wstęp do psychologii wykłady

 0    165 kartičky    wojtekkkkkkkkkkkkk
stáhnout mp3 Vytisknout hrát zkontrolovat se
 
otázka język polski odpověď język polski
próg absolutny (próg detekcji)
začněte se učit
minimalne natężenie bodźca, które zostanie zarejestrowane przez człowieka w 50% przypadków w korzystnych warunkach (np. najniższe stężenie światła)
próg różnicy
začněte se učit
najmniejsza fizyczna różnica między dwoma bodźcami, która zostanie zauważona przez 50% badanych (np. różnica między kolorem a i b)
prawo webera-fechnera
začněte se učit
Im bardziej intensywny bodziec standardowy, tym mocniej musi zostać zmieniony bodziec porównawczy, by różnica została dostrzeżona (człowiek sie przyzwyczaja, z czasem potrzeba więcej, żeby otrzymać uczucie)
prawo stevensa
začněte se učit
im słabszy jest kolejny bodziec, tym silniejsza reakcja (ktoś się przestaje starać, a ja się przez to coraz bardziej denerwuję) (do niektórych bodźców się nie habitujemy np. ból)
percepcja barw
začněte se učit
jest możliwy dzięki specjalnym komórkom w siatkówce oka, zwanych fotoreceptorami, a także skomplikowanym ścieżkom przetwarzania informacji w mózgu
zjawisko obrazu następczego (powidoku)
začněte se učit
po krótkotrwałym spojrzeniu na intensywny bodziec, kiedy ten zniknie, widzimy pozostały efekt lub obraz na tle innych bodźców (po długim patrzeniu na czerwony kolor, gdy spojrzymy na białą ściane zobaczymy zielony kolor)
tablice ishihary
začněte se učit
Tablice Ishihary to zestaw testów kolorów używanych do diagnozowania różnych form zaburzeń widzenia barw, zwłaszcza daltonizmu
Teorie analityczne spostrzegania (dół-góra)
začněte se učit
za spostrzeganie pojedynczych cech odpowiedzialne są komórki detektorowe
Teorie konstruktywistyczne (góra-dół)
začněte se učit
ostateczny produkt spostrzegania to wynik uwzględniania informacji płynących z kontekstu
Teoria afrodancji Jamesa Gibsona
začněte se učit
sposobności oddziaływania na obiekty, związane z ich charakterystykami oraz zdolnościami percepcyjnymi, doświadczeniem i ogólnymi umiejętnościami działania danej jednostki (bogate w afordancje – centrum miasta, ubogie w afordancje – mała wioska)
dobra figura
začněte se učit
Prawo dobrej figury znane także jako prawo dobrej kontynuacji jest związane z prostotą spostrzeganego przedmiotu. Poszczególne elementy, o ile znajdują się blisko siebie i tworzą łagodną linię, stanowią niezależne kształty.
przykłady z życia zastosowania teorii postaci
začněte se učit
zastosowanie a architekturze i urbanistyce
stałość percepcji
začněte se učit
pomimo tego, że w różnym oświetleniu, pod różnym kątem, z różnych odległości na siatkówkę padają bardzo różne obrazy tego samego obiektu, mamy skłonność, żeby spostrzegać dany obiekt zawsze tak samo (stałość barwy, jasności, kształtu, wielkości)
czy jakieś znane złudzenie da się wyjaśnić prawem stałości percepcji
začněte se učit
złudzenie Ponzo (szyny, tendencji do spostrzegania stałej wielkości, obiekt dalszy musi być mniejszy), złudzenie Zollnera (tendencja do prostowania kątów), złudzenie Heringa-Helmholtza (tendencja do spostrzegania figury jako trójwymiarowej)
jakie wskaźniki pozwalają nam zobaczyć głębie? gdybyście chcieli namalować obraz, na którym pewne przedmioty są dalej niż inne to jakich sposobów byście użyli
začněte se učit
względa wielkość, wyrazistość, interpozycja, światłocień
spostrzeganinie przyczynowości
začněte se učit
procesy atrybucji - przypisywanie komuś, lub czemuś pewnych cech, spostrzeganie, wnioskowanie i przypisywanie przyczyn własnemu zachowaniu lub zachowaniu innych osób
nazwiska michotte'a i heidera - z czym wam się kojarzą?
začněte se učit
eksperyment z poruszającymi się kołem i trójkątami, ludzie mają potrzebe do nadawania sensu przyczynowo skutkowego wydarzeniom, teoria atrybucji - przyczyny wewnętrzne i zewnętrzne
Iwan pawłow
začněte se učit
psy (warunkowanie)
john watson
začněte se učit
szczury (mały albert)
burrhus skinner
začněte se učit
głoębie (klatka skinnera - warunkowanie - za którymś dzobnięciem gołąb dostawał jedzenie - hazard - kiedyś sie uda)
edward thorndike
začněte se učit
koty (za każdym razem coraz mniej czasu żeby otworzyć box)
charles tolman
začněte se učit
szczury (utajnione uczenie - szczury w 3 labiryntach)
warunkowanie klasyczne
začněte se učit
proces uczenia się, w którym pewna reakcja na bodziec staje się związana z innym bodźcem, który pierwotnie nie wywoływał tej reakcji
warunkowanie instrumentalne
začněte se učit
określone zachowania są nagradzane lub karan, uczenie się reakcji, a nie bodźca
co to jest generalizacja bodźca, eksperyment
začněte se učit
uogólnienie reakcji na wszystko, co ma pewną ceche wspólną (eksperyment z małym albertem)
jakie są najskuteczniejsze schematy warunkowania klasycznego, a jakie najmniej skuteczne
začněte se učit
najskuteczniejsze schematy to warunkowanie odroczone (najpierw bodziec warunkowy potem bezwarunkowy), najmniej skuteczne jest warunkowanie wsteczne (najpierw bodziec bezwarunkowy, następnie warunkowy)
czy na wszystkie bodźce można wytworzyć reakcje warunkową? dlaczego?
začněte se učit
na bodźce sztuczne, stworzone przez człowieka o wiele ciężej jest wytworzyć reakcje strachu (latarka, kalkulator)
co to jest desentyzacja i do czego można ją wykorzystać
začněte se učit
systematyczne odwrażliwianie, stopniowe eksponowanie coraz bardziej lękotwórcze bodźce, można ją wykorzystać w terapii behawioralnej do leczenia fobii np. arachnofobii
co to jest metoda "prób i błędów"?
začněte se učit
stopniowa i automatyczna nauka związku bodziec-reakcja (koty thorndike'a)
co to jest "prawo efektu"?
začněte se učit
sytąpienie w przyszłości reakcji, po której następują satysfakcjonujące konsekwencje, staje się bardziej prawdopodobne, zaś reakcji, po której następują niezadowalające konsekwencje, mniej prawdopodobne
wzmocnienie pozytywne
začněte se učit
nagroda za jakieś zachowanie
wzmocnienie negatywne
začněte se učit
brak kary za jakieś zachowanie
wygaszanie
začněte se učit
reakcja ulega wygaszeniu, gdy po bodźcu warunkowym przez dłuższy czas nie występuje bodziec bezwarunkowy
karanie
začněte se učit
bodźce zmniejszające prawdopodobieństwo wystąpienia danego zachowania w przyszłości
wzmocnienie pierwotne
začněte se učit
nagrody związane z biologicznymi potrzebami organizmu (jedzenie, picie, sen)
wzmocnienie wtórne
začněte se učit
nagrody skojarzone z nagrodami pierwotnymi (pieniądze, za które można kupić jedzenie)
co to jest wyuczona bezradność? kiedy występuje?
začněte se učit
utrwalenie przekonań o braku związku przyczynowo-skutkowego między własnym działaniem (reakcją) a jego konsekwencjami (wzmocnieniem), występuje często u osób zmarginalizowanych, bezrobotnych, niepełnosprawnych itp...
Hermann ebbinghaus
začněte se učit
pierwsze badania procesów kodowania i odtwarzania informacji, badał "wkuwanie" dając badanym (w tym sobie) nic nie znaczące sylaby, składające się z 3 losowych liter
Frederick bartlett
začněte se učit
opisał program badawczy, mający na celu pokazanie, jak wcześniejsza wiedza wpływa na sposób zapamietywania (hitoryjka "wojna duchów" z indii, studenci upraszczali opowiadanie/podkreślali i nadmiernie akcentowali/zmieniali szczegóły na bardziej znajome)
Alan baddeley
začněte se učit
udowodnił istnienie 4 elementów pamięci operacyjnej: pętla fonologiczna; szkicownik wzrokowo-przestrzenny; centralny mechanizm wykonawczy; bufor epizodyczny
efekt serii
začněte se učit
cecha wydobywania z pamięci, polegająca na tym, że początkowe i końcowe elementy listy są często lepiej odtwarzane niż elementy środkowe
Jakie systemy pamięci można wyróżnić?
začněte se učit
Pamięć sensoryczna, pamięć krótkotrwała, pamięć długotrwała, pamięć semantyczna, pamięć epizodyczna, pamięć deklaratywna, pamięć niedeklaratywna, pamięć prospektywna, pamięć retrospektywna, pamięć autobiograficzna, pamięć proceduralna,
Co składa się na pamięć operacyjną (roboczą)?
začněte se učit
do 30sek, przechowuje info potrzbne do wykonanina bieżących zadań, ma ograniczoną pojemność, składa się z: centralny system wykonawczy; pętla fonologiczna; szkicownik wzrokowo przestrzenny; bufor epizodyczny
co to jest "magiczna liczba" george'a millera
začněte se učit
7 - maksymalna liczba informacji jaką człowiek jest w stanie rozróżnić bezpośrednio
pamięć deklaratywna
začněte se učit
treści uświadomione, pamięć jawna, wiedza o faktach i zdarzeniach (wiedza, że)
pamięć niedeklaratywna
začněte se učit
treści najczęściej nieuświadomione, pamięć ukryta, pamięć proceduralna (wiedza jak), pamięć skojarzeń emocjonalnych (warunkowanie klasyczne), habilutacja (pamięć poprzednich bodźców)
pamięć semantyczna
začněte se učit
abstrakcyjna wiedza o faktach, relacjach, pojęciach, np. tabliczka mnożenia, data bitwy pod Grunwaldem, kto napisał Pana Tadeusza, adres znajomego itd., świadomość “noetyczna” - poczucie wiedzy, znajomości faktów
pamięć epizodyczna
začněte se učit
pamięć konkretnych zdarzeń, które przytrafiły się człowiekowi, podstawa pamięci autobiograficznej, świadomość “autonoetyczna” - rodzaj samowiedzy (wiem, że to mi przytrafiło się to zdarzenie)
Wymień jakąś memotechnikę
začněte se učit
sposób na łatwe zapamiętanie - akronimy (skrótowce), rymy, układy skojarzeniowe
Sposoby badania pamięci
začněte se učit
odtwarzanie z pamięci, rozpoznawanie, ponowne uczenie - miarą jest ilość zaoszczędzonego czasu – im większy procent zaoszczędzonego czasu w stosunku do pierwotnego, tym lepiej zapamiętany materiał
interferencja
začněte se učit
nakładanie się na siebie wiedzy lub informacji, a także wpływ wyrobionych już nawyków na powstawanie nowych
interferencja retroaktywna
začněte se učit
gdy nowy przyswajany materiał powoduje zapominanie starszego (uaktywnia się ten retro)
interferencja proaktywna
začněte se učit
gdy materiał przyswojony wcześniej uniemożliwia przyswojenie nowego (blokuje się ten pro)
centralny system wykonawczy
začněte se učit
kieruje uwagą i zasobami poznawczymi, funkcjie nadrzędne w stosunku do pozostałych systemów
pętla fonologiczna
začněte se učit
bezgłośne powtarzanie w pamięci, funkcja utrzymania informacji akustycznej
bufor epizodyczny
začněte se učit
tymczasowa intergracja informacji z pętli fonologicznej, notesu wizualno-przestrzennego, pamięci długotrwałej
Jakim rodzajem pamięci jest pamięć autobiograficzna?
začněte se učit
pamięć deklaratywna odnosząca się do własnej przeszłości;
Zjawisko amnezji dziecięcej – jak wyjaśnić?
začněte se učit
Niedojrzałość mózgu, Brak języka i słownictwa, Zjawisko infantilnej amnezji (wspomnienia są mniej stabilne);
co to jest efekt lampy błyskowej w pamięci?
začněte se učit
zdarzenie budzące silne emocje, nieoczekiwane – o znaczeniu publicznym albo osobistym jest bardzo dobrze zapamiętane przez nas;
Badacze pamięci wyróżniają tzw. „okres krytyczny” w rozwoju, na jakie lata przypada i dlaczego większość wspomnień pochodzi z tego okresu?
začněte se učit
"reminiscencja" okres od 16 do 25 roku życia, spowodowany jest największą ilością "pierwszych doświadczeń", które budzą w nas wiele emocji, oraz w tym okresie budujemy naszą tożsamość;
Albert Paivio
začněte se učit
model podwójnego kodowania - werbalnego i wizualno-przestrzennego (lepiej się nauczymy czegoś ucząć się jednocześnie na dwa sposoby);
Peter Wason
začněte se učit
strategia konfirmacyjna - 2-4-6 - jednostka szuka/interpretuje/zapamiętuje informacje w taki sposób, który potwierdza jej przekonania;
Daniel Kahneman i Amos Tversky
začněte se učit
Ich prace przyczyniły się do rewolucji w dziedzinie ekonomii behawioralnej, zakwestionowały założenia ekonomiczne o racjonalności aktorów ekonomicznych i zwróciły uwagę na istnienie heurystyk i błędów poznawczych w procesie podejmowania decyzji;
Karl Duncker
začněte se učit
fiksacja funkcjonalna - trudność znalezienia nowego zastosowania dla znanego przedmiotu, którego naturalna funckja jest inna niż wymagana przez zadanie;
Argumenty za tym, że myślimy nie tylko słowami ale też wyobrażeniami
začněte se učit
Doświadczenia zmysłowe, Mimowolne wyobrażenia;
Jak definiowane jest pojęcie według klasycznej teorii pojęć
začněte se učit
pojęcia nie są sumaryczną reprezentacją jakiejś klasy, ale sumą egzemplarzy danej kategorii;
Podaj przykłady pojęć, które spełniają kryteria klasycznej teorii pojęć
začněte se učit
zbiór cech koniecznych i wystarczających do przynależności do danej kategorii (wszystkie definicje szkolne);
Różnica między pojęciem naturalnym a klasycznym
začněte se učit
zbiór naturalny - zbiór rozmyty, nieostre granice, istnieją gorsi i lepsi reprezentanci, pojęcia klasyczne - zbiór cech koniecznych;
Podaj przykłady pojęć naturalnych
začněte se učit
drzewo, samochód, ptak;
Co to jest prototyp pojęcia?
začněte se učit
zbiór cech wystarczających, lecz niekoniecznych, jeśli chodzi o przynależność do kategorii;
błąd Afirmacja następnika implikacji
začněte se učit
jeśli "x" to "q" to "q" zawsze jest "x"? - nie, pies ma cztery nogi coś co ma cztery nogi nie zawsze jest psem;
błąd Negacja poprzednika implikacji
začněte se učit
jeśli x to q to nie x to nie q? - nie, pies ma cztery łapy, coś co nie jest psem np. kot nie może mieć 4 łap?;
Co to jest błąd konfirmacji w testowaniu hipotez?
začněte se učit
naciąganie dodowód do hipotezy;
A co to jest konfirmacyjna strategia testowania hipotez
začněte se učit
sposób sprawdzania hipotezy w oparciu o przypadki jakie ta hipoteza obejmuje (koncentruję się tylko na przypadkach, które obejmuje moja hipoteza, ignoruję hipotezy konkurencyjne);
błąd konfitmacji przykłady
začněte se učit
polityczne przekonania, wierzenia religijne;
strategia konfirmacji przykłady
začněte se učit
poszukiwanie informacji zgodnych z przekonaniami;
Dlaczego ludzie mają kłopoty z rozumieniem prawdopodobieństwa?
začněte se učit
znaczna liczba błędów popełnianych przez ludzi w posługiwaniu się prawdopodobieństwem może wynikać z innego rozumienia prawdopodobieństwa przez przeciętnego człowieka w porównaniu z jego rozumieniem w teorii decyzji;
Błędy rozumowania probabilistycznego
začněte se učit
złudzenie gracza, rozumienie losowości jako nieregularności (co jest bardziej losowe), nieuwzględnianie prawdopodobieńsw bezwarunkowych, niedystrybucyjne rozumienie prawdopodobieństwa;
Różnica między aleatorycznym (dystrybucyjnym) i dyspozycyjnym (przyczynowym) rozumieniem prawdopodobieństwa
začněte se učit
które jest nam bliższe i dlaczego?;
rozumienie prawdopodobieństwa aleatoryczne (dystrybucyjne)
začněte se učit
matematyczne, 2 strony monety, 6 boków kostki do gry, 37 sektorów ruletki (%) (gdy problem dotyczy zdarzeń powtarzalnych i losowych);
rozumienie prawdopodobieństwa dyspozycyjne (przyczynowe)
začněte se učit
skłonność ludzi do trakotowania prawdopodobieństwa jako atrybutu konkretnego wyniku, a nie szans jego zaistnienia poprzez relatywizacje do serii wyników (jak łatwo dany wynik może zaistnieć) (gdy problem dotyczy indywidualnych osób);
heurystyka dostępności
začněte se učit
bardziej prawdopodobne jest to, co aktualnie jest dostępne umysłowi (mimo że jest więcej wypadków samochodowych, bardziej boimy się latać samolotami);
heurystyka reprezentatywności
začněte se učit
prawdopodobieństwo przypisania do kategorii tym większe, im więcej cech wspólnych z tą kategorią (chudy, zgarbiony okularnik będzie prędzej profesorem literatury niż kierowcą tira);
heurystyka zakotwiczenia i dostosowania
začněte se učit
niedostateczne uwzględnienie czynnikow innych niż poczotkowo zakotwiczający sąd (przeceny w sklepach);
heurystyka symulacji
začněte se učit
im łatwiej sobie wyobrazić ciąg zdarzeń prowadzący do danego zdarzenia, tym bardzien wydaje się nam ono prawdobodobne (nakręcanie się, że coś mogło się komuś stać, bo nie odbiera telefonu);
Co to jest efekt nastawienia w rozwiązywaniu problemów i z jakim nazwiskiem łączysz to pojęcie?
začněte se učit
Abraham Luchins pojawia się, gdy staramy się rozwiązać jakiś problem i gdy już go dogłębnie i ostrożnie przeanalizujemy, dochodzimy do wniosku, że jest nie do rozwiązania, mimo że rozwiązanie jest oczywiste, ale wymaga innego punktu widzenia;
Algorytmy vs. heurystyki
začněte se učit
omów różnice - algorytmy - sekwencje kroków zawsze doprowadzających do rozwiązania(drzewo decyzyjne - gra misjonarze i kanibale), heurystyki - sekwencje zawodne, nie zawsze doprowadzające do rozwiązania;
Alfred Binet
začněte se učit
pierwsze próby pomiaru inteligencji – badanie wieku umysłowego dzieci;
William Stern
začněte se učit
iloraz inteligencji - wskaźnik rozwoju umysłowego;
David Wechsler
začněte se učit
autor najbardziej znanego testu inteligencji - WAIS (skale słowne i bezsłowne, wersje dla dzieci i dorosłych);
John Raven
začněte se učit
matryce Ravena (znajdź wzór);
Charles Spearman
začněte se učit
dwuczynnikowa teoria inteligencji (czynnik ogólny – G -> zdeterminowany genetycznie, czynnik specyficzny – S);
Louis Thurstone
začněte se učit
inteligencja - siedem podstawowych zdolności umysłowych: rozumienie werbalne; płynność słowa; rozumowanie indukcyjne; wizualizacja przestrzenna; pamięć; szybkość spostrzegania; zdolności liczbowe;
Howard Gardner
začněte se učit
wyróżnił siedem różnych typów inteligencji (językowa, logiczno-matematyczna, przestrzenna, muzyczna, cielesno-kinestetyczna, interpersonalna, intrapersonalna);
inteligencja językowa
začněte se učit
czytanie książek, pisanie tekstów prozą lub wierszem, rozumienie wypowiedzi słownych;
inteligencja logiczno-matematyczna
začněte se učit
rozwiązywanie problemów matematycznych, prowadzenie ksiąg rachunkowych, przeprowadzanie dowodów matematycznych, rozumowanie logiczne;
inteligencja przestrzenna
začněte se učit
przemieszczanie się, czytanie map, pakowanie rzeczy do bagażnika samochodu tak, żeby leżały jak najciaśniej koło siebie;
inteligencja muzyczna
začněte se učit
śpiewanie piosenek, komponowanie sonat, gra na trąbce, ocenianie struktury utworu muzycznego;
inteligencja cielesno-kinestetyczna
začněte se učit
tańczenie, gra w koszykówkę, bieganie, doskonały refleks, świetnie rozwinięty zmysł równowagi;
inteligencja interpersonalna
začněte se učit
kontakty z innymi ludźmi, np. wtedy, gdy próbujemy zrozumieć czyjeś zachowanie, motywy lub emocje;
inteligencja intrapersonalna
začněte se učit
rozumienie samego siebie, podstawa rozumienia tego, kim jesteśmy, co daje nam napęd i jak możemy się zmienić w ramach ograniczeń narzucanych przez nasze zdolności i zainteresowania;
Co to jest iloraz inteligencji
začněte se učit
wartość liczbowa wyniku testu inteligencji;
Co mierzą testy inteligencji?
začněte se učit
funkcje poznawcze - różnice indywidualne w spostrzeganiu, myśleniu i uczeniu się, w organizowaniu i przetwarzaniu informacji;
Co to jest efekt Flynna?
začněte se učit
wzrost ilorazu inteligencji od początku XXw. na zachodzie ok. 0,3 punktu rocznie (wzrost w obszarach abstrakcyjnego myślenia - podobieństwa łączące obiekty ze zbioru lub powiązania figur geometrycznych, niezmienne są wyniki zadań językowych i ogólnych)
Charles Osgood
začněte se učit
ocena afektywna (dobry-zły) jako zasadnicza komponenta znaczenia słowa, denotacja vs konotacja, dyferencjał semantyczny jako narzędzie do pomiaru znaczenia (skala o przeciwnych cechach pasujących do wybranego wyrazu);
William James i Carl Lange
začněte se učit
emocja – informacja zwrotna z doznań płynących z ciała -> boimy się dlatego, że nam bije serce;
Walter Cannon i Philip Bard
začněte se učit
bodźce emocjonalne docierają do podwzgórza, informacje płynące z podwzgórza wpływają równolegle na zmiany fizjologiczne i subiektywne odczucia emocji;
Stanley Schachter i Jerome Singer
začněte se učit
treść emocji - niespecyficzne pobudzenie + interpretacja kontekstu sytuacyjnego;
Robert Zajonc
začněte se učit
afekt - podstawowa forma poznania, rodzaje orientacji w otoczneniu: 1. ocena/afekt i preferenum, 2 poznanie i discriminanda reakcja emocjonalna nie wymaga poznawczej interpretacji bodźca, ludzie preferują znane sobie bodźce, nawet gdy ich nie rozpoznają
Paul MacLean
začněte se učit
Teoria potrójnego mózgu: mózg gadzi (pień mózgu i móżdżek kontroluje podstawowe funkcje fizjologiczne i motoryczne, reakcje agresji), mózg limbiczny (mózg pierwszych ssaków,
zawiaduje podstawowymi reakcjami emocjonalnymi, pamięcią emocjonalną, podstawowe struktury: hipokamp, ciało migdałowate, podwzgórze) nowa kora (początki u naczelnych, rozwinięta u człowieka, odpowiada: język, zdolność abstrakcji, wyobraźnię, świadomość)
Joseph LeDoux
začněte se učit
model biologicznych ścieżek emocjonalnych w mózgu: krótka droga (bodziec emocjonalny -> ciało migdałowate -> reakcja emocjonalna, odpowiedzialna za emocje - nieświadoma),
długa droga (bodziec -> kora -> hipokamp -> ciało migdałowate -> reakcja, odpowiedzialna za świadome uczucia);
Paul Ekman
začněte se učit
sześć emocji pierwotnych (szczęście, wstręt, zaskoczenie, smutek, gniew, strach), badanie ludzkich twarzy i ich ekspresji - przyporządkowywanie twarzy do emocji;
Robert Plutchik
začněte se učit
siedem emocji pierwotnych (gniew, strach, radość, wstręt, antycypacja, zaskoczenie, akceptacja), trójwymiarowy model emocji (stożek emocji): barwa - treść emocji (strach, wstręt, radość itd.), nasycenie - intensywność emocji (lęk, strach, terror itd.)
barwy ciepłe-zimne (kierunek emocji – ku vs. od), podstawowe barwy – emocje podstawowe, barwy mieszane – emocje drugiego, trzeciego rzędu;
James Russell
začněte se učit
kołowa teoria emocji - (pionowo - intensywne/słabe, poziomo - nieprzyjemne/przyjemne);
Bernard Weiner
začněte se učit
atrybucyjna teoria emocji - nasza pierwsza reakcja na dany bodziec jest pierwotna (szczęście, smutek, agresja itp), dalej mogą wystąpić emocje zależne od atrybucji (wdzięczność, poczucie winy, duma itp), czyli są dwie drogi:
1. wynik -> ocena wyniku -> ogólna emocja pozytywna lub negatywna, 2. wynik -> ocena wyniku -> atrybucje przyczynowe -> emocje szczegółowe;
Michael Apter
začněte se učit
Dwa rodzaje motywacji: 1. Motywacja teliczna - aktywność celowana, uruchamiana przez nieprzyjemne napięcie, celem jest zrelaksowanie, przyjemność przy niskim pobudzeniu.
2. Motywacja parateliczna - aktywność kierowana na tworzenie nowych stanów, uruchamiana przez brak pobudzenia (nuda), celem jest podniecenie, przyjemność przy wysokim pobudzeniu. Oba rodzaje motywacji wpływają na wybór środowiska.
Norbert Schwartz
začněte se učit
eksperyment - afekt jako informacja, ocena szczęścia i satysfakcji z życia (pogoda);
Emocje pierwotne i wtórne
začněte se učit
pierwotne: uniwersalne kulturowo, dzielone ze świate zwierząt, rozpoznawalne na podstawie mimiki, szybka droga powstawania emocji; wtórne - kombinacje emocji pierwotnych, specyficznie ludzkie,
silna komponenta poznawcza, dłuższa droga poprzez korę i interpretację świadomą bodźca;
Abraham Maslow
začněte se učit
piramida maslowa (fizjologia, bezpieczeństwo, przynależność i miłość, pozytywna samoocena, poznanie, estetyka, samoaktualizacja), potrzeby deficytu: potrzeby fizjologiczne (jedzenie i picie), potrzeby bezpieczeństwa (bezpieczeństwo fizyczne i psychiczne)
potrzeby przynależności i miłości (affiliacja, akceptacja, miłość), potrzeby szacunku (aprobata, uzanie); potrzeby wzrostu: potrzeby poznawcze (wiedza, rozumienie), potrzeby estetyczne (piękno, symetria), potrzeby samoaktualizacji;
Edward Deci i Richard Ryan
začněte se učit
motywacja zewnętrzna (instrumentalna)- wzmacniana przez nagrody zewnętrzne; motywacja wewnętrzna - wzmacniana przez ciekawość, wygaszana przez zewnętrzne nagrody (pieniądze, stopnie);
Homeostatyczne modele motywacji (model TOTE)
začněte se učit
task -> operation -> test -> exit;
Motywy negatywne (od) i motywy pozytywne (do)
začněte se učit
motywy negatywne (od) - likwidacja deficytu, uniknięcie nieprzyjemnego uczucia, zaspokojenie popędu wywołanego deficytem; motywy pozytywne (do) - aby otrzymać nagrode, aby zrealizować cel, aby zmaksymalizować zadowolenie;
Hans Eysenck
začněte se učit
teoria 3 wymiarów osobowości - 1. ekstrawersja - introwersja 2. neurotyzm - stabilność emocjonalna 3. psychotyzm;
Jan Strelau
začněte se učit
regulacyjna teoria temperamentu, temperament - formalna charakterystyka zachowania, pełni funkcję regulacyjną - modyfikuje wartość stymulacyjną i temporalną zachowań i reakcji,
rola ujawnia się przede wszystkim w sytuacjach trudnych lub w zachowaniach ekstremalnych;
Paul Costa i Robert McCrae
začněte se učit
model wielkiej piątki (ekstrawersja - rozmowny, ugodowość - życzliwy, sumienność - zorganizowany, neurotyczność - lękliwy, otwartość na doświadczenie - twórczy);
Zygmunt Freud
začněte se učit
podejście psychodynamiczne - osobowość jest kształtowana, a zachowanie motywowane przez siły wewnętrzne, pierwszy raz użył określenia libido;
Anna Freud
začněte se učit
rozwijała teorię psychoanalityczną swego ojca, koncentrując się na psychologii ego i mechanizmach obronnych osobowości, wniosła twórczy wkład w teorię relacji z obiektem poprzez dyskusję nad rozwojem dziecka z Margaret Mahler;
Alfred Adler
začněte se učit
głównym motywem jest dążenie do mocy, podstawowym mechanizmem obronnym jest kompensacja, polskim odpowiednikiem Adlera – teoria kratyzmu Władysława Witwickiego,
twierdził, że życie człowieka jest zdominowane przez poszukiwanie sposobu na przezwyciężenie poczucia niższości, ludzie kompensują to uczucie, aby osiągnąć balans, ludzie nadkompensują to uczucie, aby osiągnąć poczucie wyższości;
Karen Horney
začněte se učit
analiza neurotycznych strategii w relacjach interpersonalnych (do ludzi, od ludzi i przeciw ludziom), przypomina trochę różne style przywiązania;
Carl Jung
začněte se učit
rozszerzenie pojęcia nieświadomości, wyróżnienie nieświadomości zbiorowej;
Erich Fromm
začněte se učit
analiza sposobów radzenia sobie z wolnością poprzez autorytarne podporządkowanie, konwencjonalizm i agresję wobec innych, rozwinięcie w postaci teorii osobowości autorytarnej Adorno i Frenkel-Brunswik, teoria psychospołeczna;
Teodor Adorno
začněte se učit
teoria osobowości autorytarnej: konwencjonalizm, autorytarne podporządkowanie, autorytarna agresja, antyintracepcja, przesądy i stereotypy, siła i władza, destruktywność i cynizm, projekcyjność, wyparcie seksualne
Erik Erikson
začněte se učit
teoria tożsamości, nacisk na rozwiązywanie kryzysów rozwojowych pojawiających się w życiu każdego człowieka, człowiek przeżywa osiem kryzysów rozwojowych od dzieciństwa do późnej starości; ich rozwiązanie decyduje o konstrukcji osobowości człowieka
George Kelly
začněte se učit
Teoria konstruktów osobistych opisuje osobowość jako zindywidualizowany sposób konstruowania rzeczywistości. Konstrukty osobiste to dwubiegunowe schematy, a problemy psychologiczne wynikają z nieadekwatnych konstruktów.
RepTest diagnozuje treść konstruktów, a terapia polega na przestawieniu pacjenta na inny sposób widzenia świata. Późniejsze prace skupiają się na analizie wzajemnej struktury konstruktów, wprowadzając pojęcie złożoności - prostoty poznawczej
Dan McAdams
začněte se učit
Teoria generatywności to aktywne tworzenie, podtrzymywanie i dawanie. Obejmuje narracje autobiograficzne, tworzenie nowych pomysłów, wspieranie tradycji, udzielanie wsparcia finansowego czy wiedzy innym.
Kontakt z kolejnymi pokoleniami zapewnia symboliczną nieśmiertelność poprzez wpływ na przyszłość.
Carl Rogers
začněte se učit
Nowatorskie podejście do psychoterapii kładzie nacisk na klienta, który doświadcza konfliktu między pragnieniem pozytywnego obrazu siebie a krytyką zewnętrzną i samokrytyką. podejście do psychoterapii kładzie nacisk na klienta, który
doświadcza konfliktu między pragnieniem pozytywnego obrazu siebie a krytyką zewnętrzną i samokrytyką. Terapia skupia się na tworzeniu przyjaznego środowiska, stosując odzwierciedlenie uczuć, aby klient mógł lepiej zrozumieć i akceptować swoje emocje.
osobowość jako zbiór cech
začněte se učit
zbiór cech człowieka, które odróżniają człowieka od innych ludzi (różnice indywidualne), cechy osobowości opisują trwały sposób zachowania i myślenia.
osobowość jako mechanizm adaptacji
začněte se učit
psychoanalityczna/psychodynamiczna - człowiek jako ofiara wewnętrznych konfliktów, humanistyczna i psychologia pozytywna - człowiek jako samorealizujący się podmiot, poznawcza - człowiek jako odbiorca informacji,
narracyjna - człowiek jako twórca sensów, aktor na scenie swojego życia (schematy autonarracji, kompetencji i wspólnotowości;
Co to jest cecha osobowości?
začněte se učit
zbiór cech człowieka, które odróżniają go od innych ludzi (różnice indywidualne) -> nacisk na cechy i wymiary różnicujące ludzi/mechanizm regulujący relacje człowieka z otoczeniem (przede wszystkim społecznym)
nacisk na procesy i dynamikę oraz uniwersalność prawidłowości/cech;
Czy historyczne typologie osobowości znajdują odbicie we współczesnych teoriach temperamentu i teoriach osobowości?
začněte se učit
typologia Hipokratesa, typ osobowości zależy od przewagi określonego pływnu: sangwinik(krew) - serdeczność i pogoda ducha, choleryk(żółć) - popędliwość, melancholik(czarna żółć) - smutek i refleksyjność, flegmatyk(flegma) - powolność i opanowanie
Struktura osobowości w ujęciu psychoanalitycznym – co to jest id, ego i superego?
začněte se učit
id (magazyn podstawowych popędów, kieruje się zasadą przyjemności, procesy pierwotne - wyobrażenia, fantazje), ego (pośredniczy, zasada rzeczywistości, kontrola popędów) superego (można = sumienie, zawiera wartości jednostki i wyuczone postawy moralne)
teoria psychoanalityczna
začněte se učit
teoria psychoanalityczna
świadomość
začněte se učit
to, co jest doświadczane bezpośrednio;
przedświadomość
začněte se učit
fakty pozostające w nieświadomości, lecz mogące łatwo zostać z niej wydobyte, jeśli tylko skupimy na nich uwagę;
nieświadomość
začněte se učit
wszystkie treści nieakceptowane lub zagrażające, powstałe wskutek wyparcia;
procesy cenzurujące
začněte se učit
granica między przedświadomością, a nieświadomością;
teoria poznawcza
začněte se učit
człowiek reaguje na swój obraz rzeczywistości, procesy poznawcze i interpretacje, sposoby wyjaśniania zachowań wyznaczają nasze sposoby reagowania, motywację i zachowania. emocje mają charakter wtórny - wynik zaangażowania poznawczego i jego efektów.
teoria behawioralna
začněte se učit
środowisko jako czynnik, który kontroluje zachowania organizmów, indywidualna historia uczenia się poprzez konsekwencje (historia wzmocnień), zachowanie jest odpowiedzią na stymulację środowiska, a przyczyną zachowania są jego przeszłe konsekwencje
terapie oparte na wglądzie
začněte se učit
zmienianie ludzi “od wewnątrz”, tego jak myślą i czują, pacjenci powinni zrozumieć swoje zaburzone myśli, uczucia i motywy, rozmowy z pacjentem;
terapie behawiorystyczne
začněte se učit
terapie modyfikujące zachowania, nie emocji, oparte na warunkowaniu klasycznym, desensytyzacja, terapia awersyjna, terapie oparte na warunkowaniu instrumentalnym, program zarządzania wzmocnieniami, ekonomia żetonowa, terapie oparte na modelowaniu zachowań
terapia poznawcza
začněte se učit
problemy człowieka wynikają z błędnego myślenia o sobie, terapia polega na zmianie nieracjonalnych przekonań na swój własny temat i na temat świata społecznego;
denotacja
začněte se učit
dosłowne znaczenie słowam, pies - czteronożny ssak domowy,
podstawowa forma poznania 1. ocena/afekt i preferendum
začněte se učit
ocena/afekt - dążenie lub unikanie (dobry lub zły) i preferendum czyli wskazówki, co mamy czuć
podstawowa forma poznania 2. poznanie i discriminanda
začněte se učit
poznanie - prawda lub fałsz, discriminanda czyli wskazówki odnośnie różnic między obiektami
terapia awersyjna
začněte se učit
oduczanie nieadaptacyjnych zachowań np. nałogów
terapie oparte na modelowaniu zachowań
začněte se učit
uczenie się przez obserwację, np. nowych czynności, przezwyciężania fobii
zarządzanie wzmocnieniami
začněte se učit
nagrody i kary
osobowość
začněte se učit
system zmiennych i procesów, które pozwalają uchwycić różnice międzyludzkie,
teoria cech
začněte se učit
skupia się na różnicach indywidualnych i akcentuje stałość tendencji behawioralnych,
konwencjonalizm
začněte se učit
sztywne przestrzeganie wartości klasy średniej
autorytarne podporządkowanie
začněte se učit
bezkrytyczna, podporządkowująca się postawa wobec wyidealizowanych autorytetów własnej grupy
autorytarna agresja
začněte se učit
skłonność do wyszukiwania, odrzucania i karania ludzi, którzy sprzeniewierzają się konwencjonalnym wartościom mieszczańskim
antyintracepcja
začněte se učit
przeciwstawianie się emocjom, niechęć do wglądu we własną psychikę
przesądy i stereotypy
začněte se učit
wiara w mistyczne determinanty ludzkich losów, skłonność do myślenia w sztywnych kategoriach
wyparcie seksualne
začněte se učit
nadmierne zainteresowanie sprawami seksualnymi innych ludzi

Chcete-li přidat komentář, musíte se přihlásit.