawanie antygenów niezwiązanych z MHC, prezentacja antygenów
|
|
|
Komórki NK - ilość, występowanie začněte se učit
|
|
5-10% limfocytów, nie zawierają receptorów T, dojrzałe osiedlają się w narządach, zwłaszcza w wątrobie (5-% limfocytów) zdolność do bezpośredniej cytotoksyczności w stosunku do pewnych transformowanych komórek (komórki zainfekowane, komórki nowotworowe)
|
|
|
začněte se učit
|
|
nie dojrzewają w grasicy i nie wymagają do swojej aktywacji dodatkowych czynników takich jak cytokiny; po rozpoznaniu celu wydzieją perforyny, glikoproteiny i granzymy antygeny CD16, CD56 oraz CD94
|
|
|
Komórki pomocnicze układu limfatycznego začněte se učit
|
|
po związaniu z błoną komórki docelowej tworzą kanały błonowe, przez które przenikają wydzielane granzymy. W konsekwencji doprowadza to do lizy komórki makrofagi, komórki dendrytyczne
|
|
|
začněte se učit
|
|
wywodzą się z monocytów (krew->tkanki); w wątrobie kom. Browicza-Kupfera, w kościach osteoklasty, w OUN mikroglej; migrują tam, gdzie jest zapalenie, przyciąga je białko C5a ukł. dopełniacza; pierwotnie brak cząst. MHC II, dopiero po stymulacji INF-gamma Prezentacja antygenów limfocytom T w węzłach chłonnych lub śledzionie, produkcja i wydzielanie cytokin, w szczególności IL-1 oraz TNF-α.
|
|
|
Cechy komórek dendrytycznych začněte se učit
|
|
obecność długich wypustek cytoplazmatycznych w stałym ruchu, obecność dużych stężeń antygenów MHC klasy I i II, obecność znacznej liczby markerów powierzchniowych CD1a oraz CD40; pochodzenie szpikowe Po osiedleniu się w tkankach wychwytują obce antygeny a następnie drogą naczyń limfatycznych dostarczają te antygeny do węzłów lub drogą naczyń krwionośnych do śledziony celem ich prezentacji pomocniczym limfocytom T
|
|
|
Podział kom. dendrytycznych ze względu na funkcję začněte se učit
|
|
niedojrzałe i dojrzałe; mieloidalne i limfoidalne
|
|
|
Komórki dendrytyczne niedojrzałe Komórki dendrytyczne dojrzałe začněte se učit
|
|
obecne w narządach nielimfatycznych (skóra, błony śluzowe) gdzie wychwytują i transportują antygeny do węzłów chłonnych lub śledziony; zdolność do fagocytozy dzięki receptorom dla Fc immunoglobulin oraz receptorów mannozowych osiadłe w narządach limfatycznych, nie fagocytują; brak receptorów Fc (dla immunoglobulin) i mannozowych; silna ekspresja cząstek do aktywacji limfocytów T: B7, ICAM-1, czy IL-12;
|
|
|
Komórki dendrytyczne limfoidalne začněte se učit
|
|
limfocyty Th2 uczestniczą w reakcja alergicznych; wykazują obecność markera powierzchniowego CD30 indukują limfocyty pomocnicze Th2
|
|
|
začněte se učit
|
|
migrują z grasicy do naskórka, błony śluzowej jamy ustnej, jelit czy pochwy, stanowiąc tam pierwszą linię obrony; komórki stacjonarne, nieprzemieszczające się do naczyń krwionośnych i limfatycznych nie posiadają na swojej powierzchni ani antygenów CD4 ani CD8;
|
|
|
začněte se učit
|
|
różniące się osobniczo glikoproteiny (składnik błon komórkowych) cząstki MHC klasy I, występujące na powierzchni wszystkich komórek jądrzastych oraz płytek krwi, cząstki MHC klasy II na komórkach układu immunologicznego (limfocyty B, makrofagi, komórkach dendrytyczne)
|
|
|
Na co reagują limfocyty T Co rozpoznają limfocyty T začněte se učit
|
|
nie odpowiadają na antygeny rozpuszczalne, lecz antygeny związane uprzednio z cząstkami błonowymi układu zgodności tkankowej MHC liniowe determinanty antygenów białkowych (odpowiednie ciągi aminokwasów)
|
|
|
Co prezentują limfocytom T cząstki MHC začněte se učit
|
|
antygeny natywne (niezmienione) oraz antygeny przygotowane (poddane fragmentacji) przez odpowiednie proteazy komórki prezentujacej antygeny
|
|
|
Jakie komórki powstają z limf. B začněte se učit
|
|
limfocyty pomocnicze T reagują z limfocytami B powodując ich aktywację, któą wzmacniają wydzielane przez Th interleukinz (IL-2, IL-4, IL-5, IL-10, IL-13), potem mitoya limf. B a/ limfocyty ze specyficznymi przeciwciałami powierzchniowymi wiążącymi antygeny rozpuszczalne; b/ limfocyty B pamięci immunologicznej; c/ komórki plazmatyczne (wysoko zróżnicowane limfocyty B produkujące przeciwciała)
|
|
|
Mechanizmy cytotoksycznego oddziaływania komórek układu immunologicznego na komórki efektorowe začněte se učit
|
|
Zależna od przeciwciał cytotoksyczność oraz Niezależna od przeciwciał cytotoksyczność
|
|
|
Zależna od przeciwciał cytotoksyczność začněte se učit
|
|
zachodzi dzięki obecności na powierzchni błony komórkowej komórek NK, makrofagów, neutrofili oraz eozynofili receptorów dla Fc przeciwciał W przypadku opłaszczenia przeciwciałami komórki zainfekowanej (obcej) komórki posiadające receptor dla Fc indukują reakcje apoptozy lub lizy komórki, np. reakcja eliminowania opłaszczonych przeciwciałami komórek nowotworowych.
|
|
|
Niezależna od przeciwciał cytotoksyczność začněte se učit
|
|
bezpośredni efekt cytotoksyczny w wyniku reakcji receptorów limf. cytotoksycznych T z antygenem związanym z układem MHC I poprzez oddziaływanie perforyn oraz granzymów z błoną komórkową komórek docelowych dochodzi do uszkodzenia komórek np. eliminowanie zainfekowanych wirusem komórek przez limfocyty cytotoksyczne T
|
|
|
začněte se učit
|
|
zdolności organizmu do przyśpieszonej i efektywniejszej reakcji immunologicznej na ponowne wniknięcie do organizmu antygenu wytworzenie w wyniku pierwszego kontaktu z danym antygenem grupy komórek zwanych klonami, które nie ulegną apoptozie; ok. 10% limfocytów staje się klonami i żyje wiele lat
|
|
|
Położenie i wygląd grasicy začněte se učit
|
|
górne, przednie śródpiersie; otoczona cienką torebką łącznotkankową, posiada korę i rdzeń, budowa pseudozrazikowa; narząd limfatyczno-nabłonkowy Obwodowo kora, z tor. łączn.tk. odchodzą beleczki nieodzielające całkowicie zrazików, część wspólna grasicy to rdzeń; zawierają nacz. krwion. eferentne limfatyczne i nerwy
|
|
|
začněte se učit
|
|
niedojrzałe limfocyty T pochodzące ze szpiku kostnego przekształcają się w komórki dojrzałe (także pod względem tolerancji na własne antygeny), wydzielanie hormonów regulujące rozwój limfocytów w całym org. brak tanki łącznej siateczkowatej, zbudowana z kom. nabłonowych pochodzenia entodermalnego, tworzą sieć, w jej oczkach limfocyty T (tymocyty)
|
|
|
Zmiany grasicy wraz z wiekiem začněte se učit
|
|
stopniowe z wiekiem przekształcanie się grasicy w ciało tłuszczowe zamostkowe; na gromadzeniu się w narządzie tkanki tłuszczowej i obniżania się zawartości limfocytów inwolucja zaczyna się po roku od urodzenia, mimo to grasica dalej produkuje hormony grasicze; wzrost ilości ciałek grasiczych;
|
|
|
Komórki nabłonkowe zrębu grasicy začněte se učit
|
|
zbudowane ze słabo barwiących się komórek nabłonkowych zrębu, pomiędzy nimi liczne tymocyty (zasadochłonne); zrąb nabłonkowy zrazików odróżnia grasicę od innych narządów, nie ma w nim tk. siateczkowatej komórki opiekuńcze tymocytów, łączą się z nimi wypustkami (ok. 200 tymocytów); dzielą się na typy
|
|
|
Typy komórek nabłonkowych grasicy Komórki korowe podtorebkowe začněte se učit
|
|
Komórki korowe podtorebkowe, komórki korowe wewnętrzne, komórki rdzenne, komórki nabłonkowe ciałek Hassala tworzą ciągłą warstwę przechodzącą do wnętrza narządu i pokrywającą przegrody łącznotkankowe i naczynia, tworzą barierę oddzielającą różnicujące się limfocyty T od tkanki łącznej torebki, beleczek i okołonaczyniowej tkanki łącznej
|
|
|
Komórki korowe wewnętrzne začněte se učit
|
|
gwiaździsta budowa, tworzą sieciowy układ z obszernymi przestrzeniami z tymocytami, tworzą morfologiczno-czynnościowe przedziały dla różnicujących się limfocytów; posiadają, w odróżnieniu od komórek podtorebkowych antygeny obu klas układu HLA tworzą grubsze struktury przestrzenne zawierające mniej elementów komórkowych; tworzą one funkcjonalną barierę pomiędzy częścią korową a rdzeniem
|
|
|
Procesy, którym ulegają ciałka grasicze začněte se učit
|
|
owalne twory zbudowane z komórek nabłonkowych ciałek Hassala zachodzących na siebie dachówkowato, w komórkach obecne ziarna keratohialiny, pęczków włókien pośrednich oraz kropli lipidowych; pojawiają się w życiu płodowym; TYLKO W RDZENIU naciekanie przez limfocyty, makrofagi, eozynofile, mogą formować cysty a także mogą ulegać zwapnieniom
|
|
|
Naczynia i inne komórki występujące w grasicy začněte se učit
|
|
uważa się produkują one szereg interleukin w tym IL-4 i IL-7, uczestniczących w różnicowaniu i dojrzewaniu limfocytów T gęsta sieć naczyń włosowatych w korze i rdzeniu, zawłosowate żyłki z sześciennym nabłonkiem; liczne makrofagi (do niszczenia limfocytów), niewiele limf. B na granicy kory i rdzenia; BRAK NACZYŃ LIMF ODPROWADZAJĄCYCH
|
|
|
začněte se učit
|
|
Tworzenie dojrzałych limfocytów T wykazujących tolerancję immunologiczną na własne antygeny z komórek prekursorowych pochodzących ze szpiku Dostarczanie dojrzałych (immunokompetentnych) limfocytów T do krwioobiegu i tkanek ustroju Synteza i wydzielanie hormonów i cytokin regulujących dojrzewanie, proliferację i funkcję limfocytów T w grasicy i obwodowych narządach limfatycznych
|
|
|
začněte se učit
|
|
mechanizm utrudniający kontakt limfocytów z antygenami, które dostały się do krwi lub limfy; składa się z ciągłego nabłonka nacz. włos, makrofagów i kom. korowych podtorebkowych Naczynia wnikające do narządu od strony torebki; ma grubą podwójną błonę podstawną z błony podstawnej śródbłonka i komórek nabłonkowych podtorebkowych...
|
|
|
Komórki korowe podtorebkowe začněte se učit
|
|
obecne w tkance łącznej okołonaczyniowej naczyń włosowatych. Pełnią one rolę strażników fagocytujących cząstki antygenowe, którym udało się opuścić łożysko naczyniowe spoczywają na błonie podstawnej otaczając naczynia włosowate. Tworzą one dodatkową barierę izolującą naczynia od otaczającej tkanki.
|
|
|
začněte se učit
|
|
Proces dojrzewania i różnicowania się niedojrzałych komórek macierzystych dla limfocytów T sekwencyjne uzyskiwanie lub utrata powierzchniowych antygenów CD w trakcie przesuwania się limfocytów z kory do rdzenia
|
|
|
začněte se učit
|
|
Faza wczesna (podwójnie negatywna) - brak antygenów TCR, CD4 i CD8; faza z antygenem CD1; faza podwójnie pozytywna - obecne antygeny -> prezentacja komórkom nabłonkowym W razie rozpoznania HLA -> limfocyty dojrzewają dalej; jeśli nie -> ulegają apoptozie; następnie utrata jednego z antygenów CD -> komórki dojrzałe
|
|
|
Główne hormony grasicy + funkcja Inne substancje wytwarzane w grasicy začněte se učit
|
|
, tymopoetyna, tymulina, tymopentyna, tymostymulina czy grasiczy czynnik humoralny - indukują różnicowanie się limfocytów T; hormony przysadki - prolaktyna, oksytocyna, wazopresyna czynniki stymulujące tworzenie kolonii CSF, czynnik martwicy nowotworów TNFα, interleukiny; IL-7 najważniejsza dla dojrzewania limfocytów
|
|
|
Występowanie szpiku kostnego začněte se učit
|
|
w jamach szpikowych kości długich, kościach płaskich czaszki i miednicy zrąb, naczynia włosowate zatokowe, miąższ szpiku kostnego
|
|
|
začněte se učit
|
|
tk. łącz. właśc. siateczkowata i znaczna ilość wł. retikulinowych oraz kom. macierzyste zrębu, fibroblastów i kom. osteogennych, makrofagi, kom. tuczne się z komórek macierzystych pluripotencjalnych oraz komórek krwi w różnej fazie rozwoju
|
|
|
Naczynia włosowate zatokowe začněte se učit
|
|
pośrednia budowa między włośniczką typu okienkowego i zatokowego; ciągły śródbłonek aktywny fagocytarnie spoczywa na nieciągłej błonie podstawnej, szerokość 50-70μm nieciągła warstwa komórek siateczki leżące na powierzchni śródbłonka, produkuje wł. retikulinowe oraz stymuluje kom. macierzyste do różnicowanie się w w kom. krwi (IL-7)
|
|
|
začněte se učit
|
|
struktura tworzona przez zrąb i układ naczyniowy; komórki tłuszczowe, fibroblasty, komórki zrębbu, śródbłonek naczyniowy, makrofagi oraz naczynia krwionośne tkanka łączna siateczkowata i wolne komórki układu krwiotwórczego
|
|
|
Które kom. przedziału zrębowego regulują tworzenie elementów morfotycznych krwi začněte se učit
|
|
Komórki śródbłonka, fibroblasty szpikowe oraz komórki zrębu produkują hematopoetyczne czynniki wzrostu, cytokiny regulują tworzenie elementów morfotycznych krwi tworzą barierę dla komórek niedojrzałych a jednocześnie umożliwiają jednokierunkową migrację komórką dojrzałym
|
|
|
začněte se učit
|
|
stanowią źródło składników energetycznych jak i syntetyzują czynniki wzrostu usuwają apoptotyczne komórki oraz jądra erytroblastów; Fagocytują ponadto transferynę -> magazyn jonów żelazowych
|
|
|
Osteoblasty i osteoklasty Transport dojrzałych komórek krwi začněte se učit
|
|
modelują otoczenie kostne szpiku kostnego charakter transportu transcellularnego zwanego także migracją transendotelialną
|
|
|
Funkcje przedziału hemopoetycznego Układ komórek w przedziale hemopoetycznym začněte se učit
|
|
synteza składników tkanki łącznej regulacja obszaru zajętego przez komórki krwiotwórcze środowisko warunkujące podziały, różnicowanie i dojrzewanie komórek krwi Megakariocyty leżą w bezpośrednim kontakcie z naczyniami zatokowymi podobnie jak komórki szeregu erytroblastycznego. Komórki szeregu granulocytarnego ze względu na posiadaną zdolność ruchu znajdują się dalej od zatok
|
|
|
začněte se učit
|
|
stanowiący miejsce wytwarzania komórek krwi. Składa się z gęstej sieci naczyń krwionośnych i tzw. sznurów hemopoetycznych, które lokalizują się pomiędzy naczyniami; częśćiej spotykany u noworodków dominuje tkanka tłuszczowa i który utracił zdolność wytwarzania komórek krwi; więcej u dorosłych
|
|
|
začněte se učit
|
|
Produkcja składników komórkowych krwi Usuwanie z krążenia zużytych erytrocytów Różnicowanie limfocytów B Przechowywanie żelaza związanego z ferrytyną w cytoplazmie makrofagów
|
|
|
začněte se učit
|
|
Namnażanie limfocytów B i T, Powstawanie limfocytów aktywowanych określonymi antygenami, Filtrowanie chłonki i zatrzymywanie antygenów; Produkcję przeciwciał torebka, kora, strega podkorowa, rdzeń;
|
|
|
Kora (kora powierzchowna) začněte se učit
|
|
zwykle otoczoną tkanka tłuszczową, od której w kierunku rdzenia odchodzą beleczki zbudowane z tkanki łącznej zbitej nieregularnej zwane beleczkami promienistymi ), zawierającą grudki chłonne składające się z limfocytów B, komórek plazmatycznych, komórek dendrytycznych oraz makrofagów. Grudki chłonne noszą nazwę strefy grasiczoniezależnej
|
|
|
začněte se učit
|
|
leżąca poniżej kory zawiera głównie (około 70%) limfocyty pomocnicze T (CD4+). Z tego powodu ta część węzła nosi nazwę strefy grasiczozależnej. zbudowany ze sznurów tkanki limfoidalnej otaczającej liczne mikronaczynia
|
|
|
začněte se učit
|
|
beleczki, torebka, tk. łączna siateczkowata + fibroblasty z kom. retikularnymi produkujące kolagen typu III, mają liczne cienkie wypustki
|
|
|
Część grasiczoniezależna - kora začněte se učit
|
|
zawiera grudki chłonne pierwotne (barwienie jednolite) oraz wtórne (jaśniejsze centrum rozmnażania) limfocyty B, komórki dendrytyczne grudek, pojedyncze makrofagi
|
|
|
Co się dzieje po dotarciu antygenu do węzła začněte se učit
|
|
pobudzenie limfocytów CD4+, a potem limf. B grudki; limfocyty współpracują z kom. dendrytycznymi i tworzą się centra rozmnażania w centrach rozmnażania zachodzą mitozy pobudzonych limf. B i przekształcenie ich w kom. plazmatyczne, które przemieszczają się z grudek do sznurów rdzennych
|
|
|
Strefa grasiczoniezależna co zawiera część przykorowa? co się tam dzieje? začněte se učit
|
|
część przykorowa i część rdzenna skupiska limfocytów T (tkanka limfoidalna rozproszona), komórki dendrytyczne splatające się, liczne postkapilarne żyłki z wysokim nabłonkiem; prezentowanie antygenu limf. T
|
|
|
začněte se učit
|
|
stanowi środkową część węzła, limfocyty, komórki plazmatyczne, makrofagi i fibroblasty układają się w pasma zwane sznurami rdzennymi, liczne postkapilarne żyłki w wysokim nabłonkiem
|
|
|
Przepływ limfy w węzłach chłonnych začněte se učit
|
|
dzięki zastawkom i kom.mm. gładkich w naczyniach przepływ jest jednokierunkowy przez zatoki brzeżne (podtorebkowe), promieniste (beleczkowe) w kierunku zatok rdzennych otoczonych przez sznury rdzenne Ma to duże znaczenie dla oczyszczania limfy np. z bakterii. Zatrzymaniu ulegają także komórki nowotworowe stanowiące element obcy dla organizmu
|
|
|
Co uszczelnia zatokowe naczynia chłonne? funkcja? začněte se učit
|
|
przestrzenie wypełnione luźnym utkaniem tkanki siateczkowatej zbudowane są z ze śródbłonka zatokowego; w obrębie przerw nieciągłej błony podstawnej lokalizują się wypustki komórek prezentujących antygen, makrofagi oraz limfocyty sieć włókien kolagenowych, komórki retikularne oraz wypustki komórek dendrytycznych; uszczelnienie umożliwia kontrolę przepływu limfy oraz nasila filtrację chłonki z patogenów
|
|
|
Przebieg naczyń tętniczych w węźle začněte se učit
|
|
Naczynia tętnicze wnikają do węzła przez wnękę i po dotarciu do kory rozgałęziają się w sieć naczyń włosowatych, które następnie przechodząc w żyły wraca do wnęki
|
|
|
začněte se učit
|
|
jest największym, obwodowym narządem limfatycznym o masie 100-200g. Leży na przebiegu naczyń krwionośnych, silnie unaczyniona, ściśle połączony z komórkami układu limfatycznego - narząd krwiolimfatyczny tkanka łączna zbita, liczne kom.mm. gładkich, brak torebki tłuszczowej; wgłąb narządu odchodzą krótkie, rozgałęzione beleczki łącznotkankowe, narząd wypełnia tk. łącz. siateczk.
|
|
|
Beleczki śledziony; podział śledziony začněte se učit
|
|
torebka, beleczki i tkanka łączna siateczkowata, w sieci - komórki zrębu, makrofagi, komórki dendrytyczne oraz liczne komórki krwi krótkie, silnie się rozgałęziające; BRAK PODZIAŁU NA KORĘ I RDZEŃ
|
|
|
začněte se učit
|
|
gąbczasta; bogata sieć naczyń zatokowych z krwią oskładzie niemal jak w obwodowej, między zatokami sznury śledzionowe; luźna sieć wł. siateczkowych tworzących przestrzenie wypełnione wynaczynioną krwią. Wł. siateczkowe otoczone są gwiaździstymi kom. siateczowymi izolującymi je od płytek krwi, co zapobiega wykrzepianiu
|
|
|
začněte se učit
|
|
usuwanie erytrocytów, mikroorganizmów i trzymywanie puli erytrocytów Usuwanie bakterii odbywa się za pośrednictwem makrofagów zarówno w wyniku bezpośredniej fagocytozy jak i po opłaszczeniu patogenu białkami układu dopełniacza oraz immunoglobulinami
|
|
|
začněte se učit
|
|
chłonna część śledziony; utworzona przez pochewki tętnicy centralnej z lim. T i przyległe do nich grudki chłonne z ośrodkiem rozmnażania i strefą brzeżną na obwodzie pochewki i grudki oddziela miazgę białą od miazgi czerwonej; skład: komórki plazmatyczne, limfocyty B i T, makrofagi oraz komórki dendrytyczne; unaczynienie: włosowate naczynia zatokowe (zatoki brzeżne) dochodzące do miazgi czerwonej
|
|
|
Unaczynienie śledziony - tętnicze začněte se učit
|
|
t śledzionowa -> tt. torebkowe -> tt. beleczkowe -> tt. środkowe/centralne -> tętniczki pędzelkowate -> kapilary tętnicze -> zatoki śledzionowe -> postkapilarne naczynia zatokowe
|
|
|
Funkcja immunologiczna śledziony začněte se učit
|
|
uczestniczy głównie w odpowiedzi immunologicznej typu humoralnego (przeciwciała), wystarczy niewiele antygenów do pobudzenia; w razie przeniknięcia antyg. przez węzł chł.; aktywacja lim. w miazdze białej, różnicowanie w plazmocyty, te do miazgi czerwonej i uwalniają immunoglobuliny
|
|
|
Funkcja limfopoetyczna śledziony Funkcja hemopoetyczna śledziony začněte se učit
|
|
uwalnianie do krwioobiegu znacznej ilości limfocytów, głównie przez żyłę śledzionową, niewiele nacyzniami chłonnymi; w śledz. tylko nacz. limf. odprowadzające w okresie płodowym: wytwarzanie wszystkich komórkowych składników krwi (erytr., limf., płytki krwi); w wieku dojrzałym wytwarzanie limfocytów i monocytów
|
|
|
začněte se učit
|
|
1) Jest rodzajem filtru, który zatrzymuje i niszczy zużyte elementy morfotyczne krwi 2) Komórki dendrytyczne śledziony prezentują antygeny limfocytom pomocniczym T 3) Jest miejscem proliferacji limfocytów 4) Jest rezerwuarem krwi 5) W okresie płodowym wytwarza wszystkie elementy morfotyczne krwi
|
|
|
Grudki limfatyczne nieotorbione začněte se učit
|
|
samotne lub skupione (tkanka limfatyczna błony śluzowej), oprócz grudek pojedyncze limf. B, kom. plazmatyczne, limf. T i kom. NK błony śluzowe i podśluzowe układu pokarmowego (GALT), oddechowego (BALT), układu moczowo-płciowego i gruczołów sutkowych
|
|
|
začněte se učit
|
|
skupiska komórek głównie limfocytów i makrofagów w błonie surowiczej pokrywającej jamę otrzewnej i opłucnej; zwłaszcza u dzieci, zanikają u dorosłych komórki MALT występujące w dnach gruczołów jelitowych i krypt syntezujące lizozym, fosfolipazę A2 i defensyny α, uwalniane w razie kontaktu z patogenami
|
|
|
Podział grudek chłonnych ze względu na lokalizację začněte se učit
|
|
wytwarzanie przez komórki plazmatyczne przeciwciał typu IgA (główny składnik bariery immunologicznej dla patogenów) Migdałki, kępki Peyera i grudki limfatyczne skupione wyrostka robaczkowego
|
|
|
začněte se učit
|
|
występują w nabłonku otaczającym skupiska grudek chłonnych, nia mają mikrokosmków, tylko tylko mikrofałdy z glikokaliksem oraz wpuklenia bł. kom., gdzie gormadzą się limfocyty T i B wychwytywanie patogenów i przenoszenie ich w głąb błony śluzowej gdzie w wyniku reakcji z komórkami dendrytycznymi uruchamia się odpowiedź immunologiczna; prezentacja limfocytom T
|
|
|
začněte se učit
|
|
grudki chłonne ułożone pojedynczo lub w skupiskach pod nabłonkiem w miejscu skrzyżowania odcinka dróg oddechowych i przewodu pokarmowego; podniebienne, językowe i gardłowe; nagłośniowe, trąbkowe oraz krtaniowe pokryte są nabłonkiem wielowarstwowym płaskim nierogowaciejącym. Nabłonek wnika w głąb tkanki limfatycznej tworząc tzw. krypty
|
|
|
začněte se učit
|
|
ilości kilku znajdują się u nasady języka. Nabłonek wielowarstwowy płaski tworzy tutaj jedną kryptę, wzdłuż której układają się grudki chłonne stanowi pojedynczą strukturę w tylno-górnej części gardła. Dla odmiany jest on pokryty nabłonkiem wielorzędowym walcowatym migawkowym (podobnie jak ta okolica gardła) oraz częściowo nabłonkiem wielowarstwowym płaskim. Nabłonek ten nie tworzy krypt
|
|
|
začněte se učit
|
|
grupy grudek limfatycznych występujących w błonie śluzowej i podśluzowej jelita krętego i grubego, w których dominują limfocyty B stanowiąc 80% ich składu komórkowego; w jelicie czczym, w dwunastnicy . Od strony światła jelita grudki są pokryte nabłonkiem jednowarstwowym walcowatym -> kształt kopuły; w kopułach brak typowych komórek nabłonkowych; występują komórki M oraz pojedyncze komórki kubkowe
|
|
|
Grudki limfatyczne wyrostka robaczkowego začněte se učit
|
|
stanowią główny obszar indukcji odpowiedzi immunologicznej w błonach śluzowych. Wytwarzane są w nich limfoblasty zwane IgA(+) (prekursory plazmocytów w błonach śluzowych, wytwarzających immunoglobulinę IgA liczne oraz duże grudki limfatyczne leżące na blaszce właściwej błony śluzowej i sięgające głęboko do warstwy podśluzowej; wraz z wiekiem ulega zanikowi
|
|
|
Naczyniowy układ limfatyczny - skład Przepływ limfy przez naczynia začněte se učit
|
|
1) Naczynia limfatyczne włosowate 2) Naczynia limfatyczne małego i średniego kalibru 3) Przewody limfatyczne jest zbierana z tkanek i transportowana do żył. Po drodze naczynia limfatyczne doprowadzają limfę do wielu węzłów chłonnych, w których zatrzymywane są antygeny; w węzłach limfatycznych do limfy przedostają się limfocyty, makrofagi i przeciwciała
|
|
|
začněte se učit
|
|
zaczynają się ślepo w tkance łącznej, średnica ok 100µm; sródbłonek i błona podstawna naczyń włos. Limf. ma budowę nieciągłą (umożliwia przenikanie dużych cząstek oraz komórek) BRAK w tkance łącznej podporowej, szpiku kostnym, łożysku, powierzchownej warstwie błony śluzowej właściwej macicy(tolerancja immunologiczna na zarodek)
|
|
|
Naczynia limfatyczne małego i średniego kalibru začněte se učit
|
|
zdecydowanie cieńsze aniżeli analogicznych naczyń żylnych; typowa trójwarstwową budowę; zastawki, które warunkują jednokierunkowy przepływ limfy połączenie się mniejszych naczyń limfatycznych; przewód limfatyczny prawy uchodzi do ż. ramienno-głowowej prawej; przewód piersiowy uchodzi do układu żylnego w miejscu połączenia się lewej ż. szyjnej i podobojczykowe
|
|
|