Prawa człowieka - geneza, instytucje

 0    26 kartičky    lenka1
stáhnout mp3 Vytisknout hrát zkontrolovat se
 
otázka język polski odpověď język polski
Prawa człowieka
začněte se učit
przyrodzone i niezbywalne prawa przynależne każdemu człowiekowi z racji jego przynależności do rodzaju ludzkiego
Cechy praw człowieka:
začněte se učit
przyrodzone, nienaruszalne, powszechne, niezbywalne
Co oznacza, że prawa człowieka są przyrodzone?
začněte se učit
nie nabywa się ich w trakcie życia, nie można ich nadać, przysługują one człowiekowi od momentu narodzin
Nienaruszalność praw człowieka
začněte se učit
nie można ich pozbawić
Powszechność praw człowieka
začněte se učit
są one niezależne od rasy, narodowości, pochodzenia, płci, wieku etc.
Niezbywalność praw człowieka
začněte se učit
nie można się ich zrzez
Generacje praw człowieka
začněte se učit
podział i kategoryzacja praw człowieka na 3 generacje, zaproponowana przez czesko-francuskiego prawnika Karela Vasaka pod koniec lat 70.
Pierwsza generacja praw człowieka
začněte se učit
najbardziej fundamentalne, wynikające z natury ludzkiej, niezależne od systemu prawnego funkcjonującego w państwie; są to prawa związane z egzystencją ludzką (prawo do życia i wolności osobistej), wolnością światopoglądu (wolność myśli, sumienia i wyznania), egzystencją prawną człowieka (równość wobec prawa, prawo do informacji i swobodnego przemieszczania się), prawami politycznymi (prawo do udziału w życiu publicznym, prawo zrzeszania się)
Druga generacja praw człowieka
začněte se učit
prawa drugiej generacji zapewniają jednostce rozwój fizyczny i duchowy oraz bezpieczeństwo socjalne; odnoszą się do praw ekonomicznych (prawo do pracy i wynagrodzenia), socjalnych (prawo do wypoczynku, ubezpieczenia, opieki zdrowotnej), kulturalnych (prawo do edukacji, wolności sztuki, korzystania z dorobku cywilizacyjnego)
Trzecia generacja praw człowieka
začněte se učit
prawa kolektywne, solidarnościowe, czyli uprawnienia przysługujące grupom, zbiorowością, narodom, odnoszące się do jakości ich życia (np.: prawo do pokoju, demokracji i rozwoju, samostanowienia, równości etc.)
Prawa człowieka w starożytnej Grecji
začněte se učit
wyższość praw naturalnych nad stanowionymi głoszona przez sofistów i stoików; demokracja Ateńska V wek p.n.e. - równość obywateli, wolność czynu i słowa w granicach prawa
Prawa człowieka w starożytnym Rzymie
začněte se učit
Cycero i Seneka Młodszy głosili niezależność jednostki - źródłem władzy jest lud, który ceduje prawo władzy na cesarza
Prawa człowieka w filozofii chrześcijańskiej
začněte se učit
św. Tomasz z Akwinu, prawa nie pochodzą od władz lecz są elementem ludzkiej natury i pochodzą od Boga
Początek kodyfikacji praw człowieka
začněte se učit
wydanie przez Jana bez Ziemi w 1215 roku Wielkiej Karty Swobód (zawiera m.in.: prawo do sądu, wolność poruszania się i prawo do własności)
Najważniejsze historyczne dokumenty dotyczące praw człowieka
začněte se učit
Wielka Karta Swobód (1215); The Habeas Corpus Act (1679); The Bill of Rights (1689); Amerykańska Deklaracja Niepodległości (1776); amerykańska Karta Praw - poprawki do Konstytucji Stanów Zjednoczonych (1791); Francuska Deklaracja Praw Człowieka i Obywatela (1789)
Najważniejsze współczesne dokumenty prawa międzynarodowego dotyczące praw człowieka
začněte se učit
Powszechna Deklaracja Praw Człowieka i Obywatela (1948, ONZ); Europejska Konwencja Praw Człowieka (1950, Rada Europy); Europejska Karta Socjalna (1965, Rada Europy); Międzynarodowe Pakty Praw Człowieka (1966, dot. Praw Obywatelskich i Politycznych oraz Praw Gospodarczych, Socjalnych i Kulturowych); Konwencja o Prawach Dziecka (1989, ONZ); Dokument Kopenhaski (1990, KBWE)
Instytucje strzegące przestrzegania praw człowieka z ramienia ONZ
začněte se učit
Komitet Praw Człowieka; Komisja Praw Człowieka zastąpiona przez Radę Praw Człowieka ONZ w 2006 r.; Komitet Praw Ekonomicznych, Socjalnych i Kulturalnych; Komitet ds. Likwidacji Dyskryminacji Rasowej; Komitet Przeciwko Torturom; Komitet ds. Likwidacji Dyskryminacji Kobiet; Wysoki Komisarz NZ ds. Praw Człowieka
Komitet Praw Człowieka
začněte se učit
powołany na mocy Międzynarodowego Paktu Praw Obywatelskich i Politycznych z 1966 roku; składa się z 18 członków, którzy nadzorują realizację postanowień paktu w państwach, które do niego przystąpiły
Komisja Praw Człowieka
začněte se učit
działała w latach 1946-2006, składała się z 53 przedstawicieli państw członkowskich ONZ; sporządzała raporty dotyczące przestrzegania praw człowieka w poszczególnych krajach
Rada Praw Człowieka ONZ
začněte se učit
zastąpiła w 2006 Komisję Praw Człowieka, składa się z 47 członków (13 Afryka, 13 Azja, 8 Ameryka Łacińska i Karaiby, 7 Europa Zachodnia, 6 Europa Wschodnia); siedziba w Genewie; wspiera ochronę praw człowieka i zajmuje się naruszeniami
Komitet Praw Ekonomicznych, Socjalnych i Kulturalnych (CESCR)
začněte se učit
utworzony w 1986 roku przez Radę Gospodarczą i Społeczną; składa się z 18 ekspertów nadzorujących przestrzeganie ekonomicznych, społecznych i kulturalnych praw człowieka
Komitet ds. Likwidacji Dyskryminacji Rasowej (CERD)
začněte se učit
zespół 18 ekspertów powołanych do nadzoru zobowiązań wynikających z Międzynarodowej Konwencji ws. Likwidacji Wszelkich Form Dyskryminacji Rasowej
Komitet Przeciwko Torturom (CAT)
začněte se učit
działa od 1988 roku, obraduje w Genewie, składa się z 10 członków; nadzoruje realizację postanowień Konwencji ws. Zakazu Stosowania Tortur oraz Innego Okrutnego, Nieludzkiego lub Poniżającego Traktowania albo Karania
Komitet ds. Likwidacji Dyskryminacji Kobiet (CEDAW)
začněte se učit
działa od 1982 roku, składa się z 23 ekspertów; nadzoru przestrzeganie praw kobiet, rozpatruje również skargi indywidualne
Wysoki Komisarz NZ ds... Praw Człowieka (UNHCHR)
začněte se učit
zajmuje się koordynacją działalności NZ w kwestii praw człowieka; rozpatruje sprawozdania i skargi indywidualne
Stowarzyszenia i organizacje działające w Polsce na rzecz praw człowieka
začněte se učit
Amnesty International, Polski Czerwony Krzyż, Human Rights Watch

Chcete-li přidat komentář, musíte se přihlásit.