otázka |
odpověď |
Czym zajmuje sie biologia? začněte se učit
|
|
biologia zajmuje sie badaniem życia, i zavhowaniem i klasyfikowaniem organizmów
|
|
|
najważniejsze osiągnięcia współczesnej biologi začněte se učit
|
|
uzyskanie invitro, odkrycie kodu genetycznego, opracowanie modelu budowy dna
|
|
|
zasady przeprowadzania badań biologicznych? začněte se učit
|
|
obserwacja, sformułowanie problemu badawczego, sformułowanie hipotezy, weryfikacja hipotezy, wniosek
|
|
|
začněte se učit
|
|
zaplanowane działanie badawcze polegające na przyglądaniu sie wybranemu np organizmowi bez wpływania na jego przebieg
|
|
|
začněte se učit
|
|
zaplanowane działanie badawcze w krórym bada sie wpływ czynnika na dany organizm lub proces
|
|
|
czym różni sie próba badawcza od próby kontrolnej? začněte se učit
|
|
próba badawcza- przedmiot badań jest wymieniony w problemie badawczym, próba kontrolna- przedmiot badań nie jest wymieniony w problemie badawczym
|
|
|
jaka jest zasada działania mikroskopu optycznego začněte se učit
|
|
wiązka światła kieruje sie na preparat za pomocą soczewek kondensora, po przejściu światła przez preparat jego obraz zostaje powiększony przez soczewki obiektywu i okularu i w ten sposob trafia do oka obserwatora
|
|
|
jakie są rodzaje mikroskopów? začněte se učit
|
|
optyczny, skaningowy mikroskop elektronowy, transmisyjny mikroskop elektronowy
|
|
|
začněte se učit
|
|
to badanie mikroskopowe tkanki od pacjenta np nowotworu
|
|
|
jakie są właściwości wody? začněte se učit
|
|
transportuje substancje, usuwa szkodliwe i niepotrzebne związki, utrzymuje prawidłową temperature ciała
|
|
|
jakie jest znaczenie makroelementów? začněte se učit
|
|
np. potrzebne do funkcjonowania komórek nerwowych i mięśniowych, są składnikiem chlorofilu, wchodzą w składn kwasu solnego
|
|
|
podaj znaczenie mikroelementów začněte se učit
|
|
np. są składnikiem białek złożonych, są składnikiem wielu enzymów, wchodzą w skład szkliwa zębów
|
|
|
na co dzielą sie węglowodany? začněte se učit
|
|
monosacharydy, oligosacharydy, polisacharydy
|
|
|
podaj funkcje biologiczne wybranych monosacharydów začněte se učit
|
|
ryboza- wchodzi w skład RNA. glukoza- jest formą transportową cukru u zwierząt
|
|
|
začněte se učit
|
|
np. jest substratem do syntezy polisacharydów, jest substratem do syntezy disacharydów
|
|
|
czym są cukry redukujące? začněte se učit
|
|
zawierwją w cząsteczkach grupę aldehydową, można je odróżnic od innych cukrów np. za pomocą próby Fehlinga
|
|
|
podaj funkcje polisacharydów začněte se učit
|
|
zapasowa- np. glikogen, skrobia. budulcowa- celuloza, chityna
|
|
|
podaj podział lipidów ze względu na budowe začněte se učit
|
|
proste, złożone, izoprenowe
|
|
|
podaj właściwości lipidów začněte se učit
|
|
niezbędne do funkcjonowania organizmu, są skoncentrowanym źródłem energi i stanowią funkcje budulcową, ochronną
|
|
|
czy cholesterol jest nam niezbędny? začněte se učit
|
|
tak, stanowi substart do syntezy ważnych związków np witamina D
|
|
|
podaj podział aminokwasów začněte se učit
|
|
|
|
|
začněte se učit
|
|
|
|
|
jakie funkcje pełnią białka w organizmach? začněte se učit
|
|
proces wzrostu, regeneracja tkanek, syntezowanie hormonów
|
|
|
začněte se učit
|
|
to białkowa cząsteczka zakaźna powodoująca choroby neurodegeneracyjne
|
|
|
začněte se učit
|
|
są składnikiem: krwi, limfy mleka. i służą do odbudowy tkanek
|
|
|
na czym polega koagulacja białka? začněte se učit
|
|
proces w którym tworzą się nowe wiązania między łańcuchami białkowymi albo innymi cząsteczkami. skład białka sie nie zmenia
|
|
|
na czym polega denaturacja białka? začněte se učit
|
|
polega na rozfałdowaniu białek
|
|
|
podaj funkcje nukleotydów začněte se učit
|
|
wchodzą w skład DNA i RNA, mogą też występować w komórkach w stanie wolnym
|
|
|
podaj rodzaje kwasów nukleinowych začněte se učit
|
|
|
|
|
podaj poziomy organizacji komórkowej organizmów začněte se učit
|
|
jednokomórkowe, formy kolonijne i organizmy wielokomórkowe
|
|
|
podaj nazwy komórek jądrowych i bezjądrowych začněte se učit
|
|
jądrowe- eukariotyczne, bezjądrowe- prokaryiotyczne
|
|
|
podaj głowne struktury komórek eukariotycznych začněte se učit
|
|
jądro komórkowe, mitochondria, chloroplasty
|
|
|
podaj przykłady komórek wyspecjalizowanych začněte se učit
|
|
neurony, krwinki czerwone i człony naczyń
|
|
|
czym są przedziały komórkowe? začněte se učit
|
|
to przedziały w komórkach eukariotycznych tworzone przez m.in. organelle otoczone błoną
|
|
|
podaj właściwości błon biologicznych začněte se učit
|
|
|
|
|
podaj rodzaje białek błonowych začněte se učit
|
|
integralne i powierzchniowe
|
|
|
podaj rodzaje transportu przez błony biologiczne začněte se učit
|
|
|
|
|
začněte se učit
|
|
polega na wymienianiu oddawaniu lub pobieraniu wody z otoczenia
|
|
|
podaj funkcje jądra komórkowego začněte se učit
|
|
kontrolowanie procesów życiowych komórki, powielanie i przekazywanie materiału genetycznego do np komórek potomnych
|
|
|
začněte se učit
|
|
to część chromatyny, zawierające geny kodujące rRNA
|
|
|
začněte se učit
|
|
jest wodnym koloidalnym roztworem substancjji organicznych i nieorganicznych
|
|
|
czym są filamenty aktynowe? začněte se učit
|
|
wykonują niektóre ruchy związane ze kształtem komórki
|
|
|
czym są Filamenty pośrednie? začněte se učit
|
|
to włókienka różnych białek
|
|
|
začněte se učit
|
|
to długie rurki zbudowane z białka
|
|
|
začněte se učit
|
|
stanowią aparat ruchu w komórkach
|
|
|
začněte se učit
|
|
etioplasty, chloroplasty i chromoplasty
|
|
|
na czym polega teoria endosymbiozy? začněte se učit
|
|
teoria mowi ze mitochondria i plastydy pochodzą od komórek prokariotycznych
|
|
|
czym jest siateczka śródplazmatyczna? začněte se učit
|
|
to system błon biologicznych przyjmujących posta miedzy innymi spłaszczonych woreczków
|
|
|
začněte se učit
|
|
odgrywają ważną rolę w procesie syntezy białek
|
|
|
podaj funkcje aparatu golgiego začněte se učit
|
|
dostarcza różne produkty komórkowe do organelli w całej komórce
|
|
|
začněte se učit
|
|
trawienie bezużytecznych substancji dla komórki
|
|
|
podaj funkcje peroksysomów začněte se učit
|
|
prowadzenie reakcji utleniania z udziałem cząsteczkowego tlenu
|
|
|
podaj funkcje wakuoli roślinnych začněte se učit
|
|
magazynowanie wody, soli mineralnych i związków organicznych
|
|
|
czym są połączenia mięszy komórkowe? začněte se učit
|
|
zapewniają że nie dojdzie do rozerwania podczas rozciągania tkanek lub narządów
|
|
|
czym jest cykl komórkowy? začněte se učit
|
|
to cykl w którym zachodzi proces dzielenia komórki
|
|
|
podaj etapy cyklu komórkowego začněte se učit
|
|
|
|
|
czym są chromosomy homologiczne? začněte se učit
|
|
to odpowiadające sobie chromosomy o niemal takim samym kształgie i wielkości
|
|
|
czym są zaburzenia cyklu komórkowego? začněte se učit
|
|
sa ta zaburzenia podczas których zachodzą niekontrolowane nadmierne podziały komórek
|
|
|
začněte se učit
|
|
mitoza powoduje zwiększenie liczby komórek identycznych genetycznie
|
|
|
začněte se učit
|
|
proces podziału cytoplazmy i rozdziału organelli komórkowych między dwie komórki potomne
|
|
|
začněte se učit
|
|
jest to regulowana przez organizm śmierć komórki
|
|
|
začněte se učit
|
|
jest to podział jądra komórkowego dzięki któremu z jednej komórki powstają cztery o połowe mniejszej liczbie chromosomów
|
|
|
začněte se učit
|
|
zapewnia stałą liczbę chromosomów w kolejnych pokoleniach organizmów
|
|
|
začněte se učit
|
|
to proces gdy następuje wymiana odcinków chromatyd między chromosomami hologicznymi
|
|
|
podaj zmiany zawartości DNA u komófe ulegającej mejozie začněte se učit
|
|
redukcja materiału genetycznego i liczby chromosomów
|
|
|
podaj zmiane zawartości DNA podczas zapłodnienia začněte se učit
|
|
w efekcie zapłodnienia ilość DNA wynosi -2c
|
|
|
podaj definicje metabolizmu začněte se učit
|
|
całość przemian biochemicznych jakie zachodzą w komórkach żywych organizmów
|
|
|
podaj różnice między anabolizmem a katabolizmem začněte se učit
|
|
anabolizm- daje przyrost tkanek, a katabolizm to rozpad związków chemicznych na proste cząsteczki
|
|
|
začněte se učit
|
|
miedzy innymi przenoszenie energi
|
|
|
podaj inne rodzaje przenośnikow energi niż ATP začněte se učit
|
|
|
|
|
czym są szlaki i cykle metaboliczne? začněte se učit
|
|
to szeregi nastepujących po sobie reakcji metabolicznych
|
|
|
czym są reakcje utlenienia-redukcji? začněte se učit
|
|
są to reakcje w których zmienia sie stopień utleniania
|
|
|
začněte se učit
|
|
to wytwarzane przez komórki cząsteczki białkowe
|
|
|
začněte se učit
|
|
powodują przyśpieszenie reakcji które są termodynamicznie możliwe i obniżają energie aktywacji
|
|
|
začněte se učit
|
|
transferazy, hydrolazy, liazy, izomerazy, ligazy
|
|
|
na czym polega regulacja aktywności enzymów? začněte se učit
|
|
polega na zmiejszaniu i zwiększaniu aktywności cząsteczek przes aktywatory i inhibitory
|
|
|
začněte se učit
|
|
to rodzaj odżywiania sie organizmu który polega na samodzielnym wytwarzaniu związków organicznych
|
|
|
podaj rodzaje fotosyntezy začněte se učit
|
|
oksygeniczna i anoksygeniczna
|
|
|
podaj rodzaje barwników fotosyntetycznych začněte se učit
|
|
głowne- chlorofile, pomocnicze- karotenoidy
|
|
|
podaj znaczenie fotosyntezy začněte se učit
|
|
dzięki niej gromadzi sie energia w postaci związków organicznych
|
|
|
podaj znaczenie chemosyntezy začněte se učit
|
|
odgrywa role w krążeniu pierwiastków w przyrodzie i tworzeniu sie złóż
|
|
|
czym jest oddychanie komórkowe? začněte se učit
|
|
jest podstawowym procesem dostarczającym komórkom energi
|
|
|
podaj rodzaje oddychania komórkowego začněte se učit
|
|
z udziałem tlenu i bez udziału tlenu
|
|
|
podaj etapy oddychania tlenowego začněte se učit
|
|
1 glikoza 2 reakcja pomostowa 3 cykl Krebsa 4 łańcuch oddechowy
|
|
|
ile wnosi zysk energetyczny z oddychania tlenowego? začněte se učit
|
|
|
|
|
podaj czynniki wpływające na intensywność procesu oddychania tlenowego začněte se učit
|
|
stężenie dwutlenku węgla i temperatura
|
|
|
začněte se učit
|
|
reakcja beztlenowego rozkładu związków organicznych
|
|
|
czym jest oddychanie beztlenowe? začněte se učit
|
|
polega na całkowitym utelnieniu substratu organicznego w warunkach beztlenowych
|
|
|
podaj rodzaje fermentacji začněte se učit
|
|
fermentacja alkocholowa i fermentacja mleczanowa
|
|
|
podaj znaczenie fermentacji w przemyśle spożywczym začněte se učit
|
|
stosuje sie ją w miedzy innymi do konserwowania żywności i podwyższania wartości odżywczych
|
|
|
czym jest metabolizm sacharydów začněte se učit
|
|
gdy węglowodany rozkładają sie w jelitach, zamieniają się w mniejsze cukry proste
|
|
|