ZABURZENIA ODŻYWIANIA

Wymień wielowymiarowe funkcjonowanie człowieka.

triada Ericsona: psyche, soma, polis + kultura = zdrowie/rozwój

Czym jest public sigma vs self sigma?

młodzież słyszy komentarze na jej temat (public sigma), jeżeli są one od osób, które są dla nich ważne, może być to powodem do zjawiska self sigma (postrzegania się w taki sposób, jak widzi nas otoczenie, mimo obiektywnego „piękna”

Jakie cechy są predyktorem do powstania zaburzeń?

nadmiernie nasilony perfekcjonizm, kontrola, rywalizacja

Kiedy można doświadczyć zaburzeń odżywiania?

w dzieciństwie, dorastaniu i dorosłości. Najwieksze ryzyko jest w dorastaniu (kształtowanie się tożsamości)

Wymień tezy psychologii odżywiania.

1) nie każda prawidłowość w sferze odżywiania jest zaburzeniem 2) stosunek do jedzenia jest wskaźnikiem problemów w innej sferze funkcjonowania człowieka (soma, psyche, polis) 3) moment rozwoju i specyfika stadium decyduje o tym, jakie wyższe potrzeby...

Tezy psychologii odżywiania cd

psychiczne zaspokajamy za pomocą jedzenia 4) Analiza środowiska żywieniowego człowieka symbolicznie daje nam wyobrażenie o relacjach w rodzinie, przywiązaniu, postawach rodzicielskich, potrzebach uczestików relacji, stylu życia, stosunku do własnego ciała

Tezy psychologii odżywiania cd

zdrowia itp 5) Konieczność teoretycznych rozważań i empirycznych dociekań nad zagadnieniami odżywiania w sposób multi- i interfyscyplinarny

Czym są zachowania ryzykowne?

to różne zachowania podejmowane przez dzieci i młodzież, które zagrażają ich zdrowiu i pomyślnemu rozwojowi, a także kogą być niebezpieczne dla otoczenia społecznego

Jakie zachowania zaliczamy do ryzykownych?

palenie tytoniu, zaburzone odżywianie, spożywanie alkoholu, używanie narkotyków, zachowania samobójcze, przemoc i przestępczość, samookaleczanie się, spożywanie napojów energetycznych (psychodrinków), ciąże nieletnich, choroby przenoszone drogą płciową

Zachowania ryzykowne c.d

ucieczki z domu i bezdomność, nieosiąganie potencjalnych sukcesów szkolnych, porzucenie szkoły, seksualizację

Kto ryzykuje zachowaniami ryzykownymi?

a) częściej chłopcy niż dziewczęta, w zależności od jakości podejmowanego ryzyka b) osoby, którym rodzina i rówieśnicy nie zapewniają potrzeby akceptacji, przynależności c) osoby, które przejawiają deficyt konstruktywnych strategii zaradczych e) częś m ns

Dlaczego ryzykują?

a) aby zaspokoić ważne potrzeby życiowe b) określić swoją tożsamość, uzyskać niezależność c) poradzić sobie z napięciem emocjonalnym d) uciec od problemów e) zredukować poziom lęku e) nabrać odwagi w sytuacjach społecznych

Czym jest jedzenie dla dzieci?

1) zaspokojenie potrzeby biologicznej 2) podtrzymanie aprobaty opiekunów 3) instrument manipulacji/wymuszeń 4) edukator posiada system kar i nagród 5) jedzenie jako sposób na budowanie dziecięcej wspólnoty

Czym jest jedzenie dla nastolatków?

1) sposób na zaspokojenie czysto biologicznej potrzeby 2) przyjemnościowe oraz poznawcze aspekty jedzenia 3) potrzeba stowarzyszania się 4) funckja kompensacyjna jedzenia 5) narzędzie kontroli wyglądu

Czym jest jedzenie dla dorosłych?

1) sposób na zaspokojenie czysto biologicznej potrzeby 2) źródło przyjemności 3) narzędzie budowania i podtrzymywania rodzinnej wspólnoty 4) narzędzie kontroli zdrowia i gwarant jego podtrzymania (podtrzymywanie niezależności)

Czym jest Zespół Pradera-Williego?

to uwarunkowany genetycznie zespół wad rozwojowych. Jednym z charakterystycznych objawów choroby jest stałe odczuwamie głodu, co doprowadza do skrajnej otyłości - aby zaspokoić głod chory obsesyjnie poszukuje pożywienia. Powodem nie są współwystępujące zo

Czym jest Zespół Leśniewskiego - Crohna?

osoba chora chcąc uniknąć dolegliwości bólowych, które odczuwa podczas jedzenia, zaczyna go unikać. Natomiast w anoreksji jest to obawa przed przybraniem na wadze i zmianie wyglądu ciała.

Wymień funkcje i znaczenie jedzenia.

1) forma doznawania i okazywania uczyć 2) źródło pocieszenia 3) reduktor napięcia 4) forma nagrody i kary

Czym jest głód?

Głód to zespół emocji wzbudzanych przez reakcje biochemiczne, powstające pod wpływem potrzeb energetycznych; wrażenie subiektywne związane z potrzebą jedzenia (ból ssanie, ściskanie żołądka)

Od czego zależy intensywność głodu?

od długości czasu, w którym potrzeba głodu nie była zaspokajana

Czym jest apetyt?

to instynktowny mechanizm powodowany indywidualnym stosunkiem do smakowitości danego pokarmu. Chęć jedzenia, niekoniecznie jest związana z odczuciem głodu. Może pojawjć się w reakcji na bodźce zewnętrzne np.: zapach, widok. Często są związane z śro. rodz.

Głod fizjologiczny to?

1) nasycenie/zaspokojenie głodu (odczucie, które pojawia się podczas konsumpcji pokarmu, narasta stopniowo i proporcjonalnie do spożytego pokarmu) 2) sytość (odczucie metaboliczne, które wynika z zaspokojenia głodu)

Czym jest głód emocjonalny?

to pragnienie zjedzenia czegoś, pojawia się nagle, jest niezwiązany z innymi posiłkami, nie znika po najedzeniu się

Czym jest trening karmienia?

.

Jakie wyróżniany błędy w karmieniu?

1) wymusz chronodiety 2) karanie i instruowanie dz ze to, jak je 3) nakaz pozostania przy stole 4) robienie z j zabawy 5) zmuszanie do j miesa 6) przemycanie j 7) zabronienie j slodyczy 8) ograniczenie wyboru posilkow 9) wym akt f 10) to samo 11) wg

Jakie czynniki determinują rodzinne środowisko żywieniowe?

preferencje żywieniowe rodziców, przekonania rodziców na tż, ekspozycja dziecka na jedzenie, role modelujące zachowania, obecność mediów podczas posiłku, bezpośrednie relacje rodzic-dziecko wokół jedzenia i żywności

Na co ma wpływ rsż?

na jedzenie i jego jakość poza domem oraz na opuszczanie posiłków

Zaburzenie odżywiania - teoria i diagnoza.

Jedzenie oprócz zaspokajania głodu, pełni funkcje symboliczne a) współtworzy obraz ja b) stanowi o tożsamości kulturowej c) jest środkiem komunikacji

Freud postulował, że juz akt jedzenia jest kluczowy dla?

socjalizacji i formacji tożsamości dziecka

Mead twierdziła, że dzieki karmieniu dziecko nabywa przekonań o?

hojności świata lub jej braku, niemowlę dowiaduje się, że jedzenie pochodzi ze świata zewnętrznego

Jedzenie rozpatrywane jako konflikt.

z jednej strony doznajemy przyjemność jedzenia, błogostan, stość, wypełnienie pustki, rozładowanie napięcia, z drugiej może się to wiązać z poczuciem winy, utratą poczucia kontroli, wstrętem, obrzydzeniem

Zaburzenie jako forma Adaptacji Albee:

działanie matematyczne, z którego wynika,że im większe wsparcie w otoczeniu, wyższa samoocena i zdolnosi radzenia sobie i im mniejsze sytuacje kryzysowe i trudne, stresory, tym mniejsza możliwość wystąpienia choroby/zaburzenia

Ważne aspekty zaburzeń odżywiania:

-istnieje określone zaburzenie nawyków żywieniowych i zachowania polegającego na kontroli masy ciała, -zaburzenie to podowduje od strony klinicznej znaczące nieprawidłowości w zakresie funkcjonowania somatycznego i psychospołecznego, -zab. nie jest s wtór

Czym jest zespół przeżuwania?

Zespół ruminacji (rumination syndrome) to przewlekłe zaburzenie czynnościowe przewodu pokarmowego o nieokreślonej precyzyjnie etiologii i patogenezie, objawiające się występującymi bez prowokowania wymiotów oraz powtarzalnym cofaniem się z żołądka do jamy

Zespół przeżywania cd

ustnej porcji ostatnio spożytego pokarmu

Z czym jest różnicowany zespół przeżuwania?

a) z regurgitacją (ulewaniem) b) z alergiami pokarmowymi c) z refluksem żołądkowo-przełykowym

W jakim wieku występuje zespół przeżuwania?

W każdym wieku, najczęściej obserwowany u niemowląt. Częstość występowania u dorosłych jest nieznana. Zaburzenie to jest rzadkie, częściej pojawia się u kobiet.

Jakie cechy charakterystyczne są dla zespołu przeżuwania?

W obrazie klinicznym najczęściej: zamykanie się w sobie (stan samo-absorbujący).

Jaka jest śmiertelność zespolu przeżuwania?

1/4 dzieci chorych, ze względu na niedożywienie

Na czym polea Pica?

pojawia się nieco późniejniż ruminacje. Polega na jedzeniu tego, co nie jest zjadliwe w danej kulturze. Zaburzenie to dzieli się na wiele różnych, specyficznych podgrup na podstawie tego, co dane osoby jedzą. Najczęściej konsumują kurz, włosy, drewno

Diagnozowanie Picy:

- utrwalone spożywanie niejadalnych substancji przez okres co najmniej 1 miesiąc, - spożywanie niejadalnych substancji jest niewłaściwe dla danego wieku rozwojowego, - opisane zachowanie nie jest związane z częścią praktyki rozpowrzechnionej w danym kręgu

Diagnozowanie Pici:

kulturowym, ani nie ma poparcia społecznego, - jeśli zachowanie związane z odżywianiem się występuje wyłącznie w przebiegu innego zaburzenia psychicznego lub stan ogólnomedyczny jest wystarczająco poważny by stać się przedmiotem zainteresowania kliniczneg

Etiologia Pici:

nie jest do końca jasna, upatruje się jej w deprywacji bądź nadmiernej stymulacji środowiskowej, niedoborach soli mineralnych - jednak żadna z tych hipotez nie została potwierdzona

Epidemiologia Pici:

- najczęstrze zaburzenie odżywiania u dzieci z zaburzeniami rozwoju, - u osób niepełnosprawnych intelektualnie przebywających w inst. opiekuń. wyst: od 9% do 25%, - 1/4 małych dzieci, 1/5 ciężarnych, 10-15% dot osób z trudnościami w nauce

Wymień czynniki ryzyka zachorowania na zaburzenia odżywiania:

- płeć żeńska, - adolescencja i wczesna dorosłość, - wzirce kulturowe, - historia rodzinna, -doświadczenia przedchorobowe, - cechy przedchorobowe (osobowościowe)

Model Slade’a:

obecność 3 czynników: predystynujących, wyzwalających i wzmacniających

Czym są czynniki predystynujące?

są to prowokatory: uwarunkowania biologiczne (cechy temperamentu, fizjologia odczuwania głodu i sytości), uw podmiotowe (zaniżona samoocena i pocz w, trudności w relacjach rówieśniczych, tendencje do perf), uw rodzinne (zachowania rodziców, psychosomatyc

Czym są czynniki wyzwalające (spustowe)?

wyzwalaczami: kryzys tożsam (przejście w okres adolesc., zawody miłosne, zmiana masy ciała, wszelkie sytuacje przejscia), trudne sytuacje życiowe (zmiany, straty, przeprowadzka, szkoły z internatem, przejście z szkoły pdst do śr, nowy członek rodz),

czynniki wyzwalające cd

brak akcpetacji wyglądu (poczucie bycia nieatrakcyjnym), kulturowe normy związane z wyglądem, sposób odżywiania, styl życia

Czym są czynniki podtrzymujące (utrwalające, wzmacniające)?

bilans zysków i strat związanych z czynnościami kompensacyjnymi, poczucie kontroli, poczucie sukcesu (wynikające z utrzymywania restrykcji i wzmoc płynące z otoczenia, wtórne korzyści objawu, grupy wsparcia i osób z podobnym zab, sposób na stres i problem

Jakie wyrożniamy etiologiczne czynniki zaburzeń odżywiania?

a) biologiczne b) osobowościowe c) systemowe (społeczno-kulturowe) d) sytuacyjne/kontekstowe

Wymień czynniki biologiczne zaburzeń odżywiania:

zaburzona fizjologia stresu, zaburzenie funkcjonowania w obrębie płatów czołowych, anomalie na poziomie genów związanych z przekaźnictwem serotoniny i dopaminy, nieprawidłowe f ośrodków głodu/sytości w podwzgórzu, problemy z układem oreksygenicznym

Wymień czynniki osobowościowe zaburzeń odżywiania:

bolesne doświadczenia życiowe, obecność dodatkowych chorób o podłożu psychologicznym, zaburzenia obrazu siebie, brak akceptacji siebie, poczucie nis war, perfekcjonizm, nadmierne ambicje, trudności w samodzielnym fun. pocz. odpowiedz. za in, tr w kont z r

Wymień czynniki systemowe w zaburzeniach odżywiania:

specyficzny typ organizacji rodziny, rodziny psychosomatyczne, oczekiwania i wymagania, symbioza, występowanie zaburzeń odżyw w rodzinie, występowanie chorób afektywnych i uzależnień, niekorzystne nawyki żywieniowe

Wymień czynniki sytuacyjne w zaburzeniach odżywiania:

przejścia (wkraczanie w dorosłość, zmiana szkoły), trudności komunikacyjne w rodzinie, kłótnie; sprzeczki; nieporozumienia z rówieśnikami

Zaburzenia odżywiania, a procesy kontroli.

nadmierna kontrola: anoreksja o typie restrykcyjnym anoreksja o typie żarłaczno-przeczyszczającym bulimia jedzenie kompulsyjne: niedostatek kontroli

Dlaczego obecnie w bulimii nie wyróżniamy podtypów na przeczyszczającą i nieprzeczyszającą?

ponieważ bulimia nieprzeczyszająca jest zbyt podobna, do jedzenia kompulsyjnego

Epidemiologia zaburzeń odżywiania.

anoreksja: 1/2 % populacji; bulimia: 2/5% populacji, jedzenie kompulsyjne: 2/6.6% populacji

Czym jest anoreksja?

Anoreksja to z greckiego „brak apetytu”, jest to mylne, ponieważ anireksja charakteryzuje się jadłowstrętem psychicznym, a nie oznacza to, że takie osoby nie mają aletytu lub nie odczuwają głodu

Jakie wyróżniamy podtypy anoreksji?

anoreksja restrykcyjna (z dużą utratą masy ciała wskutek ograniczeń w spożywaniu pokarmów lub intensywnymi ćwiczeniami fizycznymi oraz anioreksję bulimiczną (żarłaczno-przeczyszczającą) z epizodami objadania się i stosowania czynności kompensacyjnych

Emidemiologia anoreksji:

- u dorastających dziewcząt w wieku 15-19 lat, 1 na 200; jadło wstręt psychiczny jest trzecią (po otyłości i astmie oskrzelowej) pod względem częstości występowania przewlekłą chorobą, - stosunek chorych dziewczyn do chłopców 20 lat temu 9:1, teraz 4:1,

Epidemiologia anokreksji cd

pregoreksja - anoreksja w okresie ciąży, osoby które nie miały oroblemów z jedzeniem, ale po zajściu w ciążę, utraciły kontrolą nad własną masą ciała, co może sprawiać, że zmieni się sposób funkcjonowania

Rozkład występowania pod wpływem przebiegu anioreksji:

33% przebieg lekki, 33% przebieg średni- są remisje, 33% przebieg ciężki (chroniczny) - prowadzi do śmierci z wycieńczenia, zagłodzenia, śmierci samobójczej; u 77% możliwe jest wyleczenie

Czym jest anoreksja athletica?

nie jest to zaburzenie, pojawia się w sportach, w których konieczne jest kontrol masy ciała (skoki narciarskie, gimnastyka, jazda figurowa na lodzie), w okresie wzmożonego treningu zachowania niektórych z tych osób przypominają anoreksję, ale po zawod

Kryteria diagnostyczne anoreksji wg ICD-10:

1) masa ciała utrzymuje się na poziomie co najmniej 15% poniżej oczekiwanej 2) utrata masy ciała jest wywołana poprzez unikanie „tyczących pokarmów”, a ponadto za pomocą jednej z wymienionych czynności: prowokowanie wymiotów, przeczyszczanie, wyczerpujące

Kryteria diagnostyczne anoreksji wg ICD-10:

ćwiczenia fizyczne, stosowanie leków tłumiących łaknienie lub środków moczopędnych 4) liczne zaburzenia hormonalne obejmują oś przsadkowo-nadnerczową i gonady, co u kobiet przejawia się zatrzymaniem miesiączki, a u mężczyzn - spadkiem zainteresowań seksua

Kryteria diagnostyczne anireksji wg ICD-10:

i potencji 4) jeśli początek miał miejsce przed okresem pokwitania, to liczne zjawiska związane z nim są opóźnione albo zahamowane 5) nieaktualne kryterium wyobrażenie własnego ciała jest zaburzone i przyjmuje postać specyficznego zespołu psychopatologicz

Zmiany w DSM-V na temat anoreksji:

zrezygnowanie z kryteriów: lęku przed przytyciem, zniekształcenia obrazu ciała, obligatoryjne kryterium utraty miesiączki

Obraz kliniczny anoreksji:

znaczne ograniczenie ilości spożywanego jedzenia, sekretne rytualne zachowania jedzeniowe, przygotowywanie posiłków dla całej rodziny, widoczna utrata masy ciała, widoczne pierwsze oznaki wyniszczenia, nieregularne miesiączkowanie, zmienność nastrojów,

Obraz kliniczny anoreksji cd:

uczucie przepełnienia żołądka po posiłku, wycofywanie się z kontaktów społecznych, niezadowolenie ze swojej wagi i wyglądu

Mechanizm anoreksji:

brak poczucia choroby, brak krytycyzmu->euforia (poczucie władzy i kontroli)-> poczucie wyższości moralnej (czemu sprzyja przestrzeganie restrykcji)->niepewność, lęk (wynikający z obawy przed utratą kontroli „czy wytrwam w postanowieniach”->pojawienie się

Mechanizm anorekcji cd

coraz częściej i na dłuższy czas nastroju depresyjnego, obsesji, natręctw

Powikłania anoreksji:

trwałe i nieodwracalne uszkodzenie wątroby, trwałe uszkodzenie funkcji wydzielniczej nerek, trwałe zmiany organiczne w OUN, zrzeszotnienie kości (osteoporoza), w tym utrata zębów, niepłodność i inne dysfunkcje hormonalne, zmętnienie rogówki, łysienie, lan

Powikłania anoreksji cd:

lanugo, trwały defekt metaboliczny - spowolenienie przemiany materii

Czym jest bulimia?

z greckiego „byczy głód”, nazwana również wilczym głodem

Epidemiologia bulimii:

1-4% w populacji adolescentów, 0,7-1,3% w populacji dorosłych, 0,3-7,3% w krajach zachodnich, 0,2-2% u nastolatków płci męskiej, występuje u 50% osób wcześniej chorych na jadłowstręt

Kryteria diagnostyczne w ICD-10:

stałe zaabsorbowanie jedzeniem i niepowstrzymane pragnienie jedzenia, pacjent miewa epizody żarłoczności, polegające na pochłanianiu olbrzymich ilości jedzenia w krótkich odstępach czasu; pacjent próbuje przeciwdziałać „tuczącym” skutkom pokarmós stosując

Kryteria diagnostyczne bulimii w ICD-10:

co najmniej jedną z wym...; obraz psychopatyczny dotyczy chorobliwej obawy przed otyłością

Zmiany na temat bulimii w DSM-V:

zmniejszenie liczby epizodów objadania się i zachowań kompensacyjnych koniecznych do rozpoznania bulimii z 2 tyg na 1; zrezygnowanie z podziału na bulimię o typie przeczyszczającym i nieprzeczyszczającym

Obraz kliniczny bulimii:

znikanie w toalecie po posiłkach, wielogodzinne ćwiczenia fizyczne, zjadanie dużej ilości jedzenia bez konsekwencji w postaci tycia, obrażenia na grzbietowych powierzchniach dłoni, erozja szkliwa i przebarwienia dotyczące próchnicy zębów, nieeegularne mie

Obraz kliniczny bulimii cd:

miesiączkowanie, obrzęki stóp dłoni twarzy powiększenie ślinianek przyusznych, nadżerki w przełyku i żołądku, dzwonienie w uszach, duże występujące w krótkim czasie spadki masy ciała z objawami odwodnienia, wycofywanie się z kontaktów społecznych, brak ró

Obraz kliniczny bulimii cd:

brak równowagi emocjonalnej, niezadowolenie z masy ciała i wyglądu, współwystępowanie uzależnień i innych problemów psychicznych

Mechanizm bulimii:

głód, pustka, brak poczucia bezpieczeństwa, poczucie niebycia kochanym->napad jedzenia->przybranie na wadze->poczucie winy i lęku->wymiotowanie,ćwiczenia fizyczne->postanowienie o kontroli masy->dieta-> głód, pustka...

Powikłania bulimii:

wymiotów, po środkach przeczyszczających i diuretykach

Powikłania bulimii po wymiotach:

zapalenie i obrzęki ślinianek przyusznych, przewlekłe zapalenie trzustki, nadżerki w przełyku i żołądku, nadżerki tylnej ściany gardła, chrypka, dzwonienie w uchu, zapalenie dziąseł, ubytki szkliwa, próchnica zębów, ubytki naskórka na grzbietowej części d