otázka |
odpověď |
začněte se učit
|
|
Prymas, wybrany na interrexa po śmierci Jana III Sobieskiego. Doprowadził do elekcji księcia Conti.
|
|
|
začněte se učit
|
|
Elektor saski z dynastii Wettinów, wybrany na króla Polski. - August II Mocny. Brał udział w wojnie północnej, zdetronizowany przez Karola XII. Sprowadził olędrów, wpr. Komisję Skarbową, zawarł umowę handlową z Austrią.
|
|
|
začněte se učit
|
|
Liga, stworzona przez Rosję, Danię i Saksonię przeciwko Szwecji. Wypowiedziała wojnę północną.
|
|
|
začněte se učit
|
|
Król szwedzki z okresu wojny północnej. Wystąpił z propozycją detronizacji Augusta II. Po przegranej bitwie pod Połtawą wycofał się.
|
|
|
začněte se učit
|
|
Osadzony na tronie Polski po detronizacji Augusta II Mocnego.
|
|
|
Konfederacja sandomierska začněte se učit
|
|
Odpowiedź na konfederację W-wską, zawiązana przez Augusta II, grupującej jego zwolenników z małopolski.
|
|
|
začněte se učit
|
|
Zwycięska dla Rosji bitwa ze Szwecją podczas wojny północnej.
|
|
|
Konfederacja w Tarnogrodzie začněte se učit
|
|
Konfederacja, zawiązana przeciw Augustowi II przez szlachtę polską, po próbie wzmocnienia władzy królewskiej. Król zwrócił się o mediację do Piotra I. Zawarto ugodę w-wską.
|
|
|
začněte se učit
|
|
Regulowała stosunki polsko-saskie po konfederacji w Tarnogrodzie. Oba kraje zostały połączone unią personalną, urzędnicy jednego kraju nie mogli ingerować w sprawy drugiego, z Polski usunięto wojska saskie, utrwalono wolna elekcję i liberum veto, uchwalono podatek pogłówny i podymny.
|
|
|
začněte se učit
|
|
Komisja Skarbowa, stworzona przez Augusta II.
|
|
|
začněte se učit
|
|
Portugalski książę, mający objąć tron Polski po śmierci Augusta II.
|
|
|
začněte se učit
|
|
Syn Augusta II Mocnego i jego następca na tronie Polski i Saksonii, zwyciężając Stanisława Leszczyńskiego. Ograniczył autonomię Gdańska, doprowadził do wzrostu znaczenia Krakowa i Warszawy, wpr. częściowe oczynszowanie chłopów, sprowadzał do Wielkopolski olędrów.
|
|
|
začněte se učit
|
|
Tereny w obrębie miast, wydzielone z zasięgu sądownictwa i administracji miejskiej, będące własnością magnaterii.
|
|
|
začněte se učit
|
|
Rodzina Poniatowskich i Czartoryskich przeciw Potockim.
|
|
|
začněte se učit
|
|
Sejm w czasie bezkrólewia, zwołany z inicjatywy Familii. Zniósł uprawnienia hetmanów, zniósł cło prywatne, ograniczył jurydyki.
|
|
|
začněte se učit
|
|
Szkoła o charakterze wojskowym, przeznaczona dla dzieci szlachty, założona przez S.A. Poniatowskiego.
|
|
|
začněte se učit
|
|
|
|
|
začněte se učit
|
|
Rosyjski ambasador. Wystąpił o równouprawnienie dysydentów.
|
|
|
začněte se učit
|
|
Bunt chłopów ukraińskich, towarzyszący konfederacji barskiej. Stłumiona przez wojska rosyjskie.
|
|
|
začněte se učit
|
|
Podział Polski między Austrię, Rosję i Prusy. PRUSY: Warmia, woj. pomorskie, malborskie, chełmińskie, bez Gdańska i Torunia, tereny nad Notecią. AUSTRIA: woj. krakowskie i sandomierskie oraz ruskie. ROSJA: ziemie na wschód od Dźwiny i Dniepru.
|
|
|
začněte se učit
|
|
Marszałek, przysługujący się zaborcom podczas sejmu rozbiorowego.
|
|
|
začněte se učit
|
|
Sejm, na którym przeprowadzono wiele reform; wpr. Radę Nieustającą, KEN, zwiększono liczbę wojska.
|
|
|
začněte se učit
|
|
Organ władzy wykonawczej, powołany przez sejm porozbiorowy. Składała się z 36 konsyliarzy, podzielonych na 5 departamentów.
|
|
|
začněte se učit
|
|
Wprowadzone przez Augusta II podatki na Litwie i w Koronie.
|
|
|
začněte se učit
|
|
Rząd tymczasowy, powołany przez S.A. poniatowskiego.
|
|
|
začněte se učit
|
|
Trwający 4 lata sejm. Opowiedziano się za neutralnością wobec Turcji, zwiększono liczbę wojska, wpr. ofiarę dziesiątego grosza, prawo o sejmikach i miastach. Uchwalił KONSTYTUCJĘ 3 MAJA.
|
|
|
začněte se učit
|
|
Marszałkowie, którzy zawiązali konfederację ku ochronie Sejmu Wielkiego.
|
|
|
začněte se učit
|
|
Jedno ze stronnictw Sejmu Wielkiego; Branicki, Rzewuski, Potocki. Przeciwny reformom, dążył do obalenia króla przy pomocy Rosji.
|
|
|
začněte se učit
|
|
Czartoryski, Małachowski, Potocki. Opowiadali się za reformami przy pomocy Prus.
|
|
|
začněte se učit
|
|
Rektor Akademii Krakowskiej, przywódca Kuźnicy Kołłątajowskiej.
|
|
|
začněte se učit
|
|
Prezydent Warszawy, zorganizował czarną procesję.
|
|
|
začněte se učit
|
|
Zjazd prusko-austriacki, na którym Leopold II zrzekł się na rzecz Prus nabytków, uzyskanych kosztem Turcji.
|
|
|
začněte se učit
|
|
Ustanowione podczas obrad Sejmu Wielkiego. Wyłączono z obrad sejmików szlachtę nieposiadającą ziemi.
|
|
|
začněte se učit
|
|
Ustanowione podczas obrad Sejmu Wielkiego, ułatwiono mieszczaństwu nobilitację, nietykalność osobistą, nadano prawo do stopni oficerskich, dostęp do urzędów i prawo powoływania samorządów.
|
|
|
začněte se učit
|
|
Najważniejsza uchwała Sejmu Wielkiego. Utrzymywała dominacje szlachty. Połączono Litwe i Koronę ściślejszą unią, głosowano większością głosów, zniesiono konfederacje i liberum veto, wpr. Straż Praw, dziedziczenie tronu przyznano Wettinom. Ustrojem stała się monarchia konstytucyjna.
|
|
|
začněte se učit
|
|
Najwyższy organ władzy wykonawczej, ustanowiony na mocy Konstytucji; król, 5 ministrów, prymas, marszałek, następca tronu.
|
|
|
začněte se učit
|
|
Bunt przeciwko Konstytucji, wszczęty przez obóz hetmański, zatwierdzony przez Rosję w Petersburgu. Doszło do bitwy pod Zieleńcami i Dubienką.
|
|
|
začněte se učit
|
|
|
|
|
začněte se učit
|
|
Bitwa stoczona z targowiczanami, wspieranymi przez wojska rosyjskie. Przegrana.
|
|
|
začněte se učit
|
|
Order, ustanowiony dla upamiętnienia bohaterstwa żołnierzy spod Zieleńców.
|
|
|
začněte se učit
|
|
Bitwa polsko-rosyjska po wybuchu konfederacji targowickiej. Wojska rosyjskie sforsowały Bug mimo oporu ze strony wojsk Kościuszki.
|
|
|
začněte se učit
|
|
Podział Polski między Rosję i Prusy. PRUSY: Wielkopolska, część Mazowsza, Gdańsk i Toruń. ROSJA: Białoruś, Ukraina naddnieprzańska i Podole.
|
|
|
začněte se učit
|
|
Brygadier, stacjonujący w Ostrołęce, jako pierwszy wyruszył do Krakowa, rozpoczynając insurekcję kościuszkowską.
|
|
|
Najwyższy Naczelnik Siły Zbrojnej Narodowej začněte se učit
|
|
Tytuł, który przyjął Kościuszko podczas przysięgi złożonej na rynku w Krk.
|
|
|
začněte se učit
|
|
Oddziały chłopów, uzbrojonych w kosy. Wsławili się podczas bitwy pod Racławicami w czasie insurekcji kościuszkowskiej.
|
|
|
začněte se učit
|
|
Bitwa polsko-rosyjska z okresu insurekcji kościuszkowskiej, zakończona wygraną Polski, dzięki udziałowi kosynierów.
|
|
|
začněte se učit
|
|
Wsławił się podczas bitwy pod Racławicami, zginał później pod Szczekocinami.
|
|
|
začněte se učit
|
|
Dokument, wydany przez Kościuszkę w czasie insurekcji. Znosił poddaństwo osobiste chłopów, gwarantując im nieusuwalność z ziemi, zmniejszył też pańszczyznę.
|
|
|
začněte se učit
|
|
Rząd powstańczy z czasu insurekcji.
|
|
|
začněte se učit
|
|
Zakończona klęską bitwa polsko-rosyjska z okresu insurekcji.
|
|
|
začněte se učit
|
|
Dowódca wojsk rosyjskich pod Maciejowicami.
|
|
|
začněte se učit
|
|
Dowódca wojsk polskich po dostaniu się w niewolę Kościuszki. Dopuścił do rzezi Pragi.
|
|
|
začněte se učit
|
|
Między Austrią, Rosją i Prusami. PRUSY: Mazowsze, część Podlasia, ziemie litewskie po Niemen, księstwo siewierskie. AUSTRIA: część Mazowsza i Podlasia oraz Małopolski. ROSJA: ziemie litewskie, woj. wołyńskie i ziemię chełmińską.
|
|
|
začněte se učit
|
|
Zwany też "Traktatem 3 czarnych orłów", między przyszłymi zaborcami.
|
|
|
začněte se učit
|
|
Układ, na mocy którego Rosja i Prusy stały się gwarantem ustroju RP.
|
|
|
začněte se učit
|
|
Konfederacja o uprawnienie prawosławnych.
|
|
|
začněte se učit
|
|
Konfederacja o równouprawnienie luteran.
|
|
|
začněte se učit
|
|
Zjazd, podczas którego Katarzyna II zezwoliła na reformy Sejmu Wielkiego, pod warunkiem pomocy polskiej w wojnie z Turcją.
|
|
|
začněte se učit
|
|
Konfederacja zwolenników Leszczyńskiego przeciw Augustowi III.
|
|
|