XVII wiek; polski- pojęcia

 0    50 kartičky    Psychomachia
stáhnout mp3 Vytisknout hrát zkontrolovat se
 
otázka język polski odpověď język polski
Arcyksiążę Maksymilian
začněte se učit
Wybrany na króla przez szlachtę polską po śmierci Batorego, pobity i wzięty do niewoli pod Byczyną przez zwolenników Zygmunta III Wazy, który objął tron.
Bitwa pod Byczyną
začněte se učit
Bitwa między zwolennikami arcyksięcia Maksymiliana, a poplecznikami Zygmunta z dynastii Wazów, przegrana przez Maksymiliana.
Rokosz Zebrzydowskiego
začněte se učit
Bunt pod wodzą wojewody krakowskiego przeciwko Zygmuntowi III. Król stłumił rokosz, ale zaprzysiągł ponownie Artykuły henrykowskie.
Pokój w Polanowie
začněte se učit
Pokój zawarty przez Władysława IV z Rosją. Kończył on wojnę smoleńską, król Polski zrzekł się tronu carskiego.
Zygmunt III Waza
začněte se učit
Elekcyjny król Polski, był najdłużej panującym władcą. Doprowadził państwo polsko-litewskie do największego rozrostu terytorialnego. Popadł w konflikt z Rosją, Szwecją i Turcją. Zawarł sojusz z Habsburgami i ugodę z Brandenburgią.
Władysław IV Waza
začněte se učit
Syn Zygmunta III i jego następca na tronie Polski. Wybrany na cara Rosji, choć tytułu nie utrzymał długo. Rozbudował armię, tworząc regimenty cudzoziemskiej piechoty, rozwinął artylerię. Dążył do odzyskania korony szwedzkiej, walczył także z Moskwą. Odzyskał porty w Prusach Książęcych, przyłączył Lębork i Bytów.
Jan Kazimierz
začněte se učit
Syn Zygmunta III, brat Władysława IV i jego następca na tronie Polski. Walczył z kozakami, Szwecją i Rosją. Zmagał się z powstaniem Chmielnickiego. Wprowadził elekcję vivente rege. Wprowadził uchwałę o wypędzeniu arian. Abdykował po wojnie domowej, spowodowanej próbami reform ustrojowych.
Powstanie Chmielnickiego
začněte se učit
Bunt kozacki przeciwko Władysławowi IV, Janowi Kazimierzowi i narzuconemu przez nich rejestrowi. Doszło do klęsk polskich pod Żółtymi Wodami, Korsuniem i Piławcami, a także oblężenia Zbaraża. Pokój podp. pod Zborowem, a po bitwie pod Beresteczkiem w Białej Cerkwi.
Bitwa pod Mątwami
začněte se učit
Bitwa z czasów polskiej wojny domowej za panowania Jana Kazimierza. Monarcha poniósł klęskę i abdykował.
Michał Korybut Wiśniowiecki
začněte se učit
Król Polski. Jego rządy przyniosły wielkie rozczarowanie, zerwano sejm koronacyjny, nie odzyskał Prus Książęcych, mimo przychylnych okoliczności. Walczył z Turcją i zawarł niekorzystny pokój w Buczaczu,.
Jan III Sobieski
začněte se učit
Hetman, a później władca Polski. Zwyciężył pod Chocimiem. Jego panowanie upłynęło pod znakiem walki stronnictwa profrancuskiego i procesarskiego. Zawarł układ ze Szwecja w Gdańsku, odzyskał prawa do Prus Książęcych. Poprowadził odsiecz wiedeńską przeciw Turkom. Zniósł wolną elekcję.
Krzysztof Radziwiłł
začněte se učit
Dowódca, podczas początkowych walk ze Szwecją o dominium Maris Baltici zmusił ją do oddania Inflantów.
Karol Sudermański
začněte se učit
Dowódca polskiej odsieczy w czasie walk polsko-szwedzkich pod Kircholmem.
Bitwa pod Kircholmem
začněte se učit
Bitwa Polski ze Szwecją, zakończona zwycięstwem Szwecji, dzięki dowództwu Krzysztofa Radziwiłła i odsieczy wojsk Sudermańskiego.
Karol IX
začněte se učit
Król Szwedzki. Jego śmierć podczas wojny z Polską doprowadziła do podpisania rozejmu, w wyniku czego Inflanty znów znalazły się w rękach Szwedów.
Fiodor I
začněte se učit
Car Rosji. Po jego śmierci ogłoszono władcą Borysa Godunowa.
Borys Godunow
začněte se učit
Następca Fiodora I, zgładzony przez I Dymitra Samozwańca.
Adam Wiśniowiecki
začněte se učit
Magnat kresowy, wspomógł I Samozwańca, dając mu gościnę na swoim dworze.
Jerzy Mniszech
začněte se učit
Wojewoda Sandomierski, współpracował z Dymitrem Samozwańcem, wydał za niego córkę- Marynę, która na krótko została carową Rosji.
Wasyl Szujski
začněte se učit
Opozycja rosyjska, zebrana przeciwko Samozwańcowi. Jego wojska zabiły Samozwańca i obwołały go nowym carem. Po objęciu władzy wypowiedział Polsce wojnę. Dzięki zwycięstwu Polaków został zdetronizowany.
Stanisław Żółkiewski
začněte se učit
Hetman wielki koronny, dowodził w bitwie pod Kłuszynem i zwyciężył. Zginął pod Cecorą w walce z Turcją.
Fiodor Mścisławski
začněte se učit
Bojar, objął władzę carską po detronizacji Szujskiego i rozpoczął rokowania z Żółkiewskim. Tron carski miał objąć Władysław IV.
Fiodor Romanow
začněte se učit
Dowódca pospolitego ruszenia w Rosji, ojciec Michała Romanowa.
Michał I Romanow
začněte se učit
Syn Fiodora Romanowa, założyciel dynastii Romanowów i car Rosji. Podp. rozejm w Dywilinie, gdzie zrzekł się pretensji do Inflant.
Sobór ziemski
začněte se učit
Zwołany na życzenie Fiodora Romanowa, oddawał władzę carską w ręce jego syna, Michała.
Rozejm w Dywilinie
začněte se učit
Rozejm polsko-rosyjski. Ziemie czernihowska, smoleńska, siewierska wróciła do Polski, Michał Romanow zrzekł się pretensji do Inflant. Za to tron carski dla Wazów został zaprzepaszczony.
Rozejm w Mitawie
začněte se učit
Rozejm polsko-szwedzki. Ustalał granicę w Inflantach wzdłuż Dźwiny. Polsce pozostała jedynie Kurlandia i część Inflant Wschodnich.
Jan Karol Chodkiewicz
začněte se učit
Dowódca wojsk polskich w czasie walk z Turcją po śmierci Żółkiewskiego pod Cecorą. Bronił twierdzy Chocim.
Pokój w Chocimiu
začněte se učit
Pokój polsko-turecki. Granicę ustalono na rzece Dniestr. Polska miała płacić sprzymierzonym z Turcją Tatarom upominki.
Żółte Wody, Korsuń, Piławce
začněte se učit
Bitwy polsko-kozackie, zakończone klęską Polski.
Kosiński i Nalewajka
začněte se učit
Przywódcy powstań kozackich z lat poprzedzających powstanie Chmielnickiego.
Zbaraż
začněte se učit
Twierdza, będąca siedziba rodu Wiśniowieckich, oblężona przez kozaków po śmierci Władysława IV.
Bitwa pod Zborowem
začněte se učit
Bitwa kozacko-polska, zakończona klęską Polski. Zawarto ugodę; woj. kijowskie, bracławickie i czernichowskie uznano za należące do kozaków, zwiększono także ich rejestr.
Bitwa pod Beresteczkiem
začněte se učit
Bitwa polsko-kozacka, zakończona zwycięstwem Polski. Zawiązano pokój w Białej Cerkwi.
Ugoda w Białej Cerkwi
začněte se učit
Ugoda polsko-kozacka po bitwie pod Beresteczkiem. Zmniejszono rejestr kozacki, ograniczono teren przebywania kozaków do woj. kijowskiego.
Bitwa pod Batohem
začněte se učit
Bitwa kozacko-polska, będąca wynikiem ugody w Białej Cerkwi. Kozaków wsparła Rosja.
Ugoda w Perejasławiu
začněte se učit
Ugoda kozacko-rosyjska. Kozacy uznali zwierzchność cara Aleksego Michajłowicza.
Jan Wyhowski
začněte se učit
Hetman kozacki po śmierci Chmielnickiego. Doprowadził do umowy z Polską w Hadziaczu
Ugoda w Hadziaczu
začněte se učit
Ugoda polsko-kozacka po objęciu władzy przez Wyhowskiego. Stworzono Księstwo Ruskie. Zapewniono kozakom własne szkolnictwo, urzędy i sądownictwo.
Bitwa pod Ochmatowem
začněte se učit
Bitwa polsko-rosyjska, po zajęciu przez Rosję Grodna, Wilna i smoleńska. Zakończona klęską Rosji. Zawarto jednak tylko rozejm, bo do Polski wkroczyły wojska Szwedzkie.
Hieronim Radziejowski
začněte se učit
Zdrajca, najpierw namówił króla Szwecji do ataku na Polskę, a później do kapitulacji pod Ujściem.
Ujście
začněte se učit
Miejsce kapitulacji Polski po wejściu Szwedów do wielkopolski, zaplanowanej przez Radziejowskiego.
Układ w Niemieży
začněte se učit
Układ polsko-rosyjski, zawiązany przez Jana Kazimierza przeciwko Szwecji.
Układ w Radnot
začněte se učit
Układ między Bogusławem Radziwiłłem, Bohdanem Chmielnickim i Jerzym Rakoczym, przewidujący plan rozbioru Polski.
Traktat welawsko-bydgoski
začněte se učit
Traktat, wymuszający na elektorze brandenburskim odstąpienie od sojuszu ze Szwecją, za cenę utraty możliwości przyłączenia do Polski Prus.
Bitwa pod Andruszowem
začněte se učit
Bitwa polsko-rosyjska, zakończona klęską Polski. Przyłączono do Rosji lewobrzeżną Ukrainę.
Traktat w Żurawnie
začněte se učit
Traktat pokojowy z Turkami, zawarty po bitwie pod Chocimiem. Sułtan odstąpił od haraczu, a Polska odzyskała stracone ziemie z wyjątkiem Kamieńca Podolskiego i województwa bracławickiego.
Pokój w Karłowicach
začněte se učit
Pokój polsko-turecki, zawarty przez Augusta II Mocnego wraz z Austrią i Wenecją. Polska odzyskała Kamieniec Podolski, Podole i część Ukrainy.
Augustyn Kordecki
začněte se učit
Przeor zgromadzenia paulinów, dowodził obroną Jasnej Góry.
Konfederacja w Tyszowcach
začněte se učit
Konfederacja Lanckorońskiego, Sapiehy i Potockiego. Rozpoczęła partyzancką walkę ze Szwedami w czasie potopu szwedzkiego.

Chcete-li přidat komentář, musíte se přihlásit.