WOHRP - notatki Ani

 0    121 kartičky    japonskimacho1
stáhnout mp3 Vytisknout hrát zkontrolovat se
 
otázka język polski odpověď język polski
Czym zajmuje się historia języka polskiego?
začněte se učit
Zarówno wewnętrznym rozwojem systemu jezykowego jak i okolicznościami zewnętrznymi, które na niego wpływają.
Kto wyróżnił aspekt wewnętrzny i zewnętrzny języka?
začněte se učit
Klemensiewicz
Podaj przykłady zewnętrznego aspektu historii jezyka.
začněte se učit
Historia państwa (polityczna), kościoła, społeczno-kulturowa...
Podaj przykłady wewnętrznego aspektu historii jezyka.
začněte se učit
Zanik iloczasu,
Podaj pierwszą cezurę epok i ich datę graniczną.
začněte se učit
Epoka przedpiśmienna i piśmienna. Granica: 1136 bulla gnieździeńska (ponad 400 wyrazów w j. pol), wcześniejsze teksty były fragmentaryczne. Bulla też jest fragmentaryczna, ale ma więcej wyrazów.
Podaj nazwę, cezury i charakter pierwszej doby epoki piśmiennej.
začněte se učit
Doba staropolska (966/1136 - XV/XVIw): zanik iloczasu, próba stworzenia jednolitego j. pol.
Podaj nazwę i cezury drugiej doby epoki piśmiennej.
začněte se učit
Doba średniopolska (XV/XVIw - 1772 I rozbiór Polski)
Podaj nazwę i cezury trzeciej doby epoki piśmiennej.
začněte se učit
Doba nowopolska (1772 - 1939 wybuch II W.Ś.)
Podaj metody badania języka.
začněte se učit
Metody: filologiczna, historyczno-porównawcza, rekonstrukcji wewnętrznej.
Na czym polega metoda filologiczna?
začněte se učit
Na zestawianiu danych zabytków pisanych w tym samym języku.
Na czym polega metoda historyczno-porównawcza?
začněte se učit
Na zestawianiu wariantów językowych funkcjonujcych w tym samym czasie.
Na czym polega metoda rekonstrukcji wewnętrznej?
začněte se učit
Na porównywaniu współczesnych wyrazów i na podstawie podobieństw rekonstruowaniu ich praformy.
Jakie języki wschodnie wykształciły się z j. prasłowiańskiego?
začněte se učit
Białoruski, ukraiński, rosyjski.
Jakie języki południowe wykształciły się z j. prasłowiańskiego?
začněte se učit
Serbski, chorwacki, macedoński, bułgarski, słoweński, bośniacki, czarnogórski.
Jakie języki zachodnie wykształciły się z j. prasłowiańskiego?
začněte se učit
Czeski, słowacki, dolnołużycki, górnołużycki, polski.
Wyjaśnij czym jest liga językowa.
začněte se učit
Ligę językową tworzą języki sąsiadujące ze sobą, które na skutek wzajemnych oddziaływań upodobniły swoje systemy fonologiczne, gramatyczne i słownictwo. Języki tworzące l. jęz. są w stosunku do siebie powinowatem.
Podaj przykład ligi językowej.
začněte se učit
Bałkańska liga językowa: grecki, rumuński, albański, bułgarski.
Wyjaśnij czym jest rodzina językowa.
začněte se učit
Rodzinę jezykową tworzą języki, które rozwinęły się z jednego prajęzyka. Języki tworzące r. jęz. są w stosunku do siebie pokrewne.
Co oznacza człon "pra-"?
začněte se učit
Oznacza epokę przedpiśmienną danego jezyka.
Co oznacza człon "staro-"? Podaj przykład.
začněte se učit
Oznacza najstarszą postać pisaną danego języka.Np. scs - IX w - Cyryl i Metody.
W jakich źródłach znajdują się najwcześniejsze zapisy nazw własnych, odnoszące się do terytorium jęz. polskiego?
začněte se učit
X w. Geograf Bawarski; X w. Dagome iudex; XI w. Kronika Thietmara; XII w. Bulla gnieździeńska; XIII w. Księga Henrykowska (pierwsze pl zdanie)
Co oznacza * przy formie wyrazowej?
začněte se učit
Oznacza formę rekonstruowaną, hipotetyczną, niepoświadczoną w tekstach.
Jakie języki są w Europie pochodzenia nieindoeuropejskiego?
začněte se učit
Estoński, lapoński, fiński, węgierski, (ugrofiński), baskijski (nie wiadomo=izolat jęz.), jęz. z r. ałtajskiej (tureckie, mongolskie, tangulsko-mandżurskie), jidisz (na bazie dial. germ.), j. martwe (bez przekazu międzypokol.: łacina, sanskryt...)
Podaj dwie teorie dot. praojczyzny praidoeuropejczyków.
začněte se učit
Teoria pontycko-kaspijska i anatolijska.
Na czym polegała teoria pontyczko-kaspijska?
začněte se učit
Praindoeuropejczycy mieli pojawić się 5 tysięcy lat p.n.e. między M. Czarnym, a M. Kaspijskim (teren wielkiego stepu). Inna nazwa: teoria kurchanowa. Zakłada, że praindoeu. byli konnymi wojownikami.
Na czym polegała teoria anatolijska?
začněte se učit
Praindoeuropejczycy mieli pochodzić z Półwyspu Azji Mniejszej - Anatolia (obecnie teren Turcji) około 7 tys. lat p.n.e. Zakłada, że Praindoeu. Byli spokojnymi rolnikami, którzy zakładali po prostu nowe uprawy i dzięki temu zdobywali nowe tereny.
Względem czego zgadzały się dwie teorie dot. praindoeuropejczyków?
začněte se učit
1. Że istnieli. 2. Że mieli zajmować coraz to nowe obszary. 3. Że przez to wykształciły się nowe języki: przekształcenia języków (teoria falowa - im dalej od epicentrum, tym więcej zmian, przekształceń)
Na jakie dwa zespoły dzielą się języki?
začněte se učit
Na kentumowe (peryferyczne), satemowe (centralne).
Wymień języki kentumowe (peryferyczne).
začněte se učit
germańskie (północ), tocharskie (wschód), italoceltyckie (zachód), greckie (południe), hetyckie (bardziej południe)
Wymień języki satemowe (centralne).
začněte se učit
bałtosłowiańskie, albańskie, indoirańskie, tracko-ormiańskie (języki, które najdłużej pozostawały w epicentrum)
Na jakie rodziny dzielą się zespoły satemowe?
začněte se učit
Na sanskryt, albański, łotewski i górnołużycki.
Na jakie rodziny dzielą się zespoły kentumowe?
začněte se učit
Na francuski, norweski, irlandzki, niemiecki, grecki, rumuński, włoski.
Jaka rodzina j. miała istnieć wcześniej według niektórych badaczy?
začněte se učit
Makrorodzina nostratycka (j. pranostrarycki) [łac. nostrates - krajanie, ziomkowie]
Na jakie rodziny miała dzielić się makrorodzina nostratycka?
začněte se učit
Na r. indoeuropejską, ugrofińską i ałtajską.
Skąd się wzięła grupa bałtosłowiańska?
začněte se učit
Badacze zakładają, że przez jakis czas języki bałtyckie i słowiańskie rozwijały się wspólnie. W wyniku rozpadu tej grupy pojawia się zespół prasłowiański i ojczyzna prasłowian.
Skąd się wzięła nazwa "słowianie"?
začněte se učit
Od słowa, od błota, od "słoboda" (wolność), od "slave" (niewolnik)?
O co chodzi ze wspólnotą prasłowiańską?
začněte se učit
Etap tej wspólnoty rozpoczyna się od VI w p.n.e. i trwa do VI w. n.e., ale częściej mówi się o istnieniu etnolektów mających cechy wspólne, a nie o jednolitym języku.
Jak wyglądał rozpad wspólnoty prasłowiańskiej? Wyróżnij 4 etapy.
začněte se učit
VI-IIIw.p.n.e. okres wstępny; III w.p.n.e.-III w. n.e. jednolita [wspólnota?]; III-VI w.n.e. rozpad, nasilone różnicowanie; VI w.n.e. początek języków słowiańskich
Na jakie zespoły różnicują się języki zachodniosłowiańskie?
začněte se učit
Na zespoły: łużycki, czesko-słowacki i lechicki.
Co odróżnia języki bułgarski i macedoński od innych j. słowiańskich?
začněte se učit
Nie są językami fleksyjnymi, ale mają rodzajniki (jak j. germańskie).
Jaka jest geneza czaskiego i słowackiego?
začněte se učit
Południowosłowiańska.
Czy kaszubski jest słowiański?
začněte se učit
Tak, ale nie jest oficjalny, lecz regionalny.
Jaki wspólny prajęzyk miały polski i scs?
začněte se učit
Prasłowiański.
Scharakteryzuj głagolicę.
začněte se učit
Głagolica jest najprawdopodobniej najstarszym alfabetem słowiańskich, który zawdzięczamy Cyrylowi i Metodemu. Użyty był do zapisania scs (IX w). Jest alfabetem, nie językiem!
Czym różni się głagolica od cyrylicy?
začněte se učit
Cyrylica opiera się na dużych znakach alfabetu greckiego (majuskuła); głagolica jest starsza; twórcą cyrylicy jest współpracownik Cyryla - Klemens Ochrycki; głagolica i cyrylica stały się podstawą grażdanki.
Jaka jest geneza grażdanki?
začněte se učit
Car Piotr I zmodyfikował cyrylicę przez upodobnienie do alfabetu łacińskiego w XVIII w. (chyba 1710). Grażdanka występuje na wschodzie, tam, gdzie obrządek grecki.
Jaki alfabet przynależy obrządkowi rzymskiemu?
začněte se učit
Alfabet łaciński w wariantach narodowych.
Wymień 3 etapy rozwoju polskiej grafii.
začněte se učit
Prosta (1 litera łac. ma kilka możliwych odczytań); złożona (dzieje się najwięcej); diakretyczna (znaki diakretyczne).
Zaborowski i Feliński. Mówi Ci to coś?!
začněte se učit
Proces dostosowywania alfabetu łac. do jp. Zaborowski 1514 rok; ale ost. litera pl alfabetu w XIX wieku; (j) Alojzy Feliński
Omów etnogenezę Słowian.
začněte se učit
Jest to lud indoeuropejski, którego pierwszym językiem literackim był scs.
Jak powstał scs?
začněte se učit
IX wiek; Cyryl i Metody zapożyczali wyrazy z greki, aby uzupełnić dialekt bułgarsko-macedoński; scs jest językiem wymarłym, zachowanym w tekstach pisanych w liturgii wschodniej.
Co to jest etnonim?
začněte se učit
Nazwa danego plemienia, ludu... np. Polacy.
Co to jest etnografia?
začněte se učit
Nauka o ludach.
Co to jest etnolingwistyka?
začněte se učit
Połączenie kwestii kulturowych z językowymi.
Co to jest etnolekt?
začněte se učit
Jakiś język, dialekt lub gwara, którym posługuje się lud.
Co to jest grupa etniczna?
začněte se učit
To grupa, którą łączą wspólne pochodzenie, tradycje, teren (ale może zmienić teren, nie straciwszy odrębności) historia, język... np... Łemkowie
Co to jest grupa etnograficzna?
začněte se učit
Koncentruje się na kwestiach powierzchniowych, materialnych, odrębność kulturowo-materialna np. Łowiczanie.
Podaj dwie teorie dot. Etnogenezy Słowian.
začněte se učit
Teoria autochtoniczna i allochtoniczna.
Skąd pochodzą Słowianie wg. teorii autochtonicznej?
začněte se učit
Z terenów między Wisłą a Odrą [1813 r. J. Kostrzewski (archeolog)]
Skąd pochodzą Słowianie wg. teorii allochtonicznej?
začněte se učit
Z terenów dzisiejszej Ukrainy (obecnie bardziej popularna teoria) [K. Moszyńska (antropolog)]
Wymień zwolenników teorii autochtonicznej.
začněte se učit
Mańczak, Lehr-Spławiński, Rudnicki.
Wymień powody nierozstrzygalności kwestii pochodzenia Słowian.
začněte se učit
Skąpe dane, manipulowanie źródłami, emocjonalne podejście, kwestie polityczne, narodowe (każdy naród chce być kolebką prasłowiańszczyzny), brak interdyscyplinarności...
Czy Słowianie są naszymi przodkami?
začněte se učit
Są naszymi przodkami pod względem językowym, ale nie musieli być przodkami genetycznymi. Słowianie wędrowali, ale wędrował też język.
Z jakimi problemami w temacie etnogenezy Słowian boryka się historia?
začněte se učit
Późne źródła (IX w), gdzie mowa o Słowianach, ale to niepewne; piszą o krainach nie ruszając się z domu, na podst. niedokładnych map, prawdopodobnie nie stykali się ze Słowianami (może w V w, po rozprzestrzenieniu); mieli wiadomości nie z 1. ręki.
Z jakimi problemami w temacie etnogenezy Słowian boryka się archeologia?
začněte se učit
kultura archeologiczna mogła obejmować kilka ludów, ale lud mógł składać się z kulku kultur; terminy nie są tożsame; kwestia datacji odnalezionych przedmiotów;
Dlaczego hydronimy nie są pewnym źródłem w badaniu etnogenezy Słowian?
začněte se učit
Najstarsze nazwy, bo miekszańcy musieli odnaleźć się w terenie; nazwy, które mogą pochodzić sprzed okresu Słowian; dzisiaj nam nic nie mówią, mogą wyniakać z zatarcia znaczenia z powodu słowotwórstwa.
Dlaczego nazwy gatunków roślin i zwierząt nie są pewnym źródłem w badaniu etnogenezy Słowian?
začněte se učit
W dużej perspektywie czasowej zmieniają się terytoria występowania roślin i zwierząt; współcześnie rośliny są przewożone; zmienia się klimat.
Dlaczego podobieństwo jezykowe nie jest pewnym źródłem w badaniu etnogenezy Słowian?
začněte se učit
Języki nie muszą mieć wspólnego przodka, aby na siebie wpływać. Teoria drzewa genealogicznego; teoria falowa;
Czy w badaniu etnogenezy Słowian problemem jest skąpość danych?
začněte se učit
Nie, problemem jest efekt ich odczytywania; problematyczność interpretacji.
Omów rozpad wspólnoty słowiańskiej.
začněte se učit
Zakładamy, że najpierw była mała wspólnota, która się rozrastała; wspólnota nie zakłada istnienie jednego języka (VI w. p.n.e. - VI w. n.e.); od X w. mówimy o języku polskim (wzmacniany jest przez państwowość); V-VII w Słowianie docierają na Bałkany
Czy język czeski jest zachodni, czy południowy?
začněte se učit
Czeski jest zachodni, ale na początku rozwijał się jak południowe, bo był wynikiem trzeciej migracji.
Co to jest palatalizacja?
začněte se učit
Zmiękczenie: język dotyka podniebienia.
Kiedy miała miejsce pierwsza palatalizacja i jaki był jej przebieg?
začněte se učit
II-III w. (regresywna); przebiega jednocześnie na czałym obszarze słowiańskim, np. okko --> ocko --> oczko.
Kiedy miała miejsce druga palatalizacja i jaki był jej przebieg?
začněte se učit
VI-VII w. (też regresywna); monoftongizacja dyftongów np. muche --> muse --> musze
Kiedy miała miejsce trzecia palatalizacja i jaki był jej przebieg?
začněte se učit
(progrezywna) różne hipotezy badawcze dot. czasu (mogła być: najwcześniejsza, pomiędzy I a VI, równolegle z II, najpóźniejsza) np. ovka --> ovc'a --> ovca
Scharakteryzuj polski język literacki.
začněte se učit
1. Jest wspólny dla wszystkich, niezwiązany z regionem. 2. Pisana odmiana polszczyzny, która jest znormalizowana, skodyfikowana, wielofunkcyjna (np. j. prasy, poezji). 3. nie jest tym samym co język literatury.
W którym wieku ma miejsce wybuch piśmiennistw w j. polskim? (Podaj 2 koncepcje)
začněte se učit
1. II poł. XVI w. (wg hipotezy małopolskiej, język lit. już na pewno był) 2. XIV w. (hipoteza wielkopolska: piśmiennictwo ciągłe)
Kto jest za koncepcją małopolską?
začněte se učit
Bruckner, Milewski, Taszycki.
Palec pod budkę kto jest za koncepcją wielkopolską?
začněte se učit
Nicz, Rudnicki, Kuraszkiewicz, Stiebel.
Jakie kwestie były brane pod uwagę w rozstrzyganiu problemu wybuchu piśmiennictwa?
začněte se učit
Kwestie: czasu, regionu, kierunku normalizacji (czy najpierw dialekt kulturalny, czy język główny, ogólnopolski).
Czym wyróżnia się wielkopolska odmiana polszczyzny?
začněte se učit
Udźwięczniającą fonetyką międzywyrazową, dyftongizacją, samogłoski nosowe wymawiane wąsko i synchronicznie (wionzać, wszyndzie, widzom itd.)
Czym wyróżnia się małopolska odmiana polszczyzny?
začněte se učit
Mazurzenie, brak dyftongizacji, nosowa wymowa ą i ę; wymowa końcówki -enka; inicjalny akcent wyrazowy; zaśpiew w mowie potocznej; częste wymawianie partykuły "że".
Jaka odmiana jezyka mogła wpływać na j. literacki w XVII w?
začněte se učit
W XVII w mógł wpływać j. mazowiecki (kwestia stolicy i wpływu na język przez prestiż).
Jaki był wpływ mazowsza na fonetykę j. literackiego?
začněte se učit
1. Ukształtowanie grupy spółgoskowej "śr"/"źr"; 2. zanik samogłoski pochylone "a" i "e"; 3. Końcówka D w lp "e" przeszło w "i"/"y" (ziemie --> ziemi).
Jaki był wpływ mazowsza na morfologię j. literackiego?
začněte se učit
1. Przedrostki "naj" w stopniu najwyższym; 2. przyrostek "ywać/"iwać" w czasownikach (wcześniej "awać"/"ować" np. wykonawać); 3. Przyrostek "ak" przy nazwach istot młodych; 4* kwestia dyskusyjna z przyrostkiem "ę".
Dlaczego kresy zaczęły wpływać na język literacki?
začněte se učit
Np. przez ważne ośrodki kulturalne: Wilno.
Skąd się wzięli Polacy na Kresach?
začněte se učit
1. Wilno, ważne ośrodki kulturalne; 2. Unia lubelska (powstanie RP Obojga Narodów: Polska i Wielkie Księstwo Litewskie) 1569. Na Litwie mówiono przede wszystkim po rusku; 3. Migracje ludności (szlachta, chłopstwo pod wpływem konfliktów zbrojnych;
Czy można mówić o dialekcie kresowym?
začněte se učit
Nie, bo dialekt jest odmianą j. ogólnego. Lepiej: polszczyzna kresowa/j. polski na Kresach.
Jaki był wpływ polsczyzny kresowej na fonetykę j. literackiego?
začněte se učit
1. Zmiana wymowy nazwisk zakończonych na "owicz"/"ewicz"; 2. W czasownikach zakończonych na "tać" "ć" przeszło w "cz" np. depczę; 3. Bogactwo przyrostków zdrabniających zakończonych na "eńka" itp.; 4. Upowszechnia się przedrostek "prze" np. przemiły.
Jakie są dwa etapy rozwoju j. literackiego?
začněte se učit
I - kształtowanie (wlkp. i młp.); II - wykończenie - mazowsze i kresy.
Wymień 6 przełomów w kształtowaniu się polskiego jęz. literackiego (z datacją).
začněte se učit
1. XIIw Uchwycenie najstarszych tekstów: wyrazy, zdanie (1270), zab. ciągłe (XIVw) 2. Gatunki: np. pierwszy przekład biblijny (XVw) 3. Traktaty ort. (1440; XVIw Zaborowski) 4. Teksty naukowe 5. Książka druk. (XVIw, Raj duszny) 6. Uniwersytet (1364).
Wymień przełomy w kształtowaniu się czeskiego jęz. literackiego (z datacją).
začněte se učit
XIIw - zabytki; 1057/XIIIw - zdanie; koniec XIIIw - teksty ciągłe; lata 80 XIVw - przekład biblijny; XVw - Jan Hus, reforma ort.; 1468 druk; 1348 uniwersytet.
Kto był lepszy jeśli chodzi o rozwój jezyka literackiego?
začněte se učit
Czechy wyprzedzały PL o 100 lat. Druk pojawił się, gdy czeski był już rozwinięty, a w PL druk przyczynił się do rozwoju. Mało jest tekstów PL nieprzerobionych z czes.; prestiż czeskiego i łaciny - zwyciężały cechy dialektalne mające poparcie w czes.
Co się wydarzyło w 1620? I jakie były trgo konsekwencje dla j. czeskiego?
začněte se učit
Klęska Czechów pod Białą Górą -> katolizacja i germanizacja szachty: język literacki przestał być używany (tylko mówiony i dialektalny) -> do dziś: dyglosja/dwukodowość czeskiego (literacki różny od mówionego)
W którym wieku nastąpiło odrodzenie narodowe w Czechach i jakie były jego konsekwencje?
začněte se učit
XVIII i XIX w - odrodzenie nar. -> tworzenie odrębności narodowej/językowej; powstaje nowoczesny czeski j. literacki.
Podaj autora i nazwę XIX wiecznego słownika czeskiego.
začněte se učit
Słownik czesko-niemiecki Józefa Jungmana (uzupełnianie luk koszystaniem z języka polskiego i rosyjskiego.
Jak był widziany język słowacki?
začněte se učit
Ma krótszą tradycję i nigdy nie był postrzegany jako prestiżowy z naszego punktu widzenia; Słowacja nie miała swojej państwowości, a państwo pomaga rozwijać kulturę i język.
W którym roku powstała Czechosłowacja?
začněte se učit
W 1918.
W którym roku powstała Słowacja?
začněte se učit
W 1993 (wcześniej był to region o mniejszej lub większej autonomii)
W którym wieku powstał słowacki język literacki, skąd się wziął i co narobił?
začněte se učit
W XVIIIw. - początek powstawania, a powstanie w XIX w.; kształtuje się na podstawie dialektów zach-słow., bo były najbliższe czeskiemu(wcześniej j. czeski był j. lit.); XIX w. - środkowosł. -> oderwanie się od Czechów.
W którym wieku przełożono Biblię na j. słowacki?
začněte se učit
W XVIIIw - klasztor w Pieninach.
Scharakteryzuj język dolno- i górnołużycki.
začněte se učit
hamuje go brak państwowości; jęz. z zach. kręgu chrześcijańskie; nie jest wymarły - funkcjonuje (tożsamość jest pielęgnowana - szkoły, tablice, książki itd.)
Kto i kiedy przetłumaczył Biblię na górno i dolnołużycki?
začněte se učit
przełom: tłumacz. Biblii na jęz. narodowe (1548 r. I tłum. Biblii Lutra przez Mikołaja Jakubica) - określa się je jako tłum. Na dialekt żarski.
Jakie 3 jęz. lit. były w górnych i dolnych Łużycach?
začněte se učit
hociebuski (wariant protestancki); kulowski (katolicki) i budziszyński (protestancki).
Gdzie leżały Łużyce?
začněte se učit
Na styku dwóch państw. Obecnie tylko na terenie Niemiec.
Gdzie leżą Górne, a gdzie Dolne Łużyce?
začněte se učit
Dolne Ł. Są na północy (Budziszyn), a górne na południu (Hociebusz), bo patrzy się względem rzeki - Nysy Łużyckiej.
Kiedy pojawia się jeden język Łużycki i na podstawie jakiego wariantu?
začněte se učit
Powstaje w XIX wieku, na podstawie budziszyńskiego. Jest to język bezwyznaniowy.
Co się stało z Łużyczanami po II wś?
začněte se učit
Zostali uznani w Niemczech za mniejszość. Mniejszości będą zawsze dujęzyczne. Muszą się odnaleźć w społ. Najczęściej pierwszym jęz. jest ogólnonarodowy, więc łużycki jest zagrożony wymarciem.
Kiedy i jak zostały uporządkowane kwestie języka łużyckiego?
začněte se učit
W XIX wieku na fali odrodzenia narodowego.
Jakie języki wyodrębniły się pod koniec XVII wieku?
začněte se učit
Języki wschodniosłowiańskie: rosyjski, ukraiński, białotuski.
Scharakteryzuj j. rosyjski literacki.
začněte se učit
Scs był przez długi czas jęz. lit. -> przejmował coraz więcej el. jęz. ruskiego; utworzył się w XVIII/XIX w. [późno, ale przez rolę scs]
Wymień zasłużonych dla j. ros. lit.
začněte se učit
Puszkin (fizyk, chemik i pisarz, napisał gram. j. ros. na podst. mowy w Moskwie); Piotr I (reformacja alfabetu [cyrylicy], wprowadza grażdankę, którą przyswojono we wszystkich jęz., w których była cyrylica.
Kiedy kształtuje się język ukraiński?
začněte se učit
Kształtuje się w tym czasie, kiedy rosyjski.
Wymień pisarzy ukraińskich?
začněte se učit
Taras Szewczenko, A. Franko (ważni dla języka).
O jaką gwarę opiera się jęz. ukraiński?
začněte se učit
Jest oparty na podst. Gwary naddnieprzańskiej.
Co to jest surżyk?
začněte se učit
Mieszanka ukraińskiego i rosyjskiego.
Co to jest trasianka?
začněte se učit
Mieszanka białoruskiego i rosyjskiego.
Kiedy rozwija się lit. jez. białoruski?
začněte se učit
W XIX wieku, ale przez wpływy rosyjskie został zachamowany. Obecnie się go wskrzesza.
Co można powiedzieć o słoweńskim języku literackim?
začněte se učit
Rozwijał się tak samo jak w Czechach i w Polsce. Istnieje od XVI w. (Słowenia - kraj od zawsze katolicki).
Co można powiedzieć o bułgarskim języku literackim?
začněte se učit
Najstarszy literacki jęz. słowiański; kolejny etap scs (obecna struktura bardzo oddalona od scs); bułgarski narodowy - XIXw (odrodzenie narodowe); powstał na podstawie gwar południowo-bułgarskich. Po 1045 reforma cyrylicy zbliżająca ją do grażdanki.
Co można powiedzieć o macedońskim języku literackim?
začněte se učit
Pojawia się po 1945 na podłożu gwar centralnych. Macedonia (ważna historycznie) nie była samodzielnym państwem (Jugosłowiańska Republika Macedonii);

Chcete-li přidat komentář, musíte se přihlásit.