wprowadzenie

 0    101 kartičky    karolwylezinski
stáhnout mp3 Vytisknout hrát zkontrolovat se
 
otázka język polski odpověď język polski
Historycy
začněte se učit
Tukidydes Ksenofont Pulimiusz
Definicja Historii
začněte se učit
genetyczne i chronologiczne przedstawianie wydarzeń
Performatywna wartość Słowa
začněte se učit
Słowo wyraża się, oznacza coś i się spełnia
aspekt słowa
začněte se učit
dawar wewnętrzny i logos zewntęrzny
Historiografia
začněte se učit
opis dziejów
teocentryzm historyczny
začněte se učit
Bóg w centrum
chronologia względna
začněte se učit
jedno wydarzenie względem drugiego
aktualizacja
začněte se učit
wydarzenia z przeszłości mają wpływ na teraźniejszość
języki polisemantyczne
začněte se učit
wiele znaczeń
najstarsze teksty biblijne
začněte se učit
z XIII w p. Chrystusem, poetyckie. pieśń lameka, błogosławieństwo Jakuba, kantyk mojżerza, kantyk Miriam, kantyk Baalama, Błogosławieństwo Mojżesza, Pieśń Debory
języki biblijne
začněte se učit
hebrajski, aramejski i grecki
języki semickie
začněte se učit
hebrajski i aramejski północno-wschodnia, wschodnia południowo-wschodnia
historia rodzaje
začněte se učit
faktograficzną/dokumentarywna, eksplikatywna, poetycka
duchowość/ tradycja kościoła
začněte se učit
lectio divina, scrutatio, ojcowie kościoła
duchowość
začněte se učit
przepowiadania + praca nad słowem, wysiłek przeszukiwanie słowa
wewnątrz biblijna interpretacja Pisma Świętego
začněte se učit
słowo Boże jest interpretowane przez inne Słowo Boże
hermeneutyka
začněte se učit
teoria rozumienia tekstu-jak dany tekst rozumieć i interpetować wynikiem jest synteza
rozumienie i interpretacja jest dobre dzięki dobrej analizie a analiza to
začněte se učit
egzegeza tekstu i filologia tekstu
formowanie się Biblii
začněte se učit
tradycja ustna, repeletywnkść, poezja-transmisja tradycji >tekst(tradycja tekstualna
początki ST
začněte se učit
XIX w. p. Chrystusem; zaczęto spisywać przez różne niebezpieczeństwa
prolepsis
začněte se učit
przywoływanie z przyszłości
analepsis
začněte se učit
przywoływanie z przeszłości
jak się zwie pierwsze 5 ksiąg ST
začněte se učit
tzw. Mojżeszowe
tradycja deuteronkmiczna
začněte se učit
formowanie się Izraela: z 12 plemion (joz i sdz) XIII - XI w. Monarchia zjednoczona (Saul Dawid i Salomon) ok. 120 lat 931r. rozbicie podzielona północ Izrael i południe juda
722r.
začněte se učit
pojawia się państwo asyryjskie
734r.
začněte se učit
Rozpoczęcie kampanii syryjskiej przez tiglat pileazar III
722r.
začněte se učit
podbicie Galilei i deportacja do Asyrii z Galili
jak powstali samarytanie
začněte se učit
przez deportację
622r.
začněte se učit
Jozjasz rozpoczyna reformę religijną/ spisanie ksiąg deuteronomicznych
tradycja deuteronomistyczna
začněte se učit
joz sdz 1-2sm 1-2krl
inwazja Babilończyków
začněte se učit
początek VI 597-586
Nabuchodonozor II
začněte se učit
zburzenie Jerozolimy i świątyni
tradycja kapłańska
začněte se učit
jeremiasz i ezechiel
lamentacje jeremiasza
začněte se učit
jak funkcjonować bez światyni
Tetrateuch
začněte se učit
pierwsze księgi ST Rdz Wj Kpł Lb
księga izajasza
začněte se učit
Proto Izajasz deutero Izajasz Trito Izajasz
Po wygnaniu prorocy mali (5)
začněte se učit
aggeusz Zachariasz Malachiasz Abdasz Joel
tradycja mądrościowa
začněte se učit
od V w. p Chrystusem Prz Hb Pnp Ps Koh(w hbr.) Mdr Syr (nie w hbr.)
IV w. przed Chrystusem
začněte se učit
Aleksander macedoński, zjawisko hellenizacji spotkanie świata greckiego z semickim
język kojne
začněte se učit
w tym języku septuaginta czyli pierwszy grecki orzekład ST
okres machabejski
začněte se učit
II w. przed Chrystusem Mch Dn Est Jdt Mid
Fokalizacja
začněte se učit
wiedza na jakiś temat czytelnik ma większą wiedzę niż jej bohater
kształtowanie się NT
začněte se učit
1. Nauczania apostolskie- świadectwo apostołów o tym co było 2. powstawanie konkretnych Ewangelii: Mk ok. 60r. Mt i Łk ok. 70r. J ok. 90 r. 3. Nauczanie Pawła
kanon
začněte se učit
oznacza trzcinę, coś sztywnego, nie łamiącego się, coś lrzyjętego, USTALONA ILOŚĆ KSIĄG
Kanoniczność znaczenia
začněte se učit
czynne- Biblia regułą wiary i moralności Bierne- tekst przyjęty przez Kościół- przyjął go urzędowo
Księgi są natchnione przez Boga
začněte se učit
Bo Bóg jest ich Autorem
księgi są kanoniczne bo
začněte se učit
Kościól je za takie uznał
kanon żydowski
začněte se učit
Ta Na K
Tora
začněte se učit
Prawo Pięcioksiąg Rdz Wj Kpł Lb Pwt
Nabbin
začněte se učit
prorocy: riszonim(prorocy pierwsi joz sdz 1-2 SM 1-2 krl) Aharonim (Prorocy późniejsi Iz Jr Ez oraz - Tere Aser dzieło dwunastu)
Ketuwim
začněte se učit
Pisma 1. Ps Prz Hb 2. Dn Ezd-Neh 1-2 Krn 3. Megillot - zwoje (pisma teksty) czytane na najwkększe święta (Pnp Rt Lm Koh Est
Nazwa hebrajska i grecka Rdz
začněte se učit
Bereszit Genesis
Nazwa hebrajska i grecka Wj
začněte se učit
Weszmot Exodus
Nazwa hebrajska i grecka Kpł
začněte se učit
wayyiqra leutikon
Nazwa hebrajska i grecka Lb
začněte se učit
Bamidbar artimoi
Nazwa hebrajska i grecka Pwt
začněte se učit
Elle haddewarim deuteronomos
Megillot i poszczególne święta
začněte se učit
Pnp - pascha Rt- święto żniw Lm - święto zburzenia Jerozolimy Koh - święto namiotów Est - święto losów
święta pielgrzymkowe
začněte se učit
paschy żniw i namiotów
Katolicki kanon ksiąg
začněte se učit
1. pięcioksiąg 2. księgi historyczne Joz - 2Mch 3. Księgi Mądrościowe (Hb Ps Prz Koh Pnp Mdr Syr) 4. Księgi prorockie (większych: Iż Jr Lm Ba Ez Dn; mniejszych (12))
Kanon ortodoksyjny
začněte se učit
1. księgi historyczne Rdz-3Mch 2. Poetyckie i dydaktyczne 151 Psalmów i nasze mądrośiowe 3. Prorockie
kanon żydowski ostateczny w
začněte se učit
I w. po Chrystusie
Kanon Katolicki zamknięty na
začněte se učit
soborze trydenckim XVIw.
krytyka
začněte se učit
spojrzenie na coś w najbardziej obiektywny sposób, próba dojścia do prawdy, wymaga dokonania wyborów
krytyka tekstu
začněte se učit
zajmuje się pochodzeniem i charakterem wszystkich form tekstu
przedmiot krytyki tekstu
začněte se učit
odnalezienie oryginalnej wersji tekstu
twórca krytyki tekstu
začněte se učit
Richard Simon XVIIw.
szkoły Masoretów
začněte se učit
VII -X w. Ben Ascher i Ben Neftali
tradycje masoretów
začněte se učit
Masoreci wschodu - tradycja Babilońska masoreci zachodu - tradycja tyberiacka
Talmud i rodzaje
začněte se učit
Talmud- komentarz do Pisma Świętego Talmud babiloński Talmud macedonski
grupy masoretów
začněte se učit
1. Skrybowie (spółgłoski) 2. Punktujący (samogłoski) 3. Gospodarze Masory (dopisywali swoje uwagi do tekstu)
qere
začněte se učit
to co powinno być czytane
qetiv
začněte se učit
to co jest napisane
znaki podziału tekstu
začněte se učit
pe- parsziot - paragraf; sameh - seder - porządek
podział hebrajskiej Biblii na wersety inspirując się wulgatą
začněte se učit
Steven Punktom
środek piecioksięgu
začněte se učit
Kpł 8,8 na słowie położył
rodzaje masory
začněte se učit
1. masora parva(mała) na marginesach tekstu 2. Masora magna (wielka) - odnośnik do osobnej księgi 3. masora finalis (końcowa) - na końcu księgi, podsumowanie, komentarz - ile słów wyrazów porządku podziału
ślady tekstu (4)
začněte se učit
papirusy kodeksy cytaty ojców Kościoła Lekcjonarze
Dzieło
začněte se učit
1. Deuteronomistyczne Joz- 2Krl 2. Kronikarskie Ezd-Neh 1-2 Krn 3. Machabejskie 1-2 Mch 4. Nowelistyka TB Jest Est Rt
kodeksy
začněte se učit
Z alleppo A Leningradzki L proroków z Kairu C
Septuaginta
začněte se učit
72 (bo pisana przez tyłu list do arysteasza) pisana ok. 150 lat; unika antropomorfizmów; zawiera 2 typy tekstów: greckie tłumaczenie Biblii hebrajskiej 24 księgi oraz księgi z zewnątrz
qmran
začněte se učit
1947 r. w wiosce esseńczyków
rodzaje tekstów z qmran
začněte se učit
teksty biblijne (wszystkie hbr. w calości oprócz Estery) apokryfy starego testamentu; pisma esseńczyków (mówiące o tej wspólnocie)
pisma eseńczyków
začněte se učit
komentarze do ksiąg biblijnych; prawo doktrynalne; hymny i modlitwy
Prorok
začněte se učit
ten który mówi wszystko i tylko to co Bóg mówi
św. Klemens Rzymski
začněte se učit
I w. Pismo święte to mowa Ducha Świętego; natchnienie dot. St i NT
Orygenes
začněte se učit
II/III w. ST i NT to pisma Boże
św. Augustyn z Hippony
začněte se učit
IV/V w. eklezjologiczny model natchnienia - na podstawie mistycznego Ciała Chrystusa - Chrystus jako głowa jednoczy wszystkich wezwanych do głoszenia Słowa Bożego; Autorstwo Pisma Świętego ma dwie natury boską i ludzką
św. Wincenty z Lerynu
začněte se učit
Tradycja to związek między pismem świętym a kościolem; Źródła teologii: Pismo święte, Tradycja
św. Albert Wielki
začněte se učit
XIII w. pierwszą przyczyną sprawczą Błg jest źrodłem natchnienia; bezpośrenia przyczyną sprawczą człowiek nią nie jest; Bóg mówi przez Słowo, które jest zapisane mówione przez proroków
św. Bonawentura
začněte se učit
Słowo natchnione- Verbum inspiratum; Chrystus szczytem Pisma Świętego; jeden fragment zależy od drugiego a wszystkie dotyczą Jednego- Boga; wspólnota podmiotem lektury
św. Tomasz z Akwinu
začněte se učit
XIII w. Przyczynowośc natchnienia; Prawdy Boże są dla człoeieka dostępne; natchnienie związkiem dwóch przestrzeni boskiej i ludzkiej;
przyczyny natchnienia św Tomasz
začněte se učit
materia - treść dziejów zbawienia Forma -w co się umieszcza dogmatykę, cel - ożywienie relacji człowieka z Bogiem sprawca - Duch Święty
Marcin Luter
začněte se učit
XVI w. Każdy ma prawo do interpretacji PŚ, solą scriptura
sobór trydencki 1546
začněte se učit
ciagłość tradycji PŚ pod dyktando Ducha Świętego; Chrystus przekazał całemu Kościołowi naukę a nie tylko apostołom; ustalono kanon
SW I Dei Filius XIX w.
začněte se učit
Natchnienie PŚ wolne od błędów; Bóg nie jest kłamcą
Providentissimus Deus 1893 Leon XIII
začněte se učit
Carta Magna in re Biblica; natchnienie jest darem Bożym; Biblię można studiować; tekst święty odzwierciedla stan wiedzy ówczesnego człowiegka; liczby to symbole; niemożliwy jest błąd; Bóg jest autorem; człowiek instrumentem aktywnym
Pascendi 1907 Pius X
začněte se učit
wyraź sprzeciwu na błędy modernistyczne
Spiritus Paraclitus 1920 Benedykt XV
začněte se učit
Nauka bezbłędności PŚ
Divino afflente Spirito 1943 Pius XII
začněte se učit
natchnienie biblijne obejmuje całe PŚ Kościół ma kompetencje do wyjaśniania PŚ
SW II sacro sanctum concilium
začněte se učit
Chrystus obecny w swoim Kościele gdy czyta się PŚ; żywa obecność Chrystusa w Słowie; Natchnienie nie jest oparte na Duch Święty - pisarz, a Chrystus - Kościół
SW II konstytucja objawienia Dei Verbum
začněte se učit
Treść i jedność w Biblii; Żywa Tradycja Kościoła; Analogia wiary

Chcete-li přidat komentář, musíte se přihlásit.