Toposy w literaturze

4.3  3    10 kartičky    chodak
stáhnout mp3 Vytisknout hrát zkontrolovat se
 
otázka język polski odpověď język polski
homo viator
začněte se učit
topos człowieka w drodze, pielgrzyma, wędrowca, tułacza; pierwszy raz pojawia się w antyku
ubi sunt?
začněte se učit
"gdzież są?", średniowieczny motyw przemijania, marności świata doczesnego, bardzo często używany w średniowieczu
theatrum mundi
začněte se učit
motyw świata-teatru, gdzie ludzie są jedynie aktorami, popularny w renesansie i baroku
deus ex machina
začněte se učit
"bóg z maszyny", niespodziewane pojawienie się Boga, jego końcowa, niespodziewana ingerencja; pochodzi ze starożytności
dans macabre
začněte se učit
taniec śmierci, przypomnienie o kruchości życia i przemijaniu (memento mori), bardzo popularny w średniowieczu
deus ridens
začněte se učit
dosłownie: Bóg-prześmiewca, topos człowieka - igrzyska bożego, który jest tylko marionetką w rękach Boga
deus artifex
začněte se učit
topos Boga-artysty, dzięki któremu powstał świat - pierwsze dzieło sztuki, popularny w renesansie
deus destructor
začněte se učit
motyw Boga zsyłającego kataklizmy, aby ukarać ludzkość; pochodzi z Biblii
topos Arkadii
začněte se učit
motyw miejsca szczęśliwego, sielskiego, bez zmartwień; pochodzi ze starożytności
exegi monumentum
začněte se učit
motyw nieśmiertelności poezji; bierze swą nazwę z wiersza antycznego poety Horacego: "Wybudowałem pomnik trwalszy niż ze spiżu"

Topos – definicja

Topos to motyw, który często powtarza się w literaturze. Zaczerpnięty zwykle z mitologii, czy pradawnych wierzeń. Pojawia się w przeróżnych formach w dziełach literackich z wielu okresów. W tej lekcji poznasz praktycznie wszystkie toposy stosowane w literaturze. Dzięki temu napisanie matury z polskiego będzie dużo prostsze.

Topos – przykłady

Do najpopularniejszych toposów w literaturze zaliczamy na pewno: topos theatrum mundi – motyw świata-teatru, gdzie ludzie to marionetki (Makbet, to przykład lektury, w której pojawia się ten motyw), danse macabre – taniec śmierci (ten motyw stosowano głównie w średniowieczu, pokazywał, że po śmierci każdy człowiek jest równy i nic go od tej śmierci nie uchroni, przykładowym dziełem jest Rozmowa mistrza Polikarpa ze Śmiercią), deus artifex – topos Boga artysty (główny motyw renesansu, przykładowe dzieło: Czego chcesz od nas Panie?)

Polski na Fiszkotece

Jeżeli matura lub sprawdzian z polskiego zbliża się wielkimi krokami, a Ty chcesz jeszcze powtórzyć sobie najważniejsze zagadnienia, to skorzystaj z lekcji Fiszkoteki! Na naszej platformie znajdziesz mnóstwo ciekawych i pouczających lekcji, które z pewnością pomogą Ci na egzaminie! Sprawdź te przykładowe zestawy, które tu umieściliśmy, być może coś Cię zainteresuje: gatunki literackie, prądy literackie, tendencje obyczajowe, kierunki filozoficzne, tytuły i autorzy lektur szkolnych. Jeśli chcesz, możesz też stworzyć swoje własne fiszki. Nic Cię to nie kosztuje, a będziesz w stanie zapamiętać więcej.

Komentář:

SunShine3 napsal: 2012-05-01 17:17:39
ubi sunt nie "urbi"

Chcete-li přidat komentář, musíte se přihlásit.