Biologia A

 0    67 kartičky    Imwiecej
stáhnout mp3 Vytisknout hrát zkontrolovat se
 
otázka język polski odpověď język polski
Abiotyczne czynniki
začněte se učit
nieożywione, fizyczne czynniki siedliska wpływające na organizm np. temperatura, natężenie świtała, dostępność wody.
Abysal/Abisal
začněte se učit
Najgłębsza strefa życia w morzach i oceanach do której nie dociera światło.
Acetylocholina
začněte se učit
W organizmach żywych związek ten jest neuromediatorem syntetyzowanym w neuronach
Acetylo-Co-A
začněte se učit
ważny związek metaboliczny. est przenośnikiem aktywowanej grupy acetylowej. Bierze udział w cyklu Krebsa. Ponadto jest wykorzystywany w organizmach żywych do syntezy acetylocholiny, cholesterolu, hormonów steroidowych.
Acydofile/acidofile
začněte se učit
Organizmy żywe kwasolubne - np. rośliny lubiące kwaśny odczyn gleby.
Adenina
začněte se učit
Jedna z zasad azotowych, należąca do puryn [dwu pierścieniowa] występująca w DNA i RNA komplementarna do TYMINY [w DNA] i URACYLU [w RNA] łączy się podwójnymi wiązaniami
Adenozynotrifosforan ATP
začněte se učit
związek magazynujący energię. Zbudowany z cukru rybozy adeniny i trzech reszt fosforanowych. Wytwarzany w procesach utleniania związków organicznych podczas oddychania komórkowego
Adkrustacja
začněte se učit
tworzenie się na powierzchni pierwotnej ściany komórkowej dodatkowej warstwy, zbudowanej z różnego typu związków organicznych: korek kutykula, wosk, suberyna
Adrenalina/epinefryna
začněte se učit
neuroprzekaźnik i główny hormon rdzenia nadnercza, należy do grupy katecholamin. Stymuluje współczulny okład nerwowy
Aeroby
začněte se učit
organizmy oddychające tlenowo
Aglutynacja
začněte se učit
proces zlepiania się komórek np. erytrocytów
Aglutyniny
začněte se učit
Obecne w surowicy krwi przeciwciała. Uczestniczy w reakcji aglutynacji, odpowiedzialne są z zlepianie obcych cząsteczek tak aby uniemożliwić im rozprzestrzenianie się w organiźmie
Akomodacja Oka
začněte se učit
zdolność oka do zmiany krzywizny soczewki. Umożliwia widzenie z bliska i z daleka
Podwójna akomodacja
začněte se učit
Występuje u ptaków i wiąże się ze mianą kształtu i położenia soczewki.
Akrosom
začněte se učit
Obszar w główce plemnika gdzie znajdują się liczne Aparaty Golgiego. Wytwarzają się enzymy umożliwiające wniknięcie plemnika do k. jajowej
Akson
začněte se učit
in. neuryt. Długa wypustka osłonięta osłonkami mielinowymi, odpowiada z jednokierunkowe przewodzenie impulsów elektrycznych z ciała komórki do narządu lub zakończenie synaptycznego
Aktyna
začněte se učit
białko będące głównym składnikiem mikrofilamentów. Pełni istotną rolę podczas skurczu mięśni. Tworzy wraz z miozyną włókna w sarkomerach
Aktywacja aminokwasów
začněte se učit
Przyłączenie aminokwasów do tRNA zachodzące w cytoplazmie podczas procesu translacji.
Albuminy
začněte se učit
in. proteiny. białka proste. występują powszechnie w białkach zwierzęcych. Rozpuszczają się w wodzie. Znajdują się w surowicy krwi gdzie odpowiadają za transport substancji np. witamin hormonów
aldehyd 3-fosoglicerynowy
začněte se učit
Jako produkt pośredni fotosyntezy ma istotne znaczenie w fazie ciemnej, W procesie glikolizy jest produktem pośrednim, Jest to związek składający się z 3 węgli
Alergia
začněte se učit
nadwrażliwość, stan zwiększonej wrażliwości immunologicznej.
allele wielokrotne
začněte se učit
więcej niż dwa warianty tego smaego genu które mogą znajdować się w tym samym locum, np grupa krwi Ia Ib i
allele
začněte se učit
Warianty tego samego genu które znajdują się w tym samym miejscu na chromosomie.
allelopatia
začněte se učit
jeden ze sposobów walki konkurencyjnej między roślinami polegający na wydzieleniu substancji chemicznych do środowiska
allelopoliploid
začněte se učit
organizm powstający w wyniku mutacji genowej związanej ze zmianą liczby chromosomów. Powstają podczas krzyżówki dwóch różnych gatunków np. osła i konia. Organizmy te albo nie są zdolne do życia albo do rozmnażania.
allelosomy
začněte se učit
in. heterochromosomy chromosomy płci chromosomy warunkujące płeć
xx - żeński xy - męski xx- ptaszek męski [żabka motyl] xy ptaszek żeński
centrum allostetyczne
začněte se učit
jest to miejsce w enzymie, do którego przyłączają się efektory katalizator bądź inhibitor(drobnocząsteczkowe związki wpływające na aktywność enzymu). Enzymy, których aktywność jest regulowana w ten sposób, nazywamy enzymami allosterycznymi.
ruch ameboidalny
začněte se učit
in. ruch pełzakowaty. opiera się na wytworzeniu nibynóżek. Brak w nim wyodrębnionych struktur wykonujących ruch.
Amensalizm
začněte se učit
przykład oddziaływania gdzie jeden gatunek odnosi straty a drugi nie odnosi korzyści
pędzlak [grzyb] wytwarza penicylinę która hamuje rozwój bakterii. brzoza hamuje rozwój sosny
Ametablia
začněte se učit
in. przeobrażenie proste. rozwój prosty bez przeobrażenia
np. wszy
Aminoacylo-tRNA
začněte se učit
związek uczestniczący w procesie biosyntezy białek. reakcja ta zachodzi w cytoplazmie jest katalizowana przez enzymy i wymaga energii
aminokwas
začněte se učit
związek budujący białko, posiada asymetryczny atom węgla do którego przyłączona jest grupa aminowa [NH3+] grupa karboksylowa [coo-] i łańcuch boczny R
amitoza
začněte se učit
podział jądra komórkowego bez podziału cytoplazmy, zachodzi gdy komórki utraciły zdolność do mitozy. polega na wydłużeniu przewężeniu w części równikowej a następnie podzieleniu na dwa jądra komórkowego. termin ten dotyczy też podziału komórki prokariotycznej
zwierzęta amonoteliczne
začněte se učit
zwierzęta które wydzielają amoniak
Amylaza
začněte se učit
enzym odpowiadający za rozkładanie wielocukrów np. skrobi glukozy do dwucukrów i krótszych oligosacharyd. Produkowany w gruczołach ślinikowatych człowieka i wydzielany do jamy ustnej oraz w trzustce i wydzielany do dwunastnicy. aktywna w pH lekko zasadowym
Amyloplasty
začněte se učit
Rodzaj leukoplastów. magazynuje skrobię. występują w komórkach liścieni i bielma a także w bulwach siemniaków
Anabioza
začněte se učit
życie utajone. przejściowy stan ograniczający wszystkie funkcje życiowe organizmu w okresie niekorzystnych warunków środowiskowych.
anaeroby
začněte se učit
organizmy oddychające beztenowego np fermentacja mlekowa czy alkoholowa. wyróżniamy ANAEROBY WZGLĘDNE które mogą żyć w obecności tlenu lecz lepiej rozwijają się w środ. beztlenowych ANAEROBY BEZWZGLĘDNE nie tolerują tlenu
BEZWZGLĘDNE - tasiemiec, laseczki tężca, bakterie siarczanowe przywra,
Anafaza
začněte se učit
stadium w mejozie i mitozie w którym skracają się włókna podziałowe. następuję po rozerwaniu ostatniego centromeru
Androgen
začněte se učit
sterydowy męski hormon płciowy produkowany z cholesterolu. U mężczyzn przez jądra u kobiet przez jajniki. poziom tego hormonu jest kontrolowany przez hormon produkowany przez przysadkę mózgową LH hormon lutenizujacy na zasadzie ujemnego sprzężenia zwrotnego
aniemia sierpowata
začněte se učit
choroba genetyczna spowodowana pojedyncza mutacją w obrębie genu. w jej wyniku powstaje hemoglobina o mniejszym powinowactwie do tlenu
Anemochoria
začněte se učit
wiatrosiewność, sposób rozprzestrzeniania nasion i owoców za pośrednictwem wiatru
Aneuploid
začněte se učit
organizm który w jądrze nie posiada dokładnej wielokrotności liczby haploidalnej
anhydraza węglanowa
začněte se učit
enzym występujący w czerwonych krwinkach powoduje uwodnienie CO2 do HCO3-. 70 % CO2 jest transportowane w osoczu właśnie pod postacią jonów hco3-
Anizogamia
začněte se učit
in. heterogamia gamety są ruchliwe i mają różną wielkość
Antagonizm
začněte se učit
ogólnie zachowanie mające na celu przeciwdziałać czemuś, stać w opozycji do czegoś
antropogeneza
začněte se učit
pochodzenie człowieka, zmiany ewolucyjne prowadzące do powstania człowieka
Antybiotyk
začněte se učit
substancja produkowana przez drobnoustroje mająca na celu zabicie lub zahamowanie wzrostu innych organizmów.
Antygen
začněte se učit
ciało obce lub substancja białkowa powodująca produkcje przeciwciał w organiźmie
Antykodon
začněte se učit
sekwencja trzech kolejnych nukleotydów znajdująca się w cząsteczce tRNA, któa umożliwia dopasowanie się podczas tworzenia białek.
Antypody
začněte se učit
trzy haploidalne komórki występujące w woreczku zalążkowym okrytonasiennych. Są bardzo aktywne metabolicznie, uczestniczą w odżywianiu woreczka zalażkowego
Aorta
začněte se učit
główna tętnica u ssaków występuje lewy łuk aorty u ptaków występuje prawy łuk aorty
Aparat gębowy
začněte se učit
LIŻĄCY - mucha GRYZĄCY - chrząszcz GRYZĄCO-LIŻĄCY- osy, pszczoły KŁUJĄCO-SSĄCY -komar SSĄCY - motyl KUJĄC
Aparat Golgiego
začněte se učit
struktura zbudowana z spłaszczonych pęcherzykó cystern. występuję w komórkach eukariotycznych. odpowiada za syntezę cukrów oraz ostatnie etapy syntezy białek. wyróżna się w jego budowie biegun cis-formujący i trans-dojrzewający
Aparat szparkowy
začněte se učit
struktura wytworzona w epidermie (skórce) umożliwiająca rośliną wyższym regulacje gospodarką wodną oraz wymianą gazową. Składa się z dwóch komórek szparkowych oraz przestwory międzykomórkowej zwanej otworem lub porem szparkowym. Gdy woda jest pobierana z podłoża, turgor rośliny zwiększa się a szparka się powiększa
Aplanospory
začněte se učit
nieruchome zarodniki występujące u grzybów o glonów
apoptoza
začněte se učit
programowana śmierć komórki. biorą w niej udział enzymy z lizosomu
Astma
začněte se učit
choroba układu oddechowego polegająca na obkurczaniu się oskrzeli
Astygmatyzm
začněte se učit
wada wzroku wynikająca z nieprawidłowego kształtu rogówki bądź soczewki oka. promienie świetlne nie skupiają się w jendnym punkcie na siatkówce. korygować można soczewkami cylindrycznymi
Asymilaty
začněte se učit
produkty fotosyntezy. perwszym jest aldehyd 3-fosfoglicerynowy z którego roślina wytwarza wszystkie inne składniki odżywcze
Atlas
začněte se učit
in dźwigacz. pierwszy krąg szyjny nie ma trzonu
ATP-aza
začněte se učit
in. adenozynotrifosfataza enzym katalizujący rozpad ATP na ADP i resztę fosforanową
Auksyny
začněte se učit
hormony roślinne regulujące wzrost jej narządów oraz owoców roślin
Automatyzm serca
začněte se učit
zdolność mięśni serca do samodzielnego kurczenia się bez udziału układu nerwowego,
Autosomy
začněte se učit
wszystkie chromosomy obecne na terenie jądra komórkowego bez chromosomów płci
Autotrofizm
začněte se učit
Samożywność. dotyczy producentów. Jest to produkcja związków organicznych z prostych związków nieorganicznych
Awitaminoza
začněte se učit
Całkowity brak w organizmie witaminy lub witamin

Chcete-li přidat komentář, musíte se přihlásit.