Żeński układ rozrodczy

 0    185 kartičky    kirjava02
stáhnout mp3 Vytisknout hrát zkontrolovat se
 
otázka język polski odpověď język polski
Narządy płciowe wewnętrzne
začněte se učit
jajnik, jajowód, macica, pochwa
Narządy płciowe zewnętrzne
začněte se učit
przedsionek pochwy, łechtaczka, wargi sromowe mniejsze, wargi sromowe większe
Funkcje żeńskiego układu płciowego
začněte se učit
wytwarzanie kom. jajowych; zapewnianie środowiska do zapłodnienia; wytwarzanie warunków do zagnieżdżenia się i rozwoju zarodka; produkcja i uwalnianie hormonów
Od czego uwarunkowane są zmiany w układzie płciowym żeńskim zachodzące cyklicznie?
začněte se učit
1. działania układu nerwowego - kory mózgu i podwzgórza, 2. gruczołów dokrewnych - przysadka mózgowa, jajnik
Jak położony jest jajnik
začněte se učit
Wewnątrzotrzewnowo, po obu stronach jamy macicy
Funkcje jajnika
začněte se učit
wytwarzanie dojrzałych komórek jajowych (oocyt II rzędu0; wytwarzanie hormonów płciowych
W jakim stadium podziału znajduje się owocyt II rzędu
začněte se učit
metafaza mejozy II
Jakim nabłonkiem jest wysłana powierzchnia jajnika?
začněte se učit
jednowarstwowy sześcienny
Co dzieje się wraz z wiekiem z powierzchnią jajnika?
začněte se učit
nabłonek obniża się do płaskiego
Cecha charakterystyczna komórek powierzchni jajnika?
začněte se učit
mikrokosmki z pęcherzykami pinocytarnymi u podstawy
Torebka jajnika (błona biaława jajnika)
začněte se učit
zbudowana z tkanki włóknistej zbitej z licznymi włóknami kolagenowymi, niewiele komórek; brak naczyń krwionośnych
Części jajnika
začněte se učit
kora, rdzeń, wnęka
zrąb jajnika - budowa
začněte se učit
tkanka łączna wiotka + liczne włókna kolagenowe i retikulinowe, obfita sieć naczyń krwionośnych
jaki układ przyjmują fibroblasty w zrębie jajnika?
začněte se učit
spiralny
Luteinizacja
začněte se učit
zwiększone gromadzenie się tłuszczy w komórkach zrębu, zwłaszcza w okresie ciąży
Jak zmienia się budowa zrębu jajnika i pod wpływem jakich czynników?
začněte se učit
1. wraz z wiekiem zwiększa się liczba włókien kolagenowych, 2. luteinizacja komórek zrębu zachodzi podczas ciąży - hormonalnie
Funkcje zrębu jajnika
začněte se učit
podporowa dla pęcherzyków jajnikowych i ciałek żółtych; dostarczanie kom. do budowy osłonki zewnętrznej i wewnętrznej pęcherzyka jajnikowego; produkcja i wydzielanie hormonów (estrogeny i niewiele androgenów)
Ile wynosi liczba pęcherzyków jajnikowych po urodzeniu?
začněte se učit
400 tysięcy - 1 milion
Liczba pęcherzyków jajnikowych w oresie dojrzewania
začněte se učit
ok. 250 tysięcy (każdy zawiera jeden owocy, wyjątkowo dwa)
Rodzaje pęcherzyków jajnikowych
začněte se učit
pierwotne, wzrastające i dojrzałe
Od czego zależy budowa histologiczna pęcherzyków jajnikowych
začněte se učit
1. wieku kobiety, 2. fazy cyklu jajnikowego
Położenie i rozmiar pęcherzyków jajnikowych pierwotnych
začněte se učit
obwodowo, bezpośrednio pod błoną białawą, kształt owalny; 40-70 μm
Zawartość pęcherzyka pierwotnego
začněte se učit
oocyt I rzędu w diplotenie profazy mejozy I
jak wygląda oocyt I rzędu?
začněte se učit
duże, mimośrodkowo ułożone jądro ze słabo skondensowaną chromatyną, 1 lub 2 jąderka; organella w pobliżu jednego z biegunów jądra
Błony pierścieniowe
začněte se učit
Struktury obecne w pobliżu jądra oocytu I rzędu
Komórki pęcherzykowe/ziarniste
začněte se učit
jedna warstwa komórek otaczających oocyt I rzędu, połączone z nim oraz pomiędzy sobą desmosomami; nieliczne organella, nie dzielą się mitotycznie; leżą na błonie podsatwnej od strony zrębu jajnika
Kiedy następuje atrezja
začněte se učit
w wieku 6-7 lat
Atrezja
začněte se učit
zanikanie pęcherzyków pierwotnych pod wpływem hormonów gonadotropowych
Funkcja pęcherzyków pierwotnych
začněte se učit
są żródłem niewielkiej ilości estrogenów wpływających na rozwój drugorzędowych cech płciowych
Ile pęcherzyków rozwija się w pełni
začněte se učit
Ok. 400
Jakie zmiany zachodzą w owocycie w stadium pęcherzyka wzrastającego? 11
8-11
začněte se učit
1. zwiększa 2x średnicę, 2. zwiększa objętość 2-3x, 3. rozpraszają się organella komórkowe, 4. rozbudowuje się aparat Golgiego, 5. zwiększa się liczba mitochondriów i rybosomów, 6. pojawiają się krople tłuszczu, 7. maleje ilość błon pierścieniowych
8. pojawiają się ziarna korowe na obwodzie, 9. fałduje się jego powierzchnia, 10. pojawia się osłonka przejrzysta, 11. pojawiają się wypustki kontaktujące się z wypustkami komórek pęcherzykowych
Osłonka przejrzysta
začněte se učit
jasna, jednorodna błona o budowie ziarnisto-włóknistej, zbudowana z mukopolisacharydów kwaśnych i obojętnych
Frakcje mukopolisacharydów
začněte se učit
ZP1, ZP2, ZP3
Fuknkja frakcji ZP2 i ZP3
začněte se učit
wytwarzanie struktury błony przejrzystej; receptory rozpoznające i wiążące błonę komórkową główki plemnika podczas zapłodnienia
Co zmienia się w komórkach pęcherzykowych w stadium pęcherzyka wzrastającego?
začněte se učit
dzielą się mitotycznie, tworząc kilka pokładów komórek - błonę ziarnistą otoczoną błoną podstawną
Połączenia między komórek pęcherzykowych
začněte se učit
z błoną kom. owocytu za pomocą desmosomów i złącz typu neksus
GDF-9
začněte se učit
czynnik wzrostu i różnicowania, który razem z hormonami wpływa na wzrost i różnicowanie się komórek warstwy ziarnistej
OMI
začněte se učit
czynnik hamowania dojrzewania (zatrzymuje je w diktiotenie) owocytów wydzielany przez kom. pęcherzykowe warstwy ziarnistej
Funkcje komórek pęcherzykowych
cd
začněte se učit
otaczanie i ochrona owocytu; wytwarzanie błony podstawnej i osłonki przejrzystej; przekazywanie do kom. płciowych subst. odżywczych i czynników wzrostu
wytwarzanie czynnika OMI; wydzielanie niektórych składników płynu pęcherzykowego; prawdopodobnie synteza steroidowych hormonów płciowych
Ciałka Call-Exnera
začněte se učit
wodniczki wypełnione płynem, pojawiające się wraz ze zwiększaniem się ilości warstw kom. pęcherzykowych;
Jama pęcherzyka
začněte se učit
złączone ze sobą ciałka Call-Exnera; po ich pojawieniu się pęcherzyki wzrastające pierwotne stają się wtórnymi (dojrzewającymi)
Wzgórek jajonośny
začněte se učit
jeden z biegunów pęcherzyka, powstały z kom. pęcherzykowych, gdy jama pęcherzyka zepchnie owocyt I rzędu na jeden z biegunów,
Z czego składa się płyn pęcherzykowy? 4
začněte se učit
1. kwasu hialuronowego, 2. czynnika hamującego dojrzewanie owocytów, 3. hormonów płciowych żeńskich i ich prekursorów, 4. substancji regulujących miejscowe działanie hormonów płciowych i gonadotropowych.
Skład osłonki pęcherzyka - warstwa wewnętrzna
začněte se učit
(blisko błony podstawnej, zawiera kom. syntezujące hormony sterydowe (estrogeny - estradiol, estron, estriol) i obfitą sieć naczyń włosowatych
Skład osłonki pęcherzyka - warstwa zewnętrzna
začněte se učit
warstwa wewnętrzna (włókna kolagenowe i retikulinowe _ niewiele komórek, naczyń i kom. mięśn. gładkich); ściśle otacza i izoluje pęcherzyk od otoczenia
Jaką średnicę ma pęcherzyk Graafa - dojrzały?
začněte se učit
ok. 10 μm
Jaki owocyt znajduje się w pęcherzyku Graafa?
začněte se učit
Owocyt II rzędu zatrzymany w stadium metafazy II mejozy
Osłonki kom. jajowej
začněte se učit
Osłonka przejrzysta i wieniec promienisty (zbudowany z kom. pęcherzykowych)
Budowa ściany pęcherzyka Graafa
začněte se učit
kilka-kilkanaście pokładów tworzących warstwę ziarnistą; błona podstawna; warstwa wewnetrzna i zewnętrzna otoczki pęcherzyka
Jak działa hormon luteinizujący na pęcherzyk jajnikowy dojrzały? 6
cd
začněte se učit
1. rozluźnia warstwę ziarnistą 2. komórk pęcherzykowe przekształcjają się na podobieństwo komórek luteinowych ciałka żółtego, 3. utrata ciągłości przez błonę podstawną, 4. przerost komórek warstwy wewnętrznej osłonki pęcherzyka,
5. wzrost przepuszczalności naczyń włosowatych warstwy wewnętrznej osłonki pęcherzyka 6. znaczne zmniejszenie grubości warstwy zrębu jajnika leżącej pomiędzy nabłonkiem jajnika
Jajeczkowanie
začněte se učit
pęknięcie pęcherzyka jajnikowego pod wpływem działania LH i uwolnienie owocytu II rzędu wraz z osłonką przejrzystą i częścią płynu pęcherzykowego; zachodzi cyklicznie, ok. 14 dnia cyklu
Ciałko żółte
začněte se učit
powstaje po jajeczkowaniu w wyniku działania LH
Rodzaje ciałek żółtych
začněte se učit
miesiączkowe (gdy nie doszło do zapłodnienia, pełni funkcje hormonalne i zanika po ok. 14 dniach) i ciążowe (powstaje po zapłodnieniu, pełni funkcje hormonalne 3-6 miesięcy i ulega inwolucji)
Budowa ciałka zółtego - etapy
začněte se učit
rozrostu i przekrwienia; wnikania naczyń krwionośnych; przekształceń; dojrzałości; inwolucji
Etap rozrostu i przekrwienia ciałka zółtego
cd
začněte se učit
tuż po jajeczkowaniu, trwa krótko; proliferacja kom. pęcherzykowych, przekrwienie warstwy wewnętrznej osłonki pęcherzyka; ściana dawnego pęcherzyka fałduje się i zapada
kom. pęcherzykowe, błona podstawna i kom. warstwy wewnętrznej osłonki pęcherzyka wpuklają się do wnętrza; warstwa zewnętrzna tworzy osłonkę ciałka żółtego
Etap wnikania naczyń krwionośnych
ciałko żółte
začněte se učit
naczynia warswtwy wewnętrznej wnikają do ciałka między kom. pęcherzykowe; krew z naczyń uszkodzonych w czasie jajeczowania tworzy skrzep
zwane jest ciałkiem krwotocznym
Etap przekształceń
začněte se učit
Kom. pęcherzykowe przekształcają się w kom. luteinowe właściwe (ziarniste), a kom. warstwy wewnętrznej pęcherzyka w kom. paraluteinowe (luteinowe osłonkowe)
Etap dojrzałości
začněte se učit
ciałko żółte w pełni wykształcone, syntezuje i wydziela hormony
Etap inwolucji
začněte se učit
Zanik kom. luteinowych i paraluteinowych; zwiększenie ilości włókien kolagenowych w tk. łącznej - powstaje ciałko włókniste; gromadzą się w nim masy hialinowe -> powstaje ciałko białawe
Różnice pomiędzy ciałkiem żółtym miesiączkowym a ciążowym
začněte se učit
1. czas trwania etapu dojrzałości, 2. ciążowe produkuje jeszcze relaksynę
Co powoduje relaksyna?
začněte se učit
1. hamuje skurcze mięśni gładkich macicy, 2. wpływa na zmianę chrząstkowzrostu spojenia łonowego na włóknozrost co poszerza kanał rodny
Położenie kom. luteinowych i paraluteinowych w ciałku żółtym
začněte se učit
komórki luteinowe właściwe zlokalizowane są w części środkowej, a komórki paraluteinowe układają się na obwodzie i w pobliżu przegród łącznotkankowych wnikających pomiędzy komórki luteinowe właściwe
Jaką średnicę mają komórki luteinowe?
začněte se učit
30-40 μm
Co zawierają charakterystycznego komórki luteinowe?
začněte se učit
luteinę co nadaje żółtą barwę ciałku
Co produkują komórki luteinowe? 4
začněte se učit
1. progesteron,2. relaksynę, 3. oksytocynę, 4. neurofizynę - białko transportowe dla oksytocyny
Co produkują komórki paraluteinowe?
začněte se učit
estrogeny
Przez co jest produkowany progesteron?
začněte se učit
1. komórki luteinowe, 2. syncytiotrofoblast kosmówki
Funkcje progesteronu
začněte se učit
przystosowanie błony śluzowej macicy do zagnieżdżenia się zarodka; podtrzymywanie stanu macicy w czasie ciąży; przygotowanie gruczołu mlekowego do wydzielania
Atrezja
w czasie trwania cyklu
začněte se učit
zanikanie pęcherzyków, może mieć miejsce w każdym etapie jego rozwoju; zanika ok. 99% pęcherzyków, najczęściej w okresie płodowym i przed osiągnięciem dojrzałości płciowej;
kilka pęcherzyków rozpoczyna dojrzewanie, kończy je jeden z nich, reszta ulega atrezji
Atrezja pęcherzyków pierwotnych i mniejszych wzrastających
začněte se učit
zmiany degeneracyjne owocytu i otaczających go komórek, ulegają pełnej resorpcji, miejsce po nich ywpełnia tkanka łączna zrębu
Atrezja większych pęcherzyków
začněte se učit
rozpad owocytu, osłonka przejrzysta kurczy się i fałduje, jama pęcherzykowa zapada się, kom. warstwy wewnętrznej przerastają, pęcherzyk zapada się -> miejsce wypełnia tkanka łączna, powstaje ciałko włókniste
Cechy gruczołu śródmiąższowego jajnika? 4
začněte se učit
1 zajmuje mniej niż 1% objętości jajnika, 2. komórki przypominają komórki luteinowe, 3. cechy charakterystyczne dla komórek produkujących steroidy, 4. otoczone są obfitą siecią naczyń krwionośnych
Jak powstaje gruczoł śródmiąższowy jajnika i co wydziela?
Wydzielanie
začněte se učit
komórki warstwy wewnętrznej osłonki pęcherzyka ulegają przerostowi, ich grupy to właśnie gruczoł
estrogeny
Jakie znaczenie ma śródmiąższowy gruczoł jajnika
začněte se učit
w okresie poprzedzającym dojrzałość płciową wydziela estrogeny (rozwód II rzędowych cech płciowych); w okresie dojrzałości jego wydzielina jest źródłem estrogenów w fazie lutealnej cyklu; czynność zależy od hormonów gonadotropowych
Budowa rdzenia jajnika
začněte se učit
zrąb z tkanki łącznej wiotkiej z licznymi włóknami sprężystymi i pęczkami włókiem mięśn. gładkich oraz naczynia krwionośne, nerwy, naczynia limfatyczne; czasem występują ciałka białawe
Wnęka jajnika
začněte se učit
miejsce wnikania do rdzenia jajnika naczyń krwionośnych
sieć jajnika
začněte se učit
kuliste twory w okolicy wnęki jajnika, utworzone z nabłonka jednowarstwowego sześciennego, stanowiące odpowiednik sieci jądra
Komórki wnękowe + funkcja
funkcja
začněte se učit
kom. przypominające kom. śródmiąższowe jądra, mają budowę świadczącą o syntezie steroidów, posiadają krystaloidy Reinkego; leżą w grupach z naczyniami krwionośnymi i włóknami współczulnymi
prawdopodobnie synteza androgenów
Cykl jajnikowy + fazy
Fazy
začněte se učit
powtarzające się zmiany budowy i funkcji jajnika, przejawiające się zmianami błony śluzowej macicy oraz jajowodów i pochwy
Folikularna (estrogenowa, pęcherzykowa) i lutealna (progesteronowa)
Przebieg fazy folikularnej
cd
začněte se učit
1) wzrost 10-20 pęcherzyków jajnikowych pod wpływem FSH z przysadki 2) uwalnianie estrogenów do krwi i płynu pęcherz. przez komórki warstwy zewnętrznej osłonki
3) jajeczkowanie pod wpływem wys. poziomu estrogenów
Co wywołuje wzrost stężenia estrogenów?
začněte se učit
Na zasadzie dodatniego sprzężenia zwrotnego pobudza wydzielanie LH i FSH co powoduje pękniecie pęcherzyka
Przebieg fazy lutealnej
začněte se učit
1) powstawanie ciałka żółtego pod wpływem LH 2) wydzielanie progesteronu i niewielkich ilości estrogenów
3a) bez zapłodnienia - zanik ciałka żółtego i rozpoczęcie kolejnego cyklu jajnikowego 3b) ciąża - produkcja progesteronu przez ciałko żółte do 3mca ciąży
Kiedy jest największy poziom progesteronu?
začněte se učit
około 22-23 dnia cyklu
Co powoduje duży poziom progesteronu?
začněte se učit
Zmniejszanie wydzielania FSH i LH
Co przejmuje funkcję pobudzania do prodzukcji hormonów od LH?
začněte se učit
łożyko i wydzielana gonadotropina kosmówkowa
Jaką długość ma jajowód?
začněte se učit
10-15 cm
Części i ujścia jajowodu
začněte se učit
ujście brzuszne, lejek, bańka, cieśń, część maciczna, ujście maciczne
Lejek
začněte se učit
posiada postrzępione końce ujścia brzusznego zwane strzępkami, które mogą przylegać do powierzchni jajnika
bańka
začněte se učit
najszersza i najdłuższa część jajowodu o najcieńszej ścianie, najczęstsze miejsce zapłodnienia komórki jajowej
cieśń
začněte se učit
krótka i wąska część posiadająca grubą ścianę
część maciczna
začněte se učit
nazywana także odcinkiem śródściennym, przebiega w ścianie macicy i uchodzi do jej jamy
Część ściany jajowodu
začněte se učit
błona śluzowa, mięśniowa i surowicza
Błona śluzowa jajowodu
začněte se učit
nabłonek jednowarstwowy walcowaty, błona podstawna i błona śluzowa właściwa
Rodzaje komórek nabłonka w jajowodzie
začněte se učit
urzęsione, wydzielnicze (sekrecyjne), klinowate; limfocyty śródnabłonkowe
Komórki urzęsione
začněte se učit
rzęski poruszające się w kierunku macicy, ich ilość oraz liczba zależy od miejsca i fazy cyklu; owalne lub kuliste jądro z dwoma jąderkami, słabo kwasochłonna cytoplazma
Ile procent komórek nabłonka jajowodu to komórki urzęsione?
začněte se učit
50%, chociaż w lejku i bańce to 60-80%, a w pobliżu macicy 20%
Co zmienia się w budowie komórek urzęsionych podczas cyklu?
začněte se učit
W fazie follikularnej wzrasta ilość rzęsek i komórki wydłużają się i na odwrót w fazie nast.
Gdzie jest najwięcej komórek wydzielniczych w nabłonku jajowodu?
začněte se učit
W cieśni i części macicznej
Co produkują komórki wydzielnicze jajowodu?
začněte se učit
Płyn podobny do surowicy bogaty w botas, chlorki oraz immunoglobuliny
Kiedy jest największa aktywność wydzielnicza komórek wydzielniczych nabłonka jajowodu?
začněte se učit
Tuż przed jajeczkowaniem oraz w fazie lutealnej
Ile procent komórek nabłonka jajowodu to komórki klinowate?
začněte se učit
0,5-1%
Budowa kom. klinowatych jajowodu
začněte se učit
klinowate jądro, brak ziaren wydzielniczych, mogą być nieaktywną formą kom. wydzielniczych
Limfocyty śródnabłonkowe
začněte se učit
Limfocyty Tc i kom. NK
Fałdy błony śluzowej jajowodu
začněte se učit
Najliczniejsze i najlepiej wykształcone fałdy występują w bańce jajowodu, w cieśni stają się nieliczne i zanikają w części macicznej
Budowa błony śluzowej jajowodu
začněte se učit
cienka; tkanka łączna wiotka z licznymi naczyniami krwionośnymi i chłonnymi, włókna kolagenowe w subs. międzykomórkowej
Błona mięśniowa
začněte se učit
najgrubsza warstwa jajowodu, najgrubsza przy macicy, im bliżej jajnika, tym cieńsza
Jakie ułożenie włókien mięsniowych jest w ścianie jajowodu?
začněte se učit
1. podłużne (w pobliżu macicy), 2. okrężne lub spirali zwartej lub zwiniętej, 3. podłużnie
Skurcze błony mięśniowej jajowodu
začněte se učit
tkanka łączna wiotka pokryta nabłonkiem jednowarstwowym płaskim; fragmenty bez nabłonka to tzw. przydanka
Funkcje jajowodu
začněte se učit
aktywnie wychwytuje kom. jajową z jajnika; wspomaga ruch plemników; tworzy środowisko umożliwiające kapacytację; najczęstsze miejsce zapłodnienia; wytwarza płyn jajowodowy; transport zarodka do macicy; usuwanie niewykorzystanych gamet
Elementy macicy
začněte se učit
trzon, cieśń, szyjka
Trzon
začněte se učit
znajdujące się tu światło macicy ma w przekroju czołowym kształt trójkąta i nosi nazwę jamy macicy, górna część trzonu powyżej ujść jajowodów stanowi dno macicy
cieśń
začněte se učit
wąski, krótki odcinek tworzący kanał łączący jamę macicy z przewodem szyjki (ujście wewnętrzne macicy)
szyjka
začněte se učit
odcinek dolny wchodzi do pochwowy (cz. pochwowa szyjki), cz. nadpochwowa; przewód szyjki tworz ujście zewnętrzne macicy
Budowa ściany macicy
začněte se učit
Błona śluzowa (endometrium), bł. mięśniowa (myometrium) i surowicza (perimetrium)
Nabłonek macicy
začněte se učit
przed dojrzewaniem - nabł. jednowarstwowy sześcienny, który ulega wydłużeniu i staje się walcowaty
Jakie komórki znajdują się w nabłonku macicy? 3
začněte se učit
1. komórki nieurzęsione o charakterze gruczołowym, 2. mniej liczne k. urzęsione, 3. limfocyty i komórki NK
Czym charakteryzują się gruczoły maciczne?
začněte se učit
1. gruczoły proste cewkowe - ich dna znajdują się w części podstawnej, 2. powierzchnia tych gruczołów jest taka sama jak powierzchnia nabłonka tylko jest mniej komórek urzęsionych
W czym uczestniczy błona śluzowa macicy?
začněte se učit
kapacytacja, zaspokajanie potrzeb metabolicznych kom. płciowych i zarodka
Jakie są warstwy czynnościowe błony śluzowej macicy?
začněte se učit
1. to gruba warstwa wierzchnia, która zawiera górne i środkowe odcinki gruczołów macicznych 2. podstawna - bliżej błony mięsniowej - dna gruczołów
Okresy cyklu menstruacyjnego
začněte se učit
okres złuszczania (menstruacyjny), wzrostu (proliferacyjny) i wydzielania (sekrecyjny)
Ile trwa okres złuszczania cyklu menstruacyjnego?
začněte se učit
Ile trwa okres złuszczania cyklu menstruacyjnego? 3-5 dni
Przebieg okresu złuszczania
cd
začněte se učit
1. rozszerzenie tętnic spiralnych 2) napływ krwi do naczyń leżących wyżej oraz pękanie ich ścian 3) odrywanie iz łuszczanie fragmentów cz. czynnej błony śluzowej przez krew
4) ponowny skurcz tt. spiralnych nasila zmiany martwicze i prowadzi do całkowitego wydalenia cz. czynnej błony śluzowej
Co powoduje rozszerzenie tt. spiralnych?
začněte se učit
wzrost poziomu estrogenów i progesteronu
Wygląd błony śluzowej macicy przed okresem
začněte se učit
cienka (0,5mm) błona podstawna, w której znajdują się dna gruczołów macicznych i części tt. spiralnych
Co stanowi początek okresu menstruacyjnego?
začněte se učit
Gwałtowny spadek poziomu estrogenów i progesteronu - ich brak odpowiada za złuszczanie się błony śluzowej macicy
Okres wzrostu - czas trwania
začněte se učit
10-12 dni
Co jest źródłem regeneracji w okresie wzrostu
začněte se učit
komórki nabłonka gruczołowego oraz komórki tkanki łącznej (zwiększa sie w nich ilość mitoz)
Okres wzrostu - przebieg
cd
začněte se učit
1) kom. nabł gruczołowego wędrują na powierzchnię i mnożą się -> pokrywają uszkodzoną błonę śluz. 2) fibroblasty dzielą się i wytwarzają kom. tkanki łącznej i subs międzykomórkową 3) do odbudowanej błony wrastają cienkie, mało aktywne gruczoły maciczne
4) pod koniec wzrostu błona śluz ma 2 części (2mm grubości), więcej naczyń, a gruczoły uaktywniają się
Kiedy i pod wpływem czego zachodzi jajeczkowanie
začněte se učit
Ok. 14-16 dnhia cyklu, w fazie wzrostu, pod wpływem wzrostu poziomu estrogenów we krwi
Do kiedy trwa okres wzrostu w cyklu menstruacyjnym?
začněte se učit
do dwóch dni po jajeczkowaniu
Ile trwa okres wydzielania w cyklu menstruacyjnym?
začněte se učit
około 13 dni
Jaką ostatecznie grubość osiąga błona śluzowa macicy w okresie wydzielania?
začněte se učit
5-6 mm
Na jakie części dzieli się błona śluzowa macicy pod koniec cyklu?
začněte se učit
Na część zbitą oraz częśc gąbczastą
Jakie komórki nazywamy komórkami doczesnowymi?
začněte se učit
Fibroblasty części zbitej, które ulegają zaokrągleniu i gromadzą w cytoplazmie ziarna glikogenu oraz kropelek tłuszczu
Co dzieje się w części gąbczastej?
začněte se učit
zmniejsza się ilość tkanki łącznej kosztem zwiększenia liczby gruczołów i naczyń krwionośnych; odcinki środkowe gruczołów przyjmują kształt spiralny; wzrasta wydzielanie śluzu z glikogenem
Cechy komórek nabłonkowych na początku okresu wydzielania + w późniejszym okresie
późniejszy okres
začněte se učit
liczne ziarna glikogenu w cz. podstawnej, jądro przy powierzchni komórki
ziarna glikogenu i jądro zamieniają się miejscami
Jak zmieniają się tętnice spiralne podczas okresu wydzielania?
začněte se učit
Rozrastają się i ulegają skręceniu, poszerzają się naczynia zylne i pojawiają się liczne anastomozy tętniczo-żylne
Co dzieje się z naczyniami błony śluzowej pod koniec orkesu wydzielania?
začněte se učit
dochodzi do obkurczania się tętnic spiralnych, co powoduje niedokrwienie części czynnej błony śluzowej macicy, co prowadzi do zmian martwiczych, zmniejszenia grubości błony i ograniczenia wydzielania śluzu
Okres niedokrwienia
začněte se učit
czwarty etap cyklu, ostatnie kilka dni okresu wydzielania, gdy naczynia doprowadzają coraz mniej krwi do błony śluzowej
Jaki hormon reguluje okres wydzielania?
začněte se učit
progesteron produkowany przez ciałko żółte
Budowa błony mieśniowej macicy
začněte se učit
komórki mięśniowe gładkie przeplatane elementami tkanki łącznej wiotkiej; stanowi najgrubszą warstwę ściany macicy
jak zmienia się długość komórek mięśniowych macicy?
začněte se učit
jest największa w okresie wydzielania, a w czasie ciązy mogą ich wymiary ulec 10-20 krotnemu zwiększeniu
Jak układają się miocyty macicy?
błona podsurowicza
začněte se učit
1. warstwa podśluzowa - podłużnie, 2. naczyniowa - najgrubsza, okrężny i skośny do długiej osi, 3. nadnaczyniowa - cienka - podłużne i częściowo okrężne
układ podłużny
Jakie hormony wpływają na skurcz macicy?
začněte se učit
1. oksytocyna, 2. prostaglandyny PGE2 oraz PGF2
Błona surowicza macicy
začněte se učit
leży na przedniej i tylnej powierzchni narządu jest typową blaszką otrzewnej, która łącząc się wzdłuż brzegów macicy tworzy wiązadło szerokie
Budowa błony surowiczej macicy
začněte se učit
tkanka łączna wiotka (z naczyniami chłonnymi, krwionośnymi i nerwami) pokryta nabłonkiem jednowarstwowym płaskim surowiczym (mezotelium)
Nabłonek szyjki macicy
začněte se učit
nabłonek jednowarstwowy walcowaty (+ kom. wydzielnicze i nieliczne urzęsione) oraz nabłonek wielowarstwowy płaski; w okresie dojrzałości: walcowaty w kanale szyjki oraz wielowarstwowy płaski nierogowaciejący w ujściu zewnętrznym
Budowa błony śluzowej szyjki macicy
začněte se učit
tkanka łączna z licznymi włóknami kolagenowymi i gęsto ułozonymi fibroblastami
CO jest charakterystyczne dla błony śluzowej szyjki macicy?
začněte se učit
fałdy pierzaste
Gruczoły szyjki macicy
začněte se učit
kom. nabłonka walcowatego wpuklają się do błony śluzowej właściwej i tworzą gruczoły CEWKOWE ROZGAŁĘZIONE
jaki charakter ma wydzielina gruczołów szyjki macicy w okresie wzrostu?
začněte se učit
Rzadki, rozwodniony i ma odczyn zasadowy
jaki charakter ma wydzielina gruczołów szyjki macicy w okresie jajeczkowania?
začněte se učit
najbardziej rozwodniony, lepki i elastyczny; po skrystalizowaniu wygląda jak liść paproci z powodu zwiększonej ilości jonów (umożliwia to określić termin jajeczkowania)
jaki charakter ma wydzielina gruczołów szyjki macicy w okresie po owulacji?
začněte se učit
jest go mniej, jest gęsty i ma kwśne pH (hamuje przenikanie plemników)
Dlaczego błona śluzowa szyjki macicy nie złuszcza się w trakcie menstruacji?
začněte se učit
Bo nie ma w nim tętnic spiralnych
Pochwa, sklepienie pochwy
sklepienie pochwy
začněte se učit
kanał łącznotkankowo-mięśniowy, który łączy szyjkę macicy z przedsionkiem pochwy
górna część pochwy otaczająca szyjkę macicy
Warstwy pochwy
začněte se učit
błona śluzowa, mieśniowa i surowicza (przydanka)
Jaki nabłonek pokrywa błonę śluzową pochwy?
začněte se učit
Wielowarstwowy płaski nierogowaciejący
Warstwy komórek błony śluzowej pochwy
začněte se učit
podstawna, pośrednia i powierzchowna
Z jakich warstw zbudowana jest warstwa podstawna nabłonka pochwy?
začněte se učit
Z warstwy głębokiej rozrodczej (jeden pokład kom. walcowatych) oraz warstwy zewnętrznej przypodstawnej (kilka pokładów kom. wielobocznych)
Co jest charakterystyczne dla warstwy pośredniej nabłonka pochwy?
začněte se učit
W czasie ciąży występują w niej komórki łódkowate o wrzecionowatym kształcie z jądrami leżącymi mimośrodkowo`
Czym charakteryzuje się warstwa pośrednia nabłonka pochwy
začněte se učit
1. kilka pokładów komórek wielobocznych z zasadochłonną cytoplazmą i pęcherzykowatym jądrem + ziarna glikogenu
Co jest charakterystyczne dla warstwy powierzchownej nabłonka pochwy?
začněte se učit
1. pyknotyczne jądro o średnicy <6mikrometrów, silnie barwiące się z duża iloscią heterochromatyny
Co zmienia się z nabłonkiem pochwy w okresie wzrostu?
cd
začněte se učit
1. pobudzenie podziałów mitotycznych, 2. zwiększenie grubości i odbudowa warstwy powierzchownej, 3. indukcja wczesnych faz rogowacenia, 5. zmiana barwy na kwasochłonną, wzrost pyknotycznych jąder, ziaren glikogenu,
7. zwiększanie wydzielania glikogenu do światła
Co zmienia się z nabłonkiem pochwy w okresie wydzielania? 3
začněte se učit
1. nabłonek staje się cieńszy, 2. komórki warstwy wierzchniej się złuszczają, 3. zmniejsza się liczba komórek z kwasochłonną cytoplazmą
Co to jest indeks dojrzewania komórek?
začněte se učit
Procentowy stosunek występowania w wymazie pochwowym komórek warstwy przypodstawnej do pośredniej i powierzchownej
Co to jest indeks eozynofili?
začněte se učit
jaki procent złuszcoznych komórek ma kwasochłonną cytoplazmę
Co to jest indeks dojrzewania kariopyknozy?
začněte se učit
ile procent jest komorek warstw powierzchownej zawierających pyknotyczne jądro
Co to jest indeks zwijania się komórek?
začněte se učit
ile procent jest komorek ze zwijajacymi sie brzegami cytoplazmy
Co to jest indeks skupiania się komórek?
začněte se učit
stosunek komórek leżacych w grupach - grupa to 4 komorki
Co to jest indeks komórek łódkowatych?
začněte se učit
Najwieksza w fazie lutealnej i w ciazy liczba komorek łódkowatych
Czym charakteryzuje się odmienność błony śluzowej właściwej pochwy?
začněte se učit
1. ma dwie warstwy, 2. dużą ilość włókien spręzystych, 3. mogą tworzyć one brodawki, 4. tworzy fałdy poprzeczne zwane marszczkami
Zawartość marszczek
začněte se učit
żyły okrężne o skomplikowanym przebiegu, które nadają marszczom charakter tkanki wzwodowej; krew w nich wytwarza przesięk zwilżający ścianę pochwy;
MALT w błonie śluzowej właściwej pochwy
začněte se učit
pojedyncze grudki chłonne
Błona dziewicza
začněte se učit
poprzeczny fałd błony śluzowej ograniczający ujście zewnętrzne pochwy
Błona mięśniowa pochwy budowa + warstwy
warstwy
začněte se učit
nieregularne pęczki kom. mięśn. gładkich (między nimi wł. sprężyste i naczynia krwionośne) ułożone, w okolicy ujścia także poprzecznie prążkowane (zwieracz okrężny)
wewnętrzna (okrężne ułożenie miocytów) oraz zewnętrzna (podłużny układ komórek)
Która część pochwy jest pokryta otrzewną?
začněte se učit
Tylna ściana w górnej części
Przedsionek pochwy - ograniczenia
začněte se učit
od góry - łechtaczka; boki - wewnętrzne ściany warg sromowych mniejszych; dół - wędzidełko warg sromowych mniejszych
Ujścia w przedsionku pochwy
začněte se učit
na dnie poniżej łechtaczki ujście cewki moczowej, a pod nią pochwa
Nabłonek przedsionka pochwy
začněte se učit
wielowarstwowy płaski
Jakie gruczoły występują w przedsionku pochwy?
začněte se učit
gruczoly okołocewkowe/przedsionkowe małe oraz gruczoły przedsionkowe duże (Bartholina)
Gruczoły przedsionkowe małe
začněte se učit
budowa cewkowa, wysłane nabł. jednowarstwowym walcowatym wielorzędowym, produkują śluz
Gruczoły Bartholina
začněte se učit
ułożone pomiędzy wewnętrzną powierzchnią warg sromowych mniejszych oraz ujściem pochwy; budowie cewkowo-pęcherzykowej, któych odcinki wydzielnicze są wysłąne nabłonkiem jednowarstwowym walcowatym, a przewody wyprowadzające nabłonkiem przejściowym
Łechtaczka - budowa, pokrycie
skóra łechtaczki
začněte se učit
żeński odpowiednik prącia, dwa ciała jamiste otoczone torebką łącznotkankową, oddzielone od siebie niekompletną przegrodą łącznotkankową;
nabłonek wielowarstwowy płaski bez włosów, gruczołów łojowych i potowych, liczne zakończenia nerwowe o charakterze czuciowym
Wargi sromowe mniejsze
začněte se učit
parzyste fałdy skórne, pokryte nabł. wielowarstwowym płaskim, brak włosów i tkanki tłuszczowej podskórnej, obecne gruczoły łojowe, dobrze unaczyniona i bogata we włókna sprężyste;
Wargi sromowe większe + ich tkanka łączna
tkanka łączna
začněte se učit
odpowiednik moszny, dwa fałdy skórne pokryte nabłonkiem wielowarstwowym płaskim; owłosione, liczne gruczoły potowe i łojowe, na powierzchni wewnętrznej nieliczne gruczoły i włosy
bogata w kom. tłuszczowe i melanocyty + kom. mięśniowe gładkie

Chcete-li přidat komentář, musíte se přihlásit.